Vragen die (nog) niet zijn gesteld

van mr. Huub Linthorst Leden van de Tweede Kamer stellen veel vragen aan de regering. Te veel, hoor je wel eens. Maar er zijn ook belangrijke vragen die níet gesteld worden. Dat doet dan weer de vraag rijzen waaróm dat zo is. Hierna signaleer ik twee voorvallen uit de afgelopen zomermaanden, die aanleiding hadden moeten zijn voor Kamervragen en kritische commentaren in de pers. Die twee houden verband met elkaar. Berichten of – liever nog – ophef in de pers leiden vaak tot Kamervragen. Andersom hoopt ieder Kamerlid dat zijn Kamervragen tot aandacht in de pers zullen leiden. De Koning Allereerst de uitspraken van de Koning bij de traditionele ontmoeting van hem en zijn gezin met de pers, bij het begin van de zomervakantie. Op dat moment waren er al tamelijk ontwrichtende betogingen van boeren geweest, die niet altijd correct waren aangemeld en conform de door de burgemeesters gestelde voorwaarden werden uitgevoerd. Én gepaard gingen met intimidatie, verkeers- en andere delicten en verstoringen van de openbare orde. Toch zei de Koning tijdens dat persmoment onder meer: “Boeren draag ik echt in mijn hart”. “Het culturele erfgoed van het platteland wordt gedragen door de boeren”. En: “Wij spreken heel veel met boeren”. “De boeren weten ook dat wij heel erg met hen meeleven.” Het is altijd problematisch als de Koning zich uitspreekt over een kwestie waarover in de samenleving en de politiek nogal verschillend wordt gedacht. Dat roept vragen op als: Zijn de uitspraken van de Koning vooraf afgestemd met de verantwoordelijke ministers? Doen deze uitspraken voldoende recht aan de complexiteit van het probleem? Is niet ook de schaarse in ons land nog aanwezige natuur een onderdeel van ons erfgoed? Had de Koning niet op zijn minst ook dát moeten benoemen, in plaats van vagelijk te spreken over “een stikstofprobleem”? Had niet moeten zijn voorzien, dat een zó hartstochtelijk uitgesproken steun van de Koning voor de boeren hen eerder zou kunnen brengen tot méér en hardere acties dan tot de gewenste de-escalatie? Heeft de Koning ook contact gehad met boeren die deelnamen aan acties die gepaard gingen met wetsovertredingen of ordeverstoringen? Was, toen de Koning zei “Wij spreken heel veel met boeren”, het gebruik van de wij-vorm een toepassing van de pluralis majestatis? Of doelde de koning mede op leden van zijn familie? Hebben de Koning of leden van zijn familie direct of indirect belang bij de bedrijfsactiviteiten van boeren op een kroondomein of koninklijk landgoed? Zijn er formele of informele afspraken tussen de RVD en de pers, die erop neerkomen dat bij het persmoment weliswaar gelegenheid wordt geboden tot het stellen van vragen aan de Koning, maar dat het niet de bedoeling is dat de daarop gegeven antwoorden voorwerp worden van kritiek in de pers? De politiechef Kort na de uitspraken van de Koning bleek ook de politie veel sympathie voor de boeren te hebben. Een politiechef van de Landelijke Eenheid zei eerst: “Wat we de laatste dagen hebben gezien, gaat een grens over, en raakt de rechtsstaat en de democratie.” Maar hij achtte het niet mogelijk om excessen in de kiem te smoren. En toch was hij tevreden. En ten slotte zei hij: “Veel politiemensen hebben begrip voor de positie van de boeren, ik ook.” Dat roept vragen op als: Is het passend dat een politiechef, mede namens “veel politiemensen”, begrip toont voor actievoerders die in zó ernstige mate de wet overtreden en de openbare orde verstoren, dat de rechtsstaat en de democratie in gevaar komen? Is aan de betrokken politiechef duidelijk gemaakt dat hij met zijn uitspraken ook zélf een grens heeft overschreden? Was de betrokken politiechef wellicht van mening dat zijn uitspraken wel toelaatbaar waren, gelet op uitlatingen van de Koning kort daarvoor? Wil het kabinet laten onderzoeken of er verband bestaat tussen de voorkeur van de politie voor niet-ingrijpen tegen illegale boerenacties en het begrip dat veel politiemensen zouden hebben voor de positie van de boeren? Worden maatregelen getroffen om aan de gehele Nationale Politie duidelijk te maken dat de politie volstrekt neutraal moet zijn jegens eenieder die de wet overtreedt of de openbare orde verstoort? En dat de politie zijn begrip en sympathie moet reserveren voor de slachtoffers van wetsovertredingen en ordeverstoringen; en van eventueel onbevoegd of disproportioneel politieoptreden? Het kan alsnog Het zijn vragen die, voor zover ik heb kunnen nagaan, nauwelijks of niet zijn gesteld. Waarom niet? Voor de pers geldt wellicht dat men het halfjaarlijkse persmomentje niet in de waagschaal wilde stellen. Kamerleden dachten misschien in vakantietijd te weinig aandacht voor hun vragen te zullen krijgen. Maar het is nog niet te laat. Kamervragen vinden hun aanleiding meestal in de actualiteit. Maar het is niet verboden om, teruggekeerd van een welverdiende vakantie, nog eens te overdenken wat er in deze hete zomer zoal is gepasseerd, maar dat we in een fatsoenlijke democratische rechtsstaat liever níet zien gebeuren. Dat zou dan tot vragen en debat moeten leiden. Om er lessen van te kunnen leren. Ténzij we vinden dat er – rechtsstatelijk gezien – géén sprake was van grensoverschrijdende gedragingen en uitlatingen van boeren, een politiechef en – onder verantwoordelijkheid van de minister-president – de Koning. Dan hoeven we ook helemaal geen lessen te leren. Fijn en rustgevend is dat altijd. Maar wel riskant. Dit artikel verscheen eerder bij het Montequieu Instituut. Mr. Huub Linthorst is voormalig directeur Wetgeving & Juridische Zaken van het Ministerie van Economische Zaken. Op Parlement.com staat een overzicht van Kamervragen in de zomer en de manier waarop het vragenrecht in de zomermaanden gebruikt wordt door Kamerleden.

Door: Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Closing Time | Everywhere at the End of Time

Everywhere at the End of Time (vaak afgekort tot EATEOT) is meer een project dan een muziekstuk. Artiest The Caretaker, een alias van Leyland Kirby, maakte het ruim zes uur durende stuk tussen 2016 en 2019. De loops van gesampelde ballroommuziek desintegreren totdat er uiteindelijk niets coherents meer overblijft. De muziek verbeeldt het verloop van Alzheimer, dat verschillende stadia kent. Dat is interessant, maar wat het vooral tot een project maakt zijn de reacties, variaties, analyses en analyses van de analyses. Tik de titel in op YouTube en ga het konijnenhol in (want wat heb je anders te doen op zondagavond).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Tim Ellis (cc)

Kunst op Zondag | Statue dressing

‘Window dressing’, vrij vertaald ‘de etalage pimpen’, is alom bekend als term voor dingen beter doen lijken dan ze werkelijk zijn. Het bekende dikke woordenboek zegt: “maatregelen om iets mooier voor te stellen dan het is”.

Minder bekend is ‘statue dressing’: een standbeeld opleuken. Dat kan hét antwoord worden op de vraag of standbeelden die een lelijke geschiedenis vertegenwoordigen uit het straatbeeld verwijderd moeten worden of niet.

Waar ‘window dressing’ allerlei lelijkheid wil verdoezelen, kan ‘statue dressing’ juist een nare geschiedenis zichtbaar maken. Hew Locke is daar op zijn manier al jaren mee bezig.

Al ruim twintig jaar speelt hij met ideeën om vooral standbeelden die refereren aan de Victoriaanse periode ‘aan te kleden’. Hij beseft goed dat hij daar lang niet altijd toestemming voor zou krijgen en voelt er weinig voor dan maar in het holst van de nacht en op zijn hoede voor de politie aan het werk te gaan. Dus maakte hij in 2007 foto’s van allerlei standbeelden en werd het ‘photo-of-statue-dressing’.

Op onderstaande foto’s, uit de serie ‘Restoration’ (2006), links slavenhandelaar Edward Colston. Rechts Edmund Burke, een politicus die  propageerde dat zonder religieuze instellingen de morele stabiliteit van de staat in gevaar zou komen. Locke boorde gaten in de foto’s en bevestigde er gouden medaillons en juwelen aan. Symbool voor de rijkdom die de Britten aan hun koloniaal verleden hebben te danken. En symbool voor hoe die rijkdom de schaduwkanten van die periode aan het oog onttrekken.
Flickr CC BY-NC-ND 2.0Glasgow School of Art Hew Locke A Conspiracy of Detail, The Mackintosh Museum, Glasgow School of Art

Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Varend ontgassen: Kamer fout geïnformeerd over ontgasverbod

Sargasso schreef in november 2021 al dat de Tweede Kamer onjuist geïnformeerd is over de mogelijkheid van een nationaal ontgasverbod op basis van een brief van schipper Ton Quist. Inmiddels geeft het Ministerie dit ook toe in een aanvullende reactie op de brief aan Harbers. Letterlijk schrijft het ministerie:

Ik zie dat een deel van mijn mail ontbreekt. In uw brief geeft u terecht aan dat het IJsselmeer geen Aktewater betreft. Deze fout is helaas in een Kamerbrief terecht gekomen, maar u heeft gelijk.

Voor wat betreft het uitstootverbod in Duitsland: het ministerie heeft jaren geleden uiteraard overwogen om de Regeling benzinevervoer in mobiele tanks te wijzigen. Met deze regeling is de Richtlijn nr. 94/63/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 20 december 1994 betreffende de beheersing van de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS) als gevolg van de opslag van benzine vanaf terminals naar benzinestations, deels geïmplementeerd. In deze regeling is een ontgassingsverbod voor aardoliedestillaten volgens de EU definitie van de benzinedistributierichtlijn waaronder benzine (UN 1203), opgenomen. Met de wijziging kon dit ontgassingsverbod worden uitgebreid naar andersoortige stoffen zoals benzeen. De wijziging van de regeling is (mogelijk) een nationale kop op de Europese Richtlijn. De verantwoordelijkheid en de kosten voor het ontgassen zouden bij deze optie echter geheel komen te liggen bij de schippers. Het ministerie heeft daar expliciet niet voor gekozen, omdat we in het CDNI destijds juist toewerkte naar een verbod in lijn met het CDNI-principe van “de vervuiler betaalt”. Duitsland heeft deze keuze wel gemaakt door ook UN 1268 en UN 3475 toe te voegen.

De actie van Duitsland werd dus niet als illegaal gezien, zoals u het stelt. Duitsland is dan ook niet in die hoedanigheid erop aangesproken.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Rachika Nayar

Hoeveel sentimentaliteit kun je verdragen in muziek? Artieste Rachika Nayar heeft het er zelf ook moeilijk mee: “I both love and feel so wary of melodrama, because its entire premise is to be uncritical.” Haar nieuwe album Heaven Come Crashing (ook al zo’n theatrale titel) is net op het randje, en soms erover.

Foto: Bron: Livius

De sofisten 7: Goed is wat sterk is

ACHTERGROND - De meest markante sofisten die in Plato‘s werk naar voren komen, hebben wellicht nooit echt bestaan. In Plato’s dialoog Gorgias treedt de sofist Kallikles naar voren, en in Plato’s hoofdwerk Politeia (de Staat) komen we de sofist Thrasymachos tegen. We zullen ze als ‘filosofen’ bespreken, want wat Plato ze laat zeggen is interessant genoeg.

Kallikles en Thrasymachos

Deze twee houden allebei ongeveer eenzelfde soort pleidooi. Hun stelling is dat het goede gelijk is aan dat wat het sterkst is. Ze stellen dat wie door list en bedrog, of gewoon door bruut geweld, zijn rijkdom en aanzien weet te behouden, uiteindelijk bepaalt wat de norm is, en daarmee uiteindelijk het meest bijdraagt aan de samenleving.

Wanneer zo iemand ontmaskerd of overwonnen wordt, dan komt dat dus niet omdat zijn moraal niet deugt, maar omdat hij kennelijk niet listig en sterk genoeg was. Zij prediken daarmee dus een soort sociaal darwinisme avant la lettre.

Het is niet bekend of er werkelijk sofisten waren die prikkelende stellingen als die van Kallikles en Thrasymachos aanhingen. Het idee dat kracht bepaalt wat goed is, sluit wel aan op Gorgias’ en Protagoras’ mening dat de waarheid in het politieke discours tussen de mensen in ligt, maar is inconsistent met de bewering van Protagoras dat iedereen in principe evenveel recht op het morele en politieke gelijk heeft. Want in de optiek van Kallikles en Thrasymachos heeft de sterke meer aanspraak op dat recht dan de zwakkere.

Foto: Tim Reckmann (cc)

Oorlogsnotities | Met kartelvorming de inflatie beteugelen

Iedereen ziet het probleem van de inflatie. Maar door blikvernauwing en de dogma’s van de vrije markt hebben we het vooral over de consequenties van dat probleem. De oorzaken, voortkomend uit de geopolitieke en geo-economische context, lijken we meestal als gegeven te accepteren. Terwijl we op die schaal oplossingen moeten zoeken.

Eerst die blikvernauwing. Het is oorlog en wij zijn daar onderdeel van. We voeren een economische oorlog tegen Rusland. Dat drijft de energieprijzen op en daarmee de inflatie. Maar hoewel iedereen dat wel weet, gaat het daar de laatste maanden steeds minder over. De discussie is verschoven, weg van Poetin. Ze vernauwt. Van die economische oorlogsvoering, naar de inflatie, naar de consequenties van die inflatie. Het is in Den Haag binnenlandse politiek geworden, waar miljarden op de begroting worden gezocht om de onderklasse te ondersteunen met het betalen van haar torenhoge energierekening.

Heel goed hoor, maar dat is dus niet waar het om gaat. De vraag moet zijn: hoe brengen we die prijzen naar beneden, zodat er überhaupt niet van die hoge energierekeningen ontstaan. Die hoge rekeningen moeten voorkomen worden, niet gecompenseerd.

En dan komen we in het onontgonnen gebied waar rechtse politici niet over na mogen denken en waar linkse politici blijkbaar (of heb ik iets gemist?) niet over na kunnen denken. De ideeënwereld waarin het voor mogelijk wordt gehouden dat we de markt niet ‘z’n werk te laten doen’. Waarin eindelijk aan de dogma’s van de vrije markt wordt getornd, in dit geval de vrije prijsvorming. Want dat lijkt in Den Haag na maanden ongekende inflatie, nog steeds een politiek taboe. Terwijl de prijzen hoogtes bereiken die we niet voor mogelijk hadden gehouden. Waarom accepteren we dat?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | De grootste filantropen

De ‘werkende armen’, zoals ze goedkeurend worden genoemd, zijn in feite de grootste filantropen van onze samenleving. Ze negeren hun eigen kinderen zodat er gezorgd wordt voor de kinderen van anderen, ze wonen in ongeschikte woningen zodat andere woningen blinkend en perfect kunnen zijn, ze verdragen ontbering zodat de inflatie laag kan blijven en de aandelenkoersen hoog. Als werkende arme ben je als een anonieme donor, een naamloze weldoener, aan alle anderen.

— Barbara Ehrenreich in Nickel and Dimed, 2001

Foto: Socialdemokraterna (cc)

Turkije zet Zweden en Finland onder druk

Vorige week vond het eerste overleg plaats tussen Turkije, Zweden en Finland over de Turkse voorwaarden waaronder de Scandinavische landen kunnen toetreden tot de NAVO. Het Turkse staatspersbureau Anadolu Agency (AA) bericht over ‘positieve resultaten’ van het overleg. Gesproken is over de implementatie van een gemeenschappelijk memorandum dat is vastgesteld op de NAVO-conferentie in Madrid in een poging de Turkse bezwaren tegen het lidmaatschap van Zweden en Finland weg te nemen. Volgens het Turkse persbureau hebben de aspirant-NAVO-leden herhaald dat ze met Turkije zullen samenwerken bij de bestrijding van het terrorisme en dat ze groepen die de veiligheid van het land bedreigen, zoals de PKK, niet zullen steunen.

Racisme

Wat dit in de praktijk precies gaat betekenen is nog steeds niet duidelijk. Wel is duidelijk dat president Erdogan zijn veto-stem bij de toelating van beide landen tot het Atlantisch bondgenootschap maximaal zal inzetten om de interne Turkse oppositie te beschadigen. Zijn persbureau toonde deze week bijzondere interesse voor de verkiezingen in Zweden op 11 september waarbij Turkse immigranten een niet onbelangrijke rol kunnen spelen. Zweden is een racistisch land geworden, volgens experts die AA citeert. Er is onvoldoende tegenwicht bij de overheid en de politieke partijen. Er zou nog nooit zoveel racistische propaganda te horen zijn geweest in een verkiezingscampagne als nu. Het persbureau bericht ook over het plan van de extreemrechtse Zweden Democraten (SD) om de immigratie tot een minimum te beperken. AA meldt verder dat Saida Hussein Moge, een Zweedse sociaaldemocratische politica met Somalische roots uit Gothenborg gebroken heeft met haar partij vanwege een ’toenemende xenofobie’. Directe aanleiding was een opmerking van partijleider en huidig premier Magdalena Andersson (foto) dat zij in Zweden geen Chinatowns, Little Italy of ‘Somalitowns’ accepteerde. Moge viel met name over de term ‘Somalitowns’. Andersson reageerde overigens op haar minister voor Immigratie Anders Ygeman die het Deense model voor immigranten bepleitte. In Kopenhagen worden niet-westerse immigranten geconcentreerd in bepaalde wijken.

Closing Time | Gryphon Rue

De repeterende melodieën en drones, onder meer geproduceerd door een elektronische orgel (wat zeg ik: een Farfisa-orgel, dat is kennelijk noemenswaardig), zorgen voor een licht hypnotiserend of psychedelisch effect op het album A Spirit Appears to a Pair of Lovers van Gryphon Rue.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende