Had Nederland eigenlijk wel fascisten?

Laat ik beginnen met te zeggen wat ik níét goed vind aan dit boek. In de ban van een beter verleden is een half geslaagde poging om een historisch overzicht van het Nederlands fascisme om te bouwen tot een wetenschappelijke studie. Willem Huberts heeft heel veel materiaal over zijn onderwerp verzameld; meer dan genoeg voor een spannend boek. Maar ergens onderweg bracht men hem (of kwam hij) op het idee om erop te promoveren (hetgeen inmiddels ook is gebeurd). En dat betekende dat zijn liefdewerk een theoretisch fundament moest krijgen. Er moest een vraagstelling komen. Dat werd: past het Nederlands fascisme binnen de definitie voor fascisme die historici hebben ontwikkeld? En dus moest er aan het boek een theoretische in- en uitleiding worden toegevoegd, en in de tekst moesten op gepaste momenten extra alinea's worden toegevoegd over de vraag: maar was dit-en-dit clubje wel 'echt' fascistisch? Met name de inleiding is doorbijten voor de lezer. Huberts is nu eenmaal geen professioneel historicus, en ook geen groot stilist. Kortom, leuk voor de Groninger universiteit, deze promotie, maar Huberts levenswerk is er daarmee niet beter op geworden. Wat is fascisme? Is het conservatief of progressief? Een onecht kind van het irrationele conservatisme, of van de Verlichting, het socialisme? Was Franco een fascist, of gewoon een oerconservatieve katholiek? En waarom waren ze in Italië niet, en in Duitsland wél antisemitisch? Het is volkomen duidelijk dat het uiterst lastig is een sluitende definitie te geven van fascisme.  Daardoor (en door alle daaraan verbonden, zeer beladen vragen) is er de laatste decennia rond dit onderwerp een ware historische cottage industry ontstaan.

Door: Foto: Een fascistische propaganda-actie in Zaandam, 1930 (foto: Historiek.net) copyright ok. Gecheckt 23-11-2022
Foto: thierry ehrmann (cc)

Poolse regering tart de EU

, door

ELDERS - De spanningen tussen Brussel en Warschau lopen steeds hoger op.

Donald Tusk is onlangs herbenoemd als president van de Europese Raad. Met één tegenstem: die van zijn eigen land, Polen. Deze week zette de Poolse regering een nieuwe stap in de strijd tegen Tusk, voormalig premier van het liberale Burgerforum, nu de grootste oppositiepartij. Hij wordt beschuldigd van ‘diplomatiek verraad’ door zijn samenwerking met Poetin bij het onderzoek naar de toedracht van het vliegtuigongeluk bij het Russische Smolensk. Daarbij kwamen in 2010 de toenmalige premier Lech Kaczynski en meer dan 94 regeringsfunctionarussen om het leven. Jaroslav Kaczynski, nu de sterke man van de regerende PiS (de partij voor Recht en Rechtvaardigheid) vermoedt dat sabotage de oorzaak was van het vliegtuigongeluk, maar bewijzen daarvoor ontbreken tot op heden. Hij meent dat Tusk “moreel verantwoordelijk” is voor de dood van zijn tweelingbroer. De huidige minister van Defensie Macierewicz is vorig jaar een nieuw onderzoek begonnen.  “Tusk heeft een illegaal contract gesloten met Vladimir Poetin ten nadele van Polen en daarvoor zou hij strafrechtelijke verantwoordelijkheid moeten dragen”, zo verklaarde Macierewicz dinsdag in de krant Gazeta Polska Codziennie. Op diplomatiek verraad kan een celstraf van tien jaar staan.

In februari kondigde Polen aan een klacht over de afhandeling van het vliegtuigongeluk in Smolensk in te dienen bij het Internationaal Hof van Justitie in Den Haag.

Waan van de dag

SG-café donderdag 23-03-2017

, door

Dit is het Sargasso-café van donderdag 23-03-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Thierry Baudet en While we’re young

, door

COLUMN - Een kleine tweeënhalf jaar geleden zorgde Thierry Baudet ervoor dat ik stopte met deze column. Zijn verdediging van een of ander seksgoeroe was de druppel. Ik had geen zin meer om mijn eigen mening publiekelijk te maken.

En nu zit Thierry Baudet in de Tweede Kamer. Samen met The Hiddemeister, zoals de belangrijkste intellectueel van het huidige universum zijn medekamerlid Theo Hiddema liefkozend noemde in een aflevering van Pauw & Jinek. Even googelen op ‘hiddemeister’ leert dat deze term uit geenstijl-kringen afkomstig is. In die contreien vinden we denk ik een behoorlijk deel van de 180.000 mensen die op Forum voor Democratie hebben gestemd. 

De dag voor de verkiezingen vloog er boven Zwolle een reclamevliegtuigje met ‘stem Forum voor Democratie’ erachteraan. Een collega dacht dat het reclame was voor een internetforum, waar je over democratie kon babbelen. Het weekend voor de verkiezingen zag ik een team van FvD flyeren in onze geliefde binnenstad. Twee puisterige jongens waren met een stel hangbejaarden aan het praten. De oude mannetjes stonden ontspannen tegen hun rollator geleund. Of de bruine boodschap van de Lavendelprins in goede aarde viel, weet ik niet. Ik vermoed van wel.

Om na te denken over mijn plek op deze wereld en mijn taak in dit leven, heb ik gisteren een bad met lavendelschuim genomen. Wegdromend in kruidige geuren dacht ik aan de film While we’re young die ik deze week zag. Daarin raakt een kinderloos echtpaar (Ben Stiller en Noami Watts) bevriend met een veel jonger echtpaar (Adam Driver en Amanda Seyfried). De twee veertigers raken onder de indruk van de vrije en zelfverzekerde uitstraling van de twintigers. Maar wat in het begin zo verfrissend authentiek is, blijkt later manipulatie te zijn. Echter, als Ben Stiller aan het einde van de film Adam Driver wil ontmaskeren als de oplichter die hij is, haalt iedereen z’n schouders op en trekt de karavaan verder.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Grenzeloos geneuzel

, door

OPINIE - Ze zijn er als de kippen bij, de ‘islam!’ roepers, de ‘grenzen dicht!’ schreeuwers, de ‘zie je nou wel’ mekkeraars. Zonder enige consideratie voor de slachtoffers staan ze op hun zeepkist te brallen. En wie nuance aanbrengt in berichtgeving ‘praat terreur goed’. I kid you not. En vooral de ‘oplossingen’ hè, vooral die oplossingen.

Want laten we wel zijn, deze aanslag op Brits grondgebied laat een paar dingen zien: wie kwaad wil, kan kwaad doen.

Net als Nederland heeft Groot-Brittannië strenge vuurwapen wetten, vooral sinds de Dunblane school shooting in 1996, maar een auto en keukenmes zijn overal verkrijgbaar.

Het land heeft sinds 2001 een serie van anti-terrorisme wetten doorgevoerd die veel strenger zijn dan Nederland en allerlei programma’s met betrekking tot het signaleren van radicalisering. Zelfs tot op de kleuterschool aan toe.

Verder heeft Groot-Brittannië geen ‘open grenzen’ zoals Nederland ze heeft: wie de oversteek waagt zal dat per vliegtuig, boot of chunnel moeten doen, inclusief paspoort controles en douane die je bagage mag controleren. Toch net anders dan even via de A12 de grens over bij Zevenaar.

Grenzen dicht?

Ondanks dit alles blijven sommigen roepen om simplistische oplossingen als ‘grenzen dicht’. Maar Nederland heeft ervaring met ‘dichte grenzen’ en terrorisme. In de tijd dat er gewoon een slagboom was en douane hun werk deed, gingen leden van het Duitse Rote Armee Fraktion regelmatig de grens over: naar Nederland om te schuilen of naar België om te vluchten. En zeg nou zelf, ook in die tijd was het kinderlijk eenvoudig om de hoofdwegen af te gaan en via binnenweggetjes de grens over te steken.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geluk (1): de koning en het bruto nationaal geluk

, door

ACHTERGROND - Maandag 20 maart was het de ‘Internationale Dag van het Geluk.’ Ter gelegenheid daarvan werd onder auspiciën van de Verenigde Naties het World Happiness Report 2017 uitgebracht. Naar aanleiding hiervan brengt Sargasso een aantal artikelen over geluk, de manieren waarop onderzoekers dat trachten te meten en de conclusies die we daaruit kunnen trekken.

De overheid is geen geluksmachine volgens Mark Rutte. In zijn optiek is ons land al een ‘fantastisch, en gaaf land’. Hij zegt nog net niet dat Nederland af is, maar vindt het bevorderen van geluk geen overheidstaak. Tegelijk kun je constateren dat beleid wel degelijk van invloed is op geluk; het gaat immers om ‘kwaliteit van leven’? En omgekeerd: misschien zijn gelukkige mensen ook tevreden mensen die gezonder en levenslustiger zijn? Dat kan dan weer (om iets te noemen) schelen in zorgkosten en arbeidsverzuim.

Economie en/of ‘het goede leven’?

Maar met geluk kunnen economen meestal niet zoveel. Het speelt een marginale rol in politieke discussies. Met een paar procent economische groei kunnen Rutte en Dijsselbloem thuiskomen; dat is meet-, schaal- en incasseerbaar. Maar hoe verkoop je een paar procent groei van geluk?

Als je vindt dat de politiek vooral in dienst staat van de economie en het bedrijfsleven dan is geluk inderdaad iets wat je maar lekker in je vrije tijd moet doen. Ben je van mening dat politiek ook draait om wat de Arjo Klamer in zijn boek ‘In Hemelsnaam‘ ‘het goede leven’ noemt, dan liggen de zaken toch anders:

Foto: mediateam GroenLinks Utrecht (cc)

Doe het niet

, door

COLUMN - GroenLinks moet meeregeren, klinkt het nu alom. Ik kan die partij alleen maar dit op het hart binden: doe het niet. In een kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks – de oplossing die nu rond zoemt – is GroenLinks de kleinste partij. Met haar 14 zetels zou ze de overige drie partijen, samen 71 zetels groot, dan naar links moeten sjorren? Wees realistisch, dat gaat niet lukken. GroenLinks wordt in zo’n kabinet de nationale schaamlap: leuk voor de show, maar het heeft werkelijk niks om het lijf, en met pech loop je nog een akelige longontsteking op.

De belangrijkste tegenstrever van het kabinet wordt de PVV, die nu bovendien wordt geflankeerd door liefst twee andere hoogst ondemocratische partijen: het autoritaire Denk, en het neofascistische FvD van Baudet. Binnen een kabinet dat met moeite bij elkaar wordt gehouden, is de bewegingsruimte van GroenLinks danig gekortwiekt en moet het populistische blok worden gepaaid – dat is een positie waarin GroenLinks zich nooit, maar dan ook nooit mag laten manoeuvreren.

Belangrijker: er is meer dan ooit behoefte aan een inhoudelijke, consistente en inspirerende oppositie: aan een partij die de angst achter zich laat, die vrijheid en tolerantie verdedigt, die inclusief is, zich inzet voor het klimaat, voor eerlijker delen, en voor duurzaamheid en vergroening. Aan een partij die kan helpen het populisme te ondermijnen.

Waan van de dag

SG-café woensdag 22-03-2017

, door

Dit is het Sargasso-café van woensdag 22-03-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende