Negeren van de VN schaadt óók mensenrechten elders

Ik was eerlijk gezegd als burgemeester verbaasd dat de VN zich bezighoudt met het woonbeleid van Rotterdam […] omdat de werkelijkheid is dat de grote vraagstukken van woningnood, en de mensen die in mensonterende omstandigheden in de wereld wonen toch niet in Rotterdam wonen. Dan denk ik daarbij aan Karachi. Dan denk ik aan Zuid-Afrika, waar mensen echt in krotten wonen. Burgemeester Aboutaleb reageerde op de waarschuwing van vijf Speciale Rapporteurs voor mensenrechten van de Verenigde Naties over het Rotterdams woonbeleid. Door het woonbeleid, dat beoogt het aantal sociale woningen fors te verminderen door sloop en herstructurering, komen het recht op huisvesting en non-discriminatie in het geding. De burgemeester ging hierover in gesprek bij RTV Rijnmond afgelopen vrijdag. In feite suggereerde Aboutaleb dat hij de VN-waarschuwing niet serieus nam. Hij gaf hiermee ook een stem aan verontwaardigde politici en anderen die menen dat de VN zich beter met andere landen kan bemoeien. Jan de Vries, jurist op het gebied van mensenrechten, reageerde op Twitter dat het zeer belangrijk is dat Nederland waarschuwingen van de VN serieus neemt. Hieronder zijn betoog: Voordat ik 6 jaar geleden actief werd op mensenrechten in Nederland, was ik 14 jaar actief op mensenrechten in het buitenland. Vooral in landen waar de mensenrechtensituatie vreselijk was, schendingen aan de orde van de dag, nauwelijks sprake van een rechtsstaat, al helemaal niet een democratische. In die landen konden moedige activisten vaak rekenen, direct en indirect, op steun van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Hun situatie en de schendingen waar ze mee te maken kregen, werden dikwijls onder de aandacht gebracht in de EU of in de VN door bijvoorbeeld de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de VN en de mensenrechten-ambassadeur (nu Bahia Tahzib-Lie). Belangrijk en terecht wordt Nederland daardoor door velen nog altijd beschouwd als een belangrijke medestander in de strijd tegen mensenrechtenschendingen en voor gerechtigheid. Mechanismen van de VN hebben hier altijd een belangrijke rol in gespeeld en Nederland, met gelijkgezinden, probeert zo goed als het kan tegenstand te bieden tegen de groeiende coalitie van landen die niks hebben met de rechtsstaat, democratie en mensenrechten en dikwijls het maatschappelijk middenveld vooral monddood proberen te maken. Dat is een moeilijke strijd, maar een hele belangrijke. Het succes van die strijd valt en staat deels bij het gedrag van Nederland zelf. De mate waarin ze ruimte biedt voor het maatschappelijk middenveld, omgaat met mensenrechtenproblemen in Nederland en, met name ook, de mate waarin ze de VN-mechanismen zelf serieus neemt. De oproep van vijf (!!!) Speciale Rapporteurs aan Rotterdam is extreem serieus en dient dus ook in het licht van de Nederlandse inzet op mensenrechten wereldwijd, extreem serieus te worden genomen. De reactie van wethouder Bas Kurvers namens de gemeente (en die van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ)) en woningcorporatie Vestia getuigt allesbehalve van respect voor deze mechanismen. En als Nederland hun oproep niet serieus neemt, waarom zouden China, Rusland, Saudi-Arabië en Oeganda, om maar een paar te noemen, dat wel? Kortom, deze oproep afdoen als een oproep tot 'dialoog', zoals de wethouder vrijdag deed, met een mededeling dat men gewoon lekker doorgaat (en op dezelfde dag een mededeling tot sloop aan de bewoners van de Tweebosbuurt stuurt) is voor het Nederlandse mensenrechtenbeleid en de noodzakelijke steun aan de broze VN-mechanismen wel degelijk een potentiële doodsteek. Daarom zouden het ministerie van BuZa, de Permanente Vertegenwoordiging, minister Sigrid Kaag en mensenrechten-ambassadeur Bahia Tahzib-Lie er goed aan doen de gemeente Rotterdam te wijzen op het belang van de oproep en de maatregelen die daarin staan. De VN-Speciale Rapporteur voor huisvesting is extreem helder over die eisen in dit interview met hem dat gisteren verscheen in het AD. Overigens zou ook de minister van BZK Kasja Ollongren zich dit moeten aantrekken. Niet alleen als verantwoordelijk minister voor Wonen, maar ook als verantwoordelijk bewindspersoon voor grondrechten en bescherming van grondrechten in Nederland. -- Lees hier een samenvatting van de VN-brief over het Rotterdams woonbeleid en mensenrechtenschending.

Minister probeert stilletjes nieuwe geheime dienst op te tuigen

Amnesty, Bits of Freedom en anderen slaan alarm: de minister van Justitie wil de bevoegdheden van het NCTV verruimen, nadat het NRC onthulde dat ze zonder wettelijke bevoegdheid burgers bespioneren. De wetswijziging geeft het NCTV de bevoegdheid hiermee door te gaan.

Maar nog erger: de minister probeert de wetswijziging er stilletjes doorheen te drukken door burgers en organisaties slechts vijf dagen te geven om de internetconsultatie in te vullen. Normaal staan hier vier weken voor. Amnesty, Bits of Freedom, Open State Foundation, Vrijschrift en Waag dringen aan op verlenging van de termijn voor consultatie, maar vooralsnog is de laatste dag vandaag. Amnesty doet op Twitter deze oproep:

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

2,5 jaar strafkamp voor een video van Rammstein

INTERVIEW - Andrej Borovikov, ex-coördinator van Aleksej Navalny’s Fonds voor Corruptiebestrijding (FBK) in Archangelsk, werd op 29 april 2021 in één klap een Russische beroemdheid. Op die dag werd hij veroordeeld tot 2,5 jaar strafkamp voor het opslaan van de videoclip ‘Pussy’ van Rammstein in zijn profiel op het sociale medium vk.com in 2014. De rechter achtte het bewezen dat de activist met de clip van de Duitse rockband ‘pornografie had verspreid’.  Eerder kreeg Borovikov al boetes en een taakstraf van 400 uur wegens uiteenlopende protestacties. Ardy Beld sprak vorige week met de echtgenote van Andrej, Darja Borovikova.

Was je aanwezig in de rechtszaal?

‘Voor de eerste drie zittingen werd ik opgeroepen als getuige. Ik maakte toen gebruik van mijn recht te zwijgen om mijn echtgenoot niet te belasten. Bij latere zittingen en de veroordeling werd ik niet meer toegelaten. Als reden werd de pandemie aangevoerd.’

Hoe verliep de veroordeling?

‘We hadden natuurlijk alles al vooraf met Andrej besproken en gingen uit van de trieste mogelijkheid dat we elkaar langere tijd niet zouden zien. We liepen samen naar de rechtbank. Andrej ging met zijn advocaat naar binnen. Ik bleef voor de rechtbank achter met een aantal anderen. We konden het proces via een stream op Instagram volgen. De verbinding was slecht en de rechter sprak, zoals gebruikelijk, vreselijk onduidelijk en snel, zodat we niet direct begrepen dat Andrej twee jaar en zes maanden de gevangenis in zal gaan. Eerst hadden we zes maanden verstaan. Dat zou nog te doen zijn geweest, maar nee, twee jaar en zes maanden. Het was een heel naar moment. Iedereen was diepbedroefd.’

Foto: Andrew Skudder (cc)

De bijstand: boeiende recente inzichten

ACHTERGROND - Toen ik ruim drie jaar geleden* begon met mijn promotieonderzoek naar het Nijmeegse bijstandsexperiment, had ik beloofd jullie af en toe een update te geven over interessante dingen die ik tegenkwam in de literatuur. Dat heb ik, ahum, slechts vrij beperkt gedaan. Bij deze alsnog wat interessante dingen, uit de (redelijk recente) Nederlandse literatuur. Iedereen die dit boeiend vind kan dus zelf vrij laagdrempelig dieper de materie in.

Alle artikelen waar ik het hieronder over heb komen uit het boek ‘Streng Maar Onrechtvaardig – De bijstand gewogen’. Het is het jaarboek 2020 van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, en gaat zoals de titel al verraadt over de bijstand. In 13 artikelen (plus een inleiding en een conclusie) laten wetenschappers uit verschillende disciplines hun licht schijnen over hoe het gesteld is met de ‘rechtvaardigheid van de bijstand’. De duiding vanuit (onder andere) historische, filosofische, juridische en sociologische perspectieven, tja… laten we zeggen dat de titel van het boek al een hint geeft?

Ik beperk me tot een aantal artikelen die relevant zijn voor mijn eigen onderzoek, verwacht dus geen hele boekreview.

Sollicitaties LARP’en als re-integratie

Laten we beginnen met de huidige re-integratiesystematiek. Deze wordt pijnlijk beschreven in het stuk “Naar een ‘droombaan’ via een ‘broodbaan’ – Re-integratie naar betaald werk door training in optimisme”, door de socioloog Josien Arts. Zij deed een jaar lang onderzoek onder zowel klanten als klantmanagers bij drie sociale diensten. Wat ze beschrijft stemt niet vrolijk. Een aantal maatschappelijke ontwikkelingen vinden elkaar op dit onderwerp: werk, dat zeker aan ‘de onderkant van de arbeidsmarkt’ steeds onzekerder en flexibeler wordt; eisen aan werknemers die steeds hoger worden, ook bij laagopgeleid werk; bijstandsgerechtigden die steeds meer verplichtingen krijgen, volgens de wet ‘geactiveerd’ moeten worden en geprikkeld tot ‘zelfredzaamheid’; de bezuinigingen op re-integratie, waardoor sociale diensten mensen eigenlijk weinig te bieden hebben (bijvoorbeeld op het gebied van scholing).

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Bescherming tegen politiegeweld onder druk

Terwijl de politie onder vuur ligt vanwege geweldsincidenten, staat de Eerste Kamer op het punt om in te stemmen met een wetsvoorstel dat de rechtspositie van agenten wél verbetert, terwijl de rechtspositie van burgers niet verbetert.

Controle Alt Delete vraagt aandacht voor een wetsvoorstel waarover de Eerste Kamer morgen gaat stemmen, over het gebruik van geweld door onder meer de politie. De wet Geweldsaanwending opsporingsambtenaren beoogt de rechtspositie van de agenten te verbeteren door aan het Wetboek van Strafrecht een specifieke strafuitsluitingsgrond toe te voegen voor opsporingsambtenaren “die geweld hebben toegepast in de rechtmatige uitoefening van hun taak en zich daarbij aan de regels hebben gehouden, bijvoorbeeld geweldsinstructieregels.” Bij overtreding van de geweldsinstructie komt een maximumstraf van drie jaar gevangenisstraf te staat, waar dat nu nog maximaal 15 jaar is voor doodslag.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

De geest van Stalin spookt door de Wit-Russische justitie

INTERVIEW - De 16-jarige Nikita Zolotorjov (foto*) uit de Wit-Russische stad Gomel werd tot 5 jaar en een maand veroordeeld voor een incident tijdens de protesten op 10 augustus 2020. Hij zou volgens justitie samen met twee anderen een molotovcocktail voor de voeten van een eenheid soldaten hebben gegooid. Op 23 april bleef dit oordeel in hoger beroep ongewijzigd. Bovendien spande de staat een tweede rechtszaak aan tegen Nikita wegens bedreiging van een penitentiair medewerker. Tijdens de duur van het onderzoek blijft de tiener verder in eenzame opsluiting in gevangenis nummer 3 in Gomel. Hij lijdt aan epileptische aanvallen. Ardy Beld sprak op 24 april met Nikita’s vader, Michail.

Hoe verliep de arrestatie van Nikita?

‘Op 11 augustus om 4:30 ’s morgens viel de politie ons huis binnen. Ze vroegen naar mijn zoon, ik zei dat hij er niet was. Ze dreigden het hele huis op zijn kop te zetten, de vloer open te breken, maar toen ze hem niet direct vonden, gingen ze toch weer onverrichterzake weg. Ik belde Nikita die buiten was met zijn vrienden, een kleine 100 meter verder van ons huis. Ik vroeg hem: ‘Wat heb je uitgevoerd, wat is er aan de hand, er was hier net politie die je zoekt.’ Hij zei dat hij van niets wist. Ik vroeg hem me eerlijk te vertellen wat er gebeurd was, zodat ik hem zou kunnen beschermen. ‘Papa, er is niets aan de hand, ik heb niets gedaan,’ zei Nikita.’

Foto: Alexandervn_85 (cc)

Stopt de overheid nu zelf ook met het discrimineren van huurders?

De discriminatie door verhuurders is “zeer alarmerend”, aldus minister Ollongren in reactie op landelijk onderzoek. Maar de overheid maakt zich ook zelf schuldig aan discriminatie van huurders door de inzet van de Rotterdamwet en de Leefbaarometer.

Uit een landelijk onderzoek in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) naar discriminatie bij woningverhuur blijkt dat woningzoekers met een buitenlands klinkende naam vaker afgewezen voor een huurhuis dan woningzoekers met een Nederlandse naam, en dat makelaars en bemiddelaars vaak meewerken aan het verzoek om bepaalde groepen uit te sluiten voor een huurwoning. Het onderzoek bevestigt de uitkomsten van eerdere onderzoeken op kleinere schaal (bijv. van de Groene Amsterdammer in 2018, van Radar in 2019, en onderzoeken in Rotterdam, Utrecht, Amsterdam en Den Haag in 2020 en dit jaar).

“Zeer alarmerend”

Minister Ollongren kondigde direct aan dat de aanpak van discriminatie door verhuurders wordt geïntensiveerd, want:

Dat vind ik zeer alarmerend. Discriminatie is niet toegestaan en wordt niet getolereerd. Dat geldt zowel voor de verhuurbemiddelaars als voor de verhuurder die zijn woning openbaar aanbiedt.

Fijn dat de ogen van de minister geopend zijn, maar gaat de minister dan nu ook eindelijk het eigen beleid kritisch onder de loep nemen? Al jaren verstrekt de minister via de omstreden Rotterdamwet aan gemeenten een wettelijke basis om huurders te discrimineren op basis van hun inkomen, en indirect hun afkomst, met het doel om de leefbaarheid in zogenaamde achterstandswijken te verbeteren. En ook het aanwijzen van de gebieden waar deze discriminerende wet mag worden ingezet is gebaseerd op een discriminerend instrument, de Leefbaarometer.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: fortheloveofcc (cc)

Wie beschermt ons tegen de beschermer?

Door Emine Uğur.

Wat doe je als de persoon die je hoort te beschermen dezelfde is als de persoon tegen wie je beschermd moet worden? Als je vader of moeder je misbruikt of je man je mishandelt bijvoorbeeld? Als de leraar die jou moet helpen zelfvertrouwen op te bouwen in een bepaald vak degene is die je zelfvertrouwen kapot maakt.

Als degene naar wie je zou rennen om beschermd te worden tegelijkertijd degene is die jou schade toebrengt, heb je feitelijke nergens meer waar je terecht kunt. Deze gedachte houdt mij al geruime tijd bezig en speelt steeds vaker door mijn hoofd sinds de toeslagenaffaire, schoot recent weer door mijn hoofd door de racistische appjes van de politie en gisteren wederom na het artikel over de NCTV. En bij elk incident wordt het steeds duidelijker dat dit al langere tijd onze relatie als burger met onze overheid is, maar dat het nu pas zichtbaarder wordt: Degene die ons onze rechtsbescherming hoort te bieden en dat hoort te handhaven, is degene die ons schade toebrengt en ons kwetsbaar maakt.

Het is geen toeval dat (institutioneel) racisme en islamofobie als een rode draad door al deze openbaringen heen lopen. Allochtonen, zwarte mensen en de afgelopen 20 jaar met name moslims, zijn namelijk schuldig tot het tegendeel bewezen is. Wolven in schaapskleren. Wantrouwen is het uitgangspunt. En dat wantrouwen vonden veel mensen niet problematisch, want het raakte hen niet en sommigen vonden het zelfs terecht, want het waren immers moslims die voor terreuraanslagen en overlast zorgden,  dus dan moet je het ook maar voor lief nemen dat ook jij, zelfs al had je niets met die aanslagen of die overlast te maken, met wantrouwen bejegend wordt.

Foto: ketrin1407 (cc)

Doe progressief, straf hard

Je kan zeggen wat je wil, maar rechts heeft wel een punt als het klaagt bij de zoveelste werkstraf omdat de moordenaar anders zijn hond niet kan uitlaten.

Nu is het bovenstaande natuurlijk een karikatuur van de werkelijkheid die rechts graag in stand houdt, maar in de praktijk wordt daadwerkelijk rekening gehouden met omstandigheden van de dader. Heb je een relatie? Het is al langer bekend dat iemand die een ‘wederhelft’ (of een van de andere drie (vier?) w’s) heeft minder snel nog eens in de fout gaat. Dus logisch dat die persoon minder straf krijgt, zou je denken. Maar ho eens even. Betekent dit eigenlijk niet dat je net een misdrijf hebt gepleegd *terwijl* je een relatie hebt? Maakt dat je niet juist nóg gevaarlijker?

Er wordt zo vaak ergens rekening mee gehouden dat je het ook om kan draaien: We straffen mensen extra omdat ze al minder geluk hadden in het leven. Geen baan? Extra straf. Geen opleiding? Extra straf. Geen woning? Extra straf. Geen partner? Extra straf.

Het lijkt progressief, maar is het tegenovergestelde. Mensen – rechters dus – zijn namelijk totaal niet in staat om dit soort dingen consequent toe te passen, wat al blijkt uit het feit dat mensen van kleur minder kans maken op deze ‘lucky breaks’. Erger nog, deze ‘regels’ – inclusief het racisme – worden steeds vaker gevat in algoritmes, waardoor het onmogelijk wordt aan dit systeem te ontsnappen, waarmee het verwordt tot een instrument om de verschillen die er al zijn nog meer uit te vergroten. Een self fulfilling prophecy. De documentaire Coded Bias(netflix) geeft daar goede voorbeelden van.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: andres musta (cc)

Links of rechts?

OPINIE - Het grondrecht op vrijheid van meningsuiting heb ik in het spectrum van politieke standpunten altijd meer links dan rechts geplaatst. Het is een recht dat burgers de vrijheid geeft zich te verzetten tegen de almacht van de staat, tegen de macht in het algemeen. Het recht is van grote betekenis voor emancipatiebewegingen die zonder belemmering voor hun belangen moeten kunnen opkomen. De arbeidersbeweging, de vrouwenemancipatiebeweging, de Black Lives Matter beweging en andere bewegingen voor een beter leven en meer gelijke rechten konden en kunnen dat alleen doen als ze de vrijheid hebben zich te uiten over bestaand onrecht.

Claim van rechts

De afgelopen jaren wordt de uitingsvrijheid steeds meer geclaimd door rechts. Het meest bekende voorbeeld is Geert Wilders die vindt dat zijn recht op een vrije meningsuiting is aangetast door de – gegeven de strafwet onoverkomelijke– vervolging vanwege zijn ‘Minder, minder Marokkanen…’- uitspraak. Veel schrijvers, politici en opiniemakers aan de rechterkant van het politieke spectrum vinden het moeilijk te verdragen dat zij worden aangesproken op hun xenofobe, racistische of seksistische uitspraken. ‘Je mag tegenwoordig ook niets meer zeggen.’ Een uitspraak die in de meeste gevallen nergens op slaat. Vuile woorden leiden hoogstens tot verontwaardigde reacties. Maar daar zit kennelijk het probleem: een weerwoord is voor sommigen moeilijk te verteren. Van vervolging is alleen in uitzonderlijke gevallen sprake als er een vermoeden is dat de wet wordt overtreden. De strafwet stelt namelijk wel enkele beperkingen aan de uitingsvrijheid, maar ik heb niet de indruk dat de rechter daar nou overdreven veelvuldig gebruik van maakt om mensen de mond te snoeren. En als dat gebeurt wordt altijd de nodige zorgvuldigheid betracht door rekening te houden met alle omstandigheden.

Vorige Volgende