Poetin wint altijd

De afgelopen weken is de wereld een nieuwe fase van de informatieoorlog ingegaan. Waar Rusland tot recent nog het ene na het andere onzinverhaal de wereld in hielp, waarna het westen daarop moest reageren, lijkt in ieder geval de VS ervoor gekozen te hebben deze verhalen pro-actief te ontzenuwen door ze zelf te openbaren. Dus werden we de afgelopen weken om de paar dagen gewaarschuwd voor een nieuwe 'false flag' die Poetin zou willen gebruiken als rechtvaardiging voor een invasie van Oekraïne. Op zich is daar wat voor te zeggen, want in plaats van achter de feiten aan te lopen ben je de onzin vóór. Als je een geplande false flag-operatie publiek maakt vóórdat deze is uitgevoerd maak je hem in feite zinloos. Sterker nog, je maakt jezelf belachelijk als je hem dan toch uitvoert. De enige logische reactie voor Rusland is dan ook de false flag niet uit te voeren, met als voordeel dat er mogelijk een oorlog voorkomen wordt. Het nadeel is echter dat de false flag niet wordt uitgevoerd (of dat er niet op geacteerd wordt), waardoor het lijkt alsof de oorspronkelijke waarschuwing onzin was. Een soort van preventieparadox, zeg maar. Op zijn beurt kan Rusland dat ook weer prima gebruiken om twijfel te zaaien en de VS als fantast neer te zetten. En het bullshit-asymmetry principle blijft onverminderd van kracht: een nieuwe smoes om Oekraïne binnen te vallen is sneller bedacht dan ontkracht. Ook in de reactiepanelen van Sargasso zie je dat gebeuren, waarbij 'nuttige idioten' twijfel zaaien over de rol van de VS, en daarmee in ultimo Rusland als slachtoffer neerzetten. Zo wint Poetin rechts- of linksom altijd. Maar mensen die iets verder kijken zien aan de ene kant een dictator die een enorme troepenmacht aan de grens van Oekraïne parkeert en de ene na de andere belachelijke claim doet, en aan de andere kant een (weliswaar gemankeerde) democratie die die claims ontkracht. En ja, de VS heeft in het verleden dingen geroepen die niet waar bleken. Het verschil is dat de claims nu ook door onafhankelijke onderzoeksgroepen worden weerlegt. Helaas weten we echter maar al te goed dat het dominante verhaal al lang niet meer wordt bepaald door de mensen die weten waar ze het over hebben...

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale partijen: de grootste politieke familie. Ook weer in 2022?

ANALYSE - Ze zijn nu al de grootste politieke familie in de Nederlandse gemeenteraden: lokale partijen. Waarom stemmers kiezers op deze partijen en niet op landelijke partijen? En wat betekent dat voor de kansen voor lokale partijen in 2022? Een gastbijdrage van Simon Otjes, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Lokale partijen

Lokale partijen zijn lijsten die deelnemen aan gemeenteraadsverkiezingen in één gemeente maar niet in andere gemeenten. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen stemden 29% van de kiezers op deze partijen. Ze haalden gezamenlijk 2.612 zetels. Ze zijn hiermee twee keer zo groot als de grootste landelijke partij. De VVD die 13,5% van de stemmen haalde en 1.131 zetels. Lokale partijen zijn in de laatste 40 jaar sterk gegroeid (zie figuur 1).
lokale partijen

Figuur 1: Percentage lokale partijen bij gemeenteraadsverkiezingen 1986-2018

Lokalisme

We kunnen twee typen motivaties voor lokale partijen identificeren: pull-factoren en push-factoren.

Veel lokale partijen presenteren zich als een lokalistische partij. Dat betekent dat zij los van een landelijke ideologie de specifieke noden van de lokale gemeenschap vertegenwoordigt. Ze verzetten zich bijvoorbeeld tegen gemeentelijke herindelingen die het specifieke karakter van een gemeente ondermijnen. We zouden daarom verwachten dat mensen die zich sterker met hun gemeente associëren, vaker op een lokale partij stemmen. Lokalisme kan zich ook uiten in de wil om gemeenten meer autonomie te geven van landelijke politiek.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | oorlogsmisdaden

QUOTE - Er is nog steeds een hoop gedoe in het voormalig Joegoslavië, maar af en toe zijn er lichtpuntjes. Deze keer uit Kroatië, waar sommige politici in staat blijken eigen oorlogsmisdaden te veroordelen en de slachtoffers (van ‘de ander’) te herdenken:

Branka Vierda of the Youth Initiative for Human Rights praised this week’s decision by a Zagreb City Assembly commission to add the names of the Zec family, who were murdered in 1991, to a register of names of people who could be memorialised by having a street or public area in the Croatian capital named after them.

Vierda said that it was “necessary as a reminder, a warning, that such a thing should never happen again – that people were killed just because they were of a certain nationality and a reminder that those responsible were not prosecuted”.

In one of the most notorious incidents of the Croatian war, police officers killed Serb civilians Marija and Mihajlo Zec and their 12-year-old daughter Aleksandra in Zagreb in December 1991.

In December last year, the new Left-Green mayor of Zagreb, Tomislav Tomasevic, attended the commemoration of the 30th anniversary of the murder of the Zec family.

It was the first time that any mayor of the capital has participated in the commemoration, held on Mount Sljeme, where the victims were killed, and organised by the Anti-Fascist League of Croatia, the Serbian National Council, which represents the interests of Croatia’s Serb minority, and the NGO Documenta.

Foto: Maria Willems (cc)

“Helaas kloppen de gegevens”

COLUMN - “Helaas kloppen de loongegevens met het formele recht op KOT [kinderopvangtoeslag]. … op basis van de huidige feiten kan ik denk ik niet anders dan wederom de voorscho…”. En dan houdt het op. In ieder geval in het screenshot dat rondgaat op het internet, waarin de geWOBte correspondentie van een ambtenaar van de belastingdienst is te zien. Bezwaarfunctionaris / boetespecialist in kwestie lijkt enorm teleurgesteld dat een burger kinderopvangtoeslag moet worden toegekend, omdat zijn/haar gegevens (“helaas”!) kloppen.

Eh… nog een keer? Een ambtenaar, in dienst bij een overheidsinstelling die mede tot doel heeft het uitkeren van geld aan burgers baalt dat er geld uitgekeerd moet worden aan een burger. Als aan de hand van één voorbeeld een totaal verziekte cultuur binnen een deel van de belastingdienst geïllustreerd zou moeten worden, dan is dit een goede kanshebber. De absolute onwil van een overheidsdienaar om de burger te geven waar die recht op heeft. Nou ja, na de bekende ‘afpakjesdag’ – want dat nog schrijnender voorbeeld combineert het weerhouden van waar burgers recht op hebben met een welhaast sadistisch genoegen in dat weerhouden. “Haha, lekker geld afpakken, vooral bij die mensen met rare exotische namen. Kostelijk! Jij nog een koffie, Piet?”

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Simpel links

OPINIE - Ruim 55 jaar geleden werd binnen de PvdA met veel poeha Nieuw Links opgericht, om te protesteren tegen de gevestigde opstelling van Willem Drees c.s. Vrijwel alle oprichters en aanhangers van deze vernieuwingsbeweging hebben het daarna ver geschopt in hun politieke en bestuurlijke carrière. De meeste arbeiders – de traditionele PvdA-aanhang – voelen zich echter steeds minder thuis in hun partij en zoeken hun heil eerder bij PVV en zelfs VVD. PvdA en andere linkse partijen moeten het sindsdien vooral hebben van hogeropgeleiden – zolang ze niet al teveel verdienen. Zelfs na de Financiële Crisis zit Links opnieuw flink in het slop. Gastauteur S. de Beter ziet zeven pijlers voor een hernieuwde linkse politiek.

De oplossing is zeker niet een Nieuw Links 2.0, met z’n mannetjesmakerij. Ook niet de weg terug, naar een exclusieve focus op de aloude tegenstelling tussen Kapitaal en Arbeid – zoals SP vaak suggereert. Denk eerder aan  misschien wel het belangrijkste basisstreven van het socialisme: iedereen – niet alleen die ene schoenlapper die miljonair wordt – die als een dubbeltje wordt geboren moet ook een kwartje kunnen worden. Sommige mensen hebben pech, anderen hebben geluk (vermogende of gestudeerde ouders, omringd door een invloedrijk netwerk, enzovoorts). Socialistische politiek moet ieder individu reële mogelijkheden bieden om de eigen capaciteiten en ambities maximaal te ontplooien, zonder anderen daarmee schade toe te brengen en binnen een acceptabel niveau van ongelijkheid.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Lucien Schilling (cc)

De rechterflank van de EU

De kogel is door de kerk. Het Europese Hof van Justitie (foto) oordeelde woensdag dat EU-landen mogen worden gekort als bijvoorbeeld rechters er niet onafhankelijk hun werk kunnen doen of als er sprake is van corruptie. Dat betekent dat de Europese Commissie eindelijk gehoor kan geven aan de aandrang vanuit het Europese Parlement om Polen en Hongarije voor hun tekortkomingen op rechtsstatelijk gebied te straffen door EU-geld niet uit te keren. De Commissie aarzelt nog, naar verluidt in afwachting van de verkiezingen in Hongarije in april. Hoopt men op een voor de EU gunstige uitslag? De Commissie houdt intussen wel het geld uit het coronafonds voor Hongarije achter. Het plan dat door de regering-Orbán voor de besteding ervan werd ingediend, in mei 2021, is niet goedgekeurd.

De bekering van Orbán

Viktor Orbán is niet alleen vanwege zijn binnenlandse politiek een gevaar voor de eenheid binnen de EU. De Hongaarse premier heeft ten opzichte van de overgrote meerderheid van zijn Europese collega’s ook een afwijkend standpunt inzake de relaties met Rusland. En dat is als we naar de geschiedenis van zijn politieke carrière kijken best opvallend, schrijft Edit Inotai op BalkanInsight. Na de ontmanteling van het Sovjetblok profileerde Orbán zich jarenlang als tegenstander van nieuwe banden met Rusland. Hij bestreed zo’n twintig jaar geleden de toenadering tot Poetin ten tijde van de regering van zijn voorganger Gyurcsany. Die toenadering had in het land dat zelf niet over energiebronnen beschikt alles te maken met de afhankelijkheid van Russische gas. Maar Orbán moest niets van Poetin hebben in die dagen: ‘We willen niet de gelukkigste kazerne van Gazprom zijn’ , zei hij in 2007.

Foto: NASA Kennedy (cc)

Ongelijkheid is immoreel

Een grote mate van ongelijkheid is niet alleen problematisch vanwege negatieve effecten op de kwaliteit van leven van velen, maar ook omdat het immoreel is.

In de Groene Amsterdammer ziet filosoof Sjaak Koenis enkele problemen in de huidige discussie en verontwaardiging over ongelijkheid. Koenis vindt het vaak onduidelijk wat nu precies het probleem van ongelijkheid is. In navolging van filosoof Harry Frankfurt stelt hij dat “gelijkheid op zich geen morele waarde heeft” en ongelijkheid op zich dus niet immoreel is. Het zou belangrijker zijn om te voorkomen dat mensen te weinig hebben (deprivatie) en dat anderen te veel hebben (hebzucht).

Als de ander (bij het streven naar gelijkheid) de maat levert, worden doelen volgens Frankfurt niet meer met het oog op eigen behoeften en omstandigheden van mensen beoordeeld, hetgeen afleidt van wat mensen zelf van belang vinden.

Natuurlijk moeten pogingen om de ongelijkheid te verkleinen niet afleiden van de verplichting om ervoor te zorgen dat iedereen genoeg heeft. Ervoor zorgen dat iedereen een waardig bestaan heeft moet prioriteit zijn. Theoretisch klinkt het nog wel redelijk, maar is er een realistische situatie denkbaar waarin de deprivatie van velen niet samenhangt met de hebzucht van anderen? Als het een samenhangt met het ander, maakt dat ongelijkheid dan niet per definitie immoreel?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Logo GroenLinks Zin in de Toekomst Graphic design Robert-Jan Hoesman. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Weg met de focus op de PvdA, leve linkse samenwerking

Op het GroenLinks-congres van zaterdag 12 februari liggen verschillende moties voor over linkse samenwerking. Er zijn meerdere moties van werkgroep RoodGroen, die mikken op het opheffen van GroenLinks. Er is een motie over een brede linkse paraplusamenwerking (door ondergetekende) en ook nog een van het partijbestuur die verder “onderzoek” wil doen naar samenwerking met de PvdA. Het focussen op de PvdA door het partijbestuur, en al helemaal RoodGroen, getuigt van kortzichtigheid, doet geen recht aan het Nederlandse kiesstelsel en doet geen recht aan GroenLinksleden en kiezers.

Op de eerste plaats de inhoud: zijn er overeenkomsten met de PvdA? Ja, natuurlijk. Maar net zo goed met andere progressieve en linkse partijen. En verschillen zijn er ook. De mate van systeemkritiek, de focus op groen of rood, de focus op een groeiende economie of een welzijnseconomie, het veel sneller omarmen van maatschappelijke bewegingen als KOZP en vuurwerkverboden, om er maar een paar te noemen. Dan heb ik nog niet eens over soorten kiezers. GroenLinkse kiezers willen vrijzinnigheid, willen groen, zijn jong, stedelijk. De PvdA is letterlijke een uitstervende partij.

Als je kijkt naar de Nederlandse politiek is doen alsof je als GroenLinks met de PvdA samen een groot links progressief blok voorstelt echt onzin. Dan laat je namelijk allerlei stemmen, op PvdD, Bij1, SP, en zelfs D66 op punten buiten beschouwing. Terwijl je die allemaal nodig hebt om de macht van Rutte, boeren, grootkapitaal, racisme en big tech te verbreken. Een blok met PvdA en GroenLinks zou electoraal dan ook niets uithalen. Misschien eenmalig, maar daarna rennen kiezers meteen weer weg naar andere linkse partijen, zeker als je in een rechtse regering stapt. Dat is het Nederlandse systeem.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Kandidaten voor de nieuwe gemeenteraden

Even een tussendoortje in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen.

In de 341 gemeenten waar op 14, 15 en 16 maart gemeenteraadsverkiezingen worden gehouden zijn vorige week vrijdag de definitieve kandidatenlijsten bekend gemaakt. Een paar eerste bevindingen na 50 gemeenten bekeken te hebben.

Er  hebben zich 97 partijen meer aangemeld dan er nu in de 50 (van de 341) bekeken gemeenteraden zitten. Nu zitten er 514 in de raden, 611 zijn aangemeld op 31 januari.

Na de aanmelding werden de kandidatenlijsten gecontroleerd en dat kostte 5 lijsten de kop. Hun lijsten zijn ongeldig verklaard. Zij kunnen nog in beroep bij de Raad van State en 14 februari zullen we weten welke bezwaarmakers alsnog aan de verkiezingen mee mogen doen.

Meest markante is de aanmelding door de man die op Prinsjesdag 2010 een waxinelichthouder tegen de Gouden Koets gooide. Hij had zich in Den Haag en in Utrecht aangemeld met de blanco lijst ‘Lensink’.

Eigenlijk wil hij dat de partij bekend staat als ‘Oranje Republikeinse Democratische Alliantie’. Maar bij gebrek aan voldoende ondersteuningsverklaringen is zijn inschrijving door de centraal stembureaus ongeldig verklaard. Hij gaf aan bij de Raad van State in beroep te willen gaan.

Ook in Den Haag werd een lijst van de Partij Sociaal Cultureel Centrum (PSCC) ongeldig verklaard. Voor zover bekend gaat de partij geen bezwaar aantekenen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: EU2017EE Estonian Presidency (cc)

Hoe zeg je sorry als politicus?

ACHTERGROND - “Ik zeg daar sorry voor”, “dat was een inschattingsfout” en “ik baal daar ongelofelijk van”. Dit is slechts een greep uit de vele verontschuldigingen die premier Mark Rutte de afgelopen jaren aan de kiezer deed. Onze premier is niet de enige politicus met spijt: politieke verontschuldigingen zijn wereldwijd populair. Hoe zeg je eigenlijk sorry als politicus?

Van de vele spijtbetuigingen voor het toeslagenschandaal tot de excuses van Kaag over het verloop van de evaluatie in Afghanistan: in 2021 regende het politieke verontschuldigingen in Den Haag. Critici hebben de Haagse beleidscultuur intussen omgedoopt tot ‘sorry-democratie’: een beleidscultuur waarin bewindspersonen ernstige fouten van zichzelf, of van de ambtenaren voor wie ze verantwoordelijk zijn, slechts afdoen met een excuus. Hoe kan deze toename aan politieke spijtbetuigingen eigenlijk worden verklaard? Wij spraken hierover Henri Beunders, emeritus hoogleraar Ontwikkelingen in de publieke opinie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Beunders is gespecialiseerd in de moderne geschiedenis van de publieke opinie in Nederland. Ook schreef hij veelvuldig over hoe de druk van de publieke opinie kan doorwerken in zowel de strafrechtbank als het politieke bestel.

Burger versus overheid

Is de toename van politieke excuses het gevolg van politici met een sterker ontwikkeld moreel kompas? Beunders denkt van niet: hij beargumenteert dat de opkomst van politieke excuses voortvloeit uit de zogeheten ‘rechtendemocratie’. “De burger waant zich tegenwoordig een soort ‘homo deus’, een koning in zijn eigen bestaan”, stelt Beunders. “Je kan het eigenlijk zien als de totale emancipatie van het individu. Wij burgers claimen als individuen recht te hebben op allerlei vrijheden, van gelijke behandeling en goede zorg tot huisvesting en privacy.” Dit zijn stuk voor stuk enorme zorgtaken die op het bordje van de overheid zijn terechtgekomen. De afgelopen decennia resulteerde dit volgens Beunders tot een dubbele houding van burgers. “Overdreven gezegd, aan de ene kant vragen we de vrijheid om te doen wat we willen, maar als het verkeerd gaat eisen we dat de overheid de schade vergoedt.” We neigen er volgens Beunders dus naar om de verantwoordelijkheid voor het realiseren van deze rechten en vrijheden alleen bij de overheid neer te leggen. Beunders: “De overheid is bovendien een makkelijke zondebok om de schuld van alles te geven als het misgaat, want die kan immers geld uitkeren”.

Vorige Volgende