Johnson tempert verwachtingen COP26

Zondag begint in Glasgow de VN-klimaatconferentie COP26. Gastheer premier Boris Johnson heeft de kans op succes 'een dubbeltje op zijn kant' genoemd. In een Q&A sessie met kinderen afgelopen maandag verwierp hij de hoge verwachtingen van recycling bij het terugdringen van de opwarming van de aarde. 'Recycling is niet het antwoord, eerlijk gezegd. Je kunt plastic eigenlijk maar een paar keer recyclen. Wat je moet doen is de productie van plastic stoppen', vertelde hij aan de kinderen tot ontstentenis van Simon Ellin van de Britse Recycling Association. Johnson mist de kern van het plastic verhaal volledig volgens Ellin. Naast recycling moet de productie inderdaad omlaag, maar we kunnen helaas niet zonder plastic om voedsel goed te kunnen bewaren. Met verwijzing naar een recent rapport over recycling waarin dat ook staat wees hij er op dat de premier kennelijk niet op de hoogte is van zijn eigen regeringsbeleid. Tja, met zulke regeringsleiders kunnen de verwachtingen inderdaad niet al te hoog gespannen zijn. Hoe hoog ligt de prioriteit bij de regeringsleiders die COP26 tot een succes kunnen maken? Poetin komt niet vanwege de Covid-pandemie, zegt hij, en de komst van Xi Jinping is ook niet zeker. Modi, de premier van India, het land dat na China en de VS de hoogste uitstoot aan broeikasgassen heeft, zal er wel zijn. Maar het land legt zich niet vast op een datum waarop het klimaatneutraal wil zijn. Nogal wat deskundigen achten de kans klein dat het akkoord van Parijs in Glasgow overeind gehouden kan worden. Een nieuwe clash tussen rijke en arme landen is te verwachten. Vierentwintig ministers van ontwikkelingslanden hebben na een videoconferentie die was georganiseerd door Bolivia al vast een schot voor de boeg gegeven. Het VK heeft nog andere problemen Kan de gastheer nog wat betekenen? Het VK heeft voor Glasgow een deal voorbereid over de emissies van de wereldwijde luchtvaart. Maar verder heeft Johnson eigenlijk de handen vol aan andere problemen: de pandemie en -continuing story- de Brexit. De Britse instantie die toezicht houdt op de besteding van de belastingen kondigde gisteren aan dat de daling van het BNP vanwege de Brexit hoger is dan de achteruitgang van de economie die veroorzaakt wordt door de pandemie. En dan zijn alle Brexit-problemen nog niet voorbij. Er is nog steeds geen definitief akkoord over de procedures bij de controle van de handel tussen Engeland en Noord-Ierland. De onderhandelingen zitten nog vast op de weigering van de Britse regering om het Europese Hof bij de conflicten over de uitvoering van een akkoord tussenbeide te laten komen. Visserijoorlog Intussen is er een nieuw conflict ontstaan over visserijgronden. Nadat Franse vissers eerder al bij het eiland Jersey waren weggestuurd is deze week een Britse vissersboot opgebracht in Le Havre omdat de visser niet beschikte over de vereiste toestemmingspapieren. Vanaf volgende week heeft de Franse regering strenge maatregelen aangekondigd voor de handel en visserij rond Het Kanaal om druk te zetten op het Verenigd Koninrijk: 'een verbod op het aanlanden van Britse vissersvaartuigen in aangewezen havens; versterking van de gezondheids- en douanecontroles; systematische veiligheidscontroles van Britse schepen; versterking van de controles op vrachtwagens van en naar het Verenigd Koninkrijk.' Niet uitgesloten wordt dat Frankrijk op den duur de energieleveranties aan het VK gaat herzien als eerder gemaakte afspraken niet worden nagekomen. De afspraken over de visserij waren bij het afsluiten van de Brexit-overeenkomst net als die over de grens met Noord-Ierland provisorisch. Ondanks de geringe omvang van de Britse visserij kostte het de onderhandelaars veel moeite om tot een akkoord te komen vanwege de grote symbolische waarde in het 'take back control'-verhaal van de Brexiteers.  Harde actie Britse milieuactivisten vrezen dat alle post-Brexit problemen in de weg zitten voor een daadkrachtige aanpak van de klimaatopwarming in het Verenigd Koninkrijk en een succesvolle COP26. Om meer aandacht te krijgen voor wat in hun ogen de absolute prioriteit zou moeten krijgen blokkeerde Extinction Rebellion gisteren de toegang tot een olieraffinaderij in Hampshire en beklommen activisten twee silo's. Een nieuwe actiegroep met veel oudere demonstranten is „Insulate Britain“. De groep heeft de afgelopen weken aan de lopende band wegen rond Londen geblokkeerd, waaronder de snelwegen M1, M4 and M25. Honderden mensen zijn gearresteerd. Een boze automobilist die dacht dat de actievoerders een ambulance niet wilden doorlaten besproeide hen met inkt. Commentaar van een 77-jarige deelnemer aan het protest: 'Ik heb er een hekel aan, ik ben een gepensioneerde arts, ik heb mijn hele leven geprobeerd om mensen te helpen, en ik moet dit doen omdat de regering het probleem eigenlijk niet adequaat zal aanpakken. Ik ben vreselijk bezorgd.' De activisten kregen deze week in Noord-West Engeland en Schotland steun van boven. Hevige regenbuien hebben daar wegen ontoegankelijk gemaakt. Rivieren laten opnieuw gevaarlijk hoge waterstanden zien. De gasten van COP26 in Glasgow zullen hun laarzen mee moeten nemen.

Closing Time | Anak Krakatau

De vulkaan Cumbre Vieja op La Palma, Canarische Eilanden, is vandaag aan zijn 40ste dag sinds de eerste uitbarsting bezig. Inmiddels zijn er al een paar nummers over de uitbarsting verschenen. Een lang uitgesponnen klanktapijt en een hart onder de riem voor de bewoners van La Palma.

Ook over andere vulkanen zijn er liedjes gemaakt. In ieder geval over de Eyjafjallajökull, de Vesuvius, de Etna, de Pinatubo en de dode vulkaan Kilimanjaro. En natuurlijk  de legendarische Krakatau, uitgebarsten in 1883 en nog steeds inspiratie voor muziek. In dit geval een lekker surfgitaarnummer.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: wbeem (cc)

Ook in een digitale wereld kunnen we autonoom zijn

Hoe vrij zijn we in een wereld die wordt geregeerd door data en algoritmes? Is onze autonomie uit handen geven onvermijdelijk? Of kunnen we zelf, als individu, nog iets doen om onze autonomie te behouden?

“Hoe heb je afgelopen nacht geslapen?” Het is een vraag die je tegenwoordig kan beantwoorden door naar je smartwatch te kijken. In gesprek met essayisten Bas Heijne en Miriam Rasch legt filosoof Joel Anderson uit dat zijn smartwatch meer weet over zijn nachtrust dan hijzelf. Op het apparaat draaien apps die het zuurstofgehalte in zijn bloed meten en zijn slaapcyclus monitoren. Met die data is de vraag exacter te beantwoorden. Waarom zou je zulke vondsten niet gebruiken om je leven beter te maken? De mens heeft altijd hulpmiddelen nodig gehad om te overleven, en dat is nu niet anders, betoogt Anderson.

Waar Anderson optimistischer tegenover technologie staat, neigt Heijne meer naar tech-pessimisme. In 2006 was de Time person of the year: You, omdat de digitalisering de macht zou leggen bij het individu. Heijne constateert nu dat die belofte niet is uitgekomen. Het is eerder omgekeerd, het individu wordt beheerst door grote bedrijven die geld verdienen met de datastromen die we produceren. Deze twee standpunten laten zien hoe ingewikkeld het is om individuele autonomie in de digitale wereld te begrijpen. Kiezen we er zelf voor omdat het ons leven makkelijker maakt, of zijn we marionetten van Facebook, Amazon, Google en dat soort bedrijven? Wat kunnen we doen om onze autonomie online te verstevigen?

Foto: 1+23 (cc)

Op zorg besparen? Kijk naar de structuur!

De kosten van de gezondheidszorg lopen op. De Volkskrant maakte een rondje langs experts en publiceerde gisteren een overzicht van ‘scherpe keuzes’ die de uitgaven kunnen beteugelen. Het was nogal een ratjetoe: van eerst pijnbestrijding en fysiotherapie proberen voordat je bij artrose een nieuwe knie of heup plaatst, wat toch staande praktijk is, tot huur vragen aan mensen die in een verpleeg- of verzorgingstehuis verblijven (er is nu al een eigen bijdrage: die kan oplopen tot 900 euro per maand voor mensen wier partner nog thuis woont, en tot 2470 euro voor alleenstaanden).

Voorts kwam de discussie op levensrekkende medicijnen, vaak op het gebied van kanker. Zulke medicijnen zijn vaak extreem duur en rekken iemands leven meestal slechts met een paar maanden. Intussen staat het de farmaceuten zo ongeveer vrij om ervoor te vragen wat ze willen. Zorg aan sommige patiënten weigeren was de meest heikele optie die genoemd werd.

Wat me opviel, was de beperkte blik: de experts bepaalden zich tot de zorg zelf, op dat ene uitstapje naar de prijsmechanismes achter nieuwe medicijnen na. Maar daaromheen zitten allerlei bedrijfsstructuren en betalingsregelingen, waarvan een deel juist vergemakkelijkt dat het geld er met bakken tegelijk uitgaat.

Zo heeft de versplintering van de thuiszorg en de jeugdzorg die optrad na de decentralisatie in 2015 de opkomst van zorgcowboys in de hand gewerkt: handige jongens en snelle meiden, die soms in hun eentje binnen een paar jaar een miljoenenwinst uit hun zorgbedrijfje naar hun bv weten over te hevelen – en zo de gemeentelijke begrotingen vakkundig in de soep draaien.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Home I’ll Never Be

Een Closing Time met een literair randje. Jack Kerouac was ooit een grote naam vanwege zijn boek On The Road, dat uitkwam in 1957. Daarna volgde nog een trits boeken, maar geen enkele daarvan werd zo bekend als die Bijbel van de Beat-generatie. Behalve dat Jack Kerouac schreef, heeft hij ook gezongen. Deze song, Home I’ll Never Be, tekst: Jack Kerouac, is ook gecoverd door Tom Waits en door The Low Anthem. En dat vind ik eigenlijk de beste (sorry Jack) versie vanwege de gedrevenheid en de ruigheid.

Foto: PanaTomix (cc)

De marktkansen van nieuwe kerncentrales

ANALYSE - Met de oplopende energieprijzen zwelt de roep om nieuwe kerncentrales weer aan als aanvulling op hernieuwbare elektriciteit. Waarbij sommigen, zoals Ted Nordhaus, zo ver gaan om de huidige problemen te wijten aan een de afkeer van kerncentrales. In Nederland groeit de roep om kerncentrales al een tijd. In de landelijke politiek betonen onder andere de VVD en het CDA zich warm voorstander hiervan. Tijd om marktconsultatie die KPMG heeft uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken langs de vijf grootste risico’s te halen, zoals Citigroup die beschreef in hun paper ‘New nuclear? The economics say no.‘ Het gaat daarbij om de volgende vijf risico’s: planningsrisico, risico’s tijdens het bouwproces, elektriciteitsprijs, exploitatierisico’s en het risico bij ontmanteling & van het afval. Volgens Citigroup betreft het vijf risico’s die ieder voor zich groot genoeg zijn om zelfs de grootste energiebedrijven financieel zodanig te beschadigen dat er geen redden meer aan is. Met een nieuwe marktconsultatie van KMPG is het aardig om te bezien of de bouw van kerncentrales zich de afgelopen 15 jaar zodanig heeft ontwikkeld dat de markt nu wel in staat is om deze risico’s te dragen. En om te bezien of de marktkansen voor nieuwe kerncentrales verbeterd zijn.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Lament

My Uncle Jimmy lives next door to a church of Christ. And the preacher would come over sometimes and he’d always hide his beer and his cigarettes, so I wrote a song about it

 The Gourds is een leuke band, maar je moet ze wel live zien/horen. Als je ze op een studio cd hoort, dan verliest het geluid veel van z’n aantrekkelijkheid. En de band weet dat kennelijk, want van de cd gogitchyershinebox zijn de eerste drie songs opgenomen in de studio en bij de songs die daarna volgen staat: Live at the Melkweg. Je vraagt je af of een niet-Nederlandse fan weet wat er bedoeld wordt met Melkweg.

Closing Time | White As Diamonds

‘Er is een cd-box verschenen van Nick Cave, B-Sides & Rarities Part II. Er staan zeldzaam mooie uitvoeringen op van bekende en onbekende songs van Nick Cave & The Bad Seeds zoals Vortex. Fans schijnen – sorry, wat? Deze Closing Time gaat over Alela Diana? Sorry. Beginnen we gewoon overnieuw.’

Alela Diane is een Amerikaanse singer-songwriter, folkzangeres. En ze kan en doet dingen met haar stem die andere zangeressen niet doen. Of niet kunnen. Ze draait krullen aan haar noten, ze schiet ineens omhoog, of omlaag, of de hoek om, maar ze mist geen noot. En ik vind die viool zo mooi.  Dit liedje is eigenlijk een verzoekje. Ik vroeg: waarom niet Pirate’s Gospel van Alela Diane, die is toch veel bekender? ‘Ja, maar deze is recenter. En ook mooi.’

Closing Time | Nice (1978)

Even terug in de tijd, een dikke veertig terug. Toen was er een stel meiden in Zurich, Zwitserland dat een band vormde: Kleenex. Een beetje strak, een beetje punk, want zo noemde men dat in die tijd. Dat was niet altijd pogo, boos geschreeuw, leren jack en hanenkam. De song ‘Nice’, gezongen in het Duits, komt uit 1978.  De band heette daarna LiLiPUT  omdat het cosmetica bedrijf Kimbeley-Clark bezwaar maakte, begrijpelijk, zij produceerden papieren zakdoekjes met die naam.

Closing Time | De Buurt

Vandaag waren duizenden mensen bijeen in Rotterdam om een beter woonbeleid te eisen, en in Den Haag (13 november), en Groningen (28 november) zijn al demonstraties gepland. De Woonopstand-demonstratie van vandaag mag dan voorbij zijn, de strijd gaat door. Als afsluiter in onze reeks een klassieker van Willy Alberti, die met weemoed zingt over een buurt die ooit was.

En ook toen al vond men dat ‘bepaalde’ mensen niet goed genoeg waren voor de stad en moesten wijken. De volgende regels uit het nummer zijn nog daarom nog altijd actueel:

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende