Kunst op Zondag | B(l)a(a)smuziek

Na de ode aan schuifmuziek en de trompet maken we vandaag een drieluik compleet met de tuba. En om niet meteen met al te “moeilijke” muziek te komen: als een vioolstukje van Paganini op trompet kan (in onze vorige KoZ door Alison Balsom vertolkt), waarom dan ook niet op tuba? Hier in een uitvoering door de in 2006 overleden Griekse tubaïst Giannis Zouganelos. https://www.youtube.com/watch?v=p8B6q3UIt4Q Behoorlijk virtuoos en toch niet beroemd geworden als de “Paganini van de tuba”. Als zodanig zijn de Amerikaan Harvey Philips en de Fransman Thomas Leleu wel bekend. Harvey Philips speelt tuba achter de paarlen poorten.

Door: Foto: keith ellwood (cc)

Closing Time | Funk de viool

, door

Je staat als solist op het programma, dan wil je ook solo. Dat er een heel orkest zit te wachten tot je klaar bent, ach, het orkest wordt toch wel betaald.

Maar violist Josef Špaček speelde ‘Funk the string’ niet zomaar. Om te beginnen natuurlijk om zijn virtuositeit even alle ruimte te geven. Maar ook om duidelijk te maken dat er aardig wat overeenkomsten zijn met het ‘grotere werk’ dat hij diezelfde avond moest spelen: het eerste vioolconcert van componist Bohuslav Martinů.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Chris Beckett (cc)

Kunst op Zondag | Toeter

, door

Ter aanvulling op onze dagsluiters, dé muziekhoek van Sargasso, wat meer kunst en muziek (waar we hier slechts een enkel keertje over schreven).

In vervolg op de Closing Time met trombone brachten we vorige week een ode aan schuifmuziek. Vandaag nog wat koperen blaasmuziek. Gewoon uit bewondering voor wat er uit een pijp metaal kan komen.

Lucian Berio heeft bewezen prachtige solostukken te kunnen componeren (de Sequenzas). Hij heeft voor de meeste orkestinstrumenten een Sequneza gecomponeerd. Uit de strijkersgroep is er een Seqenza voor viool, een voor altviool en een voor cello (die later is bewerkt voor contrbas). Voor alle houtblazers is er een Seqeunza.

Voor de koperblazers is er dus de Sequenza voor trombone. Maar niet voor hoorn, niet voor tuba. En voor trompet kwam er pas een Sequenza na lang aandringen van de directeur van het Los Angeles Philharmonisch Orkest.

In Sequenza X wordt de trompet begeleid door de piano, die tot klinken wordt gebracht door de trompet. In de ‘jijbuis’-filmpjes is het slecht te horen, maar de trompet toetert af en toe in de open vleugel en brengt zo de snaren aan het trillen. Voor een fraaie analyse, tekst en uitleg klikt u hier.

Foto: Chris Beckett (cc)

Kunst op Zondag | Schuifmuziek

, door

Onze dagsluiters vormen dé muziekhoek van Sargasso en in Kunst op Zondag weiden we daar een enkel keertje over uit.

Maar ik hou van blaasmuziek, bekende ik in deze Closing Time met trombone. Eerder had ik van dezelfde componist (Berio) al een stukje fagot en hobo doorgegeven.

Ik hou bovenal van koperen blaasmuziek en dus kom ik, zoals in die Closing Time verkondigd, terug op de trombone. Het klinkt heel goedkoop als ik zeg: laat die maar schuiven, maar de voor die schuiftoeter zo karakteristieke, deuntjesoverstijgende kwaliteiten, tref je weinig bij andere instrumenten aan.

Met de juiste muzikanten is duidelijk te maken wat die eigenaardige kwaliteiten zijn. Met de uiterst selectieve concerten hieronder doe ik zoveel andere schitterende trombonisten te kort, maar de ruimte is nu eenmaal beperkt,

Om meteen op deze reactie door te gaan: Hier Conny Bauer, solo tijdens de Groninger Zomer Jazz Fietstoer 2017.

Dat doet me denken aan een andere Duiste trombonist.

De in 2005 overleden Albert Mangelsdorff. Beroemd geworden met zijn multiphonics (door een toon te blazen en tegelijk te zingen ontstaan boventonen).

Albert Mangelsdorff – Do Your Own Thing,

Wordt u er wat nerveus van? Dan klinkt u zo:

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Carribean Sunset

, door

Ik weet nog dat eerste keer dat ik deze song hoorde, dat was op mijn wekkerradio, om 06.30 uur. En ik dacht, nog half in slaap: ‘Is dit wel muziek, dit getik?’ Ik hoorde geen drums, waar kwam dat ritme vandaan?

Later kocht ik deze plaat, Carribean Sunset  van John Cale en kon ik die subtiele percussie juist erg waarderen. En als tegenstelling zit er verderop juist een overdadige pianowaterval. Het was vreemd wakker worden toen, dat is me bijgebleven.

Closing Time  | The Swimming Pool Song

, door

Op mijn werk had iemand een Groene Amsterdammer (een soort Sargasso, maar dan van papier) achtergelaten. Vreemd genoeg eentje van bijna een jaar oud. In de rubriek Kunst & cultuur bespreekt daar de sympathieke Leon Verdonschot de nieuwe muziek. In november 2020 was dat dus Laura Jane Grace. Zijn recensie begint zo: ’Laura Jane Grace schreef met Transgender Dysphoria Blues in 2014 niet alleen een van de beste punkrockplaten van de afgelopen decennia, maar ook de gedroomde combinatie van een persoonlijk verslag en een universele strijdkreet: veel nummers behandelen haar eigen transitie.’ De plaat was met band, en vooral live schijnt dat erg opwindend te zijn geweest.

Closing Time | Antarctica Starts Here

, door

Je moet er maar opkomen en je moet het maar durven, een heel nummer fluisterend zingen. John Cale deed het. En met een geheimzinnige, bezwerende, breekbare sfeer als resultaat. Dat, als je de plaat thuis beluistert, dat je dan steeds, ssst, moet zeggen tegen huisgenoten, stil nou, hoor je niet dan John Cale aan het zingen is, wees nou rustig, dit gaat ergens over. Vast over iets droevigs, iets pijnlijks, iets ergs, moet je niet doorheen gaan lopen te kletsen. Dan gaat het kapot. Dus nee, leg die chips nou even weg. En die krant ook, dat geritsel,  je kunt ‘m toch ook op de tablet lezen? Waar zijn je pantoffels? En je kunt die piepjes van je telefoon toch uitzetten? Luister nou even naar John Cale, ssst, daar beroert hij weer een toets.

Closing Time | The Right Side Won

, door

Ik sta met mijn fiets voor het verkeerslicht te wachten. Iets verderop staat een auto waarin de chauffeur, een mid-vijftiger schat ik, helemaal los gaat op de muziek die uit zijn openstaande raampje stroomt. Hij danst met zijn bovenlichaam, rolt met zijn schouders, hij schudt met zijn hoofd en zijn handen klappen op het stuur het ritme mee. Het nummer dat uit de speakers knalt komt me bekend voor, maar van wie is het? Ik onthoud het refrein, dat is niet moeilijk, want dat ging gelijk in mijn oor zitten om daar te blijven: That we’re in the right, That we’re in the right. Thuis wist google het meteen: That we’re in the right, was van het Nederlandse (Haarlem) bandje What Fun! Het was een hit in 1983. De pakkende saxofoonsolo en het heerlijk houterig bewegende dameskoortje maken dit reggae-liedje extra leuk.

Closing Time | Will You?

, door

Will You?, een song van Hazel O’Connor. Zeker, haar stem brengt de tekst goed, je gelooft het. Maar de ziel van dit nummer is toch ingeblazen door die saxofoonsolo van Wesley  Magoogan. En de klappen van de drum op de juiste plek mogen er ook zijn.

Het nummer is oorspronkelijk uit de soundtrack van de film Breaking Glass uit 1980, met Hazel zelf in de hoofdrol.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Volgende