Transparantie zou een wondermiddel zijn om het vertrouwen van burgers in de overheid te vergroten. Maar de ontsluiting van informatie brengt overheden in een lastige spagaat: mensen krijgen meer vertrouwen in de eerlijkheid van gemeente, maar minder vertrouwen in haar competentie, zegt universitair docent Stephan Grimmelikhuijsen. Al jaren verkondigen politici – Barack Obama voorop – de belofte van meer overheidstransparantie. Behalve dat transparantie corruptie en misstanden aan kaak moet stellen, zou zo ook het vertrouwen van burgers in de overheid worden vergroot. ‘Onbekend maakt onbemind’, dus zal meer kennis van besluitvorming en beleid leiden tot een overheid die meer ‘bemind’ is, zo luidt de gedachte achter transparantie. Andere politici pleiten juist voor minder transparantie. Voormalig minister Donner zorgde in mei vorig jaar voor ophef met zijn uitspraak: ‘Wetten zijn als worstjes. Je kunt maar beter niet zien hoe ze gemaakt zijn.’ Het zou volgens Donner beter zijn om overheidstransparantie in te perken: meer kennis van burgers leidt tot minder vertrouwen. In het wetenschappelijke debat over de effecten van transparantie op vertrouwen zien we deze tweestrijd terug.
MOOI – Hoe een vergeten en nooit gebruikte Britse propaganda-poster uit WOII een enorm succes werd in 21ste eeuw. De poster was de derde uit een reeks die alleen gebruikt zou worden tijdens diepe crisis of invasie. Keep Calm and Carry On…
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De moeder aller crises is daar. Na de hypotheekcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis hebben we nu een complete vertrouwenscrisis. Als burgers en ondernemers geen vertrouwen hebben in de toekomst, dan valt het economische raderwerk stil. Terwijl de politici grappend en grollend spreken over kleuters en poedels mist men het grote gevaar. Wij zijn bang voor de toekomst. Wij, ja wij met zijn allen, wij geloven er niet meer in. Ondernemers investeren niet meer. Consumenten houden de hand op de knip. De angst is niet ingegeven door waandenkbeelden, maar door een internationaal gebrek aan politiek leiderschap, daadkracht en duidelijkheid.
Wie gaat er volgend jaar een procentje op achteruit? Wie moet er een jaartje langer doorwerken? Echt, dit is klein bier in vergelijking met de vertrouwenscrisis. Premier Rutte heeft een plan ingediend om een eurocommissaris aan te stellen. Deze man of vrouw gaat landen die er een potje van maken bestraffen. Goed plan, waardeloze timing. Het is te laat: we zitten al vuistdiep in de shit. De schulden van de zuidelijke landen nemen alleen maar toe. Griekenland is in economisch opzicht een Duits deelstaatje. Dat de politieke wil ontbreekt om dat land snel te redden zegt veel. Hieruit blijkt namelijk dat Italië het evenmin redt. Ratingbureaus zeggen het klip en klaar: Italië gaat bankarotta. De steunaankopen van de ECB hebben alleen tijd gekocht. Rente op Italiaanse staatsleningen stijgt, de schuld neemt toe en de Italiaan pikt niet nog meer bezuinigingen van lopend lijk Silvio.
De kwesties rondom GroenLinks-kamerlid Mariko Peters die de afgelopen dagen naar boven zijn gekomen, brengen pijnlijke affaires uit het verleden van de partij terug in het geheugen. Zelfs als er van de beweringen in HP/De Tijd en De Volkskrant geen jota zou kloppen en het hele gedoe niets meer is dan een smeercampagne, is het de vraag of de gesloten, afwijzende reactie van de partij de beste (media)strategie is.Het siert u dat u opkomt voor uw eigen Kamerleden en dat u zich verweert op het moment dat er geen sprake is van strafrechtelijke veroordeling; daar zult u mij niet over horen.
Daarmee doelt zij op de andere kant van de medaille: wat zou een partij waard zijn als iemand bij de eerste de beste beschuldiging aan de dijk wordt gezet? Er moet toch sprake zijn van een vertrouwensrelatie tussen de partijleden – pas als dat vertrouwen wordt beschaamd doordat bepaalde feiten naar voren komen (en na controle juist blijken te zijn) moet een partij conclusies trekken. De tussentijd tussen de eerste openbaarmakingen en het moment waarop de feiten helder in kaart zijn gebracht, is bijzonder lastig. Dan moet je als partij kiezen voor een lastige, maar heldere lijn: het vertrouwen blijft, maar er moet wel duidelijkheid komen – en daar moet juist ook het betrokken Kamerlid zich voor inspannen.
Desalniettemin lijkt het of juist binnen GroenLinks het ongeloof over de mogelijke kwestie (nu en in het verleden) een dergelijke lijn te veel in de weg heeft gezeten. Er was vaak vooral vertrouwen, zonder een kritische blik. Komt dat wellicht doordat het vertrouwen van GroenLinksers in de medemens hoger is, dan in andere partijen? Van de Kamerleden weten we dit niet, maar er is wel iets te zeggen over de kiezers.
Eén van de vele vragen in het Nationaal Kiezersonderzoek (2006) is: “Vindt u over het algemeen dat de meeste mensen wel te vertrouwen zijn, of vindt u dat men niet voorzichtig genoeg kan zijn in de omgang met mensen?” Mensen worden gedwongen om voor één van deze uitersten te kiezen. Het percentage dat kiest voor de optie ‘vertrouwen’ staat, naar partij uitgesplitst, in de onderstaande grafiek weergegeven.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
[qvdd]
Ik voel mij hoogst ongelukkig. Achteraf gezien had ik argwanender moeten zijn en is mijn vertrouwen toch te gemakkelijk geweest.
Kardinaal Simonis voelt zich hoogst ongelukkig omdat hij een veroordeelde pedosexueel aan een nieuwe baan hielp. De man ging opnieuw in de fout. Hij is er wel van overtuigd dat hij de priester ‘zorgvuldig benoemde’, na een psychiatrisch onderzoek.
Met het risico als mierenneuker te worden bestempeld, toch even het volgende. Als een krant kopt dat het kabinet Rutte aan vertrouwen wint, wat moet dat het onderliggende nieuwsfeit zijn? A: Meer Nederlanders denken dat het kabinet de juiste dingen zal doen, of B: meer mensen verwachten dat het kabinet de eindstreep haalt? Het ANP denkt dat het B is, en daarmee helaas ook vele tientallen (online) kranten in ons copypastende medialandschap.
Het ANP baseert haar stelling ‘Kabinet wint aan vertrouwen’ op de wekelijkse peiling van Maurice de Hond waaruit blijkt dat 64% van de Nederlanders denkt dat het kabinet niet in 2011 of 2012 valt, terwijl dat in november vorig jaar nog 37% was. En volgens de ANP-logica is ‘denken dat iets blijft bestaan’ hetzelfde als ‘erop vertrouwen dat iets blijft bestaan’ wat weer hetzelfde is als ‘iets vertrouwen’. Het is als tegen je vriendin zeggen dat je haar vertrouwt omdat je verwacht dat ze de rit wel uit zal zitten. Maar deze rammelende gevolgtrekking is nog niet eens het ergste.
Want wie de peiling van de Hond wél zelf bekijkt, ziet meteen twee feiten die de ANP conclusie flat out tegenspreken. Ten eerste blijkt dat het kabinet op 72 Tweede Kamerzetels staat, terwijl dat in november nog 79 zetels was. Ten tweede hoopt een kleiner deel van de Nederlanders (42% nu tegen 45% in november 2010) dat het kabinet de eindstreep haalt.
Iemand een boekenkast?
Over een paar weken verhuis ik terug naar Nederland. We hebben de afgelopen drie jaar veel spullen verzameld en een deel daarvan proberen we te verkopen via Craigslist, een soort Marktplaats, alleen dan gratis. Dat verkopen gaat altijd moeizaam. Aan de vraag ligt het niet. Op alles wat we aanbieden, wordt gereageerd. Het probleem is dat de deals op het laatste moment vaak niet doorgaan. Hier gaat iets mis, wat volgens mij vanuit de gedragseconomie verklaart kan worden.
Craigslist werkt net als Marktplaats. Je zet iets online en via een versleutelde e-mail krijg je bericht terug van belangstellenden. Sommigen geven hun telefoonnummer, maar ik handel zelf liever alles per mail af. In de mailwisseling die volgt, geef ik specificaties door en wordt over de prijs onderhandeld. Daarna maken we een afspraak, als we eruit komen. In zeker de helft van de gevallen komt de koper niet opdagen. Ik ben daardoor wantrouwender geworden en ga met meerdere mensen tegelijk in zee. Als er dan iemand toch komt opdagen, zeg ik de rest van de afspraken af. Niet netjes, maar het is de enige manier om iets te verkopen. Het is duidelijk dat dit voor iedereen frustrerend is, omdat het veel tijd kost.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
De Volkskrant meldt dat de ‘gemiddelde Nederlander’ [sic] Roemer een 5,8 geeft voor zijn werk als fractievoorzitter in een peiling van Maurice de Hond. Hij scoort daarmee het beste van alle fractievoorzitters. Dat Roemer het goed doet bij de mensen, zal voor velen geen verrassing zijn: hij slaagt erin om het gedachtegoed van zijn partij op een eenvoudige, maar effectieve wijze naar voren te brengen. Probleem van de conclusies van de Volkskrant is echter, dat Maurice de Hond helemaal geen onderzoek heeft gedaan naar het oordeel van mensen over het werk van de fractievoorzitters.
Eens in de zoveel tijd vraagt Peil.NL zijn panelleden naar hun vertrouwen in politici. Mensen kunnen dat vertrouwen aangeven op een schaal van 10 (Heel erg hoog) tot 1 (Heel erg laag)*. Er wordt dus niet gevraagd naar een beoordeling van de manier waarop de fractievoorzitters hun werk doen, zoals de Volkskrant suggereert. Hoewel vertrouwen in een politicus ongetwijfeld gerelateerd is aan de manier waarop hij zijn functie vervult, zijn dit twee verschillende zaken. Je kunt bijvoorbeeld best waardering hebben voor de manier waarop Van der Staaij (SGP) zijn functie uitoefent, zonder dat je een groot vertrouwen in de man hebt.
In ‘Ontregelen. De Herovering van de werkvloer‘ en in zijn nieuwe boek ‘Eropaf! Het nieuwe begin van het sociale werk‘ beschrijft Van der Lans een nieuwe weg van het maatschappelijk werk. Eigenlijk is het een nieuwe agenda voor de hele publieke sector. Hij gebruikt een aantal ruimtelijke metaforen om deze nieuwe agenda te beschrijven. Deze laten echter wel de zwakke plekken in zijn betoog zien.
Van der Lans maakt gebruikt van een ruimtelijke metafoor om uit te leggen hoe het maatschappelijk werk is ontwikkeld. Ik heb al eerder over deze Van der Lans ruimte geschreven. Van het paternalistische erbovenop, via het empathisch ernaast naar het afstandelijke ervanaf. Het maatschappelijk werk moet nu terugkomen in de vorm van Eropaf! Het afstandelijke welzijnswerk van de jaren ’80 en ’90 moet worden vervangen door een veel actievere, betrokkenere vorm van het welzijnswerk zonder te vervallen in het softe ernaast of het paternalistische erbovenop. Als we de ruimtelijke metafoor eens uit tekenen zien we het probleem van Van der Lans’ betoog: Ernaast en erboven zijn eigenlijk twee verschillende varianten van Eropaf! Die allebei sterk verschillen van ervandaan. De vraag hoe we precies de balans gaan vinden tussen het paternalisme van erboven en de empathie van ernaast. Deze balans zoekt Van der Lans in Eropaf! maar een zekere ambiguiteit tussen vertrouwen in de kracht van mensen en juist achter de achter ingrijpen zit er wel in.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Henk Blanken, adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden. Het verscheen eerder op zijn eigen blog. Lees ook deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4.
De journalist is een altijd dronken, opdringerige, slecht geklede held die zich zijn brutaliteit kan veroorloven zolang hij uiteindelijk the good guy is. Hij mag, althans in de Hollywoodfilms die zijn imago goeddeels bepaalden, volop liegen en bedriegen, stelen en omkopen en elke ethische code aan zijn laars lappen zolang hij dat niet doet voor zijn eigen ego maar om een nog grotere schurk te ontmaskeren.
De journalist, zegt Joe Saltzman ? journalist en docent aan Annenberg ? in een interview met blogger Henry Jenkins, is sinds het begin van de twintigste eeuw een gemankeerde held. Weinig geliefd, met argwaan bekeken, maar gedoogd omdat hij het publieke belang zegt te dienen. Dat Saltzman het vooral over de Amerikaanse journalist heeft, die met muckraking grootgebracht werd, spreekt voor zich.
Het imago klopt niet met de werkelijkheid, niet nu en niet hier. Het heeft zich in eerste instantie gevormd in de jaren van de penny press, de naar roddel jagende Amerikaanse boulevardpers. En het is bijgesteld toen de journalistiek onderzoek ging doen; Woodward en Bernstein (All the president?s men) introduceerden een nieuw type, dat ? helaas ? weer minder dominant werd toen entertainment en televisie het begonnen te winnen van gedrukte media.
Maar het morsige imago past ook minder bij de Nederlandse journalist. In de halve eeuw van verzuilde kranten was de archetypische verslaggever ? althans in de beeldvorming ? eerder volgzaam dan brutaal, zij het soms inderdaad in kennelijke staat. Sinds pakweg 1966, niet toevallig het jaar waarin de School voor de Journalistiek in Utrecht begon, is hij zelfbewuster geworden, professioneler, en na enige tijd ook afhankelijker. Beter, zou je zeggen.