Slowakije: nieuw hoofdpijndossier voor de EU?
Morgen gaan de Slowaken naar de stembus. In de voorbeschouwingen wordt de mogelijke terugkeer van Robert Fico als regeringsleider opgevat als een bedreiging voor de stabiliteit van Europa. De populist en Russofiel Fico wil de steun van zijn land aan Oekraïne terugdraaien. Slowakije zou onder zijn leiding in het spoor van Orbán een nieuwe Europese bondgenoot van Poetin kunnen worden. Wint Rusland de Slowaakse verkiezingen? kopt de conservatieve Britse nieuwssite UnHerd. Politico’s Matthew Karnitschnig relativeert dergelijke geluiden. Als Fico wint, wat nog helemaal niet zeker is, zal hij met niet meer dan 20% van de stemmen hoogstens een zeer instabiele regering kunnen vormen die het waarschijnlijk niet lang zal uithouden. En ondanks alle anti-westerse retoriek is een uittrede uit de NAVO ondenkbaar.
Slowakije, het oostelijke deel van het voormalige Tsjecho-Slowakije (niet te verwarren met Slovenië) heeft ruim 5 miljoen inwoners en is op Bulgarije na het armste land in de EU. Het land is in meerdere opzichten sterk verdeeld. Een jongere, stedelijke pro-Europese generatie staat tegenover een oudere, meer pro-Russische groep. De laatste is vooral op de platteland te vinden waar de armoede het grootst is en waar een oudere generatie met een zekere nostalgie terugkijkt op het socialistische verleden. Daar hebben de sociaaldemocraten van Fico’s partij Smer de grootste aanhang. De meeste jongeren hebben hun hoop gevestigd op de 39-jarige nieuwkomer, Europarlementslid Michal Šimečka en zijn Progressief Slowakije. In de laatste polls staat de SMER nog bovenaan met 20%, direct gevolgd door de snel gestegen PS met 18%. PS is een pro-Europese sociaal-liberale partij en heeft zich in het Europarlement aangesloten bij Renew, waar ook D66 en de VVD in zitten. Šimečka is sinds vorig jaar een van de vice-voorzitters van het Europarlement. De president van Slowakije, Zuzana Čaputová, die al heeft aangekondigd niet meer op te zullen gaan voor een tweede termijn, is ook lid van de PS. De jurist Čaputová werd bekend door haar strijd tegen de plannen voor de opslag van giftig afval. In 2019 werd ze als anti-corruptiekandidaat met overmacht als president gekozen. Een overzicht van aan de verkiezingen deelnemende partijen vind je hier.