Orbán tussen economische problemen thuis en isolement in Europa

In april won de Hongaarse premier Viktor Orbán met zijn partij Fidesz voor de vierde keer op rij de parlementsverkiezingen. Nu staat hij volgens Reuters voor zijn zwaarste uitdaging sinds hij in 2010 aan de macht kwam: een hoge inflatie, een zwakke forint en EU-fondsen die niet vrijkomen vanwege het voortdurende geschil over democratische normen. Een resolutie van het Hongaarse parlement over Europese hervormingen zal Brussel niet bepaald toeschietelijker maken. De Europese democratie loopt dood, volgens een meerderheid in het Hongaarse parlement. De macht moet terug naar de nationale parlementen en de rechtstreekse verkiezing van Europarlementariërs kan beter vervangen worden door een benoeming door de staatshoofden. Het zijn ideeën waarvoor elders in Europa bijzonder weinigen warm zullen lopen. Energiecrisis Buiten het parlement laten demonstranten zich weer zien. Onder andere in protest tegen een nieuwe wet die de belastingen verhoogt voor tal van kleine bedrijven en zzpers die tot nu toe konden profiteren van belastingvoordelen. Ook het schrappen van een plafond voor de prijs van gas, water en licht voor huishoudens die veel gebruiken heeft geleid tot protesten. Het past allemaal in de deze week goedgekeurde begroting voor 2023 die het begrotingstekort moet reduceren tot 3,5% van de economische output. De energiecrisis in Europa als gevolg van de oorlog in Oekraïne raakt Hongarije meer dan de meeste andere lidstaten. Orbán is er tot nu toe in geslaagd de steun van een meerderheid van de Hongaarse bevolking te behouden met wat Keno Verseck, commentator van Deutsche Welle, noemt een 'kostbaar sociaal model'. Dat zal in de huidige omstandigheden niet langer in stand kunnen blijven. Met als gevolg afbrokkelende steun voor de Fidesz-regering. Op hulp vanuit de collega-lidstaten kan Orbán niet rekenen als de Hongaarse regering volhardt in zijn illiberale, anti-Europese koers. Hij heeft zich bovendien sinds het begin van de oorlog vervreemd van alle collega's, inclusief zijn beste maatje, de PiS-regering in Polen, vanwege zijn flirt met Poetin, de man die hem als eerste feliciteerde met zijn verkiezingsoverwinning in april. Orbán heeft de EU herhaaldelijk beschuldigd van het financieren van oorlog in plaats van vrede. Hongarije heeft zich ook uitgesproken tegen de EU-sancties die aan Rusland zijn opgelegd. De Hongaarse regering heeft met succes haar veto uitgesproken over een poging van de EU om sancties op te leggen aan patriarch Kirill, het hoofd van de Russisch-orthodoxe kerk, die oorlogsmisdaden heeft verheerlijkt. Alles bij elkaar zou dit het begin van het einde van Orbáns model kunnen zijn, suggereert Verseck. Het Europese isolement is één probleem,  de binnenlandse economische problemen zouden uiteindelijk wel eens beslissend kunnen zijn voor Orbáns toekomst. Hongaarse politici in Roemenië Zsolt Németh, de voorzitter van de parlementaire Buitenlandcommissie, was gisteren in Roemenië op een bijeenkomst voor de Hongaren in dat land. Europa is volgens hem de grote verliezer van de oorlog in Oekraïne. Hij verwees naar 'de gehavende euro, inflatie en stijgende energieprijzen, evenals de chaos in internationale diplomatie'.  Németh erkende dat Hongarije en Polen tegengestelde standpunten hadden over de kwestie. Polen helpt het slachtoffer, Oekraïne, door wapens te sturen, terwijl Hongarije “een actief vredesbeleid voert” in een poging de vrede in de regio Transkarpatië te handhaven. Op deze door Boedapest gesponsorde Balvanyos Summer University in Baile Tusnad krijgen Hongaarse politici de kans de Hongaarse minderheid in Roemenië te binden aan de politiek van het buurland. Zaterdag wordt Orbán zelf ook nog verwacht voor een toespraak. Hij heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij verlangt naar een Groot-Hongarije waarin alle Hongaren uit de buurlanden verenigd zijn. Europese Trump Viktor Orbán spiegelt zich steeds meer aan zijn Amerikaanse voorbeeld, Donald Trump. Begin augustus zal hij in Dallas  de openingsspeech houden op de CPAC, de jaarlijkse Conservatieve Politieke Actie Conferentie van extreem-rechts Amerika. Trump zal er ook spreken, evenals de republikeinse senator Ted Cruz. De CPAC hield eerder dit jaar voor het eerst een bijeenkomst in Boedapest. Daar riep Orbán op tot een conservatieve machtsomwenteling. 'We moeten de instellingen in Washington en Brussel terugpakken', zei Orbán bij die gelegenheid. 'We moeten vrienden vinden, en we moeten bondgenoten vinden. We moeten de beweging van onze troepen coördineren, want we hebben een grote uitdaging voor de boeg.' De 'mainstream' media kunnen we daar volgens de Hongaarse premier niet gebruiken. Hij adviseerde conservatieven om alleen gebruik te maken van eigen media. 'Het is de enige manier om te wijzen op de waanzin van progressief links. Het probleem is dat de westerse media het linkse standpunt volgen omdat de verslaggevers les kregen van docenten die er al linkse principes op nahielden.' Zei de man die vorig jaar de uitzendlicentie van de Hongaarse Klubradio introk. De Europese Commissie heeft deze zaak nu voorgelegd aan het Europese Hof van Justitie.

Door: Foto: ChHsia (cc)
Foto: Lucien Schilling (cc)

De rechterflank van de EU

De kogel is door de kerk. Het Europese Hof van Justitie (foto) oordeelde woensdag dat EU-landen mogen worden gekort als bijvoorbeeld rechters er niet onafhankelijk hun werk kunnen doen of als er sprake is van corruptie. Dat betekent dat de Europese Commissie eindelijk gehoor kan geven aan de aandrang vanuit het Europese Parlement om Polen en Hongarije voor hun tekortkomingen op rechtsstatelijk gebied te straffen door EU-geld niet uit te keren. De Commissie aarzelt nog, naar verluidt in afwachting van de verkiezingen in Hongarije in april. Hoopt men op een voor de EU gunstige uitslag? De Commissie houdt intussen wel het geld uit het coronafonds voor Hongarije achter. Het plan dat door de regering-Orbán voor de besteding ervan werd ingediend, in mei 2021, is niet goedgekeurd.

De bekering van Orbán

Viktor Orbán is niet alleen vanwege zijn binnenlandse politiek een gevaar voor de eenheid binnen de EU. De Hongaarse premier heeft ten opzichte van de overgrote meerderheid van zijn Europese collega’s ook een afwijkend standpunt inzake de relaties met Rusland. En dat is als we naar de geschiedenis van zijn politieke carrière kijken best opvallend, schrijft Edit Inotai op BalkanInsight. Na de ontmanteling van het Sovjetblok profileerde Orbán zich jarenlang als tegenstander van nieuwe banden met Rusland. Hij bestreed zo’n twintig jaar geleden de toenadering tot Poetin ten tijde van de regering van zijn voorganger Gyurcsany. Die toenadering had in het land dat zelf niet over energiebronnen beschikt alles te maken met de afhankelijkheid van Russische gas. Maar Orbán moest niets van Poetin hebben in die dagen: ‘We willen niet de gelukkigste kazerne van Gazprom zijn’ , zei hij in 2007.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Jodi Green (cc)

Het mortuarium is vol in Roemenië

‘Elke dag verdwijnt er een heel dorp’, zegt Catalin Cirstoiu, directeur van een ziekenhuis in Boekarest. Het mortuarium ligt boordevol met overleden COVID-19 patiënten. ‘Hoe gaat dat verder volgende week? Een groter dorp, een stad? Waar stopt dit?’ Volgens het ministerie van Volksgezondheid is meer dan 90% van de dodelijke slachtoffers niet gevaccineerd, en ongeveer 85% is ouder dan 60 jaar. Het gemiddeld aantal doden per miljoen inwoners stond in Roemenië afgelopen week op 23,7 en is nu 21. Nog niet bepaald geruststellend voor Cirstoiu. Het EU gemiddelde is 3.1. De vrees voor meer slachtoffers van de pandemie komende winter heeft zoals in meer Oost-Europese landen vooral te maken met de lage vaccinatiegraad: 34%. ‘De lage vaccinatiegraad heeft een diepe oost-west-breuklijn blootgelegd die wordt bepaald door armoede, onderontwikkeling, een laag niveau van gezondheidseducatie – factoren die in ex-communistische oostelijke EU-landen verergerd worden door een zeer laag vertrouwen in de regering‘, schrijft The Guardian.

Meer COVID-19 doden dan ooit

Roemenië deed het begin dit jaar niet slecht bij de bestrijding van de pandemie. Maar ‘de Delta-variant heeft de geringe vooruitgang die Oost-Europa op het gebied van vaccinatie had geboekt, ongedaan gemaakt,’ schrijft Ben van der Merwe in de New Statesman. De nieuwste golf in de pandemie is in Oost-Europa dodelijker dan de vorige, zoals hij laat zien aan de hand van een vergelijking van het aantal doden aan het begin van het jaar en nu. Terwijl er nu in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk duidelijk minder dodelijke slachtoffers geteld worden dan tijdens de winterpiek in januari, zien we in Roemenië een veelvoud.  Van der Merwe vergelijkt de situatie in de acht landen met de hoogste vaccinatiegraad met de acht landen waarin minder dan 35% is gevaccineerd, waaronder Roemenië. Als we het aantal overleden COVID-patiënten van januari 2021 op 100% zetten dan is het aantal doden in de eerste groep nu 10% en in de tweede groep 217%. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

Nieuwe spanningen tussen Hongarije en Roemenië

ELDERS - Het wil nog niet erg lukken met de democratisering in Centraal- en Oost-Europa. De omgang met minderheden wordt in toenemende mate een punt van conflicten binnen en tussen staten.

Het Amerikaanse Freedom House publiceert elk jaar een beoordeling van de mate van vrijheid en democratie in alle landen ter wereld. De laatste jaren ziet het instituut in Centraal- en Oost-Europa weinig vooruitgang als het om democratie gaat. Het aantal landen dat slechter scoort is al tien jaar groter dan het aantal landen dat er op vooruit is gegaan. EU-lidstaten Polen en Hongarije zijn flink achteruitgegaan. Hongarije valt onder de streep van democratische landen volgens Freedom House, samen met landen als Servië en Montenegro, die de EU, net als Albanië en Noord-Macedonië, alhoewel het niet hardop wordt gezegd, een perspectief op lidmaatschap blijft voorhouden.

Van alle Balkanlanden scoort alleen Slovenië voldoende punten voor de kwalificatie ‘solide democratie’. Bulgarije, Kroatië en Roemenië naderen ook al de kritische grens die Hongarije als eerste EU-lidstaat overschreed.

De omgang met minderheden blijft in al deze landen een kritiek punt.

Hongaarse minderheid

Roemenië heeft een grote Hongaarse minderheid en dat levert regelmatig spanningen op met het buurland. Een van de eerste acties van de Hongaarse premier Viktor Orbán nadat zijn partij Fidesz in 2010 aan de macht kwam, was een wet invoeren waardoor Hongaren in de buurlanden het Hongaarse staatsburgerschap konden krijgen. Binnen drie jaar is daarvan al door een half miljoen etnische Hongaren gebruik gemaakt, vooral in Roemenië. Zij mogen ook een stem uitbrengen bij de Hongaarse parlementsverkiezingen. Voor Orbán is het een compensatie voor de vele Hongaren die het land in de afgelopen jaren de rug toekeerden. Maar het levert ook spanningen op met de buurlanden, op de eerste plaats met Roemenië.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Een afbeelding van een godheid die een pot heeft gedragen, ongeveer 4000 v.Chr., uit Oltenita (Nationaal Museum voor de Geschiedenis van Roemenië, Boekarest) copyright ok. Gecheckt 14-10-2022

Kunst op Zondag | Oud Roemenië

ACHTERGROND - Roemenië is misschien niet de eerste vakantiebestemming waaraan u denkt en het is ook wel wat ver weg. Tongeren en Luik, beide op fietsafstand van Maastricht, zijn dichterbij en in die steden zijn momenteel twee exposities over het verre verleden van Roemenië. Die in Luik is in het Musée GrandCurtius en is gewijd aan de Prehistorie (“Racines, les civilisations du Bas-Danube”), die in Tongeren is in het Gallo-Romeins Museum (“Dacia Felix”) en is gewijd aan de vroegste geschiedenis.

De eerste landbouwers

Het oostelijke Balkanschiereiland – om een naam te gebruiken die geen anachronisme is – was de plaats in Europa waar de eerste landbouwers woonden, afkomstig uit wat nu Turkije heet. Ooit werd gedacht dat de landbouw zich verspreidde door imitatie, dankzij de DNA-revolutie weten we dat het gaat om migranten. In Europa ontwikkelde zich een nieuwe cultuur, die niet lijkt op wat eraan vooraf ging, noch in Azië, noch op de Balkan. Dit is het thema van de Luikse tentoonstelling. Het aardewerk is beeldschoon – zie boven – en ik heb gefascineerd gekeken naar het onderstaande beeldje, dat is gevonden bij Cernavoda en dateert uit de eeuwen tussen 5000 en 4600 v.Chr.

Foto: rafael parr (cc)

Hoeveel ruimte krijgt Big Brother?

ELDERS - Is het gebruik van gezichtsherkenningssoftware in camera’s op straat toelaatbaar in een democratische rechtsstaat?

In een poging om de golf van protesten te breken heeft de regering van Hongkong begin deze maand een verbod uitgevaardigd op het dragen van maskers. De demonstranten proberen zich met maskers onherkenbaar te maken voor politiecamera’s en trekken zich van het verbod niets aan. China is al ver gevorderd met het gebruik van gezichtsherkenning in de openbare ruimte om burgers te bespieden. Chinezen kunnen binnenkort alleen nog via gezichtsherkenning een internetabonnement of een nieuw mobiel nummer aanvragen. Legale beperkingen ter wille van de bescherming van privacy hebben in dit land minder gewicht dan in de VS en Europa.

In California is onlangs een wet aangenomen die de overheid verbiedt om gezichtsherkenningssoftware te gebruiken op videocamera’s van de politie, een primeur voor de VS. Volgens de scherp geformuleerde wet staat biometrische surveillance gelijk aan ‘dat alle personen constant hun id-kaart met foto laten zien, zonder dat ze daar toestemming voor gegeven hebben.’ Dat zou in strijd zijn met de grondrechten van Amerikaanse burgers. Commerciële organisaties zijn uitgezonderd van de wet. Presidentskandidaat Bernie Sanders heeft zich uitgesproken voor een compleet, landelijk verbod op het gebruik van biometrische herkenning door overheidsinstanties. Hij vindt de technieken een bron van misbruik.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Peter Tkac (cc)

Slowakije stemt tegen corruptie

ELDERS - Een links-liberale verkiezingsoverwinning in Oost-Europa.

Slowakije ligt tussen Polen en Hongarije, twee EU-lidstaten die zich in illiberale richting ontwikkelen. Vorige week heeft het land laten zien dat er in de regio ook nog steeds gewone liberalen te vinden zijn. Zuzana Čaputová, een juriste die zich sterk heeft gemaakt voor de bestrijding van corruptie won met overmacht de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Čaputová is nieuw in de politiek, eerder gelauwerd voor acties tegen het illegaal dumpen van bedrijfsafval en verder bekend als verdediger van LGBT-rechten. Op de achtergrond speelt nog steeds de verontwaardiging over de moord op de journalist Jan Kuciak en zijn vriendin, vorig jaar februari (foto). De moord leidde tot de grootste demonstraties in Slowakije sinds de onafhankelijkheid en het aftreden van de sociaaldemocratische premier Robert Fico. Vlak voor de verkiezingen werd bekend gemaakt dat justitie de vooraanstaande zakenman en multimiljonair Marián Kočner als opdrachtgever voor die moord verantwoordelijk houdt. Kuciak was hem op het spoor gekomen in een corruptiezaak. Čaputová was Kočner eerder ook al eens tegengekomen in een rechtszaak.

Tweede ronde

Čaputová moet het volgende week in de tweede ronde opnemen tegen Maroš Šefčovič, een van de vice-presidenten van de Europese Commissie. Hij wordt gesteund door de sociaaldemocratische partij SMER, die nog steeds in de regering zit. In de eerste ronde kreeg Šefčovič slechts 18.7% van de stemmen tegen Čaputová 40,6%. Maar hij zou haar alsnog kunnen verslaan als hij de stemmen krijgt van de andere kandidaten, waaronder voormalig justitieminster Stefan Harabin (14,4%) en de kandidaat van een extreemrechtse partij Marian Kotleba (10,6%). Zowel Šefčovič  als Harabin en Kotleba proberen nu de liberale, pro-westerse Čaputová weg te zetten als extreem-links. In de meest recente verkiezingspeiling gaat ze ondanks dat aan kop met 60,5 % van de stemmen.

Foto: Partidul Social Democrat (cc)

Roemeense regeringspartij keert zich tegen Brussel

ELDERS - Na Polen en Hongarije dreigt nu ook Roemenië in conflict te komen met de EU.

In de aanloop naar de Europese verkiezingen in mei komen er uit de kringen van de Roemeense regeringspartij PSD steeds vaker eurosceptische geluiden. Kritiek op de aanpak van corruptie en tekortkomingen in het functioneren van de rechtsstaat wijst de PSD botweg af. De keuze van het Europese Parlement voor het voormalig hoofd van het Roemeense anti-corruptiebureau DNA Laura Kovesi als kandidaat voor de nieuwe functie van Europees Openbaar Aanklager wordt fel bestreden. Kovesi is inmiddels zelf onderwerp van een strafzaak waarin ze beschuldigd wordt van omkoping, ambtsmisbruik en valse getuigenissen.

De koers van de PSD heeft inmiddels geleid tot problemen in de eigen rangen. Corina Creţu, EU-commissaris voor regionale ontwikkeling heeft haar lidmaatschap opgezegd en staat nu op de lijst van oud-premier Ponta (ex-PSD). Ook Europarlementariërs van de liberale coalitiepartij van de PSD sluiten zich aan bij Ponta’s Pro Romania. PSD-Justitieminister Tudorel Toader, die Kovesi vorig jaar ontsloeg en vervolgens ook nog haar baas Augustin Lazar, heeft nu zelf ook het vertrouwen van zijn partij verloren.

Roemenië, dat op dit moment het wisselende voorzitterschap van de EU vervult, wordt met deze PSD na Polen en Hongarije het derde Oost-Europese zorgenkind voor de EU. En in dit geval met name ook voor de Europese Sociaaldemocraten.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Partidul Social Democrat (cc)

Roemenië EU-voorzitter

ELDERS - In het verkiezingsjaar 2019 krijgt de EU een voorzitter met een twijfelachtige reputatie. Zoals de christendemocratische EVP het moeilijk heeft met het zwarte schaap Orbán hebben de Europese sociaal-democraten problemen met hun Roemeense partijgenoten.

Het roulerend voorzitterschap van de EU is van 1 januari tot 1 juli 2019 in handen van Roemenië. Premier Viorica Dancila (PSD, Partidul Social Democrat) zette deze week haar ambities uiteen in het Roemeense parlement. Het motto dat de regering voor haar bijzondere rol in de Europese samenwerking heeft bedacht is: “Cohesion, a common European value”. Roemenië, beloofde premier Dancila, zal zich het komende halfjaar inzetten voor het dichten van de kloof in de economische ontwikkeling tussen landen, het tegengaan van hiërarchieën in de onderlinge verhoudingen, het overwinnen van de verschillen tussen oude en nieuwe lidstaten, tussen Oost en West. Het gaat niet alleen om meer economische samenhang, maar ook om sociale cohesie, die alle burgers welvaart en gelijke kansen oplevert. Een ambitieus programma voor een regering die in eigen land en uit de rest van Europa in toenemende mate kritiek krijgt te verduren.

‘Een mooie speech voor Brussel’, reageerde oud-president, thans senator Traian Basescu van de oppositionele PMP. Maar wat heeft Roemenië er aan? Hij is bang dat Roemenië in de voorzittersrol niet veel verder komt dan het faciliteren van meetings van ambtenaren. De gezamenlijke oppositiepartijen laten de premier vandaag met een motie van wantrouwen weten dat ze van hun kant op geen enkele steun hoeven te rekenen voor het realiseren van haar Europese ambities.

Volgende