Democratie, ‘nu met verbeterde formule’

‘Help, de democratie is in nood’. Dit hoort men de laatste jaren steeds vaker. De democratie wordt uitgehold omdat de burger steeds minder invloed heeft op de politiek, of zij is gekaapt door populisten. Valt wel mee, zegt Tom van der Meer want de oproep om hervorming van de democratie is van alle tijden. In de jaren zestig wilde D66 dat al. Nieuwe partijen willen de democratie hervormen. Ze willen meer ‘echte democratie’ wat meestal neerkomt op referenda en meer verkiezingen. Dit jaar zijn er twee partijen die ‘democratie’ als belangrijkste programmapunt hebben: Geenpeil en Plasman’s Partij voor de Niet-stemmer (PvdN) [1]. Ze hebben geen inhoudelijke beleidsvoorstellen maar willen wat veranderen aan de manier waarop onze democratie werkt. Wat is democratie eigenlijk, wat is ‘echte democratie’ en hoe krijg je daar meer van? Is er wel sprake van een crisis of moeten we gewoon meer vertrouwen hebben in de democratie zoals Tom van der Meer denkt. Ik begin met de voorstellen van de nieuwe partijen. Geenpeil Wie de programma’s - of wat daarvoor doorgaat – van deze nieuwe partijen bekijkt, zou kunnen denken dat het om slechte satire gaat.

Door: Foto: James Cridland (cc)

Nicola Sturgeon start procedure voor nieuw onafhankelijkheidsreferendum Schotland

NIEUWS - De Schotse premier Nicola Sturgeon gaat het parlement om toestemming vragen voor een tweede onafhankelijkheidsreferendum.

Theresa May is daar uiteraard niet blij mee:

Instead of playing politics with the future of our country, the Scottish government should focus on delivering good government and public services for the people of Scotland. Politics is not a game.

Dat de Brexit de uitkomst is van een politiek spelletje is natuurlijk geheel terzijde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Herman Van Rompuy (cc)

Rutte’s geitenpaadje: het Oekraïne-referendum en de Europese Raad

ANALYSE - Premier Rutte heeft de bezwaren tegen het associatie-verdrag met Oekraïne handig weten te ondervangen, legt Prof.Mr. Aalt Willem Heringa uit.

Het is Rutte dan toch gelukt. De Europese Raad heeft op 15 december 2016 in haar besluiten een voor de 28 lidstaten juridisch bindend document aangenomen dat betrekking heeft op het EU-Oekraïne Associatieakkoord en dat bezwaren van tegenstemmers zou kunnen wegnemen.

Wat staat er nu in?

1. Oekraïne heeft niet de status van kandidaat-lidstaat voor toetreding tot de Unie en het Associatieakkoord houdt geen toezegging in tot de toekomstige verlening van die status aan Oekraïne;

2. Het Associatieakkoord is geen verplichting voor de Unie of de lidstaten om collectieve veiligheidsgaranties of andere militaire steun of bijstand aan Oekraïne te verstrekken;

3. Het Associatieakkoord verleent onderdanen van Oekraïne of burgers van de Unie niet het recht om zich vrijelijk te vestigen of vrijelijk te werken op het grondgebied van de lidstaten, respectievelijk Oekraïne;

4. Het Associatieakkoord noopt de lidstaten niet tot extra financiële steun aan Oekraïne;

5. Krachtens het Associatieakkoord zullen de partijen samenwerken bij het bestrijden en voorkomen van corruptie in zowel de particuliere als de publieke sector. De samenwerking tussen de partijen op het gebied van de rechtsstaat heeft met name tot doel de rechterlijke macht te versterken, de efficiëntie ervan te vergroten, de onafhankelijkheid en onpartijdigheid ervan te beschermen, en corruptie aan te pakken;

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Mandaat

Er zijn types – ik noem geen namen – die vinden dat het Nederlandse volk geen mandaat voor vier jaar aan politici dient af te geven. Het volk kan in de tussentijd tenslotte van gedachten veranderen, dus kun je beter continu peilen wat de mensen ervan vinden en dat dan beslissen. Draait het volk, dan draait de kont van de politicus mee.

Gek genoeg zijn het dezelfde types die maar blijven hameren op het resultaat van een referendum dat eerder dit jaar werd gehouden en waarvan we helemaal niet weten of het volk er nog hetzelfde over denkt. Sommige mandaten zijn kennelijk wel voor de langere termijn bedoeld.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: European Council (cc)

Renzi’s risico

ELDERS - Het referendum in Italië over een grondwetswijziging zou wel eens anders kunnen uitpakken dan premier Matteo Renzi heeft bedoeld.

Is Renzi overmoedig of dwaas? Op 4 december zal moeten blijken of hij niet een te groot risico heeft genomen met een volksraadpleging over de hervorming van het parlementaire stelsel. De kans is groot dat Italianen de gelegenheid zullen aangrijpen om hun ongenoegen over de regering te laten blijken. Daar zijn voldoende redenen voor. Als het referendum uitpakt als een motie van wantrouwen tegen de regering wordt de toekomst van het land buitengewoon onzeker.

Renzi heeft al toegegeven dat hij een fout heeft gemaakt door het referendum te koppelen aan een stemming over zijn premierschap. Maar de geest is nu uit de fles. De Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo ruikt bloed na de overwinning die de partij deze zomer heeft behaald bij de lokale verkiezingen. En ook in Renzi’s eigen partij is de pleuris uitgebroken. Vooraanstaande partijleden zoals partijsecretaris Pier Luigi Bersani en de vroegere premier Massimo D’Alema hebben aangekondigd tegen de hervormingen te zullen stemmen.

Een nederlaag van Renzi begin december kan vergaande consequenties hebben. Ook voor de rest van Europa.

De hervormingen die de regering op 4 december aan de bevolking voorlegt moeten Italië een beter functionerend politiek stelsel opleveren. De Senaat krijgt een kleinere rol en het aantal leden wordt van 315 teruggebracht naar 100. Het wetgevingsproces wordt versneld. De regering hoopt met deze meest ingrijpende wijziging van de grondwet sinds 1945 de politieke stabiliteit te bevorderen. Italië kende sinds de oorlog 63 regeringen. Slechts één regering (van Berlusconi) heeft het de volle periode uitgehouden. Renzi begrijpt ook wel dat een groot deel van de bevolking niet direct warm loopt voor grondwettelijke kwesties. Hij heeft dan ook aangekondigd dat hij de 500 miljoen euro besparing op de Senaat zal investeren in een armoedefonds. Daarnaast kondigde hij een belastingverlaging aan en verhoging van de pensioenen voor de arme ouderen.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Hongaren

Wanneer Nederland vandaag een referendum zou houden houden met als vraag “mag de EU ons dwingen Hongaren toegang te geven tot onze arbeidsmarkt?”, dan durf ik wel geld op ‘nee’ te zetten. Je kunt heden ten dage tenslotte overal in Europa de handen op elkaar krijgen voor een democratische sneer richting andere volken of bevolkingsgroepen.

Omgekeerd kan natuurlijk ook. Op de vraag “Moeten de Hongaren verplicht worden vluchtelingen op te nemen?” verwacht ik alhier een vastberaden ja. Wanneer je democratisch besloten hebt een probleem op andermans bordje te schuiven, valt daar immers niets meer tegenin te brengen. Electoraal narcisme is een Europese kernwaarde aan het worden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

CETA en nationale parlementen

COLUMN - Het CETA handelsverdrag tussen EU en Canada is, aldus het aanvankelijke oordeel van de Commissie, een verdrag dat binnen de exclusieve bevoegdheden van de EU valt (handel!), en door de EU kan worden gesloten na instemming door het Europees Parlement en de Raad van Ministers. Inmiddels heeft de Commissie aangegeven dat het mogelijk toch een gemengde overeenkomst is zodat het nu ook moet worden voorgelegd aan de parlementen van de lidstaten. De lidstaten hebben dan zeggenschap over die onderdelen van CETA die niet binnen de exclusieve bevoegdheid van de EU vallen. Aannemelijk is echter wel dat het overgrote deel exclusief zal zijn.

Wie maakt nu uit of en zo ja welke delen exclusief EU zijn? Wel, uiteindelijk zal dat het Hof van Justitie kunnen zijn. Een eerste indruk of CETA werkelijk gemengd (mixed) is of toch exclusief is,  kan blijken als het Hof uitspraak doet in een zaak over een een ander handelsverdrag, namelijk tussen de de EU en Singapore.

Exlusief

Stel nu eens dat CETA exclusief is. Dan hebben de nationale parlementen geen bevoegdheid om goed te keuren. Cru gezegd: als alle nationale parlementen dan tegen zijn, is de EU nog steeds bevoegd om partij te worden. Het enige wat de nationale parlementen kunnen doen is hun eigen ministers instrueren en onder druk zetten om niet in te stemmen in de Raad van Ministers. In Nederland komt er dan ook geen – referendabele – goedkeuringswet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

#JesuisUK

katholieken (groen) en protestanten (oranje)

katholieken (groen) en protestanten (oranje)

COLUMN - Tijdens mijn studententijd – eer Deetman minister van onderwijs was – vertrok mijn docent Oud Egyptisch naar Zwitserland omdat hij daar een betere baan kon vinden. De faculteit theologie waar hij werkte, begon ook toen al te bezuinigen en vond een vak dat toekomstige theologen iets bijbracht over de wereld waarin de bijbel was ontstaan van minder belang dan andere vakken. Na een paar jaar kwam hij terug naar Nederland voor familiebezoek en sprak onze club studenten Oud Egyptisch weer eens met hem af. We vroegen hem hoe dat nou was, zo’n referendumdemocratie. ‘O,’ sprak hij niet zonder ironie, ‘geweldig: er verandert nooit meer wat.’

remain (blauw) en exit (rood)

remain (blauw) en exit (rood)

Destijds was een referendumdemocratie nog iets uitheems en de Zwitsers een soort aapjes waar we naar konden kijken om te zien wat 400 jaar democratie aldaar ons gebracht had. De koekkoeksklok dus. Nu blijken ook de Britten toegetreden te zijn tot de hogere primaten. En we kijken er geamuseerd naar, maar niet zozeer omdat ze iets doms met een referendum gedaan hebben. De Nederlanders deden dat immers óók, maar die brachten zichzelf tenminste geen schade toe. Zo ken ik Nederlanders weer. Bij de Britten daarentegen kun je met gemak spreken van een ronduit suicidale actie. De Schettino’s hebben het schip – zo begrijp ik althans – inmiddels alweer verlaten.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Theresa Thompson (cc)

Referendumrommel: kan het beter?

OPINIE - Sinds juli 2015 kan er in Nederland een raadgevend referendum worden gehouden. Mijn gevoel zegt dat ik het nu al gehad heb met die referenda. We hebben inmiddels één landelijk referendum achter ons liggen en de Britten hebben er zojuist ook ééntje gehad. Ik vraag me af of de onderwerpen van deze beide referenda wel geschikt zijn geweest voor een eenvoudige ja/nee vraag.

Gedachte-experiment: de oude lelijke parkeergarage

Bij wijze van gedachte-experiment: je hebt een lelijke parkeergarage in een binnenstad, het gebouw is oud, kan nog best een tijd mee, maar past niet meer echt in het straatbeeld. De politieke partijen komen er niet uit, moet de garage opgeknapt worden, vervangen door een nieuwe, moet er een parkeerplaats voor in de plek komen, een park of juist iets heel anders? Uiteraard kosten de verschillende oplossingen meer of minder geld. Uiteindelijk komt er iemand met het idee van een referendum. De vraag is eenvoudig: ‘de oude lelijke parkeergarage afbreken, ja of nee?’, de stemgerechtigden in de gemeente mogen hun zegje doen.

Vervolgens krijg je een antwoord, laten we zeggen dat het ‘afbreken’ is geworden. Wat weet je dan over de mening van de ja-stemmers? Eigenlijk niets: je weet niet of ze een nieuwe garage als vervanging willen, je weet niet of ze een vervangende parkeerplaats willen, je weet niet of ze de ruimte anders benut willen zien worden. En wat weet je over de nee-stemmers? Net zo min iets, willen ze voorkomen dat er parkeerruimte verdwijnt? Willen ze het oude ding opknappen? Het resultaat van dit referendum biedt geen oplossing.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende