Democratisch Discours: Hyperpartijdigheid

DDR-66, Forum voor Demagogie en de Partij van de Allochtonen. De Nederlandse politiek raakt verhit. Steeds meer krijgt men een afkeer van ‘de andere kant’. Hoeveel begrip heeft u als GroenLinks/D66 kiezer voor de standpunten van de PVV/FvD en vice versa? Polarisatie In Amerika is duidelijk een tweedeling te zien tussen de Democratische en Republikeinse partij. Beide kampen hebben in de regel niet alleen een hekel aan elkaar, maar ook een verdraaid beeld van de ander. De polarisatie slaat ook in mindere mate over naar Nederland. Nederland heeft geen tweepartijenstelsel, de kloof ligt eerder tussen ‘establishment’ versus ‘anti-establishment’ of ‘elite’ versus ‘populisme’. Welstand en opleiding Parallel aan deze scheiding ligt een gat tussen de hoogopgeleide Nederlanders en laagopgeleiden. Uitzonderingen daargelaten, stemmen hoogopgeleiden op het ‘establishment’ en laagopgeleiden op ‘anti-establishment’.

Door: Foto: Naar risastla op Flickr
Foto: Poltikerveckan Almedalen (cc)

Onterecht opgelucht?

, door

ANALYSE - Opluchting alom vorige maand: de Zwedendemocraten kregen minder stemmen dan verwacht. Maar dit zegt meer over een strategie van andere Zweedse partijen dan over kiezersvoorkeuren. Bovendien nadert de uiterste houdbaarheidsdatum van die strategie – ook voor VVD en CDA.

“Niet veel geluid, een paar mensen klappen. Duidelijk niet waarop ze gehoopt hadden.” Zo luidde een tweet van een journalist van de Financial Times over de reactie bij de Zwedendemocraten op de verkiezingsuitslag op de avond van 9 september. De anti-immigratiepartij kreeg 17,5% van de stemmen, terwijl ze in de meeste peilingen de afgelopen twee jaar er beter voor hadden gestaan.

Het doet denken aan de PVV bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen. In december stond de PVV op 32 zetels in de Peilingwijzer, maar het werden er uiteindelijk twaalf minder. Er bestaan weliswaar grote verschillen tussen de Zweedse en de Nederlandse politiek, maar er is één overeenkomst: centrumrechts reageerde op dezelfde manier op de anti-immigratiepartij: door isoleren en imiteren.

Premier Mark Rutte (VVD) gaf een duidelijke demonstratie van isoleren plus imiteren ten beste. Op 15 januari 2017 zei hij dat hij nooit met de PVV zou regeren en herhaalde dat later in de campagne (isoleren). Op 22 januari, niet toevallig precies een week later, schreef Rutte zijn “brief aan alle Nederlanders,” ostentatief om PVV-kiezers te paaien, wat hij sindsdien steevast probeert (imiteren).

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Tim Green (cc)

De koers van VVD en CDA: vloek of zegen?

, door

COLUMN - Reactie op een pleidooi van Joshua Livestro voor een koerswijziging bij VVD en CDA. Wetenschappelijk werk dat hij aanhaalt leidt tot meer genuanceerde conclusies. Bovendien is Livestro’s beeld van het gevaar van tegemoetkomen aan niet-“fatsoenlijke” standpunten wat eenzijdig.

“Onder gevaren verstaan beide partijen tegenwoordig vooral migratie. Die ontwricht volgens hen samenleving, arbeidsmarkt en verzorgingsstaat.” Terecht merkt Joshua Livestro, hoofdredacteur van opiniesite Jalta, op dat VVD en CDA hameren op terugdringing van immigratie en op vergaande integratie van immigranten in onze samenleving. In die zin lijken die partijen op PVV en FvD.

Zaterdag waarschuwde Livestro in NRC Handelsblad voor deze koers. Hij ontwaarde erin een “ideologische samenspanning” met PVV en FvD, een term die hij ontleende aan het boek How Democracies Die van twee politicologen van de Harvard Universiteit, Steven Levitsky en Daniel Ziblatt. Op basis van een bepaalde interpretatie van de term pleitte Livestro voor “koerswijziging bij centrumrechts.”

Onder ideologische samenspanning verstaat Livestro: “door stukje bij beetje de extreme agenda en de retoriek van de randpartij over te nemen, treden gevestigde partijen feitelijk op als stille vennoot van deze extreemlinkse of -rechtse concurrent.” Hij vindt dat gevaarlijk, want “eigen beginselen vormen dan niet langer een rem op het ongrondwettelijke streven van de zogenaamd buitengesloten partij.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Volkskrant verspreidt nepnieuws over Wilders en Baudet

, door

ANALYSE - Het kan geen kwaad als kranten af en toe hun eigen koppen aan factchecks onderwerpen. De Volkskrant  kopte “De nieuwrechtse toekomst is niet langer aan Wilders, maar aan Baudet” maar vergat dat aan een grondige factcheck te onderwerpen. Een analyse van Matthijs Rooduijn op Stuk Rood Vlees.

Vorige maand kreeg de Volkskrant flink wat kritiek te verduren. Aanleiding voor de ophef was een uitgebreid interview met Thierry Baudet, de voorman van Forum voor Democratie (FvD). Het interview zou kritiekloos zijn geweest en bovendien Baudet een podium hebben geboden dat hij, op basis van het aantal Tweede Kamerzetels waarover zijn partij beschikt, niet verdiende.

De ombudsman van de krant, Jean-Pierre Geelen, schreef twee weken later een genuanceerde reactie op het interview en alle ophef die was ontstaan. Aandacht voor een politicus in de krant is niet automatisch ook een steunbetuiging voor die politicus, aldus Geelen, maar verwarring die daarover kan ontstaan is wel een gevaar waar de krant zich goed van bewust moet zijn.

Je zou verwachten dat de Volkskrant hier lering uit heeft getrokken. Niets is echter minder waar.

Op 21 januari publiceerde de krant een artikel met als titel “De nieuwrechtse toekomst is niet langer aan Wilders, maar aan Baudet”. Over de inhoud van het stuk wil ik het hier niet hebben, daar mag iedereen zelf over oordelen. Het gaat me puur en alleen over de elf titelwoorden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Lijsttrekker

, door

Hier in Rotterdam hadden we, heel eventjes, een halve mongool van de poesta die als lijsttrekker namens de PVV de stad wilde zuiveren van negers, ter meerdere eer en glorie van het blanke ras. Een verraajer bovendien, want EnkelbandErkenbrand-mannetjes horen thuis bij het Forum voor Democratie en die zijn alhier gelieerd aan Leefbaar Rotterdam. Dat u het even weet.

Maar goed, toen journalisten deden wat de kandidatencommissie van de PVV nagelaten had – even googlen wie die meneer was, je zou toch verwachten dat in ieder geval Martin Bosma weet hoe dat werkt – mocht de volkseigen Hongaar met het dubbele paspoort weer wieberen van Geert. Bedrijfsongelukje, denkt u misschien. Ik denk van niet. De PVV rijgt bewust de schandaaltjes aan elkaar op zoek naar de sensatiebeluste kiezer.

Foto: Bron rechtenvrije foto'sTweede Kamer. copyright ok. Gecheckt 25-08-2022

De kabinetten Rutte I, II en III over immigratie en integratie

, door

ACHTERGROND - Door Ewoud Butter

Net als dat bij Rutte I en Rutte II het geval was, bevat het regeerakkoord van Rutte III op het terrein van immigratie en integratie veel maatregelen waarvan het de vraag is of ze politiek of juridisch haalbaar zijn. Een overzicht.

CDA en VVD bepalend voor het Nederlandse immigratie en integratiebeleid

Het CDA en de VVD, de twee grootste partijen die Rutte III vormen, hebben sinds de regering De Quay, die begin jaren 60 de eerste wervingsakkoorden sloot met Italië en Spanje, de grootste stempel op het Nederlandse immigratie- en integratiebeleid gedrukt.

Het derde kabinet Rutte wordt het 23e kabinet na 1959. Hiervan nam het CDA (of haar voorgangers) zitting in 20 kabinetten en de VVD in 16 kabinetten. Op grote afstand volgen de PvdA (8 kabinetten) en D66 (7 kabinetten). Het CDA leverde 17 keer de premier, de PvdA drie keer (Den Uyl en twee keer Kok) net als de VVD (drie keer Rutte).

Wat waren de belangrijkste maatregelen uit de regeerakkoorden van deze drie kabinetten Rutte?

Rutte I (VVD, CDA met gedoogsteun PVV, 2010- 2012)

In het gedoogakkoord ‘Vrijheid en verantwoordelijkheid’ werd onder andere fors bezuinigd op het integratiebeleid, werd aangekondigd dat diversiteitsbeleid zou worden stopgezet evenals de export van kinderbijslag naar landen buiten de EU. Aan de aanpak van discriminatie, in het regeerakkoord van het laatste kabinet Balkenende (CDA, PvdA, ChristenUnie) nog een speerpunt, werd geen woord meer gewijd en ook voor het tegengaan van radicalisering was geen aandacht meer. Wel werden onder andere de volgende maatregelen aangekondigd:

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Maxence (cc)

Merkel luistert niet (en terecht)

, door

OPINIE - Om extreemrechts het hoofd te bieden kunnen politici uit ‘het midden’ maar beter niet hun oren ernaar laten hangen. 

Bij alle analyses van de verkiezingen in Duitsland las ik er hier ook één van Joost van Spanje. Zijn visie in het kort: Merkel heeft gigantisch verloren, en dat komt omdat zij haar oren niet wat meer heeft laten hangen naar de kiezers van rechts. Haar verlies is volgens van Spanje te verklaren door het feit dat zij weigerde thema’s van de AFD over te nemen, zoals Rutte en Buma dat hier met de PVV wel doen.

Maar klopt die bewering wel? Van Spanje noemt een aantal cijfers maar had daar misschien wat langer naar moeten kijken. Want als het gaat om de bewering dat ‘imiteren’ een goede strategie zou zijn om extreemrechts klein te houden, ontbreekt het in Duitsland juist aan al het bewijs daarvoor.

Merkel heeft verloren ten opzichte van de vorige verkiezingen, dat klopt. Maar daarmee komt ze terug op het electorale niveau van 2009 (33.8%) en zit ze niet ver van 2005 (35.2%). Zij heeft nu 33 procent van de stemmen gehaald: dat is een aantal waar Rutte slechts van kan dromen. Ondertussen is de AFD in Duitsland met 13% van de stemmen electoraal precies even groot als de PVV. En dat zonder dat er in Duitsland ook  maar één partij is die zijn oren naar extreemrechts laat hangen, zoals dat in Nederland door de VVD, het CDA en zelfs de PvdA wel wordt gedaan.

Foto: Thomas Hawk (cc)

Hoe is het populisme ontstaan?

, door

INTERVIEW - Peter Hall (European Studies, Harvard University) geeft in onderstaand interview een verhelderende visie op de achtergronden van de steun voor Brexit, Donald Trump en andere populistische politici.

De een legt de oorsprong van de steun voor populisten puur en alleen bij economische factoren, de ander uitsluitend bij de cultuur (de crisis of de immigratie, simpel gezegd). Beide vergissen zich, zegt Hall. Het gaat juist om de interactie tussen beide factoren. Economische en technologische ontwikkelingen hebben grote groepen mensen zonder veel opleiding gemarginaliseerd, en dat heeft een destructief effect gehad op hun gevoel van eigen waarde. Het gebrek aan respect dat werkloze blue collar workers ervaren moet niet worden onderschat. Vergeet niet dat zij, of hun vaders, jaren geleden nog helden waren. Zonder industrie-arbeiders en bouwvakkers was er geen wederopbouw na de oorlog. Machtige vakbonden beschermden hun positie. Nu moet iedereen zelfstandig ondernemer spelen, of je daar de skills voor hebt of niet. Technisch vakmanschap wordt ondergewaardeerd in vergelijking met sociale vaardigheden en mediagenieke kwaliteiten.

Die veranderingen veroorzaken angst voor een daling in de sociale hiërarchie als nieuwe groepen, vrouwen, immigranten, hun intrede doen op de arbeidsmarkt. Voor mensen met een hogere opleiding die makkelijk kunnen switchen in hun carrière is dit minder problematisch dan voor mensen met smalle, verouderde opleidingen in bedrijfstakken die automatiseren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Philipp (cc)

Kroniek van een aangekondigde zelfmoord

, door

ANALYSE - Ondanks alle waarschuwingen koos de Duitse bondskanselier Angela Merkel niet voor de strategie van isoleren en imiteren tegen Alternative für Deutschland (AfD), in tegenstelling tot al haar voorgangers en collega Mark Rutte. Terecht of niet, electoraal gezien een regelrechte zelfmoord.

“Als de Fransen terecht trots zijn op hun keizer, en de Britten op Nelson en Churchill, hebben wij het recht trots te zijn op de prestaties van Duitse soldaten in twee wereldoorlogen.” Begin deze maand werd die uitspraak gedaan door Alexander Gauland, leider van AfD. Die partij kreeg 13% van de stemmen bij Bondsdagverkiezingen afgelopen zondag. Dat was bijna driemaal zoveel als in 2013.

Hoe kan een zo controversiële partij zoveel kiezers trekken? Het begint een eentonig verhaal te worden: net als bij Brexit en Trump zijn er sterke aanwijzingen dat veel kiezers stemden met immigratie- en integratieproblemen in het achterhoofd. Een fors deel van het electoraat ziet problemen die politici laten liggen – en zou zelfs op de duivel stemmen om die problemen opgelost te krijgen.

Net als in het VK en in de VS vinden in Duitsland veel kiezers de integratie mislukt en meer immigratie een slecht idee. In 2014 meende 21% dat immigranten het culturele leven in het land ondermijnen, voelde 22% zich slechter behandeld dan immigranten en vond 29% dat immigranten het land eerder een slechtere plek maken dan een betere. Vervolgens ving het land 890.000 mensen op.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende