[qvdd]De weg om daaruit te komen, heet politiek leiderschap. Maar recent wordt leiderschap te vaak afgestopt door het rode licht dat nationaal belang heet. We zijn getuige van de geboorte van een nieuw soort euroscepsis, waarbij regeringsleiders bewust activiteiten en besluiten steunen die de EU verzwakken. Dit zegt de Poolse Premier Donald Tusk en hij doelde daarmee op het oplossen van de problemen in de EU. Polen is per 1 juli voorzitter. Hij verwijt leiders van de rijke landen, waaronder Nederland, dat zij de EU idealen ondergeschikt maken aan nationale belangen. Einde jaren tachtig bevrijd van het communistische juk kunnen de Oost-Europese landen eindelijk lid worden van de Unie, maar ze komen te laat: het feestje is al voorbij. Bij de stichters is een rechtse revolutie gaande: Duitsland, Nederland, Italië, Frankrijk en Nederland worden geregeerd door rechtse regeringen die zich niet laten leiden door idealen maar nationale belangen. Niet door leiderschap maar door angst, angst voor de ander en voor verlies van bezit, laat men zich leiden. Ik denk daarom niet dat we snel uit problemen zullen komen want angst is, zoals bekend, een slechte raadgever.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
In het kader van 25 jaar Tsjernobyl en het nieuwe Nederlandse verlangen naar een tweede kerncentrale brengt VUconnected een webspecial over kernenergie. Journalist Jeroen Kuiper gaat op zoek naar de verbanden en verhalen achter de actualiteit. Hij zag kerncentrales en opslagplaatsen van nucleair afval in Nederland, Finland en Tsjernobyl. Hij was in ondergrondse opslagplaatsen voor kernafval in Duitsland en bezocht uraniumafvalbergen in de VS. Van 5 tot 26 april schrijft hij elke dag een nieuwe bijdrage hier, een selectie van deze bijdragen verschijnt ook op Sargasso.
Begin maart, een week voor de ramp in Fukushima, was ik in het Finse Olkiluoto. Op dit eiland aan de Finse westkust wordt –zegt men daar- de veiligste kerncentrale ter wereld gebouwd. Ondanks de vier jaar bouwvertraging en de kostenstijging van zo`n drie miljard Euro hebben de Finnen er nog steeds zin in: behalve de vier bestaande kernreactoren en de reactor in Olkiluoto in aanbouw, stemde het Finse parlement afgelopen voorjaar in met de bouw van reactoren zes en zeven. Voor de Finse atoomindustrie is dat nog steeds niet genoeg: ze wil zelfs een achtste reactor. Daarmee zou het atoomstroompercentage in Finland op bijna 50 procent komen, en zou Finland zich na Frankrijk op de tweede plaats in Europa bevinden.
Dit is een gastbijdrage van Jan Kruidhof over de VPRO’s Tegenlicht uitzending van vanavond: Brief uit Polen – Over de onheilspellende toekomst van een labiele regio | maandag 25 oktober 20:55 – 22:00 uur Ned2
VPRO’s Tegenlicht belicht maandag 25 oktober de gespannen verhouding tussen Polen en Rusland. Opvallend genoeg lijkt die relatie de laatste maanden op politiek gebied juist verbeterd te zijn. Hoe kon dit opeens gebeuren?
Jarenlang waarschuwden Polen voor een neo-imperialistisch Rusland en drongen zij aan op het beteugelen van ‘de grote beer’ die hen in het verleden zoveel leed had toegebracht. De Poolse minister van Economische Zaken verraste de Europese Commissie dan ook, door anderhalve week geleden te bepleiten dat de Russische monopolist Gazprom tot 2045 de Yamal-gasleiding mag uitbaten. De Commissie eiste eerder dat die leiding, die via Polen richting het Westen loopt, ook voor andere bedrijven beschikbaar zou zijn en leek hiermee de Polen tegemoet te komen. Maar zij scharen zich inmiddels dus aan de zijde van hun voormalige aartsvijand. Is de Poolse angst voor Rusland plotseling verdwenen?
Het antwoord op deze vraag ligt besloten in de gebeurtenissen na 10 april, de dag waarop de Poolse president Lech Kaczynski omkwam bij een vliegtuigongeluk. Deze ramp kwam voor de Russen in een bepaald opzicht een geschenk uit de hemel, stond onlangs in Trouw. De auteur bedoelde, dat men in het Kremlin had begrepen dat Rusland alleen een semigrootmacht kan blijven als de federatie moderniseert en een goede band opbouwt met de Europese Unie. Een mogelijke route naar Brussel loopt via Warschau en de vliegtuigramp bood de Russen de kans om zich tegenover de Polen van hun beste kant te laten zien.
Rusland lanceerde een charmeoffensief. De Poolse ambassade in Moskou werd bedolven onder bloemen en bij de herdenking troostte premier Poetin zachtaardig zijn ontroerde Poolse ambtgenoot. Deze welwillendheid raakte de Polen, die positief reageerden. De liberale presidentskandidaat Bronislaw Komorowski liet zich in zijn campagne goedgezind uit richting Rusland en het Poolse volk verkoos hem boven de anti-Russische Jarosław Kaczynski.
In september werden de bilaterale banden nog eens aangehaald bij een ontmoeting tussen de Poolse minister van Buitenlandse Zaken en zijn Russische collega. De Poolse minister sprak hierna vleiend over “our big neighbor” en maakte bekend dat Polen niet langer een visum nodig hebben voor een bezoek aan de oblast Kaliningrad. Later die maand overhandigden de Russen twintig tot dan toe geheime documenten over het bloedbad bij Katyn.
Dit bloedbad uit 1940, waarbij de Sovjets zo’n 22.000 Poolse officieren en intellectuelen vermoordden, had de wederzijdse relatie lange tijd bemoeilijkt. Decennialang gaven de communisten de nazi’s de schuld en werden Poolse weduwen voorgelogen. Pas in 1990 gaf Gorbatsjov toe dat de Russische geheime dienst achter de moordpartij zat. De Polen zijn ook nog niet vergeten dat het Rode Leger in 1944 maandenlang rustig toekeek toen de Duitsers de tweede opstand in Warschau neersloegen en de stad verwoestten. Zelfs de Poolse Delingen van 1771, 1793 en 1795 liggen tot op de dag van vandaag nog gevoelig voor veel Polen.
Dat de Poolse minister over deze gevoeligheden heen is gestapt, komt waarschijnlijk doordat hij liever ziet dat het Poolse en het Russische gasbedrijf samen de leiding delen, dan dat West-Europese bedrijven zijn nationale markt bestormen. Het draait dus voornamelijk om economisch gewin. Maar dat voor dit doel bewust is gekozen voor warme diplomatie met de voormalige vijand, wil nog niet zeggen dat de onderliggende sentimenten louter positief zijn. Wat onder de oppervlakte schuilgaat, zullen we in de uitzending van vanavond zien.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
[qvdd]
“In het oude Polen (waar mijn roots liggen) wisten we wel raad met dit soort verachtelijke joodjes. Die werden gewoon de [synagoge] uitgeplukt en uit het [dorp] geschopt; in het beste geval. In het ergste geval werden deze in de koude bossen van Oost-Europa achtergelaten en nooit meer teruggevonden.”
Gidi Markuszower, de nummer vijf op de lijst van de PVV, is duidelijk over wat hij graag wil doen met joden die het Goldstone-rapport, waarin de Joodse staat van oorlogsmisdaden wordt beschuldigd, onderschrijven. Dit mag dan helaas niet, maar hij heeft wel even opgeroepen deze mensen sociaal te excommuniceren, een zogenaamde cherem.
Zal Wilders zich straks ook zo tegen zijn eigen landgenoten die een andere mening toegedaan zijn keren?
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
“De procedure moet zo transparant en democratisch mogelijk zijn. Daarmee stel de je de consensus veilig, welke kandidaat het uiteindelijk ook wordt.”
Aldus een notitie van Polen over de machinaties achter de schermen die nu tot de aanstelling van een president voor de EU leiden. Een open sollicitatie is uiteraard onhaalbaar, maar is het wel wenselijk?
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.