Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Nederland – België 0-1?
ACHTERGROND - Iedereen weet dat het in Nederland met de economie niet zo best gaat. Maar als een zekere Nobelprijswinnaar voor de Economie beweert dat zelfs België het beter doet gaat menig nationalistisch hartje heftig bonzen. “Dat moet onzin zijn!” Krugman – de Nobelprijswinnaar in kwestie – heeft geen veldwerk gedaan, ‘handelt volstrekt in strijd met de feiten‘ en gaat ‘te kort door de bocht.’ Ik laat het twisten over de macro-economie aan hen die daar verstand van hebben, en zal mij richten op een belangrijke politieke bewering van Krugman:
And in general, it’s hard to escape the impression that Belgium has been better served by political paralysis than the Netherlands has by its unified, effective determination to do exactly the wrong thing.
Dat Krugman beweert dat in Nederland ’the whole political center [is] committed to doing the right thing,’ is simpelweg niet waar. D66, Groenlinks, CDA, Christenunie zijn nog steeds oppositie partijen en als zij zich iets gewilliger hadden opgesteld, waren sommige dossiers al een stuk verder geweest. Kortom, de bewering ‘its unified, effective determination’ is inderdaad een voorbeeld van het gebrek aan veldwerk. Maar België: is daar inderdaad sprake van politieke verlamming? Op het eerste oog wel: dankzij de 541 dagen die het duurde om de huidige regering te vormen heeft België voor een belangrijk deel van de economische crisis geen regering gehad. In 2 commentaren in het blad Governance (link 1; link 2) scheppen Belgische politicologen (Carl Devos, Dave Sinardet, Geert Brouckaert en Marleen Brans) een ander beeld:
KORT | Ivoren toren
ACHTERGROND - Het was al langer bekend: Harvard-economen Carmen Reinhart en Kenneth Rogoff, auteurs van een economische studie waarin werd ‘aangetoond’ dat een staatsschuld hoger dan 90% van het BBP de economische groei dramatisch afremt hebben zich schuldig gemaakt aan selectief gegevensgebruik, dubieuze dataweging en ordinaire fouten. Hun openlijke pleidooi voor straffe bezuinigingen in tijden van economische crisis was zodoende gebaseerd op gebakken lucht.
Dat ‘austerity’ de economische ellende alleen maar vergroot, is inmiddels overduidelijk. Dus toen de ‘wetenschappelijke’ onderbouwing van een strak bezuinigingsbeleid door een eenvoudige gegevenscontrole volledig onderuit werd gehaald, werd dit natuurlijk breed uitgemeten door de voorstanders van een Keynesiaans stimuleringsbeleid, waaronder – uiteraard – Paul Krugman.
De resulterende negatieve aandacht voor hun broddelwerk schoot Reinhart en Rogoff echter zodanig in het verkeerde keelgat dat ze een open brief aan Paul Krugman publiceerden. En wat is het allereerste verwijt dat Krugman voor zijn kiezen krijgt? Hij was niet beleefd genoeg:
We admire your past scholarly work, which influences us to this day. So it has been with deep disappointment that we have experienced your spectacularly uncivil behavior the past few weeks. You have attacked us in very personal terms, virtually non-stop, in your New York Times column and blog posts.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
“Het complot tegen Frankrijk”
Aldus Krugman
Blind en ‘pervers’ debat-Keynesianisme
ANALYSE - In het publieke debat beleeft een soort van Keynesianisme een renaissance. Dat is opmerkelijk, en bovendien nogal simplistisch.
In de jaren zeventig raakte het Keynesianisme, in ieder geval in Europa, in de versukkeling omdat de overtuiging groeide dat Keynesiaanse recepten de structurele problemen in de veranderende wereldeconomie niet aankonden. Tegenwoordig zijn Keynesiaanse ideeën weer duidelijk present als alternatief voor het in de meeste landen doorgevoerde bezuinigingsbeleid en het gedachtegoed erachter. ‘We sparen ons kapot’, is de karakterisering van de gegeven situatie.
Om de economie weer op te krikken moeten we echter juist meer besteden en niet meer lang wachten ermee: ‘Overheid investeer op terreinen als infrastructuur, onderzoek en onderwijs en zorg via de verlaging van belastingen ervoor dat de burgers meer te besteden hebben.’ De oplopende schuld zal dan snel weer terugverdiend zijn. In Europees perspectief dient het verder met name de ZuidEuropese landen mogelijk te worden gemaakt geld tegen een schappelijke rente te lenen, bijvoorbeeld via Eurobonds. In de Verenigde Staten luidt het parallele verhaal dat Obama moet investeren.
Platheid
In hoeverre dit Keynesianisme de theorie van Keynes weerspiegelt wil ik in het midden laten, maar er is sprake van ‘debat-Keynesianisme’ dat ik vanwege zijn platheid en ignorantie bekritiseren. Die platheid wordt bijvoorbeeld gedeeld door nobelprijswinnaar Paul Krugman in veel van zijn columns in de The New York Times (maar genuanceerder is zijn boek End this Depression Now) en in Nederland onder meer door de opiniestukken van Ewald Engelen (exemplarisch is misschien ‘Wilders, bedankt! Namens alle Keynesianen’ in NRC Next van 23-4-2012).
Zuinigheid in tijden van crisis
ANALYSE - Het huishoudboekje moet op orde, dus moet er bezuinigd worden. Dat is het VVD-mantra. Die ideologie is inmiddels flink ingehaald door de empirie.
Dat de VVD het liefst een zo klein mogelijke overheid ziet, wisten we met z’n allen natuurlijk al tientallen jaren. Dat zij de crisis zou gebruiken om dit te doel bereiken mag dan ook geen verrassing heten. Immers: never waste a good crisis. Daarbij had ze de wind vier jaar geleden ook nog eens mee. Zo pleitte bijvoorbeeld het IMF voor terughoudendheid in het uitgavenpatroon van overheden in de ontstane crisis.
Er leek ook een solide wetenschappelijke basis ten grondslag te liggen aan de bepleite zuinigheid van overheden. De(assistent-)professors aan Harvard Alesina en Ardagna publiceerden in 2009 bijvoorbeeld een paper waarin ze stelden dat lage tekorten zouden leiden tot vertrouwen van de markten en groei op de korte termijn. Een economisch mechanisme dat Paul Krugman van The New York Times al typeerde als het geloof in de confidence fairy. In de echte wereld blijkt de confidence fairy maar niet op te komen dagen. Zo blijft in Nederland, ondanks al onze bezuinigingen, het consumentenvertrouwen onverminderd laag en het economisch klimaat belabberd. Ook bleek bij een nadere analyse (pdf) van hun data dat in meer dan de helft van de door Alesina en Ardagna aangehaalde gevallen de groei het jaar na die bezuinigingen juist nog verder terugliep.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
A tale of two flat countries
Of hoe een politieke puinhoop je kan redden.
Het Regeerakkoord | Over Europa en de normen
ACHTERGROND - In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema’s die in het regeerakkoord zouden moeten staan. Redacteur Tom van Doormaal kijkt naar Europa en de begrotingsnormen. Maar hij weet het zelf ook nog niet helemaal. Wie het verlossende antwoord biedt, krijgt een fles wijn.
De politiek heeft een uitermate mager verhaal over Europa. Daar heb ik me wel vaker druk over gemaakt. De gulden moet terug, de bureaucratie in Brussel moet teruggedrongen, het democratisch tekort moet kleiner. Het is op het randje van onzin. Waar is het verhaal?
Is er een constructiefout geslopen in de euro? Wie is daar verantwoordelijk voor? Hoe repareren we die fout? Is er een probleem met de financiële markten? Of is het een manifestatie van dezelfde constructiefout? Moet het begrotingstekort overal onder de 3% zijn? Of leidt juist dat tot een diepere en langere recessie?
In het bos van politieke retoriek, zie ik geen bomen van oplossingen meer staan. Bij mij groeit het gevoel dat men maar wat kletst over begrotingsdiscipline en democratische controle, maar eigenlijk ook geen flauw idee heeft, waar het naar toe moet. Vervelend thema? Integendeel: democraten denken mee met de publieke zaak, dus ik bericht over mijn zoektocht.
Maak Paul Krugman de nieuwe minister van Financien
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.