Opstand van de elite

In 1814 kwam de Notabelenvereniging bij elkaar om een mening uit te spreken over het ontwerp voor de Grondwet. Het was een bont gezelschap van lokale bestuurders, rechters, hoogleraren, officieren en kooplieden van stand. Velen hadden een van adellijke titel en beoefenden de politiek in de Staten-Generaal, gemeentebesturen of waterschappen. In de loop der geschiedenis dunde de adel uit, maar notabelen hielden lang stand. Naast burgmeester en wethouders werden huisartsen, onderwijzers, notarissen, predikanten, advocaten en directeuren van wat grotere bedrijven tot de notabelen gerekend. Zij maakten op lokaal niveau de dienst uit. Zij waren doorgaans loyaal waren aan het geldende gezag en droegen bijbehorende normen en waarden uit. Als je ze al op straat zag marcheren, dan was dat vooral achter hun eigen vaandel, op jaarlijkse festiviteiten, processies en herdenkingen. Hun ambt en/of titel was genoeg om als vanzelfsprekend met respect bejegend te worden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Embargo is niets voor individueel bedrijf

[qvdd]

Als de poltiek de oliehandel met Syrië willen stoppen, moeten ze met een embargo komen. En dat is niet aan een indvidueel bedrijf.

Shell-directeur Dick Benschop vind dat een bedrijf geen morele verantwoordelijkheid heeft, maar schikt zich naar een eventueel embargo. Heel jovel van de beste man, nooit geweten dat het bedrijven vrijstaat om zich wel of niet aan embargo’s te houden. En sinds wanneer is een massamoord een zuiver politieke aangelegenheid?

Het wordt steeds duidelijker dat grote westerse bedrijven een dubieuze rol spelen in de wereld door misdadige dictatoriale leiders in staat te stellen hun volk te onderdrukken. Waar houdt het recht op zaken doen op en begint de plicht tot moreel handelen?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oplossingen voor een krakende economie?

Het verhaal gaat dat er van die types zijn die hun kont afvegen met briefjes van honderd. Die types hebben een probleem: hun wc-papier is op. Dat is erg vervelend, maar gelukkig voor hen zijn er de redders in nood.
“De kosten van de crisis zijn door de overheid voorgeschoten en dat gaan we terugdraaien”, sprak Rutte, toen hij aankondigde een graai in onze koopkracht te zullen doen. De premier na hem mag dan kijken of hij ‘dit prachtige geld terug gaat geven aan de hardwerkende burgers’.

De overheid heeft aardig wat voorgeschoten en een groot deel is terugbetaald door ING, SNS Reaal en Aegon. Alleen de ABN Amro heeft een terugbetalingsachterstand. Natuurlijk vreest de bank de deurwaarder, dus treft Gerrit Zalm zijn maatregelen. Hij incasseert 864 miljoen winst over het eerste half jaar en gaat 1500 banen via gedwongen ontslag saneren. De komende jaren schrapt de bank 2350 arbeidsplaatsen.
Rutte legt alvast beslag op onze koopkracht om ook deze kosten van de crisis op te vangen. De daadkracht en samenwerking van overheid en bedrijfsleven loopt in ieder geval een stuk beter dan de economie.

Alle staatssteun ten spijt, lijkt een nieuwe crisis op komst. Het lijkt wel of Marx zijn posthume gelijk krijgt, stond in GC’s Quote van zondag. Populair gezegd: het systeem deugt niet en heeft het verval ingebakken. Wat je ook doet om het te redden, uiteindelijk stort het toch in. Volgens critici zijn de maatregelen om ons uit de crisis te redden, niet meer dan een “verpleeghuisconstructie”. Een pilletje hier, een pleister daar, de patiënt overlijdt toch. Het economisch stelsel zou drastisch op de schop moeten.
Dat is voer voor deskundigen. Ik zeg wel eens: als geld het probleem is, schaf dan het geld af. Waarna de deskundigen de vloer aangeven met deze huis-tuin- en keukenwetenschap. Misschien hoeft het hele stelsel niet vervangen ter worden, maar zijn een paar kleine wijzigingen genoeg om de boel niet te laten ontsporen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Vechten geen primaire taak

[qvdd]

De politie moet zorgen voor veiligheid, vechten is geen primaire taak van de agenten

Volgens Samiullah Qatra, de hoogste politiebaas in Kunduz is het geen primaire taak van de door Nederland opgeleide agenten om te gaan vechten, waarmee hij het GroenLinks-sprookje van de niet-vechtende Afghaanse politieman doorprikt. Ze moeten namelijk wel vechten, alleen niet “offensief”. Zodra de Taliban aanvalt moeten ze de locatie verdedigen tot er versterking is. Daarbij doen ze ook “zelfverdedigend” mee met acties tegen de Taliban. Daar delen ze dan waarschijnlijk de thee uit in de gevechtspauzes. Of zoiets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het precedent Buruma

Dus: een politicus beschuldigt een aanstaand rechter van het hebben van een hem niet welgevallige politieke mening, en vervolgens zegt de aanstaand rechter publiekelijk het lidmaatschap van zijn politieke partij op, want wat moeten die paar mensen die op de politicus gestemd hebben anders wel niet denken? Het is totale waanzin. De tyrannie van de schreeuwende minderheid is dus blijkbaar al zo diep geworteld dat het niet meer ondenkbaar is je politieke overtuiging aan de wilgen te hangen om je publieke functie maar te kunnen uitoefenen zonder dat de hatende hordes aan je stoelpoten zagen. Het is behaagzieke zelfcensuur – alles voor Henk en Ingrid, mijn politieke overtuigingen en principes voorop.

Het is zinloos. Je kan de man wel uit de partij halen, maar de partij niet uit de man, zeker niet voor Henk en Ingrid. Als Buruma écht gelooft dat Henk en zijn ega hierin trappen, dan schat hij ze totaal verkeerd in. Voor hen blijft hij Buruma, de salonsocialist, de linkse lul die er, je bent mediaprofessor of niet, als de kippen bij was om Wilders vanuit zijn ivoren toren met Mussolini te vergelijken. Sterker: ze zullen met graagte het etiket ‘draaikont’ van stal halen: nu hij een mooi baantje kan krijgen, zegt hij snel zijn lidmaatschap op. Henk en Ingrid haten de PvdA, maar ze hebben een nog veel grotere hekel aan baantjesjagers die hun principes verloochenen – en onterecht of niet, dát is hoe zij Buruma zullen inschatten. En als ze dat niet zelf doen, doen anderen dat wel voor hen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crowding Out

Muurschildering van William Groper (1939). De constructie van een damAls ik beweer dat in Amerika, de welvaartsstaat onder vuur ligt zal dat de lezers van dit blog niet verrassen. De bij de New Deal ingevoerde hervormingen worden door veel conservatieve ideologen nog steeds niet geaccepteerd. Tijdens de Grote Depressie en in de de decennia daarna kon conservatief Amerika dit niet veranderen: de herinnering aan die tijd was nog te vers en de beweging had alle geloofwaardigheid verloren. Maar met het verstrijken der jaren is herinnering aan de Depressie aan het vervagen.

Movement Conservatism heeft natuurlijk niet stil gezeten en na jaren van propaganda voeren tegen “Big Government” begint er steeds meer draagvlak te komen voor afbraak van de New Deal. De conservatieve wederopstanding die begon in de jaren 70 begint nu haar vruchten af te werpen. De in de jaren 30 ingevoerde werkloosheidsuitkeringen en Social Security (het equivalent van onze “AOW”) en de latere uitbreidingen in de jaren 60 (Medicare, een “ziekenfonds” voor gepensioneerden boven de 65) liggen steeds meer onder vuur. Het grote begrotingstekort, note bene een gevolg van conservatief beleid, wordt gebruikt als argument om te bezuinigen op deze voorzieningen.

Over het algemeen zijn deze regelingen, met name Medicare en Social Security geliefd, ook onder conservatieve kiezers: zelfs Tea Party leden roepen: “Keep Your Goddamn Government Hands Off My Medicare!”

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Arabische Lente?

Hoe zit het nu met die zo bejubelde Arabische Lente, is een win-win situatie wel mogelijk? Die vraag van een van mijn trouwe reageerders laat zich goed beantwoorden door een gerenommeerd politiek commentator uit het Midden-Oosten: Rami Khouri. Over het belang van historische analogieën om de ontwikkelingen in het Midden-Oosten op waarde te kunnen schatten. En waarom de westerse term ‘Arabische Lente’ de lading niet dekt.

Strijders in de Arabische Opstand 1916 - 1918 (foto: Wikimedia Commons/Library of Congress)

Toen ik vorige week oude tijdschriften aan het opruimen was, kwam ik het Winter 2009/2010 nummer van Maarten! tegen. Daarin stond een interview met Jan Marijnissen, die zei:

“…in sociaal opzicht is Nederland nog altijd een van de meest sophisticated landen ter wereld. Dat is niet louter onze eigen verdienste; je wordt nu eenmaal geboren op een bepaalde plaats in een bepaalde omgeving – je bent het product van gebeurtenissen en omstandigheden waarop je geen enkele invloed hebt gehad. Het is belangrijk om van dat historisch besef doordrongen te zijn…”

Marijnissen’s woorden sloten perfect aan bij twee recente opiniestukken van Rami Khouri, directeur van het Issam Fares Institute for Public Policy and International Affairs aan de Amerikaanse Universiteit in Beiroet. Khouri was hoofdredacteur van de Jordan Times en de Libanese Daily Star, hij schreef voor de Financial Times en de Washington Post. In het Midden-Oosten, maar ook daarbuiten, is hij een commentator met aanzien.
Khouri stelt een aantal historische analogieën aan de orde die volgens hem zinvol zijn voor een goed begrip van de huidige ontwikkelingen in het Midden-Oosten en het beoordelen van de implicaties ervan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Take all of what the bottom 50 percent have

[qvdd]

So raising the income tax rate on the top 2 percent of earners would raise $700 billion dollars, but taking half of everything the bottom 50 percent have in this country would do the same. I see the problem here: we need to take all of what the bottom 50 percent have.

Obama wil de belastingen van de top 2% van het land verhogen. De Republikeinen zijn tegen omdat het geen zoden aan de dijk zou zetten. In plaats daarvan willen ze de belasting verhogen voor de onderste 50% van de Amerikanen, die zo weinig verdienen dat ze in het huidige systeem geen of weinig belasting hoeven te betalen. Dat is volgens de Republikeinen een onacceptabele “free ride”. Er is echter één probleempje, dat Jon Stewart van de Daily Show blootlegt: het totale bezit van deze 50% is slechts zo’n 1500 miljard dollar. Als je daar de helft van pakt, dan zit je op dezelfde opbrengst als een kleine belastingverhoging voor de top 2%, die eerder van Bush een belastingverlaging had gekregen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Chinezen in de knel in Libië

[qvdd]

“We hope after a return to stability in Libya, Libya will continue to protect the interests and rights of Chinese investors and we hope to continue investment and economic co-operation.”

De woorden van Wen Zhongliang, plaatsvervangend onderknuppel van het Chinese ministerie van Economische zaken. China importeert drie procent van de eigen olieconsumptie uit Libië. Het land onthield zich, in de VN, van stemming over de NAVO-luchtsteun, en veroordeelde vervolgens de NAVO-acties in niet mis te verstane bewoordingen. De woorden van Wen Zhongliang lijken een reactie op wat een woordvoerder van de rebellenoliemaatschappij Agoco zei – namelijk dat Agoco geen enkel probleem heeft met de westerse olieboeren, maar politiek nog wel een appeltje te schillen heeft met landen als Rusland, China en Brazilië. China heeft dus, ordinair, op het verkeerde paard gewed, en probeert nu te redden wat er te redden valt. Het zal vast met een sisser aflopen, maar de uitspraak is wel illustratief voor het geopolitieke schaakspel dat achter de revolutie plaatsvindt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De rijkste stuurlui staan aan wal

De “markt” geeft als signaal dat de overheden het niet goed doen. De financiële spelers beschermen “hun” geld, de landen liggen aan het infuus en Jan met de pet mag het gelag betalen. Ergens gaat er iets niet goed.

Heel plots zijn zij met het geld en zij die het geld analyseren het er over eens, veel landen hebben de financiën niet op orde en dienen dus de tucht der markt te ervaren. Immers, de markt is de meest zuivere graadmeter van de kredietwaardigheid van bedrijven en landen. Toch? Dat diezelfde mensen deze conclusie niet 10 jaar geleden trokken (toen de overleentrend al heel duidelijk was) en toen gewoon met alle liefde bakken met geld ter beschikking stelden moeten we dan maar even vergeten.
En dat ze door het plots intrekken van het “vertrouwen” niet alleen een “signaal” geven maar volledige samenlevingen ontwrichten, is dan jammer. Ze hebben immers de belangen van de klanten te behartigen.

Maar hier gaan twee dingen stevig mis. Ten eerste geeft de kleine groep mensen die over de grote zakken geld gaan het signaal dat zij kennelijk beter weten hoe landen bestuurd moeten worden. Vanuit hun grote villa’s roepen ze “fout, fout! U doet het helemaal fout!” en laten vervolgens de weinige simpele zielen die niet voor het grote geld maar voor de politiek hebben gekozen terugkomen van vakantie om iets te doen wat helemaal niet kan. Ze onttrekken zich aan hun medeverantwoordelijkheid.
Ten tweede maken ze de zaak alleen maar erger door in dit late stadium aan de bel te trekken. In hun streven de belangen van hun klanten niet te schaden, schaden ze de economie in z’n geheel. En daar gaat uiteindelijk iedereen onder lijden. Natuurlijk niet de financiële topspelers zelf. Die hebben hun financiële schaapjes al lang op het droge zodat hun leven niet wezenlijk zal veranderen. Maar wel de mensen die hun centjes in pensioenfondsen stopten die zwaar in dezelfde waardepapieren zitten. Of de mensen met spaarcentjes op banken die straks omvallen, terwijl de bazen net op tijd met een ruime vertrekpremie naar hun tweede huis in een warm land togen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende