De staat van Nederland #4
ANALYSE - Het SCP publiceerde recent De sociale staat van Nederland, met bijzondere aandacht voor wat er is veranderd – en wat niet – in de afgelopen 25 jaar. Wat valt op? Deel 4 (en slot): meningen over ongelijkheid.
Uit het rapport: In 2016/’17 vindt bijna drie op de vier Nederlanders dat de verschillen tussen hoge en lage inkomens in Nederland kleiner moeten worden, in 1992 vond 55% dat. Veranderingen in deze mening volgen voor een deel de conjunctuur: als het economisch beter gaat, lijkt de wens om verschillen te verkleinen toe te nemen, en vice versa. Maar, “de meningen houden veel minder verband met de werkelijk gemeten ongelijkheid, die in deze periode vrijwel onveranderd is gebleven.”
Het is blijkbaar net als met criminaliteit en veiligheidsbeleving: werkelijkheid en perceptie kunnen (ver) uit elkaar liggen. Of is het zo, net als bij veiligheid, dat de zogenaamde ‘objectieve’ werkelijkheid niet de werkelijkheid is die er voor mensen toe doet? Het SCP had hier wellicht een verband kunnen zien met toegenomen onzekerheden op het gebied van werk en inkomen (en daarmee gezondheidszorg, pensioen, toekomst van je kinderen, etc.) die de positie van de laagste inkomens maar ook die van de lagere middenklasse bedreigen. Zo moet de ‘kwetsbare middenklasse’ (WRR) steeds harder lopen om hun positie te behouden – dan ga je er dus op achteruit. Ongelijkheid “werkelijk meten” houdt meer in dan het tellen van euro’s.