Brits onderwijs als exportproduct

We doen even een variant op de Slimste Mens van Nederland, met dank aan de NCRV voor het spelconcept. Als je de volgende wereldleiders bij elkaar zet, wat hebben ze dan met elkaar gemeen? Elio Di Rupo (België) Juan Manuel Santos (Colombia) koningin Margrethe II (Denemarken) Ólafur Ragnar Grímsson President (IJsland) Manmohan Singh (India) Antwoord: ze studeerden allen in het Verenigd Koninkrijk. En ze staan vermeld in een langer lijstje, dat vorige week is verschenen als onderdeel van een rapport over internationalisering van de Britse regering. Dit rapport beschouwt het hoger onderwijs als een echt exportproduct, waarop industriëel beleid gevoerd gaat worden. Het rapport is van de regering, dus niet alleen van het ministerie van onderwijs. Dat is veelzeggend. 

Foto: RAU architects (cc)

Tweetaligheid in onderwijs voor alle leerlingen?

ANALYSE - Afgelopen maandag stond er een ingezonden brief van Jaap Dronkers in De Volkskrant. Hij maakt zich zorgen over nieuwe plannen van Dekkers om Engels al vanaf de kleuterklas in te voeren. Dronkers vindt dat een bedreiging voor de samenleving: taal is het bindende element van een natie.
De reacties en ingezonden brieven waren stevig. Nederland heeft open grenzen, globalisering is niet te stoppen, en het zijn de ouders die dit terecht willen, om een paar reacties te noemen.

In het voortgezet onderwijs in het Tweetalig onderwijs (tto) sterk in opkomst: in 2011 waren er in totaal 152 scholen voor Tweetalig onderwijs met naar schatting 27.000 leerlingen. Dat is nog “slechts” 3% van de leerlingen, zou je kunnen zeggen. In het basisonderwijs is de groei in “vroeg vreemdetalen onderwijs” ook fors: in 2011 kregen 64.500 leerlingen vanaf groep 1 een vreemde taal aangeboden, op 645 scholen (2,5% van totaal aantal leerlingen in po). Gaat dit onderwijs niet ten koste van de inhoudelijke kwaliteit? We weten het niet.

Bron: Kerncijfers OCW 2007-2011

Ik vind het een ingewikkeld thema en heb er geen eenduidige mening over. Hoewel ik sommige reacties op het artikel van Dronkers ijzersterk vond, vind ik dat we zijn betoog serieus moeten nemen.  Het is makkelijk om er klakkeloos vanuit te gaan dat het zo vroeg mogelijk aanleren van een tweede taal, goed is voor onze kinderen. Maar het is nog iets anders om dat tot standaard te verheffen in het hele onderwijs. Ik heb er geen sluitend betoog tégen, maar er is ook geen sluitend betoog vóór. Wel wat “losse” gedachten en observaties.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Ibn Ghaldoun onder hoede christelijk schoolbestuur

NIEUWS - De vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs (CVO) in Rotterdam zal zich de komende jaren ontfermen over de Islamitische school Ibn Ghaldoun, die negatief in het nieuws kwam door grootschalige examenfraude. Maar de school staat al langer onder toezicht. Sargasso berichtte eerder dat de school er financieel zeer slecht voor staat.

Volgens de verklaring van CVO blijft de Ibn Ghaldoun als aparte school bestaan, maar het AD meldt op basis van anonieme bronnen dat de school zelf vanmiddag bekend zal maken de deuren te sluiten.

Foto: Steve Garfield (cc)

Minder Chinezen naar VS

ANALYSE - ‘It is human nature to waste what is abundantlty supplied.’ Die zin las ik ooit in een analyse van de Amerikaanse arbeidsmarkt en het gebrek aan investeringen in onderwijs en opleidingen. Bij een continue aanwas van immigranten was het nooit nodig om erg veel te investeren in het opleidingsniveau, of een goed stelsel van beroepsonderwijs. Met jaloezie werd in dat artikel gekeken naar het duale systeem in Duitsland.

Aan deze zin moest ik weer denken, bij het lezen van de titel van een recent rapport: ‘The importance of international students to America.’ Daaruit blijkt weer eens hoe hoog het percentage internationale studenten is, vooral in de zogenaamde “STEM”  vakken (science, technology, engineering, mathematics). Een groot aantal technische faculteiten is bijna volledig afhankelijk van internationale studenten, met percentages tot 98% buitenlandse studenten. Bij de grote meerderheid van deze faculteiten is inmiddels meer dan de helft van buitenlandse afkomst.De voordelen voor de US zijn groot. De auteurs noemen een aantal interessante opbrengsten:

  • Iedere groep van 100 gepromoveerde buitenlandse studenten, levert de US 63 patenten op
  • 38% van de ondernemers van buitenlandse komaf, startte als internationale student
  • 14 van de 40 finalisten in Science Talent Search competitie, een presitieuze competitie voor middelbare scholieren, heeft een vader of moeder die als internationale student begon
  • het beleid van de Indiaase regering op gebied van de vrije markt is begin jaren ’90 aantoonbaar beïinvloed door persoonlijke ervaring van hoge overheidsfunctionarissen (en hun kinderen).
Foto: FaceMePLS (cc)

Vaste lasten voor VO-besturen

ANALYSE - De grote kostenposten voor middelbare scholen zijn schoonmaak en energie- en water. Met name de kosten voor energie zijn de laatste jaren sneller gestegen dan de bekostiging. Gevolg van slechte huisvesting en isolatie, digiboarden en wellicht leerlingen die hun mobieltjes op school opladen?

Onderstaande grafiek toont de totale gemiddelde kosten voor schoonmaak, energie, accountants en fiscaal advies, voor 10 grootteklassen. De kosten stijgen lineair en dat is logisch. De gemiddelde kosten voor water/energie en schoonmaak zijn voor schoolbesturen met 475-750 leerlingen fors hoger. (Het gaat in totaal om ongeveer tien schoolbesturen.) Het lijkt of daar ergens de kraan heeft opengestaan.

Bron: Eigen grafiek op basis van DUO Open data. Cijfers over 2011.

Overigens zag ik nog iets aardigs in de cijfers. Schoolbesturen tot 1000 leerlingen kopen geen fiscaal advies in. Daarboven wel. Laten de kleine scholen fiscale mogelijkheden onbenut, of zijn die er ook echt minder? Schoolbesturen met meer dan 2500 leerlingen geven minder uit aan fiscaal advies dan schoolbesturen die tussen de 1000 en 2500 leerlingen hebben. Zouden de grotere besturen zelf de expertise in huis hebben? Het gaat overigens om bescheiden bedragen: maximaal een derde tot een kwart van de accountantskosten wordt besteed aan fiscaal advies.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Peter van Teeseling (cc)

Leraren niet altijd overtuigd van digitale leermiddelen

ACHTERGROND - Al vele jaren publiceert Kennisnet een monitor over het gebruik van ICT in het onderwijs. Deze “Vier in Balans”-monitor gaat ervan uit dat scholen succesvol ICT kunnen inzetten, als aan vier elementen aandacht wordt besteed: visie, deskundigheid, infrastructuur en inhoud en toepassingen.

In de monitor van afgelopen jaar is te zien dat het percentage digitaal leermateriaal in het PO/VO nog onder de 30 procent zit (zie grafiek na de streep). Dat is een ingewikkeld concept vind ik: want ten opzichte van wat? Gaat het over aangekocht materiaal, daadwerkelijk besteedde tijd door leerlingen, of over bestedingen aan digitale materialen?Opvallend vind ik dat in het MBO een groter percentage leermateriaal als digitaal wordt aangemerkt. Al in 2002 was ik zelf betrokken bij de ontwikkeling van cd-roms voor schilders en glaszetters. Toen viel me al op dat men ook vanuit bedrijfseconomische redenen experimenteerde met nieuwe leermiddelen. Zouden ze in het beroepsonderwijs door samenwerking met het bedrijfsleven meer digitale leermiddelen ter beschikking hebben?

De stijging in het laatste jaar kan overigens ook te maken hebben met het feit dat de vraag net even iets anders geformuleerd is om beter aan te sluiten bij andere onderzoeken (zoals in de voetnoot staat). Los van de vraag hoe dit percentage dan precies tot stand komt, is de beschrijving bij de grafiek veelzeggend.

Foto: Truus, Bob & Jan too! (cc)

Imago en realiteit internationalisering niet op één lijn

ANALYSE - Vandaag staat er een ingezonden brief in het Financieel Dagblad, met de kop “Internationalisering pure noodzaak”, geschreven door de  directeuren van het Europees Platform en het Nuffic. Beide organisaties richten zich op het ondersteunen en stimuleren van internationalisering in het onderwijs. Gisteren nog stond er een uitgebreid verhaal in De Volkskrant over de bezuinigingen op het ambassadenetwerk. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken moet ook bezuinigen, en kiest ervoor om zo veel mogelijk steunpunten in het buitenland te behouden. In plaats daarvan worden bestaande ambassades soberder en gaat men inwonen bij ambassades van andere landen.

Het is toch wat met Nederland en internationalisering. Het gevoel bestaat altijd dat er teveel geld aan wordt uitgegeven, zonder dat duidelijk is wat het oplevert. Het Nuffic en het Europees Platform citeren in de brief talrijke rapporten die aantonen dat internationalisering wél heel veel oplevert. Eerder schreef ik al dat in landen als de UK, Australië en Nieuw-Zeeland, onderwijs aan buitenlandse studenten “big business” is. 
Toch willen we er niet teveel aan uitgeven. In Nederland hebben ambassades een imagoprobleem, en met internationalisering in het onderwijs is dat eigenlijk net zo. Ambassades worden nog steeds geassocieerd met de elite, en Nederlanders die een ambassade echt nodig hebben, wonen in het buitenland. Vaak komen alleen de slechte ervaringen in de krant.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Waag Society (cc)

Gestegen werkdruk leraren door niet-lesgebonden taken

ANALYSE - De werkdruk van leraren is de laatste jaren ontzettend gestegen, maar dat komt (deels) doordat ze veel meer niet-lesgebonden taken op zich nemen. Als ouders een eindfeest willen voor groep 8, moeten ze dat zelf maar organiseren.

Het afgelopen jaar heb ik met een paar enthousiaste ouders en oud-leerkrachten een jubileumboek geschreven over een school die dit jaar 150 jaar bestaat. We spraken met oud-leerlingen, zochten informatie in archieven, oude schoolkranten en leerkrachten schreven hun herinneringen op. De interviews met mensen die zo’n veertig jaar geleden naar school gingen, waren de grootse uitdaging. Deze oud-leerlingen konden zich eigenlijk nauwelijks hoogtepunten van de lagere school herinneren. Er gebeurde weinig op school. Een schoolreisje misschien, en dat was het. Gesprekken met oud-leerkrachten bevestigen dat: een musical aan het einde van de school? Geen sprake van!

Het CNV publiceerde een nieuwe onderzoek over de toegenomen werkdruk en alle media schreven erover. Inspectie en OCW zijn de gebeten hond, en vaak ook de eersten die zich in de pers moeten verdedigen voor de toegenomen werkdruk. Ik heb nog nooit een artikel gezien waarin ouders zeggen dat ze eigenlijk ook wel erg hoge verwachtingen hebben van de school. Ook lees ik weinig leerkrachten en schoolleiders die zeggen dat ze zelf werkdruktemakers zijn. Het onderzoek van het CNV maakt dat namelijk ook aannemelijk.
Kijk maar eens naar het antwoord op vraag 7 over “niet-lesgebonden taken”. Opvallend is dat 85 procent van de docenten zegt dat de schoolleider bepaalt welke niet-lesgebonden taken er op school worden uitgevoerd. Maar ook het team zelf heeft wat te zeggen: 60 procent van de respondenten zegt dat het team bepaalt welke taken worden uitgevoerd. Dat suggereert toch dat de school enige autonomie heeft in het bepalen van welke taken ze uitvoert. Ouders en MR worden veel minder genoemd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Parlementair onderzoek, alsjeblieft

OPINIE - Een parlementair onderzoek naar het functioneren van hoger onderwijsinstellingen zou een eerste stap kunnen zijn in het voeren van een discussie over hoe we de wetenschap (opnieuw) moeten inrichten.

1.
Ik heb al vaker geschreven dat onze universiteiten niet langer voldoen aan de verwachtingen die we er redelijkerwijs van mogen hebben. Dat ik er opnieuw over schrijf, is omdat het opnieuw mis is: de Groningse Rijksuniversiteit heeft de hoogleraar criminologie Patrick van Calster op non-actief gesteld terwijl de universiteit waar hij is gepromoveerd, de Brusselse Vrije Universiteit, hem de doctorstitel ontneemt. Volkskrantjournalist Martijn van Calmthout twitterde gisteren dat er vandaag nóg een Vlaams-Nederlandse fraudezaak zal worden onthuld. Gisteren was Karima Kourtit van de Amsterdamse Vrije Universiteit in het nieuws.

Drie dagen, drie kwesties. En iedereen kent de oudere gevallen: Peter RijpkemaDirk SmeestersDon Poldermans en Diederik Stapel, waarbij we Roos Vonk dan maar het voordeel van de twijfel zullen geven, Ernst Jansen Steur zullen typeren als een medische aangelegenheid en Mart Bax zullen beschouwen als verjaard. De lijst opzichtig falende onderzoekers begint verontrustend lang te worden en het ergste is detrieste voorspelbaarheid van de affaires.

Het imago van de wetenschap wordt inmiddels meer bepaald door fraude- en fraudeachtige zaken dan door wat wél goed gaat. U bent vermoedelijk vergeten hoe de ontdekker van het grafeen heette, hoewel de goede man de Nobelprijs won, maar u weet allemaal wie Diederik Stapel is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Angst voor het examen

OPINIE - De centrale eindexamens voor het voortgezet onderwijs zijn alweer voorbij. Dat leerlingen met enige stress richting het examen gaan is niet verwonderlijk. Echter, ook docenten hebben redenen om met enige angst naar het examen te kijken. De lat moet omhoog en daarom zijn de slagingseisen flink opgeschroefd.

Waar leerlingen tot voor kort een minder goed cijfer op het centraal examen konden compenseren met een goed cijfer voor het schoolexamen, is dat nu niet meer mogelijk. Gemiddeld moet een leerling nu een 5,5 halen en voor de vakken Nederlands, Wiskunde en Engels moet een leerling minimaal een 5 hebben om te slagen.

Niks mis met bepaalde minimumeisen. Toch zal menig docent een bepaald gevoel van onbehagen hebben. De examens worden namelijk genormeerd naar een gemiddelde van iets boven de zes met 15 tot 35% onvoldoendes. Wordt een examen per ongeluk goed gemaakt? Dan wordt de normering aangepast door het College voor Examens.

Bovendien mag het verschil tussen het schoolexamen en het centraal niet te groot zijn. Daar sta je dan als docent. Hoe goed je het ook doet, door een aanpassing van de normering kun je ineens het doelwit worden van de portefeuillehouder ‘examenresultaten’.

Gelukkig kun je hier als docent wat aan doen. Je normeert je eigen schoolexamens ook. Maar wie houdt nu eigenlijk wie voor de gek in dit circus?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende