Natuur en milieu in Europa

Twee weken terug kwam een belangrijk vijf-jaarlijks rapport uit over de toestand van natuur en milieu in Europa. De oude media schonken er wat minimale berichtjes* aan maar dit goed doortimmerde werk van het European Environment Agency (EEA) verdient beter. Het rapport The European Environment: State and Outlook 2005 bevat een schat aan cijfermateriaal, infographs en kaarten. Dus download dit rapport of als u dol bent op visualisaties en lijstjes surf dan gelijk naar het plaatjeswerk. Een paar opvallende conclusies van het rapport waren: De emissie van zwaveldioxide is in Europa sterk verminderd. De hoeveelheid Europees bos neemt langzaam toe. Driekwart van de Europese bevolking woont in stedelijk gebied en dat beslaat 10% van het totale landoppervlak. De groei van het stedelijk gebied in Europa was tussen 1990-2000 equivalent aan drie keer het grondgebied van Luxemburg.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bio-energie nader bekeken

Vandaag een gastbijdrage van HansR. Bekend als reaguurder. Hij heeft ook een eigen weblog.

Bio-energie is populair. Bio-energie wordt vaak gezien als de oplossing. Toch zijn er voldoende redenen om daar aan te twijfelen. Bronnen die echt iets zeggen over de kosten en opbrengsten van bio- en fossiele energie zijn zeldzaam. De verbrandingsenergie van beide dieselsoorten is ruwweg gelijk. Voor de winning wordt echter 0,31 eenheid fossiele energie gebruikt om een eenheid bio-diesel te maken (verbouwen, oogsten, raffineren etc…) en 1,2 eenheid fossiele energie om 1 eenheid fossiele brandstof te maken (zoeken, boren, raffineren etc…). Dat is wel een leuk gegeven want het lijkt alsof bio-diesel daadwerkelijk efficiënter is. Het kost minder energie in de winning, geeft ongeveer evenveel energie af als normale diesel, heeft een veel lagere netto CO2 uitstoot is schoner etc… Kortom het wondermiddel. Geen wonder dat alles dat redelijk denkt te zijn erop is gedoken.

Toch zit er een adder onder het gras en dat is de oppervlakte die benodigd is om het gewas benodigd voor de bio-diesel te telen. Een grove berekening van mijzelf gaf al aan dat die hoeveelheid benodigde grond erg hoog is. Om de fossiele energie van Nederland te vervangen heb je b.v. ongeveer 500 miljoen ha landbouwgrond nodig. De wereld als geheel heeft ongeveer 1,5 miljard ha landbouwgrond. In een artikel door George Monbiot geeft de The Guardian eenzelfde soort conclusie:

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zwaardvis steekt visser neer

typische zwaardvis Afgelopen zaterdag heeft een Maleisische visser een opspringende zwaardvis proberen terug te koppen. Deze actie werd de man fataal, de zwaardvis doorboorde zijn oogkas en raakte de hersenen van de visser. It all happened when Adnan was flashing his torchlight in the water. Suddenly, the friend heard Adnan screaming for help. A swordfish had jumped out of the water and stabbed him in his right eye. The sharp part of the fish’s mouth was about 30cm long and was as thick as an adult’s big toe (UnderWaterTimes). Adnan Walid (39) -vader van twee kinderen- overleed vandaag in het ziekenhuis. Het Kedah visserij departement heeft een waarschuwing uitgegeven voor opspringende zwaardvissen.

In de Middellandse Zee is zwaardvis inmiddels zo goed als weggevist, de met uitsterven bedreigde zwaardvis die in Europese restaurants op de borden komt is tegenwoordig meestal afkomstig uit de Indische Oceaan en wordt verhandeld via Singapore. Het immorele Google News geeft bij de zoekopdracht “swordfish” naast nieuwsberichten merkwaardig genoeg ook recepten mee? Derhalve volgt nu een extragratis (beter van niet) recept: Roasted Swordfish With Pine Nuts.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ondertussen op de Galapagos

klik voor groter beeld Sinds 22 oktober jl. is de Sierra Negra vulkaan op het Galapagos eiland Isla Isabela actief. Het Nederlands-Finse Ozone Monitoring Instrument (OMI) op de Aura satelliet registreerde een uitgestrekte pluim zwaveldioxide die momenteel boven de Stille Oceaan de atmosfeer in wordt geblazen (EarthObservatory). Zwaveldioxide vormt miniscule aerosolen met water en kan zo een koelend effect op het klimaat hebben doordat deze zonlicht reflecteren. klik voor meer foto\'s Op de grond worden de laatste 400 bomen van de endemische soort Scalesia-Cordata bedreigd door de bosbrand die is ontstaan door de vulkaanuitbarsting. Firefighters have cut a trench in an attempt to ward off the flames (MonstersandCritics.com). Een geruststelling: de grote Galapagos schildpadden zijn veilig, aldus de Ecuadoriaanse autoriteiten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Trek van de Vogelgriep

De vogelgriep staat op het punt te migreren naar de overwinteringsgebieden ten zuiden van de Sahara en het Midden-Oosten (zie rode stippen op kaartje. De rode sterren zijn de plaatsen waar de vogelgriep is gesignaleerd). In Irak zal men de vogels waarschijnlijk meteen afschieten.
vogelgriep migratie
Voor abonnees op Nature: Migration threatens to send flu south

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Fenologisch gezien volledig naar de klote

niet in 2005 “Zie de maan schijnt door de bomen…” zongen wij vroeger als rond half november Sinterklaas weer in het land was. Maar voor kinderen anno 2005 moet deze tekst onwaarschijnlijk overkomen. Veel bomen staan immers nog vol in het blad en vertonen zelfs nauwelijks herfstkleuren ?! September en oktober waren veel warmer dan normaal en dat heeft ook voor de fauna allerlei gevolgen: door het hele land worden jonge eendjes, futen en zwanen gesignaleerd. Vlinders vliegen half november nog volop rond en bezoeken bloemen die al voor de tweede of derde keer in bloei staan. De Natuurkalender zet deze ongewone fenologische waarnemeningen op een rijtje: Gevolgen warme herfst voor natuur in beeld (Natuurkalender)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Foute soja in Amsterdamse haven

Op dit moment voeren Milieudefensie en Cordaid actie in de Amsterdamse haven bij een schip vol Braziliaanse ‘foute soja’. En omdat de oude media het te druk hebben met het zoveelste retrospectief van de moord op vanGogh en/of de levensgevaarlijke radicalisering van ‘anderhalve man en een paardekop’ bericht Sargasso maar even over de wat wereldsere zaken:

Nordmoritz Het schip Nordmoritz wat momenteel in de Amsterdamse haven ligt vervoert Braziliaanse soja voor importeur Cargill. Deze soja is afkomstig uit gebieden waar sprake is van slavernij, illegale landonteigening en kap van tropische bossen. Het overgrote deel wordt verkocht aan de veevoederindustrie. Omdat veevoerproducenten, veehouders en slachterijen nauw samenwerken, kan worden vastgesteld welke slachterijen het vee verwerken dat met deze foute soja is gevoerd. De bedrijven Vion (Dumeco), de grootste vleesverwerker van Europa, en Plukon Poultry (Friki), Nederlands grootste pluimveeslachter, zijn hierbij betrokken. Beide bedrijven zijn vaste leveranciers van Albert Heijn en Laurus (Super de Boer, Edah en Konmar), aldus Milieudefensie en Cordaid. Nederland is na China de grootste soja-importeur ter wereld.

Wie meer wil weten kan verder lezen in een zojuist uitgebrachte ketenstudie: Van Oerwoud tot Kippenbout (pdf)

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mongolia enters Axis of IUU Fishing

IUU fishing = Illegal Unreported and Unregulated fishing
It is one of the most unregulated, uncontrolled business that is going on (Claude Martin, WWF director-general)

high seas Belize, Honduras en Panama behoren tot de belangrijkste landen die illegale visserij faciliteren. Maar ook Bolivia en Mongolië dragen bij aan het illegaal leegscheppen van de zeeën. Hoe is het mogelijk dat landen zonder zeehaven bijdragen aan illegale visserij ?! Dat kan doordat deze landen Flags of Convenience (gemaksvlaggen) verkopen aan vissersboten, hierdoor worden bijvoorbeeld Spaanse schepen in een handomdraai Panamees of Boliviaans. Regels voor quota en vismethoden vallen dan onder de wetten van een dergelijk land en die geven hier verder weinig om. IUU fishing is corrupt, crimineel en destructief.

Het Wereld Natuur Fonds bracht gisteren een rapport (pdf) uit waarin de mondiale opbrengst van illegale visserij wordt geschat op ten minste 1,2 miljard dollar, maar het werkelijke bedrag is waarschijnlijk nog velen malen hoger. Flags of convenience kunnen via het internet voor een paar honderd dollar worden gekocht en binnen een paar uur switcht een schip zo van nationaliteit. De grootste profiteurs van de Axis of IUU Fishing zijn met name visserijbedrijven uit EU landen en Taiwan, aldus het WWF rapport. Many vessels, particularly those pursuing high value fish such as swordfish and tuna, transfer their catch to other boats to “launder” their illegally-caught fish (BBCNews).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Leeg

De zeeën zijn leeg, wen er alvast maar aan. Deze week komen vanaf verschillende visserij-conferenties alarmerende berichten. Toen was vissen nog heel gewoon...Wetenschappers die de wereldwijde teruggang in vispopulaties de afgelopen decennia hebben bestudeerd hebben een dringende boodschap: “Stop met het eten van vis” (Silvia Earle visserijbioloog – ABC). Sinds 1988 lopen de vangsten terug, maar de consument merkt afgezien van een prijsstijging nog niks van de uitgeputte visgronden. Want vooralsnog maskeert de internationale handel deze ecologische crisis: “Als de zwaardvis in de Middellandse Zee is uitgeroeid halen we nog wel wat uit de Indische Oceaan” is het vissers-credo. Maar deze truc is eindig.

Op een conferentie in Australië (IMPAC1) is een -door de VN gesteund- reddingsplan voorgesteld om voor 2012 een netwerk van mariene parken aan te leggen (Blueprint drafted to protect oceans – CNN). Dit zijn gebieden waar dus niet gevist mag worden, het zou de druk op de kwijnende vispopulaties enigszins verlichten.

Tegelijkertijd ligt deze week op een Deense conferentie (HMAP) de focus op wat er al verloren is gegaan. Paleo-oceanograaf Glenn Jones gebruikte tienduizend oude menukaarten uit de VS om voor de periode 1850-2000 de historische visstand te achterhalen (BBCNews). Er is namelijk een goede correlatie tussen schaarste en de prijs. In 1850 was bijvoorbeeld zeekreeft zo algemeen dat het niet op de kaart stond, pas toen alle grote jongens van 8 tot 9 kilo waren weggevist werd kreeft eten exclusief en verscheen het in de restaurants. Naarmate de kreeftenstand daalde steeg de prijs, dit gold ook voor zwaardvis, tonijn en tong. Zie: Restaurant seafood prices since 1850 (pdf) of figuren (html).

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende