Kunst op Zondag | Muren en bruggen

In Den Bosch krijgen winkeliers steun van street art kunstenaars. Onder het motto ‘Using Walls to Build Bridges’ (muren voor bruggen) gaat Frank Willems van Kings of Colors er voor zorgen dat de dichtgetimmerde winkels er niet zo troosteloos uitzien. De winkeliers hebben uit voorzorg hun zaken dichtgetimmerd na de rellen van vorige week. Nu afwachten of het rustig blijft in Den Bosch en de kunstwerken het overleven. Dat zou wel zo aardig zijn, want als de panelen er weer af kunnen, worden ze geveild en gaat de opbrengst naar de winkeliers. Het street art platform ‘King of Colors’ kennen we onder andere van de silo’s aan de Bossche Tramkade. [caption id="attachment_326254" align="aligncenter" width="400"] Flickr Henk-Jan van der Klis Silo's Tramkade 's-Hertogenbosch 2 CC BY-NC-ND 2.0[/caption] Bruggen en muren. Daar weten ze in Den Bosch meer van. Bijvoorbeeld in de muurgedichten. Dit gedicht van een anonieme 14e eeuwse dichter, is uiterst toe[passelijk bij wat veel Bosschenaren voelden na de rellen: ‘Ghequest’. [caption id="attachment_326255" align="aligncenter" width="400"] Flickr Blinde Schildpad GeQuetst CC BY-NC-SA 2.0[/caption] Een  gedichtje van Jan Emmens mag misschien enige troost bieden. Een nachtje er over slapen en dan met goede moed weer verder: ‘De slaap is als een brug’. [caption id="attachment_326256" align="aligncenter" width="450"] Flickr Metro Centric DE SLAAP is als een brug CC BY 2.0[/caption] Leefde John Lennon nog maar. Natuurlijk zou ook hij begrijpen dat veel mensen zich gefrustreerd voelen door lockdowns, hun angst voor het virus overschreeuwen. Maar wie eigen of andermans woonplaats sloopt moet er rekening mee houden dat ‘Nobody Loves You, When You're Down and Out’ (van het album Walls and Bridges). https://www.youtube.com/watch?v=vIYRbbHMesg Zoals de Bossche kunstenaars de winkeliers steunen, zo zijn anderen hun omgeving tot steun. U kent die berichtjes wel. Een boodschapje doen voor de buren, een bloemetje voor zorgpersoneel, crowdfunding voor getroffen ondernemers. In onzekere tijden hebben we allemaal een steuntje in de rug nodig. [caption id="attachment_326257" align="aligncenter" width="400"] Flickr Henk-Jan van der Klis Was ik maar een wingerd 's-Hertogenbosch CC BY-NC-ND 2.0[/caption] Op de muur in Den Bosch heeft het gedichtje van Adriaan Roland Holst de titel ‘In gevaar’ gekregen. Oorspronkelijk had het als titel ‘Een ongelovige’ (uit ‘Tusschenvoegsels’, bldz. 634). Er zijn heel wat vervelende muren te slechten, maar het kan. De architecten Ronald Rael en Virginia San Fratello ontwierpen talloze interventies voor de muur tussen Amerika en Mexico. Voor hun ‘Teeter-Totter Wall’ kregen zij op 19 januari de Beazley Design-prijs voor, uitgereikt door het London’s Design Museum. https://www.youtube.com/watch?v=ih4bcb4cB0s Muren als steun in de rug, bruggen om nader tot elkaar en dus een stap verder te komen, het kan alleen als we onze helpende handen  uit de mouwen steken. In Building Bridges van Lorenzo Quinn symboliseren zes paar handen Wijsheid, Hoop, Liefde, Hulp, Geloof en Vriendschap. [caption id="attachment_326258" align="aligncenter" width="400"] Flickr www.gilpivert.fr Lorenzo Quinn à la Biennale d'art de Venise — 2019, CC BY-NC-ND 2.0[/caption] -- [caption id="attachment_326259" align="aligncenter" width="400"] Flickr Jean-Pierre Dalbéra, Building Bridges de Lorenzo Quinn (Arsenal de Venise) CC BY 2.0[/caption] Bladert u ook nog eens in vorige afleveringen van Kunst op Zondag voor kunst in Den Bosch, kunst onder bruggen, kunst waar handen op geheel uiteenlopende wijze uit de mouwen zijn gestoken en natuurlijk ‘bruggen-bouwen-kunst’.

Door: Foto: Joan (cc)
Foto: Muurgedichten in Leiden, de Vliet © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag | Muurgedichten in Leiden

VERSLAG - Op deze laatste zondag in oktober ontdekken we gratis kunst op straat. In Leiden zijn anno 2020 meer dan 110 muurgedichten te vinden. Blinde muren vormen een ideaal canvas voor poëzie. Op de site van de Stichting TEGEN-BEELD staan maar liefst acht routes. Je hebt de keuze uit twee fietsroutes en zes (thematische) wandelroutes. Als je (tijdelijk) niet kunt reizen, gebruik dan de website om voor jezelf een route te verkennen vanuit je gemakkelijke stoel. 

Sneak preview

Leiden In Stijl Korte Galgewater 3 woonhuis en studio Theo van Doesbug foto Wilma Lankhorst

Korte Galgewater 3, woonhuis en studio Theo van Doesbug foto WL.

Hoe is het begonnen?

In 1992 was het 75 jaar geleden dat in Leiden tijdschrift De Stijl door Theo van Doesburg was opgericht. Om dit feit te herdenken kwam Ben Walenkamp met een idee om gedichten van Theo van Doesburg op verschillende muren in Leiden te schilderen. De Gemeente gaf hem geen toestemming voor dit plan. Ondanks de afwijzing bleef Walenkamp geloven in zijn concept. Samen met schilder Jan Willem Bruins kwam hij met een nieuw plan om gedichten in allerlei talen op Leidse muren aan te brengen. Om dit plan te presenteren hebben ze in 1993 de Stichting TEGEN-BEELD opgericht. 

Muurgedichten Leiden_Pisalem © foto Wilma_Lankhorst.

Gedicht Pisalem van Tadeusz Rózewicz  Oude Vest 79 © foto WL.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Kars Alfrink (cc)

Kunst op Zondag | Dichtregels

Wat vind u de mooiste dichtregel? In het kader van de komende Poetry International vragen de Rotterdamse vuilniswagens om nieuwe dichtregels. Gedichten bij het vuilnis, je moet er maar op komen.

cc Flickr FaceMePLS Roteb Bergweg Rotterdam
‘Soms kom ik mezelf tegen
en dan zeg ik niet eens gedag’
(Peter Oole)

Waar je ook op kan komen zijn de vele muren die van dichtregels of complete verzen voorzien moeten worden. Menig gemeente heeft daartoe wel eens een wedstrijdje uitgeschreven en inwoners gevraagd hun favoriete gedicht of zelfbedachte dichtkunst in te sturen.
cc Flickr FaceMePLS Gedicht Bonaireplein Leiden

Wij houden niet zo van wedstrijdjes, maar van dichtregels kunnen we niet genoeg krijgen. Kunt u ons helpen aan een Sargassolijst ‘Mooiste dichtregels’?

Zelden vind ik een heel gedicht mooi, vaker raakt me een dichtregel die toevalligerwijs mijn pad kruist (op een vuilniswagen, op een muur, op een monument of op straat). Zeker, in de buitenruimte zijn genoeg bekende gedichten en dichtregels te vinden. “Alles van waarde is weerloos” (Lucebert) ís een schitterende zin, zo onovertroffen dat het pure jaloezie moet zijn geweest die kunstenaar Jack Segbars tot een andere dichtregel dreef.
cc Flickr FaceMePLS Kunst Lange Hilleweg Rotterdam

Zelden vind ik een heel gedicht mooi, vaker raakt me een enkele dichtregel of strofe in het gedicht zelf. Velen dwepen met een stukje Leo Vroman (uit het gedicht ‘Vrede’).

Foto: Jan Eijkelboom Muurgedicht O via Straatpoëzie. copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

Kunst op Zondag | Gedicht

Günter Grass dichtte wat hij gezegd wilde hebben. Leon de Winter raakte meedogenloos geïspireerd en dichtte terug.
Beeldende kunst kan al tot discussie leiden, maar lang zo vaak niet als woorden dat doen. Hoe zouden discussies verlopen als er alleen in versvorm gedebatteerd zou worden? En dan niet in Sinterklaasrijm, maar liefst in poëzie met een grote P. Op zijn minst moet dat tot enige bedenktijd leiden voordat de spreker zich uit. Dat kan voordelig zijn.

Vandaag zomaar wat gedichten. In de openbare ruimte, in beeld of andersom. Helaas een korte bijdrage vandaag, want hier hapert de techniek minstens tot maandag.

Poëzie zien we buiten meestal in beeld op bordjes en gevels. In Leiden begin men in 1992 op muren gedichten aan te brengen. Op de afbeelding boven dit artikel zie je een fragment van het gedicht “O “ van Jan Eijkelboom.

O, dat ik ooit nog eens
een vers met o beginnen mocht,
dat het dan ongezocht een ode
werd waarin zeg maar een dode
dichteres tot leven kwam
ofwel een warm lief lijf
tot marmer werd waardoor
voor wie daarvoor gevoelig is
een adem ging als was het
leven nu voorgoed betrapt.

Maar nee, wat bij mij ingaat
moet bezinken,
verdicht zich tot een sprake-
loos substraat
dat roerig wordt en uit wil breken
en soms vermomd de mond verlaat.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.