Laat de Taalunie saai zijn

Aan sommige politicidingen zal ik nooit wennen. Het idee bijvoorbeeld om ‘verklaringen’ af te geven. Er is een evenement in Antwerpen, en je schrijft een volkomen nietszeggende tekst en noemt deze ‘de verklaring van Antwerpen’: Als Comité van Ministers willen we daarom onze 100e vergadering aangrijpen om de Taalunie klaar te maken voor de toekomst. We bekrachtigen vandaag het belangrijke Verdrag uit 1980 en de doelstellingen in dat verdrag. Dat zijn de gemeenschappelijke ontwikkeling van de Nederlandse taal en de gemeenschappelijke bevordering van de kennis en het verantwoorde gebruik van de Nederlandse taal, de Nederlandse letteren, en de studie en verspreiding van de Nederlandse taal en letteren in het buitenland. De Taalunie zal in de toekomst de verbindende rol van het Nederlands in maatschappelijke domeinen zoals onderwijs, cultuur, welzijn en de arbeidsmarkt blijven houden. Hierbij is het van belang dat de Taalunie ook bij het brede publiek een voldoende zichtbare en inspirerende rol opneemt. Wie heeft hier wat aan? Wat stellen die ministers zich voor bij het, al dan niet gemeenschappelijk, ‘ontwikkelen’ van de Nederlandse taal? Op welke manier is de taal nog niet voldoende ‘ontwikkeld’? Gaan de ministers eigenhandig nieuwe zinsconstructies verzinnen? En wat is volgens hen eigenlijk ‘verantwoord gebruik’ van de Nederlandse taal, en hoe verhoudt zich dat tot ‘onverantwoord gebruik’? Is de taal een dodelijk instrument waarbij de overheid ervoor moet zorgen dat mensen er niet onverantwoord mee omgaan? Moet men voortaan een vergunning hebben om Nederlands te kunnen spreken? Boeren of centen Als dit de ‘inspirerende rol’ is die de ministers – die toch de baas zijn over de Taalunie – voor zich zien, hoef ik voorlopig niet geïnspireerd te worden. Zoals trouwens ook het programma van maandag mij niet echt van het enthousiasme uit mijn stoel deed opveren: het was allemaal nogal saai. Zoals dat trouwens ook hoort, bij een ambtelijke bijeenkomst. Die moet saai zijn, saaiheid is soms een deugd, dat meen ik echt. Maar de laatste zin van het citaat hierboven, is wel de meest moedeloos stemmende. Al tientallen jaren wordt aan de Taalunie opgelegd dat het zichtbaar is voor het brede publiek. Terwijl de Taalunie daar helemaal niet voor bedoeld is. De Taalunie is een miniministerie, met de ministers aan het hoofd en daaronder vooral ambtenaren. Zij moeten beleid uitzetten en mensen vinden die het kunnen uitvoeren. Dat is allemaal nogal saai en niet echt iets voor een ‘breed publiek’, maar het is precies daarom ook nuttig. Het gaat niet samen met een ‘zichtbare en inspirerende rol’. Het ministerie van Landbouw of dat van Financiën spelen ook niet zo’n rol in het debat over de boeren of over de centen, en niemand verwacht dat dan ook van hen. Hetzelfde als altijd Nu zitten er aan de Taalunie nog twee gremia vast die misschien wel zo’n rol zouden kunnen spelen: de zogeheten ‘interparlementaire commissie’ waarin parlementariërs zitten uit Nederland en Vlaanderen, en de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. Uit geen van beiden is in in de afgelopen 44 jaar sinds de oprichting van de Taalunie ooit een interessante gedachte gekomen, en de ministers gaan er niet over of daar iets aan verandert. Dat is misschien jammer, maar het lijkt me ook iets waarmee te leven valt. Dan voeren we het debat over taal wel ergens anders. Wat er wel steeds gebeurd is in de afgelopen veertig jaar als de Taalunie zo nodig zelf ‘zichtbaar’ moet zijn, is dat ze met het relatief grote bedrag dat ze heeft niet verdeelt onder groepen die goede ideeën hebben om iets te doen met dat publiek, maar het zelf gaat inzetten voor bloedeloze middagen zoals die van maandag (zie hier). Gigantisch is de stapel mislukte publieksprojecten van de Taalunie van de afgelopen decennia: festivals waar maar weinig mensen kwamen, boeken en tijdschriften die niemand las. Omgekeerd heb ik als eenvoudig soldaat in het veld van de taal zelden het idee gehad dat de Taalunie (de overheid) erop uit was mij te helpen en veel vaker dat ze erop uit was met mij te concurreren. De verklaring is dus teleurstellend, al houd ik het ook voor mogelijk dat ik er veel te veel in lees. Misschien hoort bij het ambtelijke leven behalve saaiheid ook een zekere hoeveelheid ‘verklaringen’ met allerlei betekenisloze grote woorden. En toch. De nieuwe Algemeen Secretaris ken ik helaas niet, maar ik zou niet graag in zijn schoenen staan. Hij gaat het nog heel lastig krijgen. De politiek weet eigenlijk niet wat ze wil, de ambtelijke messen zijn ondertussen in allerlei hoeken vast alweer geslepen.

Door: Foto: via Taalunie. Het Comité van Ministers met de interim-Algemeen Secretaris Foto Saycheese
Foto: cachecache (cc)

Poppetjeskast

Kandidaat 1
Opleiding:
VWO;
Economie (niet afgerond), Erasmus Universiteit , Rotterdam.

Loopbaan:
Deelgemeenteraadslid Kralingen-Crooswijk, Rotterdam;
Communicatieadviseur, BIKKER Communicatie, Rotterdam;
Lid en vice-voorzitter Hoofdbestuur politieke partij
Communicatieadviseur, Dröge & Van Drimmelen, Den Haag;
Gemeenteraadslid, Rotterdam;
Hoofd Communicatie, Kenniscentrum Grote Steden/NICIS Instituut;
Politiek assistent, Minister van Financiën;
Wethouder van Economie, Haven en Milieu, Gemeente Rotterdam.
Voormalig staatssecretaris Justitie en Veiligheid

Als u het voor het zeggen had: welke ministerpost zou deze kandidaat geven in het kabinet Rutte IV?

Kandidaat 2

Opleiding:
Rechten; Propedeuse Geschiedenis, Rijksuniversiteit Leiden;
MBA aan INSEAD in Fontainebleau en Singapore

Loopbaan:
commerciële functies voor Shell in Berlijn, Hamburg en Rotterdam;
Daarna consultant bij McKinsey;
combineert werk met lidmaatschap Senaat;
Vicevoorzitter van Kamerfractie en lid van de Senaatscommissies van Financiën, V&J, SZW en BDO;
Nu nog demissionair minister.

Als u het voor het zeggen had: welke ministerpost zou deze kandidaat geven in het kabinet Rutte IV?

Kandidaat 3

Opleiding: BA Midden-Oostenstudies aan de Amerikaanse Universiteit in Cairo;
Master of Philosophy Internationale Betrekkingen aan St. Anthony’s College, Universiteit van Oxford;
Master of Arts Midden-Oosten studies aan de Universiteit van Exeter;
Leergang Internationale Betrekkingen aan instituut Clingendael

Loopbaan:
werkzaam bij Shell International in London;
ambtenaar ministerie van Buitenlandse Zaken afdeling politieke VN-zaken:
programmamanager, hoofd donorrelaties van UNRWA (United Nations Relief and Works Agency) in Jeruzalem:
bij de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Genève;
senior adviseur van de VN in Khartoum en Nairobi;
Unicef,  diverse functies;
assistent secretaris-generaal UNDP (VN-ontwikkelingsprogramma);
onder-secretaris generaal van de VN, de missie voor de vernietiging van chemische wapens in Syrië.
Voormalig minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking; voormalig minister van BuZa.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: -JvL- (cc)

Toelatingsexamens (hoorzittingen) ook voor ministers?

OPINIE - Wie had ooit gedacht dat het Europees Parlement nog eens ten voorbeeld zou kunnen strekken voor de Nederlandse Tweede Kamer? En toch suggereerde Alexander Pechtold kort geleden dat de Tweede Kamer ook hoorzittingen zou moeten houden met aanstaande ministers, net zoals het Europees Parlement dat elke vijf jaar doet met kandidaat Commissarissen. En, voeg ik er aan toe, net zoals de Amerikaanse Senaat dat doet met kandidaten voor ministers, federale rechters en andere hoge federale functionarissen.

En toegegeven het kan boeiende televisie opleveren en ook incidenteel leiden tot het aan de kaak stellen van zwakke kandidaten. Of het kan leiden tot overduidelijk politieke spelletjes om de ene kandidaat wel hard aan te pakken en de andere niet, of de ene met een veto te treffen en een andere niet.

Tweede Kamer en kabinetsformatie

Het voorstel van Pechtold past wel in de recent in 2012 ingezette beweging dat de Tweede Kamer actief zelf vormgeeft aan de kabinetsformatie. En zou je dan kunnen zeggen, past daar niet in, niet alleen dat verkenners en formateurs worden aangewezen, maar ook dat kandidaat ministers eerst langs de Tweede Kamer moeten voordat ze kunnen gaan worden benoemd? Dan gaat het naar alle waarschijnlijkheid niet zo zeer om de vraag of er een meerderheid is die het kabinet steunt, maar of er niet ministers worden voorgedragen die ‘door de mand vallen’. De vraag is uiteraard of de regeringsfracties zoiets zullen toestaan, al straalt het uiteraard ook slecht op hun af als een kandidaat het er erg slecht afbrengt in zo’n hoorzitting.

Foto: -JvL- (cc)

Wacht op hun daden

OPINIE - Het houden van hoorzittingen met kandidaat-bewindspersonen in het Nederlandse parlement is onwenselijk en nutteloos.

In 1929 ging een benoeming tot minister van Onderwijs van Gerbrandy, over wie deze week een fraaie biografie verscheen, niet door omdat er een storing was in de telefoonverbinding. Er was haast bij en dus namen ze toen maar een ander, mr. J. Terpstra. In april 1959, toen ruim dertig kandidaten weigerden, was bij een formatie-De Quay zelfs sprake van een schertsvertoning. Wie de geschiedenis van de formaties beziet, komt nogal wat situaties tegen waarbij het veel moeite kostte geschikte kandidaten te vinden voor één of meer posten.

Zo gek als toen zal het nu echter niet meer gaan, maar het proces van benoemingen van bewindslieden blinkt niet altijd uit door helderheid en logica. Nu is het – in tegenstelling tot wat wellicht wordt gedacht – ook helemaal niet zo eenvoudig om goede mensen voor zulke zware posten te vinden. Je moet er maar zin in hebben: nauwelijks nog vrije tijd, verantwoordelijk zijn voor fouten van anderen en uitgemaakt worden voor zakkenvuller, terwijl in andere sectoren meer is te verdienen.

De Quay slaagde enige weken later alsnog, maar omdat er in KVP-kring bezwaren bestonden tegen Gerard Veldkamp werd toen niet hij, maar diens partijgenoot Charles van Rooy minister van Sociale Zaken. Van Rooy bleek ongeschikt en in 1961 kwam Veldkamp uiteindelijk op diens stoel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kamerbrede coalitie

De plenaire zaal van de Tweede Kamer (Foto:wikimedia commons/Sisyfus)Vorige week was ik bij een lezing van Klaas van Egmond, georganiseerd door het wetenschappelijk bureau van GroenLinks en de GroenLinks Academie. Hij stelde voor om een kamerbrede coalitie te vormen. En nu de speculatie over het kabinet Rutte is afgelopen, is dat misschien een interessante exercitie.

Welke partijen komen in aanmerking? Er zijn in Nederland acht partijen die groter zijn dan 5 zetels, die zouden allemaal in het kabinet komen. Het lijkt redelijk om uit te gaan van 12 ministersposten, even veel als nu maar wel iets beter verdeeld. Het wordt 2-2-2-2-1-1-1-1. De partij krijgt dat onderwerp toegewezen waarop hij ‘ownership’ heeft. Voor partijen met twee posten kan de twee post iets minder goed passen. Daarnaast is er gekozen voor kabinet-nieuwe stijl, dat minder monistisch zal gaan opereren, meer bestaat uit bestuurders die compromissen kunnen sluiten dan politici die machtsspelletjes spelen.

  • Algemene Zaken: Neelie Kroes (VVD) bij een kabinet-nieuwe-stijl past vrouwelijke bestuurder van formaat als premier.
  • Binnenlandse Zaken & Integratie: Joost Eerdmans (onafh./PVV) zo’n regering vereist dat iedere partij capabele bestuurders als minister levert. Dat wordt voor de PVV lastig. Eerdmans is een van de Fortuyn-adepten die zich een redelijk politicus heeft getoond. Uiteraard past Integratie goed bij de PVV.
  • Justitie: Piet-Hein Donner (CDA) echt het type bestuurder dat past in zo’n kabinet. Het onderwerp justitie past ook goed bij het CDA.
  • Buitenlandse Zaken: Liliane Ploumen (PvdA) PvdA- en bestuurder op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Heeft als partijvoorzitter laten zien een goed bestuurder te zijn. BuZa is alleen niet echt een onderwerp waar een partij ‘ownership’ op heeft. Daarnaast moet de PvdA een man en een vrouw als minister leveren.
  • Defensie: Eimert van Middelkoop (CU) heeft zich ontwikkeld tot heel degelijke minister van Defensie. Zij krijgt als kleinste misschien een post die minder goed past.
  • Financien: Jan Kees de Jager (CDA) een zeer capabele minister van Financien. Het CDA past goed bij het onderwerp ‘financiele stabiliteit’.
  • Economische Zaken, Landbouw & Innovatie: Hans Hoogervorst (VVD) De VVD is eigenaar op het onderwerp ‘economische ontwikkeling’ en Hoogervost is een sterke bestuurder op dat onderwerp.
  • Natuur, Ruimtelijke Ordening & Milieu: Mirjam de Rijk (GL) GL krijgt als groene partij het ministerie van milieu, met daarop een groene bestuurder.
  • Volkshuisvesting, Verkeer & Waterstaat: Marco Pastors (onafh./PVV) ook Pastors is zo’n Fortuyn-adept die bestuurlijke ervaring heeft. Verkeer (files) is typisch een onderwerp voor een populistische partij.
  • Sociale Zaken & Werkgelegenheid: Ahmed Aboutaleb (PvdA) natuurlijk levert de PvdA de minister van sociale zaken, als eigenaar van het onderwerp ‘sociale zekerheid’;
  • Onderwijs, Cultuur & Wetenschap: Alexander Rinnooy Kan (D66) D66 is de onderwijspartij en levert zo een van echte progressief om de publieke sector te vernieuwen.
  • Volksgezondheid, Welzijn & Jeugd: Tineke Slagter-Roukema (SP) De SP levert als zorgpartij de minister van volksgezondheid. Slagter-Roukema is SP senator, arts en bestuurder.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kabinet-Same Old 1

Tot zover de vernieuwing waar al die kiezers op zaten te wachten. Het kabinet Same Old 1 is één groot ‘fuck you’ aan de kiezer, en een dankjewel aan Rutte’s en Verhagens loyalisten. Maar er zitten ook een paar slimme benoemingen in.

De slimste benoeming is Gerd Leers, die zich met integratie en immigratie mag bezighouden. Zijn zonden zij hem snel vergeven – nog geen jaar geleden moest hij weg vanwege het overtreden van zijn eigen integriteitsregels, maar een kniesoor die daar moeilijk over doet in Den Haag. De slimmigheid zit hem hierin. Leers is zeker in Limburg waarschijnlijk een stuk populairder dan Wilders. Door Leers het voor de PVV uiterst belangrijke dossier immigratie en integratie te geven, hopen Rutte en Verhagen de blonde leider in te tomen. Verwacht de komende tijd twee bokken die elkaar in de Tweede Kamer flink tegen het hoofd zullen rammen. En Leers zou dat nog wel eens vaak kunnen gaan winnen.

Slim is ook de benoeming van Opstelten op veiligheid. Een behendige en ervaren bestuurder, die zich uitstekend heeft bewezen in Utrecht en Rotterdam. Een nette man ook. Vers in het Haagse, bekend met grootstedelijke problematiek. De PVV zal hem moeilijk onderuit kunnen halen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Laat ministers solliciteren

Dit is een gastbijdrage van ReindeR Rustema. Hij is initiator van petities.nl en docent media aan de universiteit van Amsterdam.

Binnenkort worden onder CDA- en VVD-prominenten in korte tijd alle ministersposten verdeeld, nadat er exact twee maanden verloren zijn gegaan aan het vinden van een regeerakkoord waarvan iedereen weet dat er waarschijnlijk weinig van gerealiseerd zal worden, laat staan dat er ooit een politicus op afgerekend zal worden. Of dat regeerakkoord op zijn minst een garantie is voor een stabiele regering valt te betwijfelen.

De enige zekerheid die we hebben is dat het politieke spectrum netjes gefragmenteerd is. Dit heuglijke nieuws over onze representatieve democratie wordt helaas te weinig gevierd. Idealiter vertegenwoordigen 150 inhoudelijk verschillende volksvertegenwoordigers het land, maar de verdeling over de 10 partijen nu is al een redelijke prestatie. Er zijn maar weinig democratieën die zo’n mooi verdeelde representatie van een land hebben bereikt. Applaus.

Het is de huidige manier van het aanstellen van een regering die het uitbundig vieren van deze representatie belemmert. De ‘winnaars’ van de verkiezingen mogen nu de bestuurders leveren. Dit is minstens een vreemde interpretatie van de verkiezingsuitslag omdat uiteindelijk alle volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer winnaars zijn. Alleen zij die geen zetel behaald hebben zijn de verliezers. Al tijdens de verkiezingscampagne wordt de illusie gewekt dat de winnaars van de verkiezingen op eigen gezag een heel pakket aan maatregelen uit het eigen verkiezingsprogramma kunnen realiseren als bestuurder. Welke kiezer gelooft in dit bespottelijke vertoog?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

PVV introduceert mogelijke bewindslieden

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Geert Wilders (wikimedia/Thehurrican007)

Geert Wilders wil definitief afstand nemen van zijn status als politiek onaanraakbare. In een ingezonden brief aan De Volkskrant en De Telegraaf laat hij zien dat zijn PVV veel meer ?politieke kanonnen? heeft dan ?alle gesubsidieerde media bij elkaar beweren?. Om aan te tonen dat hij een volwaardige partner kan zijn bij de kabinetsbesprekingen presenteert hij daarom nu al zijn beoogde bewindsliedenploeg. Het blijkt een verrassend gezelschap met prominenten uit diverse hoeken. Zo presenteert de PVV een oud-platenbaas, een topeconoom, een CDA?er en een Surinaamse journalist.

De grootste troef van Wilders is Herman Heinsbroek. Een flamboyante zakenman en miljonair die platenmaatschappij Arcade tot grote hoogte bracht. Volgens Wilders ?een man met visie die weet hoe hij de economie van een groot bedrijf of een land moet leiden?. Bovendien is hij beschikbaar. Toen PVV-onderhandelaar De Mos gevraagd werd wat Heinsbroek nu doet, luidde het antwoord ?niets?. Over meer financiële kunde beschikt Wilders met Nyfer-econoom en voormalig PvdA-lid Eduard Bomhoff. Een man die graag voor de PVV aan de slag wil, met name om de marktwerking in de zorg eindelijk ?fatsoenlijk te kunnen organiseren en moderniseren?. Bomhoff zou met zijn typische vergaderstijl met ?voorzittersbelletje? de eenheid en rust in het kabinet kunnen bewaren.

Verrassende nieuwkomer is voormalig RTV-Rijnmond eindredacteur en presentatrice Philomena Bijlhout. De vrouw van Surinaamse afkomst geeft aan beschikbaar te zijn als staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties omdat ze wel van ?een verzetje? houdt. Bijlhout steekt graag de handen uit de mouwen en zegt goed overweg te kunnen met ?leiders? en ?informatie?. Bovendien heeft ze goede contacten met de nieuwe regering in Suriname. Een andere verrassing in het sterrenteam is oud-CDA?er en advocaat Hilbrand Nawijn. Als hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst heeft hij veel kennis van vraagstukken met ?buitenlanders?, een thema dat bij de PVV hoog op de agenda staat.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minder ministers

Dan hebben ze alleen teveel gebouwen... (Foto: Flickr/Haags Uitburo)

Een van de voorstellen van GroenLinks in het nieuwe verkiezingsprogramma is de reductie van het aantal ministeries van de dertien nu naar acht. Voor een politicoloog of bestuurskundige is het altijd leuk om na te denken over hoe verantwoordelijkheden rationeel zouden verdeeld moeten worden. In het volle besef dat in het openbaar bestuur beslissingen bijna nooit op rationale gronden tot stand komen. In plaats daarvan is de indeling van ministeries afhankelijk van path dependency en institutional stickiness: of in gewoon Hollands oude beslissingen worden in stand gehouden zonder dat daar rationale redenen voor zijn.

Toch zijn er zeker wel rationale elementen aan hoe verantwoordelijkheden tussen ministeries samen hangen: de bestuurders die de ministeries indeelden probeerden dat zo rationeel mogelijk te doen en in de tussentijd proberen bestuurders de bestaande structuur rationeel te gebruiken. Je zou kunnen stellen dat de huidige ministeries met elkaar samenhangen in clusters van ministers met een aan elkaar gerelateerde portefeuilles. Dat zie je terugkomen in de kabinetsformaties waarbij geprobeerd wordt om binnen zulke clusters alle partijen deel te laten nemen.

Grofweg zou je de structuur van de ministers kunnen voorstellen als in dit figuur: centraal staat de sociaal-economische driehoek met daarin de ministers van Financien, SZW en Economische Zaken. De minister van sociale zaken staat echter ook relatief dichtbij de ministers van OCW en VWS, die zo samen een cluster rond de softe publieke sector vormen. De minister voor Economische Zaken staat dichtbij de ministers van V&W en LNV, die zich bezighouden met sectoren waar de vrije markt in principe het belangrijkste regulerende principe is. Economische Zaken in mindere mate, maar Verkeer en Landbouw in grotere mate hebben veel overeen met de minister van VROM, omdat zij allemaal te maken hebben met ruimtelijke en milieu-vraagstukken. Boven in het figuur staan de ministers van BZK, BuzA, Justitie en Defensie. Tussen hun portefeuilles bestaan een opvallende relatie: de ministeries van BZK en Justitie houden zich bezig met het binnenlands bestuur, de ministeries van Defensie en BuZa met internationale samenwerking. BZK en BuZa houden zich met name bezig met de organisatorische kanten hiervan. Justitie en Defensie met de toepassing van geweld.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minderheden en ministers boordevol gif?

Bloedonderzoek bij pasgeboren babies uit ethnische minderheden in de VS, Canada en Nederland toont ‘de aanwezigheid van 232 toxische stoffen’. Das logisch zo stelt het rapport [.pdf] van de Environmental Working Group (EWG): want deze groepen hebben vaak vuile risicovolle banen: ze werken in fabrieken, mijnen en op vuilnisbelten en komen zodoende meer dan anderen in aanraking met giftige stoffen. De moeders geven vervolgens deze stoffen via de navelstreng weer door aan hun babies.

Maar een paar jaar terug deed het Wereldnatuurfonds onderzoek [.pdf] naar het bloed van dertien Europese ministers. U weet wel: de elite met zachte studeerkamerhandjes die al generaties lang in de top functioneren [/PVV modus]. Dit onderzoek trof een brede waaier van toxische stoffen in het bloed van de bestuurders aan. Pesticiden, brandvertragers en giftige stoffen om pizzadozen vet-afstotend te maken: jaja… ook de elite eet pizza!

Nu zit de crux van dit verhaal in het feit of er écht significant meer toxische stoffen in het bloed van de minderheden zit dan in dat van de Europese ministers? Het onderzoek aan de minderheden-babies testte op twee keer zoveel chemicaliën dan het ministeronderzoek. Een snelle scan lijkt erop dat in beide groepen steeds de helft van de geteste chemicaliën gevonden wordt. Verdere scrutinizing van beide onderzoeken is aan u, deze (burger)journalist gooit uit tijdgebrek slechts botten om op te kluiven. Maar het staat wel vast dat ieder mens in de geïndustraliseerde wereld een boeiende verzameling toxische stoffen in zijn bloed heeft rond dwarrelen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende