De gouden jaren van het kapitalisme

Sinds drie jaar domineert de economische crisis de politiek en de media. Het faillissement van de bank Lehman Brothers in de VS wordt aangewezen als de directe aanleiding. De implosie van de kredietmarkt bracht het financiële systeem in Amerika in gevaar, waarna de crisis zich als een olievlek over de wereld verspreidde. De oorzaakvan de crisis is echter minder duidelijk voor wie geen doorgewinterde econoom is. Maarten van Rossem draagt in de eerste lezing van de serie Kapitalisme een duidelijke oorzaak aan voor het ontstaan van de crisis: het neoliberalisme dat in het marktmechanisme de oplossing voor alle economische problemen ziet. Als je de markt laat functioneren zonder inmenging door bijvoorbeeld de overheid, zal de economie zichzelf herstellen. Dit idee werd uitgedragen door Alan Greenspan, die tot 2006 voorzitter was van de invloedrijke Federal Reserve System in Amerika. Privatisering, liberalisering en deregulering zijn de stokpaardjes van het neoliberalisme. Dat dit niet altijd functioneert, is zichtbaar bij de problemen in de thuiszorg en spoorwegen sinds ze geprivatiseerd werden. Desondanks is het neoliberalisme nog altijd de motor achter economisch beleid in het Westen. Dat was echter niet altijd het geval. Sinds dertig jaar wordt het neoliberale marktmechanisme gehanteerd. Daarvoor kenmerkte de economische geschiedenis van de twintigste eeuw zich door de conjunctuurpolitiek van Keynes.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Wellink schaart zich achter Occupy

Je kon een speld horen vallen toen het zou gaan beginnen, in het goed gevulde kleine zaaltje van Spui 25. De veelschrijvende journalist Roel Jansen interviewde Nout Wellink, ter gelegenheid van het verschijnen van de geactualiseerde derde druk van het boek “Wellink aan het Woord”. Zou het nog gaan over de val van de DSB-bank, zou het gaan over de Euro-top van de vorige week, zouden we te horen krijgen waar we ons geld het beste kunnen laten?

Het publiek zat met vragen. Wat zou er gebeurd zijn als Ice-Save indertijd daadwerkelijk door DNB beperkt was op 600 miljoen euro? Waarom werd Dirk Scheringa niet op tijd gecorrigeerd? Dat steunfonds van de EMU, wat gebeurt daar nu eigenlijk mee? Als er nu lang geleden al een Tobin tax was ingevoerd, zou dan de crisis niet veel minder erg zijn uitgevallen? Hoe zien de sancties eruit die in de EU worden toegepast als een land zich niet aan zijn begrotingsdiscipline houdt. Uit de zaal vraagt iemand: ,,Meldt de bewindvoerder zich dan bij het Élysée?”

Zag Wellink de crisis aankomen, zoals hij laat melden op pagina 138 van zijn interviewboek, of, zoals wij later begrepen, zag hij de crisis niet aankomen, immers onder ede gemeld tegenover de Commissie De Wit? Wellink zei nu wel, over de gebeurtenissen in 2008, in de aanloop van de crisis:  ,,We hebben ongetwijfeld fouten gemaakt bij de DNB – maar wie ziet een crisis aankomen?”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

De man die geld vaarwel zegde

GELD – In het jaar 2000 legde Daniel Suelo zijn laatste 30 dollar in een telefoonboek en ging in een grot wonen. Toen was hij een zonderling maar nu in de economische crisis een voorbeeld? FILMPJE!

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende