Huidskleur

Schokkende dialoog met Nene (8 jaar), inmiddels 2,5 jaar in Nederland. We zijn samen aan het tekenen: een huis met daarin kinderen, haar favoriete onderwerp voor een tekening. Zij vraagt aan mij of ik een viltstift wil aangeven. – Welke kleur? – Huidskleur! Ik geef haar een lichtbruine viltstift. – Maar dat is geen huidskleur! – Maar het is de kleur van jouw huid. Nene heeft zwart haar en donkerbruine ogen, en een kleur die misschien nog iets donkerder is dan de viltstift. – Nee, huidskleur is roze! Dit idee krijg ik niet uit haar hoofd. Ja, de kleur van haar huid is lichtbruin en ze lijkt daar niet verdrietig om. Maar huidskleur is roze. Er blijkt onderzoek over te zijn: in verschillende Europese taalgebieden speelt deze kwestie. Ik herinner me niet dat ik in mijn jeugd bepaalde potloden huidkleurig noemde, maar misschien was in mijn tijd het zo gewoon om roze potloden huidkleurig te noemen dat ik het me daarom niet herinner. Waar komt het vandaan? De meeste kinderen in haar klas hebben inderdaad eerder een lichtroze teint, net als haar ouders – maar er zijn ook kinderen met juist een donkerder huid. Heeft er iemand iets gezegd? Is dit nu eenmaal de gewone manier om ‘huidkleurige pennen’ te zien op school? Of op de BSO? En: is het nu een slecht ding of niet? Misschien betekent het alleen dat Nene observeert dat ze afwijkt van het gemiddelde, en benoemt ze huid naar dat gemiddelde? Of leer je zo een echt racistische onderstroom kennen in die gemoedelijke klas? Het is een nadeel van adoptieouder zijn: je hebt letterlijk niet dezelfde huid. Met discriminatie hebben wij niet rechtstreeks te maken. hoe kun je dan raad geven in de omgang met dit soort woorden?

Door: Foto: © Marc van Oostendorp kindertekening huidskleur
Foto: Fotomovimiento (cc)

Waar een wil is…

NIEUWS - Vorige week riepen Stichting Vluchteling, Vluchtelingenwerk Nederland en Defence for Children de Nederlandse gemeenten op om zich te verenigen in een ‘Coalition of the Willing’ die het kabinet zo ver moet krijgen de opvang van 500 alleenstaande vluchtelingenkinderen uit de Griekse kampen naar Nederland te halen.

Dit in navolging van een brief die de Griekse minister Michalis Chrisochoidis in oktober 2019 stuurde naar alle andere EU-regeringen, met het verzoek vrijwillig 2.500 alleenstaande kinderen te herplaatsen vanuit Griekenland.

Frankrijk, Finland, Portugal en Luxemburg deden toezeggingen en burgemeesters in Duitsland verklaarden zich bereid kinderen op te vangen. Nederland doet, bij monde van premier Rutte, wat het de laatste jaren altijd deed bij soortgelijke situaties: niets. “Er zijn geen voornemens van vanuit de regering om dat te gaan doen”, zei Rutte op de laatste persconferentie na de ministerraad).

De gemeenteraden van Amsterdam en Den Haag reageerden wel meteen positief. Een meerderheid van de gemeenteraden  gaf aan gehoor te willen geven aan de oproep.  In de laatste 4 dagen volgden nog eens 7 gemeenten dat voorbeeld. Voor updates zie onderaan.

In 9 andere gemeenten lopen initiatieven, waaronder moties die in komende raadsvergaderingen aan de rode moeten komen. In de provincie Friesland willen diverse politici zich richten tot de commissaris van de Koning.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | Kooien vol met kinderen

Inside an old warehouse in South Texas, hundreds of children wait in a series of cages created by metal fencing. One cage had 20 children inside. Scattered about are bottles of water, bags of chips and large foil sheets intended to serve as blankets.

One teenager told an advocate who visited that she was helping care for a young child she didn’t know because the child’s aunt was somewhere else in the facility. She said she had to show others in her cell how to change the girl’s diaper.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klimaatverandering, Kinderen en Bevolkingsgroei

ANALYSE - Zondagavond 24 Maart was er een reportage bij Nieuwsuur over mensen die geen kinderen willen, omdat je de planeet ermee belast, of omdat de effecten van klimaatverandering steeds zichtbaarder worden en zij daar hun toekomstige kinderen niet mee willen belasten. Ik werd gevraagd hoe ik hierover denk.

Mijn eerste reactie was dat dit een hoogstpersoonlijke beslissing is, en ik niet oordeel over de keuze die mensen hierin voor zichzelf maken. Dat moeten ze helemaal zelf weten. Maar of ik dan als wetenschapper iets kon zeggen over waar het heen gaat met klimaatverandering, en wat de rol van (over-)bevolking nu eigenlijk is? En zo geschiedde. Dit is natuurlijk een ontzettend heikel onderwerp, en het was tegelijkertijd mijn vuurdoop voor de televisie. Hieronder enige context bij het interview en over de rol van (over-)bevolking in het bijzonder.

Is de angst voor klimaatverandering terecht?

Angst is een subjectieve ervaring, dus daar kan ik als klimaatwetenschapper niet zo veel over zeggen. Maar het is wel duidelijk dat als de uitstoot van broeikasgassen ongebreideld door blijft gaan er flink negatieve effecten zullen optreden die niet allemaal omkeerbaar zijn op menselijke tijdschaal. Denk bijvoorbeeld aan zeespiegelstijging. En tot nu toe ziet het er niet naar uit dat we de uitstoot heel snel naar nul zullen hebben teruggeschroefd, zoals we onszelf wel tot doel hebben gesteld in Parijs.

Foto: The artist's foot met toestemming van Pauline Koehorst

Kunst op Zondag | Pauline Koehorst

Het is alweer lang geleden dat we hier een e-mail interview hadden (lees deze nog eens en deze).

Vandaag een interview met de Bredase kunstenares Pauline Koehorst, die een finaleplaats heeft gehaald bij de Italiaanse Premio Combat Prize 2016. We hebben een paar dagen heen en weer gemaild en dit is het resultaat (KoZ =Kunst op Zondag, P.K. = Pauline Koehorst).

KoZ: Gefeliciteerd met je finaleplaats. Brutale vraag: gaat het je om het prijzengeld, pr of de eer?

P.K.: Dank je wel! Als het om het geld zou gaan zou ik een ander beroep hebben gekozen :)
Het gaat meer om naamsbekendheid, PR dus. Als beeldend kunstenaar is je streven toch, dat je werk wordt gezien en het liefst door zoveel mogelijk mensen.

KoZ: Zijn dit soort prijzen belangrijk voor kunstenaars?

© Pauline Koehorst How could you do this 2015

How could you do this, 2015 © Pauline Koehorst (met toestemming)

PK: Een prijs is belangrijk in die zin, dat je het kunt investeren in de verdere ontwikkeling van je werk. Of het nog ergens belangrijk voor is weet ik eigenlijk niet. Je valt wel ineens meer op. Het zou voor mij de eerste keer zijn als ik de prijs win.
KoZ: Over je genomineerde portretten: je hebt heel wat portretten geschilderd.
Allemaal hebben de geportretteerden iets “gemankeerds”. Ze lijken droevig te kijken, of melancholiek, of afwezig. Hebben de geportretteerden daadwerkelijk zo model voor je gestaan of zijn het fantasieportretten?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

De jonge mantelzorger

Dit artikel over Lili die zorgt voor haar gehandicapte moeder en een heel jong broertje en zusje laat een erg ongemakkelijk gevoel achter. Zorg is mooi en wat ze bereikt als mantelzorger is bewonderenswaardig, maar het overheersende gevoel bij mij is toch “dit kan een maatschappij toch niet laten gebeuren?”

In Engeland zijn er minimaal 170.000 jonge hulpverleners, dus je mag verwachten dat het er in Nederland ook minimaal enkele tienduizenden zullen zijn. Zo heftig als Lili zullen niet veel het meemaken: moeder bipolair en met ernstige rugproblemen, broertje van 3 met ADHD/autisme en een zusje van twee.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kinderwens wenselijk

Willen we meer of minder mensen?
Dit is de vraag die we ons moeten stellen nu de wereldbevolking op de 8 miljard afstevent.

Ik ben aanhangster van de Club van 10 miljoen (v/h Club van 5 miljoen, maar dat aantal bleek al snel niet haalbaar), een stroming die reductie van de bevolking voor ogen heeft. Teveel mensen betekent teveel druk op de natural resources, maar ook teveel drukte tout court. Vervelende milieumaatregelen? Niet nodig, als je overbevolking aanpakt.

Nu ben ik geenszins van plan om virulente bacteriën op ons af te sturen. Maar het coûte que coûte inwilligen van de kinderwens van Jan en alleman moet eraf. IVF verboden voor singles? Houwen zo! Niet zo gezond, jarenlange inname van gevaarlijke hormonen… en ook nog peperduur. Baarmoedertransplantaties? Het moet niet gekker worden. Operaties van 20 uur lang (wie betaalt dat?), en jarenlange behandeling met zowel hormonen als immunosuppressive chemicaliën. Adopteer toch een jochie uit Bangladesh!

Als dat juridisch gezien veel voeten in de aarde heeft, moet daar aan gewerkt worden. Ik weet dat opgroeien in een biologisch vreemd gezin ook niet het summum is, maar als je de omvang van het economische vluchtelingenverkeer aanschouwt, en het feit dat arme ouders hun kind (Mauro!) het ongewisse in sturen in de hoop op een beter (lees rijker) leven, dan kun je niet anders concluderen dan dat de nadelen niet tegen de voordelen opwegen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

KORT | Directeur of drop-out

Een maand verschil.

Ben je geboren in september? Dan heb je meer dan vier keer zo veel kans dat je profvoetballer wordt dan een kind dat een maand eerder is geboren. Als je in Engeland leeft dan.

Klinkt een beetje vreemd, maar dit leeftijdseffect is inmiddels een bekend fenomeen in de sport. Elke jaargroep heeft jonge en oude kinderen, en het verschil loopt op tot een jaar, soms meer. En dat is veel voor kinderen van acht of tien. En de jonkies van zo’n jaargroep moeten gemiddeld meer op hun tenen lopen dan de ouderen. De jonkies krijgen meer kritiek, worden minder snel gekozen. Een zichzelf versterkend en, uiteindelijk, ondermijnend proces. En het kan de sportcarrière van kinderen om zeep helpen. Eén geboortemaand verschil.

En dit gebeurt op school evenzeer. De jonkies in een klas scoren significant lager dan de oudere klasgenoten. Logisch, want die zijn gemiddeld verder in hun ontwikkeling. Maar vanwege de negatieve terugkoppeling leidt het tot minder zelfvertrouwen: een zichzelf versterkend effect met bijeffecten. In een uitgebreide studie in Canada bleek bijvoorbeeld dat de jongste kinderen in een cohort 30-70% meer kans hebben op een ADHD-diagnose. Het geeft te denken over de praktijk van ADHD-diagnose, maar er zijn ook hele sterke correlaties tussen relatieve ouderdom en schizofrenie, overgewicht en zelfmoord gevonden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Anders nog iets? | Maatschappelijke misstanden

COLUMN - Gelukkig leven we in de éénentwintigste eeuw. De tijd waarin alles kan. De tijd waarin alles mag. De tijd waarin niets gek is of lijkt. De tijd waarin we met een tolerante maatschappij te maken hebben, die ons alle vrijheid en mogelijkheden geeft die we zoeken en willen.

Dream on! Tijd voor de werkelijkheid.

De hedendaagse maatschappij vraagt veel van ons. Strikte verwachtingspatronen die de maatschappij in de breedste zin van het woord heeft ontworpen, dienen we klakkeloos op te volgen. ‘Voldoe aan de heersende normen, en je hoort erbij,’ is het devies. Leef zoals de grote, gemene deler, dan ben je één van ons.

Helaas, dan hoor ik er soms niet bij. Ik voldoe namelijk niet op alle fronten aan die heersende, traditionele gedachten die de ‘normale’ maatschappij heeft bedacht. Dat is een keuze. En toch voelt een keuze soms als een maatschappelijke misstand. Ook in Nederland.

Maar… Gelukkig leven we in de éénentwintigste eeuw.

Ik woon al heel wat jaren samen. Met mijn vriendin. Trouwen heeft voor ons niet die sprookjesachtige meerwaarde in dit leven. Deze opvatting zou in de generaties voor ons, nooit hebben gekund. Het zou maatschappelijk een schande zijn. Samenwonen zonder te trouwen! Je was getekend voor het leven. Dat is veranderd.

Foto: Mary Harrsch (cc)

Recep Tayyip Erdogan is de Turkse Oedipus

COLUMN - President Recep Tayyip Erdogan van Turkije houdt van vrouwen. En dan vooral van vrouwen met kinderen. Want dat is precies zoals zijn geloof de vrouw graag ziet. Als moeder. Het moederschap is waar het voor een islamitische vrouw allemaal om draait in het leven. Een echte vrouw heeft kinderen. Volgens Erdogan dan.

De Turkse vrouwenliefhebber sprak deze wijze woorden op een top over Vrouwen en Recht. Gelijke behandeling van mannen en vrouwen druist volgens hem in tegen de natuur. Feministen begrijpen dit niet, omdat zij het concept van moederschap niet accepteren. Niks baas in eigen buik. Vrouwen en mannen zijn niet gelijk. Nu niet en nooit niet.

Zo kunnen vrouwen ook niet hetzelfde werk doen als mannen, zoals in een communistische heilstaat vaak het geval is. Hun karakters, gewoontes en fysieke kenmerken zijn nu eenmaal anders. Een vrouw een schep geven en haar laten werken past dan ook niet in ideaalbeeld van Erdogan. Het is in strijd met haar delicate postuur. Een postuur dat hard nodig is voor het baren van minstens drie kinderen.

Om zijn liefde voor vrouwen en het moederschap te onderstrepen sprak Erdogan op de bijeenkomst vol vertedering over zijn eigen moeder. ‘Ik kuste wel eens de voeten van mijn moeder omdat ze naar het paradijs roken. Zij wierp mij dan een zedige blik toe en huilde soms.’ Als het paradijs echt naar de voeten van de moeder van Erdogan zou ruiken, dan komen al die islamitische zelfmoordaanslagplegers nog van een koude kermis thuis.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende