Een spagaat op waterstaat (over het klimaat)

Minister Hermans (van Klimaat en Groene Groei) kreeg afgelopen week schriftelijke vragen uit de Kamer, vanwege uitspraken die haar collega Madlener (van Infrastructuur en Waterstaat) eerder had gedaan in een vergadering met de Kamercommissie voor I&W. Madlener kreeg daar de vraag of hij bereid is ‘desinformatie over water, overstromingen, klimaatadaptatie en waterbeheer’ actief te ontkrachten, als dat nodig is. Die vraag beantwoorden leek een lastige evenwichtsoefening voor Madlener. Hij wekte de indruk dat hij zich aan de ene kant wilde laten zien als verantwoordelijke minister, die niks moet hebben van misinformatie, en die de wetenschap serieus neemt. Terwijl hij aan de andere kant zijn eigen partij en coalitiegenoot BBB niet teveel voor het hoofd wilde stoten. (Kamerlid Vermeer van de BBB had kort daarvoor in een talkshow nog verwezen naar misinformatie over verwijderde dammen, die zogenaamd bijgedragen zouden hebben aan de ernst van de overstromingen in Valencia.) Geen eenvoudige opgave, zelfs voor iemand die retorisch best handig is. Het verband tussen extreme neerslag en klimaatverandering De vragen gaan vooral over het verband tussen overstromingen door extreme neerslag en klimaatverandering. Madlener draaide in zijn antwoorden om de hete brei heen. In hoeverre hij erkent dat dat verband er is, bleef dus onduidelijk. De vragenstellers erkennen dat verband natuurlijk wel, maar formuleren het ongelukkig: ‘Onderschrijft u dat de overstromingen in Valencia dus wel één-op-één te koppelen zijn aan klimaatverandering?’ Ik denk niet dat klimaatwetenschappers het zo zouden zeggen. Want die overstromingen zijn ook weer niet volledig toe te schrijven aan klimaatverandering. Wel zijn er op meerdere manieren verbanden te leggen: Een logisch verband. Dat volgt uit simpele natuurkunde. De hoeveelheid waterdamp die lucht kan bevatten neemt exponentieel toe met de temperatuur. In een warmer klimaat verdampt er daardoor meer water en dat water komt weer naar beneden als neerslag. Een statistisch verband, zoals dat voor de overstromingen in Valencia is gelegd door World Weather Attribution. Zij constateren dat de kans op dit soort extreme neerslag in de regio is verdubbeld en dat de intensiteit met 12% is toegenomen door de opwarming van het klimaat. Een mogelijk verband via atmosferische circulatie. Hierover is nog aanzienlijke wetenschappelijke onzekerheid, maar dat maakt het beleidsmatig niet irrelevant. Want beleidsmakers moeten nu juist bedenken hoe om te gaan met dergelijke onzekerheden. Onzekerheid Madlener noemt meermaals de onzekerheid in de klimaatwetenschap. Natuurlijk bestaat die onzekerheid, maar dat betekent zeker niet dat er niets bekend is. Integendeel, zou je kunnen zeggen. Kennis en onderzoek roepen altijd nieuwe vragen op. De vragen die nu open staan komen allemaal voort uit de kennis die de afgelopen twee eeuwen is ontwikkeld. En die kennis is ruim voldoende om veel gevolgen van klimaatverandering te benoemen. Met de bijbehorende risico’s. Madlener suggereerde meermaals onterecht dat de scenario’s die in klimaatrapporten worden gebruikt samenhangen met onzekerheden in de klimaatwetenschap. Er wordt weliswaar vaak gerekend met emissiescenario’s, maar dat gebeurt omdat we onze toekomstige uitstoot van broeikasgassen niet goed kunnen voorspellen. Die scenario’s hebben dus niets te maken met de kennis die er is over de fysica van het klimaat. En onzekerheid over onze toekomstige uitstoot is al helemaal niet relevant voor het belangrijkste onderwerp van de discussie: de extremen die zich nu al voordoen, zoals de overstromingen in Valencia. Wetenschappelijke onzekerheid is bovendien lang niet altijd goed nieuws. Onzekerheid (in de wetenschap wordt dat begrip in het algemeen gebruikt voor gekwantificeerde onzekerheid, ofwel de bandbreedte van mogelijke uitkomsten) en leemtes in kennis impliceren immers de mogelijkheid dat risico’s worden onderschat. Weer en klimaat Madlener hamerde meermaals op het verschil tussen weer en klimaat. Natuurlijk is dat verschil relevant, als het over klimaatverandering gaat. Maar het is nou ook weer niet zo dat weer en klimaat niets met elkaar te maken hebben. Klimaat wordt wel eens omschreven als het weer dat je kunt verwachten. En als we overstromingsrampen willen voorkomen, is het weer dat we kunnen verwachten natuurlijk heel relevant. Preciezer gezegd: het meest extreme weer dat we kunnen verwachten. Je voorkomt rampen nou eenmaal niet niet door alleen naar het gemiddelde over 30 jaar te kijken, zoals klimaat vaak wordt gedefinieerd. Je moet voorbereid zijn op de extremen die op kunnen treden. En dus moet je ook alert zijn op hoe die extremen toenemen door klimaatverandering. Aanpassing aan klimaatverandering vraagt om een proactieve houding; om urgentie. Anders blijf je achter de feiten aanlopen. Die urgentie was nergens te bespeuren in de antwoorden van de minister. Misinformatie Ook in de discussie over complottheorieën en misinformatie (we gebruiken dat woord liever dan desinformatie, omdat dat laatste kwade opzet impliceert) draaide Madlener om de hete brij heen. Veel omhaal van woorden, ergens ook wel een opmerking over het belang van goede informatie, maar daarna weer een heleboel mitsen en maren. Er volgde in elk geval geen volmondig ‘Ja’ op de vraag of hij misinformatie of complottheorieën af wilde doen als onzin. Toch is er ook nog wel iets positiefs te melden. Zo zei Madlener dat hij het KNMI ‘over het algemeen’ een betrouwbare organisatie vindt. En hij vindt dat we met waterschappen, Rijkswaterstaat en andere waterbouwkundige experts ‘een goede basis’ hebben om met desinformatie om te gaan. Misschien is het wel een goed idee als die deskundigen zich dan ook inzetten om misinformatie te bestrijden? Dat was wel een goede aanvullende vraag geweest aan minister Hermans. Eerder verschenen bij Klimaatverandering.

Door: Foto: Schermafbeelding - Minister Barry Madlener bij Kamercommissie I en W
Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Vragen die (nog) niet zijn gesteld

, door

van mr. Huub Linthorst

Leden van de Tweede Kamer stellen veel vragen aan de regering. Te veel, hoor je wel eens. Maar er zijn ook belangrijke vragen die níet gesteld worden. Dat doet dan weer de vraag rijzen waaróm dat zo is. Hierna signaleer ik twee voorvallen uit de afgelopen zomermaanden, die aanleiding hadden moeten zijn voor Kamervragen en kritische commentaren in de pers. Die twee houden verband met elkaar. Berichten of – liever nog – ophef in de pers leiden vaak tot Kamervragen. Andersom hoopt ieder Kamerlid dat zijn Kamervragen tot aandacht in de pers zullen leiden.

De Koning

Allereerst de uitspraken van de Koning bij de traditionele ontmoeting van hem en zijn gezin met de pers, bij het begin van de zomervakantie. Op dat moment waren er al tamelijk ontwrichtende betogingen van boeren geweest, die niet altijd correct waren aangemeld en conform de door de burgemeesters gestelde voorwaarden werden uitgevoerd. Én gepaard gingen met intimidatie, verkeers- en andere delicten en verstoringen van de openbare orde. Toch zei de Koning tijdens dat persmoment onder meer: “Boeren draag ik echt in mijn hart”. “Het culturele erfgoed van het platteland wordt gedragen door de boeren”. En: “Wij spreken heel veel met boeren”. “De boeren weten ook dat wij heel erg met hen meeleven.”

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Ongekend onrecht by design

, door

De laatste dagen is er ophef ontstaan over een vrouw die een deel van haar uitkering over drie jaar moest terugbetalen omdat ze een keer in de week boodschappen kreeg van haar moeder. Dat leverde haar volgens de overheid over drie jaar 7000 euro op, en omdat ze daarmee de inlichtingenplicht schond moet ze het bedrag plus mogelijk 50% boete terugbetalen.

De vrouw ging naar de rechter, die de gemeente echter in het gelijk stelde. Niet omdat het rechtvaardig was, maar omdat de regels nou eenmaal zo zijn. En dat brengt ons bij het punt: dit is geen exces. Dit is hoe de politiek de bijstand al jarenlang vorm geeft. Dit is ongekend onrecht by design. Er zijn zelfs systemen ontwikkeld die dit soort ‘fraude’ automatisch opsporen.

Foto: Nick Brooks (cc)

Het Nederlandse leger in Marokko

, door

Ook voor Marokko is de corona-lockdown nu wel voorbij. De grenzen gaan open en we mogen er weer in.

Volgens het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken is Marokko toch ‘oranje’: “Reis alleen naar Marokko als het noodzakelijk is.” Een toeristische reis valt daar niet onder. En er gelden nog steeds bepaalde coronamaatregelen.

Voor een klein gedeelte van Marokko geldt zelfs code ‘rood”. Laat dat nou toevallig precies dat stukje van de Westelijke Sahara zijn dat eigenlijk ‘Sahrawi Arabische Democratische Republiek’ (SADR) heet. Ofwel het enige stukje Westelijke Sahara dat (nog) zelfstandig is en wordt geregeerd door het Frente Polisario.  De rest van de Westelijke Sahara wordt gezien als door Marokko bezet gebied.

Toen in 1975 Spanje zich definitief terugtrok uit de Westelijke Sahara, bleef Polisario zich verzetten tegen de plannen van Marokko om de gehele Westelijke Sahara in te lijven. Polisario wilde onafhankelijkheid voor de oorspronkelijke bewoners (de  Sahrawi). Pas in 1991 kwam het tot een staakt het vuren en nu, dertig jaar nadien, duurt de impasse nog steeds voort.

Sterker nog: toezicht van VN-troepen (Minurso – United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara ) heeft niet voorkomen dat sinds vorig jaar de strijd weer lijkt opgelaaid. Brahim Ghali, president van SADR, kondigde het opzeggen van het bestand aan, nadat Marokko met militair ingrijpen een einde maakte aan een protestactie van Polisario-aanhangers.

Foto: Tim Lüddemann (cc)

Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol: “80% van migranten komt om economische redenen”

, door

NIEUWS - Ondanks waarschuwende woorden van Horst Seehofer, de Duitse minister voor Binnenlandse Zaken, dat herhaling van de vluchtelingencrisis in 2015 in de lucht hangt, schaart Nederland zich bij een meerderheid van Europese landen die het vertikt ook maar enige beweging te maken richting een gemeenschappelijk humaan asielbeleid.

Zich verschuilend achter een paar flauwekul smoejes verklaarde staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) dat Nederland zich niet aansluit bij het akkoord dat Duitsland en Frankrijk sloten met Italië en Malta, teneinde de druk op de opvang aldaar enigzins te verlichten. Alleen Ierland, Portugal en Luxemburg zijn bereid deel te nemen aan het plan vluchtelingen versneld door te plaatsen.

Volgens De Volkskrant is één van de argumenten die de staatssecretaris hanteerde “dat 80 procent van de migranten hier komt om economische redenen, zij maken geen kans op een verblijfsvergunning. Deze economische migranten over Europa herverdelen, leidt volgens Broekers-Knol alleen maar tot meer problemen.”

Tachtig procent?  En de zeven landen zouden die over Europa wilen verdelen? Heeft ze het plan eigenlijk wel gelezen? Zulke retoriek zou toch tot Kamervragen moeten leiden. Waar zijn de bewijzen voor haar beweringen?

Nederland ging met een magere agenda naar de EU bijeenkomst (7 en 8 oktober) in Luxemburg. De staatssecretaris zou “expliciet aandacht vragen voor de situatie op de Griekse eilanden en de noodzaak om Griekenland bij te staan om structurele verbeteringen door te voeren in de opvang en het versnellen van de asiel- en terugkeerprocedures”.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Rector Universiteit Leiden ziet af van riante afscheidsregeling

, door

NIEUWS - Paul van der Heijden, tot februari 2013 Rector Magnificus van de Universiteit Leiden, zou een riante afscheidsregeling krijgen. Na zijn vertrek als rector blijft hij aan als hoogleraar, maar niet nadat hij een sabbatical van veertien maanden neemt. Gedurende die tijd zou hij zijn salaris van ruim twee ton per jaar houden. Tot ongenoegen van de Universiteitsraad. Het leidde zelfs tot Kamervragen. Daarop heeft Van der Heijden besloten af te zien van de regeling.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

CDA’ers doen PVV’tje

, door

Omdat stoere praat over Turkije en integratie het altijd goed doet in de peilingen, besloten Mona Keijzer en Pieter Omzigt van het CDA het instrument van de Kamervraag ook maar eens te gebruiken voor een tendentieus potje Turkije-bashing:

Vraag 8: Heeft Turkije bij zijn klachten ook aangeboden om de helft van de kosten van de noodzakelijk geachte jeugdzorg voor deze deels Turkse kinderen ten koste van Turkije te laten komen?

En alsof dat nog niet erg genoeg was, vervolgens ook nog de hysterische relnicht uithangen als de minister een paar vragen eerder aangeeft dat er in de ministerraad en op het departement nog nagedacht wordt hoe ze de Turkse regering met een kluitje in het riet kunnen sturen zonder de Nederlandse handelsbelangen te schaden.

Antwoord 4: De Turkse autoriteiten hebben Nederland verzocht hen te informeren als een kind met de Turkse nationaliteit onder verantwoordelijkheid van Bureau Jeugdzorg komt te vallen en over gerechtelijke beslissingen over plaatsing van kinderen met de Turkse nationaliteit in pleeggezinnen. Op dit moment wordt bezien hoe hiermee moet worden omgegaan.

Pieter Omzigt denkt daar dus op te moeten reageren met: OMFG!! De regering denkt er dus serieus over na om alle dossiers zo maar even in handen van een vreemde mogendheid te spelen!! Zijn ze nou helemaal GEK geworden daar in het Torentje?! God beware ons voor den Turck!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat leest Den Haag?

, door

Steeds meer Kamervragen lijken te worden gesteld aan de hand van krantenberichten. “Kent u het bericht…?” Aan de hand van de lijst niet-beantwoorde kamervragen op ikregeer.nl heb ik eens gekeken naar wie de vraag stelt en uit welke krant het bericht afkomstig was. Zo ontstaat een beeld van de belangrijkste bronnen van Tweede-Kamerleden, gescheiden per partij.

Uit de laatste vijftig pagina’s onbeantwoorde vragen selecteerde ik alle vragen waar ‘bericht’ of ‘artikel’ in de titel staat; bijvoorbeeld Het bericht dat tweeverdieners veel minder hypotheek krijgen. Dit bericht leverde een vinkje op bij PVV/Telegraaf. Waren er meerdere vraagstellers, dan koos ik voor de eerstgenoemde; waren er meerdere bronnen, dan koos ik eveneens voor de eerstgenoemde. Misschien niet erg nauwkeurig, maar voor het beeld zal dat weinig uitmaken.

(Klik voor groter)

In totaal kwam ik uit op 183 Kamervragen. Het grootste deel, 59 vragen, kwam uit ‘diverse’ bronnen: regionale dagbladen, Teletekst, buitenlandse kranten en dergelijke. Direct daarna volgt de Telegraaf: 42 vragen. Uit vakbladen zoals Binnenlands Bestuur en Medisch Contactkwamen 23 vragen. Uit de Volkskrant werden 16 vragen gehaald, vannu.nl 13 vragen, uit het Algemeen Dagblad 9 vragen, uit Trouw 8 en uitNRC 6. Het Financieele Dagblad scoort 4 vragen en GeenStijl 3.

Het valt mij vooral op dat de vakbladen zo laag scoren en, daarmee samenhangend, ook het Financieele Dagblad. We zitten midden in een zware economische crisis, maar FD staat kennelijk niet op het leeslijstje van onze volksvertegenwoordigers. De VVD haalde bijvoorbeeld geen enkele vraag uit het FD; iets wat je wel zou verwachten.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (slot): Wat lost detailpolitiek op?

, door

De afgelopen maanden verschenen dertig afleveringen van de serie detailpolitiek. De centrale thema’s waren de politieke voorstellen en Kamervragen over van alles, variërend van pretecho’s, tot wissels, fraude met scripties, bonnetjes van bestuurders, privacy van iPhone-gebruikers, detentieboten en slangen die konijnen oppeuzelen.

Aan het eind van de serie is dan de logische vraag: waarom bestaat detailpolitiek eigenlijk? Hoe komt het dat Kamerleden denken dat zij met gedetailleerde regels, voorstellen en Kamervragen de maatschappij tot in de haarvaten kunnen regelen? Wat lost detailpolitiek inhoudelijk op, zitten burgers hierop te wachten of moeten we de oorzaak van deze Kamervragen zoeken in de politiek zelf?

De resultaten
Wat hebben alle Kamervragen over al die uiteenlopende thema’s opgeleverd? De inhoudelijke score van de Kamer is slecht tot zeer slecht. Zo was er deze winter rumoer over Brandon, die in een inrichting zat vastgebonden aan een muur. Dat bleek niet echt anders te kunnen. In Kampen werd op een school homo-intolerantie geconstateerd, en die is er ongetwijfeld nog steeds. De nachttrein via Gouda is definitief afgeschaft en de koks van een departementskantine zullen het soms nog steeds in hun hoofd halen een dag minder vlees te serveren.

Inhoudelijk hebben veel voorstellen en Kamervragen geen invloed gehad op het beleid, en de reden daarvoor is steeds dezelfde: de politiek gaat er niet over en heeft geen middelen om burgers of organisaties tot een bepaalde handelswijze te dwingen. Burgers kunnen er nog steeds voor kiezen geen handen te schudden, hiv-patiënten kunnen nog steeds bij sollicitaties zwijgen over hun infectie, hogescholen hebben nog steeds grote beleidsvrijheid en gemeenten zoeken nog steeds de mazen van slechte wetten op. Mensen maken allerlei beslissingen en laten daarbij de mening van de Tweede Kamer aan zich voorbij gaan.

Volgende