Ongekend onrecht by design

Foto: ep_jhu (cc)

De laatste dagen is er ophef ontstaan over een vrouw die een deel van haar uitkering over drie jaar moest terugbetalen omdat ze een keer in de week boodschappen kreeg van haar moeder. Dat leverde haar volgens de overheid over drie jaar 7000 euro op, en omdat ze daarmee de inlichtingenplicht schond moet ze het bedrag plus mogelijk 50% boete terugbetalen.

De vrouw ging naar de rechter, die de gemeente echter in het gelijk stelde. Niet omdat het rechtvaardig was, maar omdat de regels nou eenmaal zo zijn. En dat brengt ons bij het punt: dit is geen exces. Dit is hoe de politiek de bijstand al jarenlang vorm geeft. Dit is ongekend onrecht by design. Er zijn zelfs systemen ontwikkeld die dit soort ‘fraude’ automatisch opsporen.

De gemeente gaat – natuurlijk, want er is ophef – naar dit individuele geval kijken. Dat de gemeente sowieso de uitkering niet had hoeven in te trekken en pas besloot naar het geval te kijken nadat er publieke ophef over ontstond zegt echter al genoeg. Dit probleem blijft bestaan zolang we iedere uitkeringsontvanger als een fraudeur zien totdat het tegendeel is bewezen.

Daar veranderen de obligate Kamervragen van de mensen die zelf schuldig zijn aan het probleem niets aan.

Het roept ook de vraag op in hoeverre de door de overheid geconstateerde fraude daadwerkelijke fraude is. Als deze vrouw al 7000 euro moet terugbetalen omdat ze een keer in de week boodschappen accepteerde, en je ziet dat het gemiddelde ‘fraudebedrag’ op een uitkering rond de 2250 euro ligt, vraag je je af wat de belastingdienst al fraude vindt, en met de zorgtoeslagaffaire in het achterhoofd in hoe veel van die gevallen dat ook daadwerkelijk terecht is.

* Update 03/01/21: In dit artikel stond dat het gemiddelde fraudebedrag per fraudegeval 17 euro was. Dit is onjuist, dat gaat om het gemiddelde fraudebedrag als je dat uitzet tegen alle uitkeringen, ook de niet frauduleuze.

Reacties (16)

#1 okto

Klopt niet, de vrouw moest niet haar complete uitkering terugbetalen, maar alleen het te veel uitgekeerde deel. Als de complete bijstandsuitkering over 3 jaar tijd slechts 7000 euro was, dan was de bijstand wel heel erg een schijntje.
Wat niets afdoet aan de strekking van dit artikel, uiteraard.

#1.1 KJH - Reactie op #1

7000 / (3 * 12) = 194 Euro per maand. Ze had het over een boodschappentas van 50 Euro per week, dus dat klopt wel. Waar ik moeite mee heb, is dat een overheid dus inschattingen gaat maken over de hoeveelheid voordeel die een mens in zijn leven oploopt. Wat vreemd en arbitrair is. Een mooie meid krijgt in de bar (nou ja, voor 2020 dan) al snel een drankje aangeboden of een rit naar huis. Hoeft ze dan allemaal niet zelf te betalen. Als je vrijwilligerswerk doet bij het bejaardentehuis, mag je al snel mee eten. Ik heb nooit een uitkering gehad, maar ik vraag me wel af – waar houdt dit op?

#1.2 Co Stuifbergen - Reactie op #1.1

Bij de belastingdienst zijn beperkte inkomsten uit vrijwilligerswerk toegestaan. Dat wil zeggen: die hoeven niet als inkomsten opgegeven te worden.
(max. € 2,50 per uur, max 100 euro per maand, max 1000 euro per jaar).
Mee-eten in het bejaardentehuis zal, denk ik, daaronder vallen.

Het zou dus normaal zijn als voor de bijstand ook zoiets gelden zou.
Maar ik weet niet wat de regels voor bijstand zijn. De toepassing kan ieder geval per gemeente verschillen.

#1.3 Joost - Reactie op #1

Thanks, aangepast.

  • Beantwoorden
  • Volgende reactie op #1
  • Vorige reactie op #1
#1.4 Co Stuifbergen - Reactie op #1

Ze kreeg van haar moeder zo’n 50 euro in de week aan boodschappen, dus bijna 200 euro per maand.
Ik kan mij wel voorstellen dat de gemeente dat veel vindt.

Ik las elders dat haar vast lasten erg hoog waren.
Ik vermoed dat ze een dure woning had. En dat hoeft geen grote woning te zijn.

#1.5 beugwant - Reactie op #1.4

Wat er op zijn beurt weer op kan duiden dat er sinds 2015 (of in elk geval sinds duidelijk werd dat de bijstandssituatie langdurig zou zijn) geen goedkopere woning of andere oplossing voor de hoge vaste lasten beschikbaar is. En dat is dan weer iets dat die gemeente te verwijten is: geen passende woningen voor haar inwoners.
Met een hoog inkomen goedkoop wonen heet scheefwonen, maar andersom is pas echt vervelend.

#1.6 Frank789 - Reactie op #1.4

[ Ze kreeg van haar moeder zo’n 50 euro in de week aan boodschappen, … Ik kan mij wel voorstellen dat de gemeente dat veel vindt ]

“Gemiddeld kregen klanten wekelijks 26 producten, met een waarde van € 43 mee naar huis.”
“Daarbij zijn er wel grote landelijke verschillen.”

Dat is dus bijna dezelfde waarde als wat die moeder gaf.

https://www.voedselbank.nl/wp-content/uploads/2019/03/06.03.19-persbericht-klantenaantal-DEF.pdf

#2 Le Redoutable

“Dit probleem blijft bestaan zolang we iedere uitkeringsontvanger als een fraudeur zien totdat het tegendeel is bewezen” In dit geval is het bewezen dat de regels zijn overtreden en daar volgen nu eenmaal de bijbehorende consequenties op.

Aan de ene kant lijkt het en beetje kleinzielig om boodschappen van je moeder als inkomsten te zien, aan de ander kant als dat oploopt tot 7000 Euro is het nogal wat. Als je als werkgever je werknemer voor € 7000 gratis goederen meegeeft gaat de inkomstenbelastingdienst ook moeilijk doen en als je als bedrijf voor € 7000 inkomsten verzwijgt ook, wat dat betreft is er juridisch geen uitzondering. Niks by design, alleen vindt de publieke opinie de moeder zielig en de rest asociale fraudeurs.

Overigens vindt ik deze case op zich niet zo’n probleem maar ambtenaren zijn ambtenaren en die kunnen alleen maar overweg met heel veel regeltjes en dan krijg je dit soort toestanden. Beter is om het aantal toeslagen en uitkeringen zo minimaal mogelijk te houden en de belastingen navenant te verlagen, hoe minder staatsbemoeienis hoe beter.

#2.1 Joost - Reactie op #2

Ah, dus mensen met geld nog meer geld. Hoe meer geld je verdient, hoe meer belasting je betaalt.

#2.2 beugwant - Reactie op #2.1

Als dat laatste zou kunnen…

#2.3 Frank789 - Reactie op #2

3 jaar lang 43 euro per week van de voedselbank krijgen is 6.700 euro waar de gemeente geen enkele moeit mee heeft.

#3 Micowoco

Proberen te overleven is fraude, maar als bedrijf miljoenen wegsluizen is belastingontduiking en volkomen kosher. En zo gaat dat al jaren. Kan iemand me uitleggen waarom de media nu pas uit hun coma zijn geraakt?

#4 Krekel

Mensen die hier boos op worden maar gewoon wel PvdA blijven stemmen zouden geen vaccin mogen krijgen.

Overigens kreeg de vrouw volgens haar verklaring geen boodschappen voor 50 euro in de week, maar deed de moeder voor 50 euro in de week boodschappen voor hen beiden: ”Mijn moeder gaat 1 keer per week naar de Lidl, dan doet zij boodschappen voor ons samen en dan is zij ongeveer € 50,- per week kwijt voor boodschappen voor ons samen.” Die terugvordering van € 7.039,65 is dan ook niet gebaseerd op wat die vrouw aan boodchappen ontvangen zou hebben, maar op de Nibudnorm voor dagelijkse boodschappen van € 6,41 per dag. Zie het oorspronkelijke bericht op Schuldinfo.nu: https://www.schuldinfo.nl/index.php?id=31&tx_ttnews%5Btt_news%5D=835&tx_ttnews%5BbackPid%5D=1&cHash=8269df64c0

#5 Cerridwen

zolang het gemiddelde bedrag van de opgespoorde ‘fraude’ 17 euro is.

Als je doorklikt naar de bron, dan is dit het bedrag dat je krijgt als je het totaal aan fraude deelt door het totaal aantal uitkeringen. Dit is dus niet het gemiddelde bedrag per fraudegeval, wat Joost hier wel suggereert. Die liggen veel hoger. Dat kan je zelf achterhalen door in de oorspronkelijke bron het fraudebedrag te delen door het aantal fraudegevallen. Dan kom je op 3000-4000 euro per fraudegeval.

Zo komt misinformatie in de wereld. Hopelijk leert Joost hiervan.

Oorspronkelijke bron:
https://www.rtlnieuws.nl/economie/column/41401/factcheck-het-onnodige-fiasco-rond-uitkeringsfraude

#5.1 majava - Reactie op #5

Op zich is je opmerking juist, maar vergeet niet dat wat je daar nu 5x fraude noemt ook een karikatuur kan zijn van wat er gevonden werd, zoals nu bij de boodschappen-affaire.

#5.2 Joost - Reactie op #5.1

Ik heb het stuk aangepast. Ben zo vrij geweest jouw insteek er ook in te verwerken.

Fijn dat Cerridwen hoopt ‘dat ik hiervan leer’. Ik heb geen idee wat dat in dit geval inhoudt, behalve dat ik zoals iedereen ook foutjes maak, en die dan – als ik daar op gewezen word – gewoon corrigeer. Zouden meer mensen moeten doen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*