Terugverlangen naar Henk Bleker

Soms verlang ik in enen terug naar de dagen van Henk Bleker. U weet wel, die staatssecretaris van landbouw en visserij. In dat onzalige PVV-gedoogkabinet, dat hij als interim-voorzitter van het CDA zelf mogelijk had gemaakt. De man die zich onsterfelijk heeft gemaakt met het 'briefje aan Mauro'. Blekers mediageniekheid ligt erin dat hij zo geweldig kon schmieren. Vol pathos wist hij over te brengen dat al dat kinderleed hem ook vreselijk aan het hart ging, maar dat er nou eenmaal grotere belangen mee gemoeid waren en dat de Nederlandse rechtsorde verlangde dat zo'n Mauro, met diens grote bruine ogen, het land uit werd gewieberd. Het gaat mij er om, er is uiteindelijk een rechtsgeldig besluit genomen. Maar ik, ik walg zelf van de woorden, laten we zeggen als ik naar Mauro kijk. Ik walg zelf van de woorden. Want kijk.. maar aan de andere kant: de samenleving redeneert net als ik privé, maar de overheid moet redeneren vanuit het handhaven ook van de rechtsorde, van het rechtssysteem en van de wet- en regelgeving... Kijk, dat stelt mij als burger nou gerust: politici die beleid verdedigen waardoor mensen rücksichtslos gemangeld worden, terwijl ze toch laten zien het hart op de goede plek te hebben. Dat stelt het geweten gerust, hetgeen de slaap der onschuldigen aanzienlijk vergemakkelijkt. Kom daar nog maar eens om!

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Theo van Gogh

COLUMN - Aankomende zondag is het tien jaar geleden dat Theo van Gogh werd vermoord. Ik werkte destijds vlak achter de Dam waar, zo liet Job Cohen ergens in de loop van de middag weten, rond een uur of zeven een zogenaamde lawaaidemonstratie werd gehouden. Het leek mij niet echt in de geest van de overledene, maar het scheen een idee te zijn van ‘de vrienden van Theo van Gogh’ die die dag voor het eerst van zich lieten horen. En wie was ik om de vrienden van Theo van Gogh tegen te spreken?

Omdat ik er zo’n honderd meter vandaan werkte, besloot ik maar te gaan kijken. Ik las hem graag. En ik zag zijn interviews graag, die toen, als ik het mij goed herinner, op zondagavond rond de klok van half twaalf op Veronica werden uitgezonden. 

Toen Allah weet het beter uitkwam, was ik nog samen met mijn baas naar Scheltema gegaan waar Van Gogh zijn boek signeerde. Ik kocht een exemplaar voor een vriendin die was afgestudeerd in psychologie. “Dan schrijf ik op”, zei Van Gogh toen ik hem uitlegde wat de bedoeling was, “Voor Hanneke, Klaar met psychologie (toch een overbodige studie). Moge Allah je beware, Theo.” Maar in plaats van ‘Hanneke’ bleek hij ‘Allah’ te hebben geschreven. “Het opperbeest was kennelijk in mij gedaald”, zei hij toen ik hem op zijn fout wees. Later bedacht ik me dat ik had moeten zeggen dat psychologie misschien toch niet zo’n overbodige studie is. Maar in dit soort situaties ben ik zelden zo scherp als ik zou willen zijn.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

De leider en het verhaal

Het was al weer onderzocht door de onvermijdelijke duider van ons onderbuikgevoel: had de PvdA een probleem, was Job Cohen het probleem of allebei? En we wisten het wel: een kwart vond Cohen een probleem, een meerderheid vond het een probleem van partij en leider. Het is een slaapverwekkende uitkomst van Maurice de Hond, maar wat is er nu aan de hand? Ik probeer een schetsje te geven van de dingen die aan de orde zijn.

Mensen in het land ‘wisten hun plaats’, vroeger; de samenleving schiep orde. Dat is veranderd door de democratisering en de vervaging van de klassenstructuur. De individu kreeg een minder vaste plek in de samenleving. De verzorgingsstaat heeft dat ook sterk bevorderd; je hoeft niet meer onderdanig te zijn voor het behoud van je dagelijks brood. Dat danken we aan de sociaal-democratie.

Maar dit is ook het probleem van de sociaal-democratie. De verbinding tussen geschiedenis en utopie en utopie en arbeid is zoekgeraakt. De produktiekrachten worden destructief, de plannings- en beheersingsinstrumenten storend en vervreemdend. Uit heel Europa komen goedkope arbeidskrachten en de werkgevers ontduiken de regels over gelijke betaling. De PvdA worstelt daarmee. Het oude socialistische wereldbeeld lijkt obsoleet geworden: hoe vinden de socialisten nieuwe verhoudingen tussen markt en overheid?

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

De opkomst en ondergang van Job Cohen

DATA - “Bijna twee jaar geleden heb ik de overstap naar de landelijke politiek gemaakt omdat ik vanuit die positie wilde bijdragen aan een fatsoenlijke samenleving, waarin zo veel mogelijk mensen –ongeacht hun afkomst of achtergrond– tot hun recht komen. Ik moet helaas vaststellen dat ik er onvoldoende in ben geslaagd om in de politieke- en mediawerkelijkheid van ‘Den Haag’ de weg naar deze fatsoenlijke samenleving geloofwaardig over het voetlicht te brengen.” Met deze woorden nam Job Cohen gisteren afscheid als fractievoorzitter van de PvdA en als Tweede Kamerlid.

Dat sprake is van een harde politieke en mediawerkelijkheid is duidelijk. Iedereen die geregeld een krant of blog leest, is ingehaakt op Twitter en DWDD en Pauw en Witteman kijkt, weet dat de pieken en dalen voor Cohen groot zijn geweest. Een aantal onderzoekers van de Nederlandse Nieuwsmonitor heeft in de avondlijke en nachtelijke uren een analyse gemaakt van hoe Cohen in een aantal media is afgeschilderd. Deze gastbijdrage is lang, maar zeer de moeite waard voor wie de medialogica wil doorgronden. Een verhaal over de opkomst en ondergang van Job Cohen in de media.

Medialogica

“Geheel conform de management-retoriek van een BV, is de taal van de politieke campagne die van afrekenen, competitie en winnen. Met peilingen die hijgerig worden gevolgd als waren het rendementskoersen. Tel daarbij op dat in de mediacratie alle aandacht voor meervoudige politieke keuzes en programma’s zich heeft verengd tot de vileine grimas, een goede acteerprestatie of een geslaagde grap van de lijsttrekker en het resultaat is een genant oppervlakkige politieke ratrace” (de Volkskrant,  5 juni 2010). Dit schrijven Henk van Houtum en Esther-Mirjam Sent in een opiniestuk in de Volkskrant aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen van 2010. Deze ontwikkelingen worden door sommigen omschreven als een mediacratie, dramademocratie (Elchardus 2002) of zelfs een emocratie (De Ridder 2000). De Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) vat deze toegenomen invloed van media samen in de term ‘medialogica’.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Partijbestuur PvdA gijzelt de fractie

Een gastbijdrage van MN van Publiekrecht & Politiek.

Dát was nog eens een slimme zet vanmiddag, van het PvdA-partijbestuur: koud had Job Cohen (ik heb hem in geen maanden zo ontspannen gezien) bekendgemaakt dat hij de Kamer verlaat, of partijvoozitter Spekman schreef een ledenraadpleging over de nieuwe fractievoorzitter uit. Die ledenraadpleging zou formeel uiteraard niet meer kunnen zijn dan een zwaarwegend advies. Maar iedereen begrijpt dat het ondenkbaar is dat een duidelijke ledenuitspraak hierover door de fractie genegeerd wordt. Spekman zette zo de fractie vakkundig in de hoek: nog voordat er kongsies konden worden gevormd, werd het initiatief rondom de opvolging naar de leden verplaatst.

Mogelijk is de recente onrust in de fractie hiertoe aanleiding geweest. Potentiële opvolgers zullen zich de komende weken in de kijker willen spelen, en medio maart gaan de sociaaldemocratische stemkaartjes de lucht in. Wie als winnaar uit die procedure komt, heeft een sterk mandaat en weet zich in de rug gedekt tegen paleisrevoluties.

Bij eerdere tussentijdse wisselingen verliep dit toch meestal anders. Bos, Halsema en Rouvoet wezen hun opvolger zelf aan. Over de opvolging van De Hoop SchefferKant en De Graaf werd intern een beslissing genomen. Ik heb zo één-twee-drie geen voorbeelden paraat van tussentijdse wisselingen van fractievoorzitter waarbij de leden in feitelijk zin de sleutel in handen kregen. Het vertrek van Cohen is een persoonlijk drama, maar door Spekmans trouvaille kon het wel eens een blessing in disguise zijn voor de sociaaldemocraten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Job Cohen: nooit politicus geweest

Job Cohen in gelukkiger tijden, met Ahmed Aboutaleb (foto: flickr/Jos van Zetten)

Het zal menigeen ontgaan zijn, maar toen Job Cohen twee jaar geleden lijsttrekker van de PvdA werd, was dat zijn debuut als volksvertegenwoordiger, dat wil zeggen als iemand die standpunten dient uit te venten om zich te onderscheiden van anderen. Ja, hij was twee keer staatssecretaris geweest, de tweede keer niet eens met een makkelijke portefeuillie op vreemdelingenzaken. Maar bestuurder is iets anders dan volksvertegenwoordiger. Cohens bestuurservaring zat vooral op functies (rector magnificus van de Universiteit Maastricht en burgemeester van Amsterdam) waarin hij min of meer boven de partijen de boel bij elkaar moest houden, in plaats van uit elkaar spelen.

Daar waar volksvertegenwoordigers die mislukken als bestuurder schering en inslag zijn (kijk maar eens in het huidige kabinet) zijn bestuurders die het proberen als volksvertegenwoordiger sowieso zeldzaam. Het vergt volledig verschillende vaardigheden. Cohen wist dat, toen hij eraan begon, en laten we eerlijk zijn: iedereen wist toen hij lijsttrekker van de PvdA was, dat dit was om premier te worden. Daarvoor was hij geschikt, voor oppositieleider niet.


Wouter Bos maakte de juiste inschatting in 2003, toen hij Cohen naar voren schoof als kandidaat premier. Ergens is de partij (en Cohen zelf) het spoor bijster geraakt en heeft gemeend dat de burgemeester van Amsterdam ook wel parlementair straatvechter kon worden. Hopelijk krijgt de lepe debater die het van Cohen gaat overnemen (en die ongetwijfeld weer peilingen omhoog zal zien gaan, want de kiezer houdt van spektakel) niet het idee dat zijn doelpunten in de Tweede Kamer hem geschikt maken als bestuurder. Job Cohen blijft namelijk de beste premierskandidaat die de PvdA in huis heeft.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crisis en politieke communicatie

Het zal steeds minder lekker voelen bij de PvdA, in het Europa dossier. Trekken we nog aan de juiste kar? “Daar loopt de grote gedoger,” sart Wilders Job Cohen. Nu de grote industrie, de bankiers en de huidige coalitie Rutte en De Jager opduwen, neemt de twijfel toe. Het politieke spectrum toont op links en rechts een populistische anti Europa stemming. Zo komt een pro-Europees midden in het nauw. In vele andere lidstaten is de politieke rolverdeling niet anders.

Door het EU- gezinde deel van de politieke partijen, met name door degenen die de verantwoordelijkheid dragen, wordt weinig van betekenis vernomen. Bolkestein vond de ‘neuro’ en de ‘zeuro’ wel een idee, maar de economen huiveren daar terecht voor. De Jager heeft zijn budget – commissaris en zijn pleidooi voor sancties toegelicht in het parlement en daarvoor ook wel steun gekregen, maar dat lijkt al een eeuw geleden.

Rechts is aan de macht in 24 van de 27 staten van europa, constateert Thijs Berman, maar die rechtse regeringen doen niet wat moet, namelijk hun financiële wereld herreguleren. In Amerika slaagt Obama daarin evenmin, terwijl daar toch wel degelijk steun voor is, zoals een poll van Lake research heeft aangetoond. Ik heb daarover eerder op deze plaats geschreven. Paul Volcker spreekt in The New York Review of Books(no 18) over “the unfinished business of finance reform”. Zijn slotzin: “I challenge governments and central banks to take up the unfinished agenda”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bedrijfspoedel

[qvdd]”De heer Cohen is de bedrijfspoedel van het kabinet-Rutte. Hij mag een keer tegen een boom aan plassen en hij mag een keer blèren. Maar thuis springt hij weer op schoot bij premier Rutte.”

Aldus Geert Wilders. Allereerst, wat is in godsnaam een bedrijfspoedel?

We zullen vandaag zien of dit staaltje fact free politics weer gaat werken. Tot nu toe wel. De media berichten vooral over het poedelincident en het feit dat Cohen a) stuntelig optreedt en b) continu onder vuur ligt. De totale idiotie van de opmerkingen van Wilders raken zo weer uit zicht. Wat een meester.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: anonieme kritiek

[qvdd]

Als ik een oproep in de krant moest plaatsen dan luidde de tekst: partij zonder leider zoekt verhaal.

Aldus een ‘vooraanstaande PvdA-ideoloog’.

Er zijn [in Engeland] allerlei Refounding Labour-projecten opgezet om de sociaaldemocratie nieuw leven in te blazen. Maar bij ons gebeurt er niks. We hebben een non-leider in huis onder wie de partij verweest.

Volgens een ‘andere PvdA’er’.

Hij is een bestuurder van huis uit, iemand die gewend is dingen te organiseren, te regelen. In zijn huidige rol regelt iemand anders het en moet je een beetje een straatvechter zijn, zeker in deze snelle tijden. Daar is hij veel te beschaafd voor en te intellectueel. Soms heb ik met hem te doen.

Zoals gezegd door een ‘collega-fractievoorzitter’. Sorry, een wát? Is een collega-fractievoorzitter niet van een andere partij? Of gaat het om de pvda-fractievoorzitter van de gemeenteraad in wassenaar of iets dergelijks?

Hoe dan ook, HP/De Tijd, het schizofrene tijdschrift*, denkt dat de dagen van Cohen als fractievoorzitter zijn geteld en trekt ter illustratie een laf blik anonieme reacties open en verklaart die tot spreekbuis van de partij. Een storm in een glas water, of is er écht wat aan de hand?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende