China waarschuwt VS om veto Palestijnse staat
, door
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 26-09-2022
Ter land, ter zee en ondergronds
, door
Tijdens de kalmere perioden in de Gazastrook gaat het openbare leven, vooral binnen de steden zijn gangetje. Tot op zekere hoogte. Er zijn echter gebieden in de Gazastrook waar je onafhankelijk van relatieve kalmte altijd levensgevaar loopt. Iedere dag betreden vele mannen, vrouwen en kinderen deze gevarenzones, om hun families van inkomen te voorzien.
De meest zichtbare gevarenzone is het grensgebied tussen de Gazastrook en Israël. Daar heeft het Israëlische leger een zogenaamde ‘bufferzone’ gecreëerd, die tussen de 0,5 en 2 kilometer in de kuststrook reikt. Het gebied bestrijkt bijna 1/3 van Gaza’s landbouwgrond. Alles wat zich in die zone begeeft, wordt met scherp beschoten vanuit wachttorens die over de gehele lengte van de grens staan.
De term bufferzone doet voorkomen alsof militaire doeleinden of een veiligheidsoverweging aan dit ‘shoot to kill’ beleid ten grondslag liggen. De vele burgers (inclusief kinderen) die tijdens het werken op het land, verzamelen van schroot of doen van huishoudelijke bezigheden zijn verwond en gedood door het leger, illustreren een ander beeld. De landbouwgrond in het gehele gebied is met de grond gelijk gemaakt en duizenden mensen hebben hun woningen moeten verlaten vanwege de levensgevaarlijke omstandigheden en vernietiging van hun huizen en grond.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-02-2022
Opgesloten met een sluipmoordenaar
, door
,,There is no death by natural causes in Gaza.”
Deze uitspraak komt niet van een Palestijn uit de Gazastrook. Ook niet van een mensenrechtenactivist. Nee, dit werd enkele jaren geleden gezegd door de Israëlisch Brigadier-Generaal Zvi Fogel.
Voor de duidelijkheid: de bevolking van de Gazastrook hongert of droogt niet massaal uit. Biafrabuikjes en dakloze kinderen zijn geen onderdeel van het straatbeeld. Geen Somalië of India. Nee, in Gaza is iets anders aan de hand. Hier voltrekt zich een sluipend, bijna onzichtbaar proces dat zich maar moeilijk vatten in woorden en daarom nog vaak onbegrepen. Het knabbelt levensjaren weg en maakt de levensjaren die overblijven miserabel.
Toch doelt Zvi Fogel met zijn uitlating niet (alleen) op overlijden als gevolg van stelselmatige bombardementen en beschietingen van burgerdoelen en dichtbevolkte gebieden in de Gazastrook.[1] Het gaat vooral ook om de ongezonde levensomstandigheden waaraan de inwoners als onderdeel van de afsluiting van de Gazastrook- opzettelijk aan worden blootgesteld. Dit leidt al enkele jaren tot vele onnodige zieken en doden.
Om te beginnen is meer dan 90% van het drinkwater vervuild. Wanneer ik ’s ochtends de kraan open draai, komt me vaak een vreselijke stank tegemoet. Ik heb de luxe dat ik me er alleen mee hoef te wassen heb de mogelijkheid om flessen water te kopen- maar de vele mensen die dit water noodgedwongen drinken, ontwikkelen nierstenen en andere chronische aandoeningen. Wat de afsluiting van Gaza hier mee te maken heeft? De waterzuiveringsinstallaties kunnen vanwege een verbod op invoer van bouwmaterialen niet onderhouden of gerepareerd worden. Daardoor kan drinkwater onvoldoende gezuiverd worden en belandt iedere dag 80 miljoen liter rioolwater in het grond- en zeewater.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Taal wordt wapen in Israel
, door
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-02-2022
Gaza Bajes
, door
Behalve de bombardementen, beschietingen, doden, gewonden, en angst was afgelopen week vooral een tijd van koffiedik kijken; zou er een groot offensief op de Gazastrook worden uitgevoerd, of niet? Er waren voldoende signalen voor beide opties en er veel mensen analyseerden er op los, om daarmee toch een gevoel van overzicht of controle op de omgeving te voelen. Langzaam lijkt de situatie in en rondom de Gazastrook nu te kalmeren, onder andere door bemiddeling van Egypte bij het bewerkstelligen van nieuwe wapenstilstanden. De tweede van deze week ging gisteren in en de grootste Palestijnse facties zijn ‘aan boord’. Nu is het afwachten. Het tweede staakt-het-vuren lijkt tot nu toe stand te houden en ik zie hoe de mensen om mij heen voorzichtig wat ontspannen. Maar nog niemand is er echt gerust op. Daarvoor zijn deze week teveel afschuwelijke herinneringen en trauma’s van de laatste onverwachtse oorlog (Cast Lead) intens herleefd.Meerdere malen werd me aangeboden om mee te gaan in een van de konvooien die buitenlandse inwoners voor dag en dauw over de grens met Israel brachten. Dat vond ik geen optie. Een van de internationale observanten raadde me daarop met klem aan om niet de straat te gaan, tenzij absoluut noodzakelijk en dan alleen in een auto. Tjah, wat heet noodzakelijk? Ik beperkte mijn route tot huis-werk-winkel. Na een aantal dagen van relatieve rust in mijn wijk had ik daar wel genoeg van en begon ik weer met vrienden af te spreken. De afgelopen week heb ik geen angst gevoeld, maar vooral bezorgdheid om families in de gevaarlijkste gebieden en frustratie over de zinloosheid en onrechtvaardigheid van het geweld om mijn heen.Mijn hersenen maken overuren in een poging mijn nieuwe leefomgeving te doorgronden. Door veel mensen hier wordt me op het hart gedrukt om ‘de werkelijke situatie’ van hun Gazastrook naar buiten te brengen. Volgens hen krijgt de buitenwereld een verkeerd beeld voorgeschoteld van de leefomstandigheden in deze smalle kuststrook. “De één schetst een beeld van hongersnood en de ander doet alsof alles in orde is. We willen gewoon onze rechten en vrijheid!” zegt een mondige jongerenwerkster vol passie.
Diezelfde schreeuw om vrijheid weerklinkt overal. De mensen hier zijn (ongelofelijk) gefrustreerd over twee dingen: het feit dat van de Gazastrook een openluchtgevangenis is gemaakt en de omstandigheden waaronder ze gedwongen in die gevangenis moeten leven. Ze zijn collectief bestempeld als een stelletje boeven en de sleutel van hun cel is al jaren zoek.
Je moet je voorstellen dat je bewegingsruimte beperkt wordt tot twee keer oppervlakte Texel. Zelfs al zou het hier een aards paradijs zijn, dan nog wil je weleens wat anders, je horizon verbreden. Het hoge ‘hutje mutje’ gehalte -met 1.6 miljoen inwoners behoort de Gazastrook tot de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld- versterkt heeft claustrofobische gevoel nog verder.
Toen twee weken geleden een algehele ‘black out’ van de communicatielijnen (telefoon, internet, elektriciteit) plaatsvond, was het gevoel van isolement en machteloosheid compleet. Er was enigszins paniek; velen vreesden voor een invasie van het Israëlische leger. Een leger dat vervolgens, zoals het enkele jaren eerder al deed, ongezien en ongestoord zijn gang zou kunnen gaan in de dorpen en steden hier. Veel mensen zijn de hele nacht opgebleven, op de uitkijk, wachtend op wat komen ging. Enkele Blackberry telefoons die nog op internet konden, vormden de enige overgebleven connectie met de buitenwereld. Op die manier konden mensen buiten de Gazastrook ons op de hoogte brengen van wat er zich eventueel om ons heen afspeelde. Intern konden we niet met elkaar communiceren. Dat is het toppunt van isolatie. Later bleek dat graafwerkzaamheden van Israëlische legerbulldozers in de periferie van Gaza de oorzaak waren van de black out.
Omdat ik wil begrijpen hoe dat voelt, dat jarenlange gedwongen isolement, blijf ik maar vragen stellen. Tijdens een van m’n urenlange koffie-klets-sessies weet Mohammed, een jonge student Engelse literatuur zijn gevoelswereld goed onder woorden te brengen. In alle rust, met een vriendelijke maar serieuze blik vertelt hij over de dagelijkse beslommeringen en hoop en verwachtingen voor de toekomst. Als ik vraag naar zijn grootste ergernis, antwoordt hij ‘de stroomuitval in Gaza’. Waarom weet ik niet, maar dat antwoord verwachte ik niet. Vervolgens vertelt hij hoe internet en televisie zijn wereld verruimen, zijn nieuwsgierigheid bevredigen en voor afleiding zorgen. Tijdens de urenlange stroomuitval (die soms wel een dag duurt) wordt zijn link met de buitenwereld vervangen door de stank van benzine en (nog erger) het oorverdovende monotone gebrom van generatoren. Deze machines leveren niet genoeg stroom om de ‘luxe apparaten’ in het huis van zijn familie aan te laten. Wanneer we verder praten over de toekomst wordt zijn vriendelijke glimlach langzaam vervangen door een verdrietige, lege blik. Meteen heb ik spijt van mijn directe vragen.
Even later wandelen hij, zijn beste vriend en ik over straat, op zoek naar een volgende pitstop (de overheerlijke Palestijnse koffie valt het best te vergelijken met benzine; gitzwart en verdikt). Ik vraag naar hun favoriete ‘hang outs’. Ze denken allebei lang na en komen tot de conclusie dat ze die niet (meer) hebben: ze zijn het hier helemaal beu. Iedere dag is een kopie van de vorige, in hetzelfde kleine wereldje. Nog zo’n claustrofobisch element, dringt het tot me door.
Net als veel andere jongeren die aan één van de drie universiteiten in Gaza studeren, wil Mohammed zijn studie vervolgen in het buitenland. De toelating en beurs voor een Britse universiteit heeft hij al op zak. Nu moet hij ‘alleen’ nog op tijd de Gazastrook uit zien te komen. Zijn enige kans om de Gazastrook te verlaten is de grensovergang met Egypte (bij Rafah). Met hem staan nog 13.000 anderen op de wachtlijst om via die weg naar het buitenland te reizen, velen op weg naar familie, of behandeling in een Egyptisch ziekenhuis. De openingstijden van de grenspost en het aantal personen dat er per dag doorgelaten wordt, zijn vrij onvoorspelbaar. Het kan dus weken of maanden duren voordat je eventueel de Gazastrook uit kunt reizen. Maar degene die hun universiteit in het buitenland bereiken, ervaren niet alleen euforie. Veel van hen keren noodgedwongen jarenlang niet terug naar hun familie en vrienden in de Gazastrook. Anders lopen ze –vanwege vertragingen bij het uitreizen via Rafah- het risico een volgend semester van hun studie te missen. Voor degenen die deze maand (tijdens Ramadan en de zomervakantie) toch hier doorbrengen is het een tijd van emotionele herenigingen. Ik ben al menigmaal ontroerd door zulke mooie en tegelijkertijd verdrietige familiemomenten.
In het volgende blog vertel ik meer over de leefomstandigheden in deze bajes.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
VS en Europa moeten Palestijnse wens steunen
, door
Een ander geluid dan Abu Pessoptimist: de VS en Europa moeten de Palestijnse wens juist steunen, betoogt Clara Marina O’Donnell.
For months, the US and the EU have tried to discourage the Palestinians from asking the UN to recognise the state of Palestine. On both sides of the Atlantic, governments are concerned that the UN bid will exacerbate the conflict with Israel. But so far, American and European efforts have failed. Instead Washington and its EU counterparts should exploit the Palestinian initiative. If framed constructively, UN recognition could actually strengthen the prospects for peace.
Since spring, Palestinian President Mahmoud Abbas has been planning to ask the UN to recognise a state of Palestine based on the 1967 borders, and grant it UN membership in September. Abbas is portraying the initiative as part of a campaign of non-violent protests against Israel, designed to make headway towards a two-state solution at a time when peace talks have stalled.
The UN bid is very popular amongst the Palestinian population and it has gained support from numerous countries, including those in the Arab League. But the US and several EU governments worry that UN recognition would only make peace harder to achieve. Israel is already threatening to sever all assistance and contact with the Palestinian authorities out of concern that they will use recognition to pursue claims against Israel at the International Court of Justice. Furthermore, emboldened Palestinian grass roots movements and Israeli settlers might try to reclaim land from each other in the West Bank, triggering unrest and potentially violence.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Hamas zegt wapenstilstand op
, door
Foto:
copyright ok. Gecheckt 22-04-2022
Twee verhalen over Palestina
, door
Israël en de Palestijnen. Er bestaan zo langzamerhand twee verhalen. Er is het oude verhaal, dat in de westerse wereld tot 1967 zonder vragen werd herhaald: de Joden waren na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog teruggekeerd naar hun aloude land, waren laaghartig aangevallen door de Arabieren, maar weerstonden hun vijanden dapper.
Na de Zesdaagse Oorlog kwamen er vragen over het Palestijnse probleem, maar de eersten in Nederland die er iets over zeiden, werden met hoon overladen. Ze verdedigden immers standpunten van de terroristen die zich in 1964 in de PLO hadden verenigd. Geleidelijk kwam er echter meer oog voor de ellende van de Palestijnen, en inmiddels is er naast het eerste verhaal een tweede ontstaan, over Joden die zich vestigden in het aloude land van de Palestijnen en laaghartig dorpen ontruimden, en over de weerstand van het Palestijnse volk.
Wat de twee verhalen – in historisch jargon: “de twee narratieven” – gemeen hebben, is dat er selectief wordt omgegaan met de feiten. Waarom negeren de mensen die het tweede verhaal vertellen, zo vaak dat de Joden in 1947 het VN-delingsverdrag aanvaardden en dat de Arabische landen in 1948 niet vochten om de Palestijnse leiders te steunen, maar stukken van het Mandaatgebied wilden veroveren voor zichzelf? Misschien omdat Egypte en Jordanië de Gazastrook en de westelijke Jordaanoever later opgaven? Waarom erkennen Israëli’s en de aanhangers van het eerste verhaal zo zelden dat de Israëlische strijdkrachten in 1948 Arabische dorpen ontruimden, eerst uit militaire noodzaak, maar steeds meer om land over te nemen? De archieven zijn open, de Israëlische krijgsplannen zijn voor iedereen in te zien.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
In Gaza: schuldig tot het tegendeel bewezen is
, door
Lydia de Leeuw werkt sinds kort voor een mensenrechtenorganisatie in Gaza Stad en zal geregeld voor Sargasso bloggen. We wilden haar eerste verhaal dit weekend plaatsen. Dat ging over haar kennismaking met de Gaza Strook en haar eerste indrukken. Het liep anders. Hier haar verhaal over de gewelddadigheden, waar ze midden in is beland. Hier vindt u haar blog of volg haar op @lydiadeleeuw.
Donderdagochtend. Ik zit achter mijn computer te werken aan een rapport wanneer Muna, een collega, binnenkomt voor onze steevaste ochtendbabbel. Ze vraagt of ik al gehoord heb van de aanslagen in Israël en kijkt bezorgd. Kort erna lees ik het nieuws over de bussen en auto’s met soldaten en burgers die zijn aangevallen in de zuid-Israëlische stad Eilat.
De mensen om me heen maken zich geen illusies: “zelfs al zouden de daders van Mars komen, dan nog krijgen wij de schuld, en zal de Gazastrook aangevallen worden” heb ik enkelen al horen zeggen. En inderdaad, later die middag wijst Ehud Barak, de Israëlische minister van Defensie zonder enige bewijzen, onschuldpresumptie of uitleg de beschuldigende vinger richting de Gazastrook.
Degene die het zich kunnen veroorloven sloegen direct aan het hamsteren: autobezitters stonden in de rij bij benzinestations, telefoonkaarten werden in stapeltjes gekocht, net als brood en droog of ingeblikt voedsel. Toen begon het akelige ‘wachten’ op de onvermijdelijke wraakactie van het Israëlisch leger. Zonder schuilkelders, luchtalarmsysteem, of toevluchtsoord.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.