Investeren in intelligentie

Met het Strategisch Actieplan voor Artificiële Intelligentie wil staatssecretaris Mona Keijzer er voor zorgen dat Nederland door samenwerking tussen publieke en private instellingen koploper wordt op het gebied van kunstmatige intelligentie. AI verandert nu al onze wereld ingrijpend. We moeten zorgen dat we niet geleefd worden door deze technologie, maar die voor ons laten werken. Met deze gecoördineerde kabinetsaanpak leggen we de basis voor een goede bijdrage van AI aan onze maatschappij, banen en inkomsten en zorgen we dat Nederland een innovatieve koploper blijft.

Quote du Jour | luchtvervuiling maakt dommer

 

Verdorie. Dat je er dood aan gaat is al vervelend genoeg, maar blijkbaar word je ook nog dommer van luchtvervuiling:

Previous research has found that air pollution harms cognitive performance in students, but this is the first to examine people of all ages and the difference between men and women. … They found the longer people were exposed to dirty air, the bigger the damage to intelligence, with language ability more harmed than mathematical ability and men more harmed than women.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Ben jij nou zo dom…

VERSLAG - Door Nienke de Haan

De film Idiocracy schetst een samenleving die steeds dommer wordt. Terwijl hoogopgeleiden wikken en wegen over het juiste moment om een kind te nemen en dit uitstellen of afstellen, groeit het aantal kinderen van laagopgeleiden snel in de film. Kan dit scenario realiteit worden? Tijdens de Nacht van Descartes ‘Dom, dommer, domst?’ probeerden vier wetenschappers grip te krijgen op intelligentie. Ze schetsten een geruststellend beeld: we worden eerder slimmer dan dommer.

Intelligentie trainen

Dr. Jelte Wicherts (Sociale- en gedragswetenschappen, TiU) doet onderzoek naar het Flynn-effect, het effect dat het IQ van de mens elk decennium met 3 tot 5 punten toeneemt. We lijken dus niet dommer, maar eerder slimmer te worden. Hoe kan dat? Volgens Wicherts is het Flynn-effect deels een meetprobleem. “We zijn blijkbaar beter geworden in het maken van bepaalde onderdelen van de IQ test.” Als je kijkt naar hoe onze omgeving veranderd is, is dat eigenlijk logisch. We zijn gezonder, hebben beter onderwijs met kleinere klassen, groeien op in kleine gezinnen waarin we veel aandacht krijgen en leven in een complexere omgeving die veel van ons vraagt.

Onze omgeving is dus van grote invloed op onze intelligentie. Betekent dat dat je intelligentie kunt aanleren? Prof. dr. Susan te Pas (Cognitieve psychologie, UU) is positief: “Ons brein is vrij plastisch.” We zijn daardoor in staat een enorme hoeveelheid informatie te verwerken en op te slaan. Denk aan Londense taxichauffeurs die meer dan 25.000 (!) straten uit hun hoofd kennen. Maar ben je slim als je veel feiten kent? Intelligentie is volgens Te Pas grofweg te verdelen in twee soorten: fluïde intelligentie, het inzicht om abstracte problemen op te lossen, en gekristalliseerde intelligentie, kennis die je hebt opgedaan door ervaringen. Hoewel die laatste vorm van intelligentie in hoge mate trainbaar blijkt, zijn er geen eenduidige onderzoeksresultaten over het trainen van inzicht. Hoewel we weten dat zowel genen als omgeving een effect hebben op ons IQ weten we niet precies hoe die zich verhouden.

Foto: Bert Kaufmann (cc)

‘Academisch werk- en denkniveau’ betekent niet zoveel meer

Academisch werk- en denkniveau bestond nog in 1938, maar nu 40% van de bevolking hoger onderwijs heeft gevolgd, is die term niet veel meer waard. Volgens HROrganizer, een bedrijf gespecialiseerd in HR-instrumenten, is de term niet langer bruikbaar:

Mensen met een afgeronde HBO studie scoren gemiddeld nagenoeg hetzelfde op cognitieve tests als mensen met een afgeronde WO studie. Maar ook tussen MBO en HBO is er geen significant verschil te ontdekken.

Dat is een interessante bevinding.

Maar leuker nog vond ik de grafiek die bij de blog is opgenomen, De grafiek is van Jacob Luning Prak, een bedrijfspsycholoog die onder andere werkte voor Stork en Philips. In 1938 schreef hij Menschen en mogelijkheden waarin hij onderstaande grafiek opnam.

De slimste 2,5% was geschikt om aan hoger onderwijs deel te nemen. Onderwijzer(es) staat in hetzelfde rijtje als directeur. Tjonge, wat was het onderwijs toen overzichtelijk. Mooie grafiek, ook vanuit stilistisch oogpunt.

Jacob Luning Prak
 
Klik of de afbeelding voor een grotere versie.

Originele publicatie.

Via Onderwijs in grafieken.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Armoede maakt mensen dommer

Aldus een artikel in Science Magazine:

The poor often behave in less capable ways, which can further perpetuate poverty. We hypothesize that poverty directly impedes cognitive function and present two studies that test this hypothesis. First, we experimentally induced thoughts about finances and found that this reduces cognitive performance among poor but not in well-off participants. Second, we examined the cognitive function of farmers over the planting cycle. We found that the same farmer shows diminished cognitive performance before harvest, when poor, as compared with after harvest, when rich. This cannot be explained by differences in time available, nutrition, or work effort. Nor can it be explained with stress: Although farmers do show more stress before harvest, that does not account for diminished cognitive performance. Instead, it appears that poverty itself reduces cognitive capacity. We suggest that this is because poverty-related concerns consume mental resources, leaving less for other tasks. These data provide a previously unexamined perspective and help explain a spectrum of behaviors among the poor. We discuss some implications for poverty policy.

Foto: Alberto G. (cc)

SlimmerIQen gevraagd/gewenst!

COLUMN - Binnenkort kunnen we ons gaan verwonderen over hoe geweldig het is om als kind een IQ te hebben van meer dan 130. We kunnen gaan zien hoe jonge slimmeriken de meest ingewikkelde sommen en getallenreeksen weten op te lossen en de meest complexe vraagstukken tot een goed einde weten te brengen. Zo’n vijftien geselecteerde ‘Einsteintjes in de dop’ mogen namelijk met elkaar de strijd aangaan om de prestigieuze titel van ‘Slimste Kind Van Nederland.’ Na het zien van het promotie-optreden van presentator Peter van der Vorst in het programma ‘RTL Late Night’, plaats ik echter mijn vraagtekens bij het pedagogische aspect en de invloed van het programma ‘SlimmerIQen’ op de kinderen die deze kijkcijferhit zullen (moeten) ondergaan.

Zo is in een promofilmpje van de Amerikaanse versie van het slimmerikenprogramma te zien, dat de deelnemertjes op een onverantwoorde en haast slaafse manier worden klaargestoomd voor de ‘battles’ op tv. Alles wordt eraan gedaan om zo slim mogelijk voor de dag te komen, met het oog op de winst van het programma. Zo zien we rennende, schreeuwende en nog net niet schuimbekkende ouders in beeld die, gewapend met stopwatches, hun kind ‘aanmoedigen’ om zo snel mogelijk antwoord te geven op vragen en kwesties die ‘onkinds’ zijn. Worden scheikundige periodieke elementen er bijna letterlijk ingeramd en moeten ze zo snel mogelijk schaken, onder luid gejoel van pa en/of ma. Het heeft iets weg van een bootcamp, waarin ouders in hun gedrevenheid de ouderlijke taak verwisselen voor die van ‘drill instructor.’ Er zal immers gepresteerd moeten worden, totdat ze er, vaak letterlijk, bij neervallen. Opgeven is geen optie. Want is het niet zo dat hoogbegaafde kinderen barsten van de energie, extreme vastbijtertjes zijn en in hun perfectionisme niet van opgeven weten?

Foto: Marion Doss (cc)

The benefits of being dumb in politics

What is the best kind of political leader? One that is highly intelligent, or one that is sincere and reflective, Paul Frijters wonders.

It is natural to think of our political leaders as either superhumanly clever and benevolent when we agree with them, or else dumb as dishwater and evil when we don’t agree with them. Yet, if one takes our own group-loyalty out of the picture, we can ask the simple question what kind of mental qualities are likely to thrive in our Western political environment.

The political environment we have is highly competitive and combative, with constant media scrutiny and constantly shifting political factions. This gives rise to particular psychological demands and pressures: anyone who can’t keep their story straight or buckles under the relentless psychological pressure put on by the opponents from both within their own political parties and outside, is dead on arrival in politics. Hence the minimum requirement is to be very tough mentally and to have a pretty good memory and ability to keep a straight story.

This is of course why so many politicians are lawyers, for the legal profession trains people to be careful with words and to keep a line of argument, irrespective of whether they agree with it or not. So successful politicians certainly need to be in, say, the top 5% of their population in terms of smartness. This tallies well with the estimates of Simonton for the IQ of US president who assigned scores by analysing the intellectual content of their written and spoken works. He puts the average US president at an IQ of 142, with Clinton close to the top, easily 20 points ahead of Bush Junior. This indeed puts even the dumber US presidents in the top 5% of their population.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kinderen worden in rap tempo slimmer

Als je naar de verdeling van eindexamenkandidaten kijkt van de verschillende schooltypes, dan zie je een verschuiving van het VMBO naar het HAVO en VWO. Dat lijkt mooi en de Lissabon doelstellingen dat de beroepsbevolking voor 50% uit hoger opgeleiden moet bestaan komt zo binnen bereik. Of is er iets anders aan de hand?

Eerst de cijfers

In eerste grafiek kun je goed zien hoe in de afgelopen 8 jaar er een verschuiving is geweest van het VMBO naar HAVO en VWO. De verschuivingen zijn dermate groot en trendmatig dat er geen sprake meer kan zijn van toevallige fluctuaties.

Verschuiving tussen VMBO, HAVO & VWO

Grafiek 1: Verschuiving tussen VMBO, HAVO & VWO

Uit de tweede grafiek kun je afleiden waar de verschuiving hoofdzakelijk plaatsvindt, namelijk bij de beroepsgerichte leerweg van het VMBO (het laagste niveau) die verhoudingsgewijs bijna gehalveerd is. Bij de andere niveau’s binnen het VMBO zijn slechts kleine verschuivingen waar te nemen.

Verschuivingen binnen het VMBO

Grafiek 2: Verschuivingen binnen het VMBO

Eigenlijk roepen deze cijfers eerder vragen op dan dat ze antwoorden geven. Zijn onze kinderen slimmer geworden? Het is niet echt een aannemelijke conclusie dat de intelligentie in zo’n relatieve korte tijd drastisch is gestegen.

Is het onderwijs dan sterk verbeterd? Op zich zou dat een logische verklaring kunnen zijn. Onderwijsmethoden verbeteren continue. Echter, als je naar de internationale vergelijkingen zoals PISA kijkt, dan scoren Nederlandse kinderen niet beter in de afgelopen jaren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende