Benzineprijs op recordhoogte? Niet helemaal

Ja, het is weer zover, Nederland in paniek. De benzineprijs staat op recordhoogte. Maar is dit werkelijk het geval? Het is maar hoe je het bekijkt. Puur op de pompprijs bekeken klopt het. Het oude record was 1,692. En morgen staat de teller op 1,697. Maar als je het corrigeert voor inflatie (ja discutabel, want benzine deel inflatiemandje) dan is het oude record in 2011 euro's eigenlijk 1,736. Nog vier cent te gaan dus. Niet dat ik er aan twijfel dat we dit jaar het record stevig gaan breken. Hier de ontwikkeling mooi in een grafiek (ongecorrigeerd en gecorrigeerd). En als we dan toch bezig zijn, hier nog iets over de relatie olieprijs vs benzineprijs.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oliefabeltjes in NRC

DATA - Update mei 2011: De meest recente versie van de grafiek staat hier.

Je zou denken dat NRC serieuze journalisten in dienst had die hun feiten goed nalopen. En op een kwantificeerbaar onderwerp als economie moet dat toch niet al te moeilijk zijn. Helaas ging het afgelopen zaterdag goed mis. En in dit geval nog wel door een heuse “onderzoeksjournalist“.

Hier even het belangrijkste stukje uit het artikel:
Dat is raar. De hogere prijzen op de oliemarkt worden dus meteen doorberekend, maar de dalingen worden vertraagd. Sterker nog, de tarieven die een consument aan de pomp betaalt zijn de afgelopen twee jaar absoluut niet in dezelfde verhouding gedaald als de prijzen voor petroleum op de wereldmarkt.
Logische conclusie: we betalen te veel. Deskundigen zijn hierdoor niet verrast. Een hausse op de oliemarkt wordt altijd meteen omgezet in hogere prijzen aan de pomp, zo stellen zij. En bij een baisse wordt dat effect vertraagd. Dat was ook vóór 2008 het geval. Maar hoe komt dit dan?

En hier de werkelijkheid:


Eenvoudig de getallen op een rijtje zetten en je ziet dat er niets van bovenstaande uitspraken klopt.
Even wat toelichting bij die grafiek. Ten eerste ga ik uit van de olieprijs in Euro’s. Die volgt uiteraard een ander patroon dan die in dollars. Maar uiteindelijk is die voor de Europese markt relevanter.
Verder ga ik uit van de kale benzineprijs (zonder accijns en zonder btw). Want alleen dat deel wordt beïnvloed door de olieprijs. Overigens zou je daar ook weer een deel van af moeten trekken omdat zaken als raffinage en transport weer niet heel direct geraakt worden door veranderingen in olieprijs.
Vervolgens heb ik de kale benzineprijs en de prijs van olie aan het begin van de grafiek op naar honderd omgerekend zodat ze vergelijkbaar zijn. Dus als olie in het begin 50 euro was en ergens 55 euro, dan geeft dan respectievelijk 100 en 110 in de grafiek. En als benzine (kaal) bij het begin 50 cent was en later 40 cent, dan wordt dat respectievelijk 100 en 80.
De ruwe data vindt u op het tweede blad van deze spreadsheet.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dollar, euro, yuan en de race omlaag

Maar de Zimbabwaanse dollar blijft natuurlijk inflatiekampioen (Foto: Flickr/oceanic)

De Amerikaanse centrale bank gaat nog eens 600 miljard dollar aan staatsobligaties kopen (populair gezegd: ze zetten de geldpers aan). De injectie moet de economie een oppepper geven, maar oncontroversieel is de maatregel niet. Als er meer geld in omloop komt, wordt het minder waard, zo luidt immers een economische wet. Inflatie loert. Dikke kans dat de maatregel tot in Europa en China voelbaar is.

Voor de kredietcrisis toesloeg daalde de dollar gestaag tegenover de euro, vanwege het enorme Amerikaanse begrotingstekort. De yuan was chronisch ondergewaardeerd, maar daar viel weinig aan te doen, omdat China geen vrije economie heeft en de wisselkoers een politieke aangelegenheid is. De Chinezen zorgden zo dat ze hun producten voor westerse begrippen goedkoop konden maken. Het heeft zo zijn voordelen om een ongunstige wisselkoers te hebben.

Toen de crisis toesloeg, bleek de eurozone een aantal zeer zwakke broeders te hebben. De euro daalde ten opzichte van de dollar, en dat kwam goed uit, want het maakte export goedkoper (vooral Nederland en Duitsland profiteerden daarvan). De 600 miljoen uit de Amerikaanse geldpers – een vrij uitzonderlijke maatregel buiten crisistijd – gooit het nieuwe evenwicht weer door de war. De dollar zal weer dalen ten opzichte van de euro. De yuan heeft een paar maanden geleden een soepeler wisselkoers gekregen, maar heeft inmiddels maatregelen genomen om een toevloed van dollars te stoppen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Volgt de benzineprijs wel de olieprijs? Update april 2010

Update mei 2011: De meest recente versie van de grafiek staat hier.

Ja hoor, benzineprijs aan de pomp een beetje omhoog en gelijk hoor je weer “de man op straat” mopperen over kwartjes van Kok en de oliemaatschappijen die zulke graaiers zijn. Dat laatste hebben we een keer ontkracht. Maar we zitten weer wat verder in de tijd, dus de gegevens maar weer geactualiseerd. En wat blijkt? De oliemaatschappijen volgen heel netjes de prijs, op én neer.

Hoe moet u de grafiek lezen?
Om te beginnen is de gemiddelde benzineprijs (Euro 95 loodvrij) per week genomen. Daar is eerst de btw vanaf gehaald en vervolgens de accijns en andere toeslagen van de overheid. Daarbij hebben we de olieprijs in euro’s genomen in diezelfde week.
Om de getallen vergelijkbaar te maken hebben we de prijs in de startweek vertaald naar 100. Alle opvolgende weken zijn dus in verhouding tot die 100.

Hier de ruwe data in Excel formaat. Kunt u zelf ook spelen.
Binnenkort ook maar weer een update van de benzineprijs in historisch perspectief (inflatiegecorrigeerd)

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Inflatie is pensioenbelasting

Hieronder volgt een gastbijdrage van Marcel Meijer: docent economie en wiskunde en blogger op economische onderwerpen, dit artikel werd ook gepubliceerd op zijn eigen blog.

De staatsschuld is flink opgelopen het afgelopen jaar. Deze schuld moet worden afbetaald in de toekomst. Nu bestaat er de misvatting dat inflatie goed is omdat de overheidschuld dan minder wordt. Althans minder in reële zin.

De overheid kan de schuld verminderen door te bezuinigen. Aan het AOW-debat zien we dat dit een moeilijk traject is. We hebben nog een aantal van dergelijke maatregelen nodig om de zaken vlot te trekken. Dan moet je denken in de richting van het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek en het privatiseren van het hoger onderwijs. Dit is politiek een mijnenveld en waarschijnlijk dit dus niet voldoende opleveren.

Verder is het mogelijk om de belasting te verhogen. Nu zijn belastingen erg slecht voor de economie onder normale omstandigheden. Maar in de kwetsbare economie die we nu hebben is het funest. De economische groei is zelfs in een optimistisch scenario erg zwak. Een belastingverhoging zou deze groei ook nog eens afremmen. Duidelijk geen goed plan.

Dan blijft over de inflatie oftewel meer geld bijdrukken. Simpel gezegd de overheid zet de geldpers aan en vergroot zo de geldhoeveelheid. Hierdoor zie je de prijzen toenemen. Waarschijnlijk zullen ook de inkomens en de belasting met de inflatie meegroeien. Alles wordt gerekend tegen hogere prijzen, maar de schuld is hetzelfde gebleven. En zie hier het magische middel om de overheidsschuld te lijf te gaan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Overdrijven met de benzineprijs in nu.nl advertorial

Natuurlijk is een advertorial bedoelt om de schijn op te wekken normale content te zijn maar tegelijk een gunstig beeld te schetsen van het product dat je kwijt moet. Maar wees dan wel voorzichtig met cijfers. In dit geval gaat het om een advertorial van VW op de site van nu.nl, die graag zuinige auto’s verkoopt (lovenswaardig). Om dat een beetje aan te moedigen halen ze een oud rapport van de Bovag uit te kast waarin staat dat de benzineprijs sinds 1971 met een factor 5 is gestegen. En zelfs reken houdend met inflatie 1,5 keer zo snel.

Tja, dat klopt als je kijkt naar de piekprijs in 2008. Maar daar moet je nu niet mee aankomen. De huidige prijs aan de pomp is geen €1,59 maar €1,35.
En als ik het uitreken is dat dus (volgens mijn tabel) een factor 4,7. En als je het inflatiegecorrigeerd bekijkt, is het een factor 1,3.
Maar we kunnen het nog wat mooier maken door de minimum prijs dit jaar te pakken, €1,18. Dan zijn de factoren respectievelijk 4,1 en 1,1.

Tot zover dit korreltje zout. Goed excuus om de benzineprijstabel weer eens een update te geven. Nu ook met de minimumprijs per jaar (inflatiegecorrigeerd).
benzine_1970_2009_470

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het land van de greenback

Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn vijfde bijdrage aan Sargasso vanuit Zimbabwe.

Voor het eerst ben ik in een ‘gedollariseerd’ land. Zimbabwe heeft op 14 april officieel de Amerikaanse dollar als wettig betaalmiddel ingevoerd. Met de eigen munteenheid, de Zimbabwaanse dollar, is niets meer te koop. Een noodgreep, maar onvermijdelijk toen de Zimbabwaanse dollar inflatiepercentages van enkele duizenden procenten per dag ging scoren, volgens mij een nieuw wereldrecord dat nog wel even stand zal houden.

Ik zie dat Tapiwa Zivira, en rustige jongen van de landarbeidersbond GAPWUZ, een kreukloos briefje van 50 triljoen Zimbabwaanse dollar gebruikt als boekenlegger in de dikke Engelstalige pocket die hij tijdens de rit met het vakbondsbusje naar Nyanga probeert te lezen. Een 5 met zoveel nullen dat ik duizelig wordt als ik ze probeer te tellen, terwijl we over de hobbelige tweebaans asfaltweg rijden. De chauffeur moet soms flink manoeuvreren tussen de gaten in de weg, maar dit is de beste weg van het land.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dollar te zwak: nieuwe internationale munt

bernankedollarFED-president Ben Bernanke laat God’s water over God’s akker stromen. Het is nog maar de vraag of dit water de akker vruchtbaar zal maken of zal verzuipen? De Amerikaanse geldpers draait sinds gisteren op volle toeren. Bernanke maakte bekend dat de centrale bank (FED) de overheidsschulden overneemt – om te beginnen voor een totaalbedrag van 300 miljard dollar. Dit financiert hij door nieuw geld te creëren (Volkskrant). De financiële markt reageerde direct ‘enthousiast’: de dollar daalde met 4% naar 0,73 euro. Het is dus nog maar de vraag deze actie van Bernanke de Amerikaanse economie weer kan aanjagen of dat hij inflatie creeërt en de dollar waardeloos maakt?

Volgende week zal een VN-panel van financiële experts pleiten om de dollar los te laten als internationale reserve valuta (YahooNews). Volgens het panel zou een combinatie van verschillende valuta, zoals destijd met de European Currency Unit (ECU), de rol van de dollar moeten overnemen. Dit creeërt een stabielere situatie dan nu het geval is. “It is a good moment to move to a shared reserve currency” aldus valuta expert Avinash Persaud van het VN-panel. Gaan de Verenigde Naties, die jarenlang werden gekoeieneerd door de Verenigde Staten, nu de VS redden met een van oorsprong Europees plan? Dan moet de dollar nog wel wat waard zijn om in dat mandje van deze nieuwe internationale reserve valuta te stoppen…

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende