Zomergasten 2023 met Theo en Kamagurka

Vorige week leek Theo Maassen meer op zijn gemak met zijn gast, omdat ze een bepaald soort humor gemeenschappelijk leken te hebben. Bibi Dumon Tak zat ook wat losser in de uitzending dan de voorgaande gasten. Humor is nu het bruggetje van de vorige Zomergast naar die van komende avond: cartoonist, theater- en televisiemaker en allround kunstenaar Kamagurka. Sterker nog: zowel Bibi Dumon Tak als Kamagurka hebben ‘iets’ met jagers. Kijk en zoek de overeenkomsten… https://www.youtube.com/watch?v=f4fLqCpbR1A&t=4s U ziet: waar Bibi Dumon Tak het nog bij een vervloeking liet (”Moge deze jager branden in de hel, zoveel jaren gelijk een wild zwijn haren heeft”, uit het schotschrift ‘In een groen knollenland’), gaat Kamagurka, a.k.a. Luc Zeebroek, een stapje verder. Dat is nou net waar we Kamagurka vanavond over zullen horen: Ik wil het ook hebben over grenzen. Over de grens van de grap, de mensen die die grens aftasten en er soms overheen gaan. Zijn er grenzen aan grappenmakerij? Nee, stelt Kamagurka, er zijn alleen grenzen aan de ernst (NOS, 2018, n.a.v. de tentoonstelling ‘Kamagurkistan - Voorbij de grenzen van de ernst’, in het Noordbrabants Museum). Het levensmotto van Kamagurka (Nieuwsblad.be, 2007): Provocatie is mijn levensmotto. Ze is noodzakelijk om de waarheid aan het licht te brengen. Ik schilder, teken en beschrijf de mensen zoals ik ze zie. Zo maar een beetje ‘ins Blaue hinein’ provoceren is niet de bedoeling: Niets is leuker dan de provocatie op voorwaarde dat je iets vernieuwends brengt Het is bij Zomergasten niet gebruikelijk dat er fragmenten worden getoond waarin de gast zelf centraal staat. Maar in dit geval zou het aardig zijn om uit het oeuvre van Kamagurka een vernieuwend stukje provocatie te lichten. Ik vrees dat zo’n stukje niet snel te vinden zal zijn. Laten we eens kijken naar een fragment uit ‘Welkom in Kamagurkistan’, een show opgenomen in comedyclub Toomler (Amsterdam). Het gaat om de scene over zinloos geweld, in de eerste 2 min. 15, https://www.youtube.com/watch?v=RZ-_jHrcdXo Roept u maar. Grappig? Provocatief? Vernieuwend? Grensverleggend? Wat hier de bedoeling van is, blijft vaag. Of Kamgurka hier een eigen visie weergeeft, is even onduidelijk. Wellicht zal hij zeggen dat het er louter om gaat de wereld op zijn kop te zetten. Opdat we ook eens anders tegen vanzelfsprekendheden aankijken. De toegepaste truc is geenszins vernieuwend: een typetje opvoeren. Daarmee houdt de komiek altijd het verweer achter de hand dat niet hij, maar dat typetje zo’n verwrongen wereldbeeld heeft. Gastheer Theo Maassen heeft ruim ervaring met ophef, zodra mensen zich een buil vallen aan bepaalde grappen. 'Wat zou het fijn zijn als meer Ajacieden ook ziek worden.' concludeerde Maassen in zijn show ‘Van kwaad tot erger’, naar aanleiding van applaus dat voetbalfans van Ajax, Fijenoord en PSV aanhieven toen bekend werd dat Johan Cruijff longkanker had. Dat viel her en der verkeerd. Ook een grap over Wilders was tegen het zere been van bepaalde groepen. “Als een hond vals is, krijgt hij een spuitje, maar als een politicus vals is dan krijgt hij persoonsbeveiliging. Ik ben voor de vrijheid van meningsuiting maar ik ben tegen persoonsbeveiliging. Misschien dat mensen dan net iets langer nadenken voordat ze wat zeggen”. Dat kwam uit de show ‘Met alle respect’, dat tot meer reuring leidde. 'De PVV. In Volendam! Dat hele dorp is 100 procent blank. De enige variatie die ze daar hebben in huidskleur zijn de slachtoffers van de cafébrand in Volendam’. Ook dat viel slecht en niet alleen bij Volendammers. Opmerkelijk is wel dat de ophef pas ontstond toen de shows op televisie verschenen en niet gedurende de theatertour. Overigens vond icoon Jan Keizer, frontman van de Volendamse band BZN,  dat nog wel kunnen. Hij stoorde zich meer aan ‘grumpy old man’ Maarten van Rossem die Volendam als achterlijk bestempelde. Over Theo Maassen zei Jan Keizer: Als cabaretier is het ook een beetje je taak om tegen heilige huisjes aan te trappen, nietwaar? Hij is een slimme man, prettig gestoord en goed in zijn teksten. Liever dat, dan die vervelende Maarten van Rossem die het in De Slimste Mens alleen maar heeft over ons ‘achterlijke dorp’ In de vorige uitzending daagde Theo Maassen Bibi Dumon Tak uit tot een beetje armworstelen. Wie weet krijgen we vanavond een wedstrijdje grensverleggende humor te zien. Kijkt u met ons mee? Vanavond, 20.20 uur, VPRO op NPO2. En zoals altijd zien we tijdens de uitzending graag uw reacties op het gebeuren tegemoet. Morgen hier de Sargasso-recensie, nu weer van Max Molovich.

Door: Foto: Schermafbeelding website VPRO Zomergasten 2023 Kamagurka foto © reinier van brummelen
Foto: Marco Verch Professional Photographer (cc)

Variété

Vorig jaar haalden we wat clownerie en acrobatiek uit de archieven. Oude school comedy. Omdat een Kerst zonder lachen een Kerst is die u niet heeft geleefd, ook vandaag wat ouderwetse humor.

Op de Nederlandse televisie zie je bar weinig komische variété, clownerie, acrobatiek en jongleren. Wel wat cabaretshows. En talkshowpresentatoren zijn geen van allen leuk, dus die profileren hun humor met van internet geplukte voorvallen die naar hun opinie komisch zijn.

Maar humor om de humor? Nee, da’s erg minimaal aanwezig op tv. Er zou eens onderzoek gedaan moeten worden of dat misschien de oorzaak is van al dat chagrijn in den lande.

Hoewel ik een puik stukje cabaret of een hoogstandup comedy zeer kan waarderen, val ik vaak voor de tekstloze humor. Eenvoudig stil, maar oh zo fraaie humor.

En soms is vormgeving en stijl van belegen variété, als het vakmanschap in orde is, valt er veel te genieten.

Mag ik u in dit kader wat oubolligheid aanbieden, waarbij ook bij u hopelijk de mondhoeken zich omhoog gaan krullen? Het Duitse duo Gogol en Max.

We houden ons aanbevolen voor meer woordeloze humor. Heeft u tips?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | There Is A Hole In The Bucket

Harry Belafonte in de rol van domme August met af en toe de mimiek van Stan Laurel. En de stem van Odetta, als Liza, met haar ingehouden ergernis over die sul. De muzikale begeleiding bestaat uit eenvoudig, herhaald gitaargetokkel.

En ja, het is een kinderliedje, want er is ook een SesameStreet uitvoering van (waarin Liza aanmerkelijk minder geduld heeft dan Odetta) en nee, het lijkt alleen maar een kinderliedje, want ik ben af en toe ook wel ‘ns op zulke complexe, samenhangende problematiek gestuit waarin alles tegen mij leek te werken en adviezen open deuren waren.

Closing Time | Schuurpapiermuziek

Eindelijk weer eens iets wat lekker schuurt en wringt (…) Ik vond het allemaal toch wel erg conventioneel en braaf worden, deze rubriek, over de laatste maanden.

Aldus een onzer reageurs.

U wilt muziek die schuurt?  Wat dacht u van schuurpapiermuziek?

Okee, beetje flauwe reactie op die reactie. Maar de uitvoering van het symfonieorkest hierboven roept wel de vraag op: Does humor belong in music?

Daar is afdoende antwoord op gegeven door Frank Zappa. Laten we ook eens een Zomergasten-keuzefilm doen: Kijk naar de volledige Does humor belong in music?, dat meteen al schurend begint….

Closing Time | The My-O-My

Vriend A. te G. was bij zijn oudere neef op bezoek geweest en had bij die gelegenheid even rondgeneusd in zijn ouwe elpeeverzameling. ‘Kun je bij Sargasso niet een keer wat van die lowyoyo stuff van Captain Beefheart doen? Ik luisterde net naar Clear Spot, en dat is goed hoor.’ Nou is Captain Beefheart altijd een beetje aan mij voorbij gegaan. Ik ken hem niet. Behalve natuurlijk dan van die treffend, beroemde foto die Anton Corbijn van hem heeft gemaakt. Maar op youtube zag ik, al grasduinende in het oeuvre van de captain, ineens Sjef van Oekel voorbij komen. En Evert van der Pik ook nog. In Van Oekel’s Discohoek. (Hoe het zangeresje heet, weet ik niet). Daar trad kapitein biefstuk al onwennig playbackend op en doet The My-O-My. Maar volgens mij had hij het wel naar zijn zin. Hij dolt nog wat met pianist die op zijn verzoek een moppie Yesterday doet. En dan krijgt Don Van Vliet tot slot nog een beker, die opgehaald moet worden uit het toilet, uitgereikt, ‘vanwege zijn progressieve succes’, aldus Sjef van Oekel.

Closing Time | Journey Of The Sorcerer

Wat is dit?
The Eagles.
Serieus?
Serieus.
The Eagles van dat Hotel Calfornia?
Ja.
Waar je wel kunt uitchecken maar nooit kunt vertrekken?
Ja.
Van die verschrikkelijke Top 2000 muzak? Laat dan maar zitten verder.
Janee, dit is wat anders. Dit nummer is heel erg kort, dat scheelt al, en het is instrumentaal en, daar ging het mij eigenlijk om, het is gebruikt als tune voor de film en het radiohoorspel The HitchhikersGuide To The Galaxy.
Ah, van Dent, Arthur Dent en Marvin de depressieve robot.
Ja, en van 42.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende