Heb jij je hartje al aan Jezus gegeven?

Hoe je daar gekomen was, wat je daar deed en hoe het precies zat, dat wist je natuurlijk niet, je was acht, misschien negen. Je ouders waren daar, in de nadagen van hun geloof. Maar wat deden ze daar? Jij ging mee op de achterbank van de auto. En daar stond je, bij zo’n beetje het meest afgelegen huis van Nederland. Ergens in de wouden tussen Loenen en Eerbeek. Wat deden je ouders daar? Kenden ze die man? De man die jou aankeek en vroeg: ’Heb jij je hartje al aan Jezus gegeven?’ Je had geen idee. Wat werd er tegen je gezegd, welk antwoord werd er van jou verwacht? Je hartje? Later, jaren later, bleek dat je in het huis geweest was van Johannes Roeleveld van Takkebos, bijgenaamd: De Noach van Eerbeek. (Lees en zie de dramatische foto in het artikel vanaf pagina 15). Johannes Roeleveld was niet alleen zwaar gelovig en Evangelist (in zijn tuin stond een bord met daarop JEZUS LEEFT), maar hij was ook preparateur. En daar, in de bunkers onder zijn huis, kwamen die twee passies samen, de Evangelist en de Preparateur. De politie deed in 1982 een inval bij hem omdat er het vermoeden bestond dat hij beschermde diersoorten in zijn bezit had. En dat klopte. Johannes Roeleveld, hij dacht dat hij Uitverkorene was, had voor zijn Ark 200.000 opgezette dieren opgeslagen in de ruimtes onder zijn villa. Wachtend op de eindtijd, wachtend op het signaal van de opstanding. Hij verklaarde dat God hem die opdracht had gegeven. Hij noemde zich een trouwe slaaf van de Heer en was ervan overtuigd dat Jezus hem zelf zou ophalen over een door hem gebouwde brug en een door een gouden poort. Elke paar jaar werd die poort weer met een potje bronzen verf opgeknapt. En die taxidermist, de Noach van Eerbeek, had aan jou gevraagd of jij je hartje al aan Jezus had gegeven. Je rilde. De foto's bij dit artikel zijn gemaakt door Maria Willems bij De Verbeke Foundation in 2009 en 2020.

Door: Foto: Maria Willems (cc)
Foto: Roel Wijnants (cc)

Behoorlijk links

OPINIE - De afgelopen tijd heb ik me eens neergezet aan de studie van het pamflet van ‘Vrij Links’, uit de Volkskrant van 17 mei 2018, geschreven door Asis Aynan, Femke Lakerveld, Eddy Terstall en Keklik Yücel. Een ronkend betoog dat begint met Spinoza en de Verlichting en eindigt met een pleidooi voor secularisatie en individuele mensenrechten. Daartussen zijn enkele pareltjes te vinden, ik citeer er een paar.

Twijfel en onderzoek zijn de stuwende krachten achter individuele ontplooiing; leerlingen moeten (zelf)kritisch leren nadenken en eigen inzichten kunnen ontwikkelen over alle religies en levensbeschouwingen.

Een open maatschappij staat of valt met de aanwezigheid van het vrije woord.

Geen enkel idee, religieus of profaan, is in de vrije wereld boven kritiek verheven. Ideeën hebben geen rechten. Burgers hebben rechten.

Dat zijn van die stellingen die zo zijn geformuleerd dat je het er onmogelijk mee oneens kunt zijn.

Nou ja, het kan wel, maar als je dat doet, heb je meteen voor een hele avond stof om je gesprekspartners uit te leggen hoezo en waarom. En niemand die de moeite neemt om zo lang naar je te luisteren. Dus het werkt: platitudes. Dat was de eerste barst in mijn enthousiasme.

De tweede barst was stilistisch van aard: het pamflet bestaat uit 52 zinnen. Daarvan zijn er 13 stellingnames, zoals: Vrij Links staat voor gelijkwaardigheid van de mens ongeacht geslacht, huidskleur, geaardheid en levensovertuiging (ook zo’n zin waar je maar beter geen kritiek op kunt hebben) en 39 beschrijvende oordelen, zoals de beginzin: Groepsdenken splijt het land.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vijftig wetenschappers slopen god

Niet dat u het nog nodig heeft, maar mocht u wat inspiratie zoeken om god weer eens dood te verklaren, of om de volgende Jehova’s getuige aan de deur even de mond te snoeren, kijk dan naar onderstaande compilatie. Vijftig topwetenschappers spreken zich uit over god. De stand aan het einde van dit filmpje? Atheisten 50 – Gelovigen 0.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

De Kroonboekenclub | Hoe een klein rotgodje God vermoordde

OPINIE - Guus Kuijer is de uitvinder van een nieuwe stroming in het Nederlandse geestelijk denken: het vrijzinnig atheïsme. Hij gelooft niet in God, maar hij valt er anderen niet mee lastig. Zijn gedachtewereld staat tegenover die van orthodoxe atheïsten als Richard Dawkins als het denken van Harry Kuitert tot dat van de SGP, en de ware atheïst zal het dan ook behoorlijk moeilijk hebben met het werk van Kuijer van de afgelopen jaren: van zijn Bijbel voor ongelovigen, waarvan binnenkort het laatste deel verschijnt tot en met zijn tien jaar geleden verschenen Hoe een klein rotgodje God vermoordde.

Kuijer weigert namelijk uit te gaan van de centrale premisse van het strenge atheïsme dat alle geloof gebaseerd is op halstarrige onnozelheid. Die premisse kan bijvoorbeeld niet verklaren waarom grote geesten zich eeuwenlang met dat geloof hebben beziggehouden. Er móét wel iets waardevols in het geloof zitten – goede verhalen, waardevolle inzichten – en Kuijer wil dat eruit proberen te peuren.

Miezerig Mannetje

Dat betekent niet dat hij zich wil overgeven aan een vaag ietsisme, integendeel. Van de wereldgodsdiensten roept het jodendom duidelijk de meeste sympathie bij hem op, en wel vanwege de doorlopende rationele discussie die er (in ieder geval volgens Kuijer) wordt gevoerd – door de joden onderling, én door de joden met hun God. In Klein rotgodje haalt Kuijer verhalen aan waaruit blijkt dat mensen in het Oude Testament God soms tot de orde riepen.

Foto: Dick Aalders (cc)

De onzin van het CBS (2)

ACHTERGROND - Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de religieuze kaart van Nederland 2010 – 2013 gepubliceerd. Reden voor blast from the past Ambroos Wiegers, alias Prof. Hoxha, om op GeenStijl los te gaan over het aantal islamieten in Amsterdam (‘Islam grootste geloof in 020 en 070’), maar zijn schuimbekkende totaalgekte kunt u zich besparen. Er is iets vreemders aan de hand en wel met het CBS zelf.

De cijfers (pdf) die het CBS presenteert, zijn onderverdeeld naar katholieken, hervormden, gereformeerden, volgelingen van de PKN, islamieten, joden, hindoes, boeddhisten en een restgroep. Met andere woorden: het CBS presenteert de cijfers van vier onderstromingen van het christendom naast die van de hoofdstromingen islam, jodendom, hindoeïsme en boeddhisme.

Dat is hoogst onterecht. De verschillen tussen sjiieten en soennieten zijn heel goed vergelijkbaar met die tussen katholieken en protestanten: andere heiligen, andere riten en andere ‘bedevaartsoorden’; een waar schisma gegroeid uit een historisch meningsverschil over de opvolging van de profeet Mohammed. En de paus is, ik zeg het maar even voor wie het niet weet, formeel de plaatsbekleder van die andere profeet, Jezus Christus. Ik bedoel maar.

Nu zal een verdere versnippering van de gepresenteerde religieuze kaart van Nederland niet erg bijdragen aan de helderheid ervan. Zo veel sjiieten telt ons land niet en een versnippering van bijvoorbeeld de toch al kleine joodse gemeenschap in traditionele asjkenazi’s, liberalen, masorti enzovoorts zou al helemaal verzinken in promillages waar niemand nog iets zinnigs mee kan.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Nico Hogg (cc)

Busje voor de vrijheid

OPINIE - Het ‘refo-busje’ staat ter discussie: moeten wij als gemeenschap meebetalen aan het relatief dure vervoer van kinderen die naar een zwartekousenschool gaan, terwijl ze, wat ons betreft, best ook naar een school dichterbij kunnen? Bart Voorzanger vindt van wel.

Niet omdat ik die kinderen per se naar zo’n school wil hebben – daar ga ik niet over – maar vanwege het principe. Wij zijn terecht trots op de vrijheden die ons staatsbestel kenmerken, en dan moeten we niet zeuren als het wat kost om die vrijheden in stand te houden.

Een ding vooraf: de term ‘vrijheid van onderwijs’ is historisch verklaarbaar, maar hij geeft niet weer het echt om gaat. De kern van de zaak is de vrijheid van ouders hun eigen kinderen op te voeden, ze hun eigen normen en waarden mee te geven, en ze te leren wat zij voor waar houden, vóór die kinderen kennismaken met, en verward raken door, de waarden en waarheden van andersdenkenden. Het wordt tijd dat we ‘vrijheid van onderwijs’ vervangen door een grondwettelijk gegarandeerde ‘vrijheid van opvoeding’.

Uiteraard moeten die kinderen uiteindelijk leren dat ándere mensen soms heel anders tegen het universum aankijken. En als we de boel een beetje bij elkaar willen houden, is het handig wanneer ze die anderen daarin ook alle vrijheid gunnen. Nog mooier is het wanneer ze – en zij niet alleen! – beseffen dat alle moraal en elke opvatting over de herkomst van het universum uiteindelijk berust op je eigen keuze de werkelijkheid op een bepaalde manier te zien. Maar niet alles tegelijk graag. Dat kan geen mens aan.

De mens is een verhalend beest

Een paar jaar geleden, toen ik nog rookte, zag ik in een tabakswinkel, zo’n 100 meter van de plek waar het folkloristische zelotenclubje Sharia 4 Holland afgelopen zaterdag haar zogenaamde persconferentie hield, een wat oudere moslim het laatste vakje schoonkrassen van een kraslot. Hij had niks gewonnen en liep naar buiten. Ik kocht mijn sigaretten en liep ook naar buiten, waar de oudere moslim enigszins verweesd stond te staren naar de bij dit soort winkeltjes gebruikelijke carrousel vol met scabreuze kut-en-piemel-groetjes-uit-Amsterdam-kaarten.

Het moet zwaar zijn, bedacht ik me toen, om hier, in het libertijnse Amsterdam, aan de strenge eisen en regels te voldoen van een man die, een kleine 1400 jaar geleden alweer, beweerde de laatste profeet te zijn van een sadistische woestijngod die zijn sporen ruimschoots had verdiend in het bedenken van onrechtvaardige strafmaatregelen.

De zeepkistenzeloot van Sharia 4 Holland verwoordde het als volgt:

“Kijk om je heen, wat is dit voor maatschappij? Achter ons heb je de prostitutie, de rosse buurt. Rechts van ons de gokhallen met de gokjunkies. Links van ons hebben wij de mode-industrie met de cosmeticajunkies. (…) Dit is de as van het kwaad, waar we nu staan, het zogenaamde monument van de vrijheid. Dit is niks anders dan een monument waaromheen zich alle perversiteiten van Nederland heeft verzameld.”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Kwaad

Safranski’s boek gaat over ‘het Kwaad’, het nadenken over de oorsprong van het kwaad en de relatie tussen God, vrijheid en het kwaad. De auteur geeft inkijkjes, maar pretendeert geen allesomvattend overzichtswerk te schrijven. In ieder hoofdstuk werpen nieuwe steeds nieuwe grote westerse denkers een ander licht op het onderwerp. Die benadering doet recht aan de complexiteit van het thema. Er is zoveel geschreven over ‘Het Kwaad’, dat een allesomvattend overzichtswerk simpelweg onmogelijk is. Van Plato tot Kant en van Sartre tot Aristoteles: er zijn letterlijk duizenden boeken geschreven die de duistere kant van het leven behandelen. De schrijfstijl is zeer toegankelijk, maar desondanks is werk van Safranski geen pageturner. De reden is dat het onderwerp filosofisch, abstract en van hoogintellectueel niveau is. Dat is tegelijkertijd de aantrekkingskracht van het boek: hoeveel boeken over moeilijke onderwerpen lezen lekker weg?

Het Goede
De schrijver hanteert een thematische afbakening. Hij bespreekt wat westerse filosofen geschreven hebben over het kwaad. Augustinus, Nietschze en Freud tref je in dit werk volop aan, oosterse wijzen als Boeddha, Ghandi of Confucius zul je niet aantreffen. Verder luidt de ondertitel van zijn boek: ‘Of het drama van vrijheid’. Dankzij onze vrijheid, hebben we ook de vrijheid om het kwade te kiezen. Met vrijheid bedoelt Safranski de vrije wil van de mens. De ondertitel geeft al aan dat het boek zich niet beperkt tot één enkel onderwerp. Sterker nog: het boek gaat evengoed over God, het goede, de werkelijkheid, De vrije wil en vrijheid in het algemeen. Al is de hoofdstukindeling min of meer chronologisch, uitweidingen en zijwegen worden niet geschuwd. Na een bespreking van de 4e eeuwse kerkvader Augustinus en zijn mening over de zonde en de Heilige Geest, gaat hij makkelijk over op de mening van 20ste-eeuwer Albert Einstein. Zo horen we Einstein spreken over menselijk bewustzijn. “Een menselijk wezen is een deel van het geheel dat we ‘universum’ noemen, een in tijd en ruimte begrensd deel. Hij ervaart zichzelf, zijn gedachten en zijn gevoelens als losstaand van alle anderen –een soort optische illusie van zijn bewustzijn. Die illusie is voor ons een soort gevangenis die ons beperkt tot onze persoonlijke verlangens en onze genegenheid jegens de weinige personen die ons na staan. Onze taak moet het zijn onszelf uit die gevangenis te bevrijden.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Christenen tegen verbod op belediging van godsdiensten

Logo VN (Foto: Wikimedia Commons/Spiff)

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft vorige week opnieuw een resolutie aangenomen die oproept om het beledigen van godsdiensten overal in de wereld te bestrijden. Eerder waren ook al resoluties met dezelfde strekking aangenomen, afkomstig van de organisatie van islamitische landen (OIC). De tekst van de resolutie (zie concept nr. A/C.3/65/L.46/Rev.1) is algemeen gesteld en roept in alle toonaarden op tot verdraagzaamheid voor gelovigen in de hele wereld. Slechts op een plek is er een explicite verwijzing naar de islam, namelijk daar waar bezorgdheid wordt uitgesproken over de onjuiste associatie tussen islam en schendingen van de mensenrechten en terrorisme (punt 7). De resolutie bevestigt eerdere uitspraken van de VN waarin staat dat “terrorism cannot and should not be associated with any religion, nationality, civilization or ethnic group…”

Tegen deze resolutie is geageerd door de internationale christelijke organisatie Open Doors. Dit is een organisatie die opkomt voor vervolgde christelijke minderheden en in landen met een christelijke minderheid actief is door bijbels te verspreiden en trainingen te geven.

Begin deze maand bood Open Doors 400.000 handtekeningen aan bij de VN tegen het aannemen van deze resolutie. De belangrijkste kritiek op de resolutie is “dat godsdiensten in bescherming worden genomen en daarmee de meerderheid die een bepaalde godsdienst aanhangt. Religieuze minderheden kunnen met een verwijzing naar deze resolutie worden onderdrukt. In veel moslimlanden mogen christenen niet zeggen dat Christus de Zoon van God is, omdat dit een belediging is voor de islam.” De resolutie is weliswaar niet bindend, maar als deze telkens wordt aangenomen bestaat volgens Open Doors de kans dat ze wordt opgenomen in een internationaal verdrag.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende