Zomercollege: de gestage economische teloorgang van het Westen

Jon Moynihan is uitvoerend voorzitter van de PA Consulting Group, een internationaal adviesbureau op het gebied van alle aspecten van IT, management en innovatie in werkelijk alle sectoren van overheid en bedrijfsleven; of het nu zakelijke en financiële dienstverlening betreft, industrie en logistiek, of (semi-)overheid en de nutssector. AP's paradepaardjes draaien om kostenbesparing en efficiëntie. Het stemt dan ook weinig hoopgevend dat Moynihan in een uitvoerige powerpointpresentatie voor de London School of Economics eerder dit jaar, voorspelde dat het Westen gedoemd is achteruit te blijven kachelen terwijl opkomende industriën als China, India en Brazilië het stokje van het economisch wereldleiderschap langzaam maar zeker over zullen nemen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Naar een rechtvaardige economie

, door

De huidige mantra van groei, groei, groei is niet vol te houden. We zouden daarom onderscheid moeten maken tussen twee vormen van economische activiteit: kerneconomie en preteconomie. Een gastbijdrage van architect Aad Breed.

In de natuur komt ongebreidelde groei niet voor, behalve bij kanker. Alle organismen kennen een periode van groei, die stopt zodra de volwassenheid is bereikt. Toch zijn alle huidige regeringen gericht op ongebreidelde economische groei, in de overtuiging dat daarmee de armoede in de wereld kan worden opgeheven.

Nergens in de Universele Verklaring van Rechten van de Mens wordt echter vermeld, dat ieder mens recht heeft op economische groei. Wel staat er dat ieder mens recht heeft op voedsel, kleding, zorg en een fatsoenlijk onderdak. Waarom is geen enkele regering met deze vorm van globalisering bezig?  

Economische groei

De huidige gerichtheid op economisch groei is uiteindelijk fataal voor de maatschappelijke stabiliteit. Door het voortdurend dreigen met banenverlies (en dus armoede), wordt iedereen momenteel gedwongen tot zijn 67e jaar te werken, louter en alleen om ten koste van de armen elders in de wereld de eigen nationale overvloed nog overvloediger te maken. In de overtuiging dat als het regent voor de bazen, het druppelt voor de knechten, moeten banken en grote bedrijven rijker worden dan ze al zijn. Alle heil moet komen van het ondernemerschap.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ik ben een anders-globalist

, door

Dennis Luts staat op het Occupy-kamp in Amsterdam. In deze gastbijdrage vertelt hij waarom hij daar staat.

Ik ondersteun Occupy uit onvrede met het huidige financiële stelsel én het huidige politieke stelsel gebaseerd op eigenbelang, de zogenaamde vrije markt én de centrale overheid met zijn parlementaire vertegenwoordiging en tenslotte de fundamentele culturele ondersteuning die hetzelfde is voor beide opvattingen of ideologieën. In de Volkskrant van 31 oktober werd dat perfect geïllustreerd door de polemiek tussen Thomas von der Dunk en Bert Brussen. Zij zitten beide vast in de 20e eeuw met de valse links-rechts tegenstelling die we maatschappijbreed kennen en die het zicht ontneemt op de oplossingen die feitelijk voor het oprapen liggen.

Links en rechts, en dus ook de beide heren, blinken uit in bekvechten en jij-bakken, illustratief voor het vastgelopen politieke stelsel. Zowel von der Dunk en Brussen en dus links en rechts hebben zowel gelijk als ongelijk. Gelijk als het het verwijt aan de ander betreft en ongelijk als het gaat om de eigen oplossing. De reden hiervoor is dat ze beiden het eens zijn over over fundamentele culturele darwinistische mythes die de hele maatschappij hebben vergiftigd met het eigenbelang, dat in beton is gegoten in de parlementaire vertegenwoordiging.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De donkere dagen voor ons

, door

Merkel en Rutte zijn het eens over het stabiliteitsfonds: en Merkel vindt het plan van Nederland voor een commissaris die de stabiliteit van de euro bewaakt een goed idee. Ja, het mag wel een houtje- touwtje-kabinet zijn, maar ons land doet mee. Waarom kijken we zo verschillend tegen Europa aan? De PVV  heeft geen serieus standpunt  over Europa; dat wordt  geaccepteerd  door CDA en VVD, die voor het redden van de euro en het bestrijden van de crisis politiek genadebrood ontvangen van de PvdA.  Ondanks de comfortabele meerderheden: waarom het politieke meningsverschil?

Van belang lijkt een verschil van generaties, een verschil in historisch en politiek bewustzijn. De oudste Duitser  heeft het keizerrijk nog meegemaakt, daarna Hitler, de Stalintijd en de communistische overheersing van de DDR en vervolgens de democratie. Het is nogal veel politieke verandering voor een mensenleven. Voor Nederlanders geldt dat ook, zij het van wat meer afstand.  Wij hebben van de oorlogen geleerd dat onze neutraliteit ons niet beveiligt, dat je internationaal relaties moet ontwikkelen en deel moet zijn van allianties.

Een paar jaar geleden was ik op de 11e november in Keulen, aan het begin van carnaval. Het was toeval, maar we keken onze ogen uit. Het was druk, er werd gefeest, gehost, gezopen, geflirt. Het tumult was bijna onverdraaglijk. Wat een energie! Ineens dacht ik: goed dat er geen Hitler, of andere engerd aan het roer staat, maar een kleurloze mevrouw van achter een toonbank. Die onstuitbare energie zou immers, fout gericht, de wereld maar zo weer in het verderf kunnen storten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Denk aan Europa voordat u gaat slapen

, door

Europa ligt onder vuur, maar Europa kan zomaar eens het meest veelbelovende politieke model zijn dat we op dit moment hebben. Beleidsadviseur Simon Anholt houdt een gloedvol pleidooi over wat Europa is, kan zijn en hoe het zichzelf moet verkopen. Hij praat als een gladde autoverkoper, maar tjonge, hij heeft ook wel wat te zeggen. Kijk het uit tot het einde.

Met dank aan Snaporaz.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Dure en goedkope Indiers

, door

In onze nieuwe rubriek De Praktijk, vertellen vakmensen vanaf de werkvloer over hun werk, de samenleving, dilemma’s en politiek. De rubriek verschijnt voorlopig wekelijks. De auteurs zijn vakmensen die openhartig zullen berichten en daarom vaak onder pseudoniem schrijven. Vandaag vertelt de Outsourcer over zijn werk voor een multinational. 

Iedereen die graag eens de globalisering in het echt wil beleven kan dit doen op 22 oktober in Amstelveen. Op die dag wordt van gemeentewege aandacht besteed aan het Indiase Diwali feest. Geen multicultureel festival is om de integratie te bevorderen, maar het gaat om goede contacten met de Indiase professionals die voor bedrijven in de omgeving werken. Oud-Hollandse koopmansmotieven dus.

Slechts enkelen van van de Indiërs zijn geïnteresseerd in integreren. Een grotere wens is een volgend contract in Groot Brittannië, of nog liever, de Verenigde Staten. Anderen willen graag snel terug naar familie en kinderen in India. Maar een tijdje werken in het buitenland is goed voor de carrière en er kan flink geld worden verdiend. Om een tijdelijke werkvergunning te krijgen moeten deze IT’ers (want dat zijn het meestal) in ieder geval 50.000 Euro per jaar verdienen. Dat geldt voor de 30-plussers, ben je een niet-Europeaan van onder de 30 dan verdien je minimaal 35.000 Euro. Zelfs met de hoge expat huurprijzen blijft er meer over dan thuis.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Social Acceleration: faster – making time

, door

In deze gastbijdrage onderzoekt filosoof Oliver Sutton de idee van social acceleration, de ogenschijnlijke versnelling van het leven. Vandaag het tweede deel waarin Sutton zich buigt over het managen van tijd.

Earlier in the book Gleick talks about the “fast cycle time” system of production, exemplified by the practice of “just in time delivery”. Increasingly manufacturers seek to eliminate profit-sapping inefficiencies within the production system by keeping the chain of production in perpetual motion. The key to this is to avoid the time wasting and unnecessary investment in fixed assets associated with storage of parts while they await assembly. Rather the production system is calibrated such that at every stage, delivery of parts dove-tails as tightly as possible with the assembly process. If you enquire about reserving products on the Ikea website, you receive the following message;

“We receive merchandise daily and that is why we usually have in our shops all the items the customer may need. We would need to have an extra store for the reserved items and this would increase the prices of the products”.

Ikea operate a system of “just in time delivery” so as to reduce costs and, of course, maximise profits.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Social Acceleration: faster – saving time

, door

In deze gastbijdrage onderzoekt filosoof Oliver Sutton de idee van social acceleration, de ogenschijnlijke versnelling van het leven. Het wordt een kleine serie van zeven delen. Vandaag het eerste deel waarin Sutton zich over een vreemde paradox buigt: technische innovatie is er vaak op gericht om dagelijkse handelingen te versnellen en te vergemakkelijken, maar waarom ervaren we dan toch dat ons leven steeds drukker wordt?

At first sight the term “social acceleration” seems to hold promise. It connects to an intuition that there is some sort of acceleration taking place in the pace of life. Whereas a letter took days, email is instantaneous; whereas travel between the cities of Europe took weeks, now it takes hours (volcanoes permitting); production cycles are shortening, productivity is increasing and life seems more hurried.

Yet under closer inspection the idea shows itself to be rather more opaque. It may be the case that communication and transport have accelerated, but that doesn’t mean that we have accelerated. In fact, the opposite should be the case. No longer required to deal with all that mundane paraphernalia that went with writing someone a letter, we should be wallowing in the time that has been gifted to us by email. As for the decades that must have been saved as a consequence of the acceleration of our means of transport, it’s a wonder we even need to get out of bed. Weren’t the futurists of yesterday earnestly discussing the post-work society that would be the inevitable consequence of automated production systems?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De groei van het ‘precariaat’

, door

This is another installment in a series of posts (here and here) I intend to write as I work my way through Guy Standing‘s The Precariat: The New Dangerous Class. In this section, the main topic will be the causes of the growth of the precariat. Standing identifies several causes.

Global Commodification

“A central aspect of globalisation can be summed up in one intimidating work, ‘commodification‘. This involves treating everything as a commodity, to be bought and sold, subject to market forces, with prices set by demand and supply, without effective ‘agency’ (a capacity to resist). Commodification has been extended to every aspect of life – the family, education system, firm, labour institutions, socia protection policy, unemployment, disability, occupational communities and politics.”

In the drive for market efficiency, barriers to commodification were dismantled. A neo-liberal principle was that regulations were required to prevent collective interests from acting as barriers to competition. The globalisation era was not one of de-regulation but of re-regulation, in which more regulations were introduced than in any comparable period of history.” (26)

This sounds a lot like Jurgen Habermas’s idea of colonization of the lifeworld by the system.

According to Standing, firms and companies themselves have been commodified through accelerating and multiplying mergers and acquisitions. This means an end to Ronald Coase’s conception of firms as reducing costs and risks of doing business while increasing trust and long-term relationships. In investing frenzies, there is no incentive to building up long-term relationships based on trust and deep knowledge. This, of course, makes life more insecure for employees as overnight mergers and acquisitions can completely disrupt organizations and individual careers through offshoring (within firms) and outsourcing (to other firms). The relationship between employer and employee is then also one of limited trust and short-term in outlook and careers and skill acquisition become individualized projects:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende