Rutte IV bezwijkt (niet) onder de erfenis van… Rutte, I, II en III

Voor de derde keer overleefde Mark Rutte, als MP van kabinet Rutte IV,  gisteravond een motie van wantrouwen. Dat is de achttiende keer sinds Rutte I. De motie Klaver haalde het niet dankzij VVD, D66, CDA, CU en SGP.  De motie Van Haga sneuvelde omdat alleen zijn eigen groep en JA21 plus FVD voor stemden. Hoelang kan je tegen een ballon porren voor-ie knapt? Rutte bewijst: behoorlijk lang. Zijn kabinetten, bewindslieden en hijzelf hebben nu, vanaf Rutte I, 96 moties van wantrouwen (in Tweede en Eerste Kamer) achter de rug. Slechts één keer dreigde een motie van wantrouwen een krappe meerderheid ter halen. Maar dat was een weinig effectieve motie omdat hij toen al demissionair was. Hier de top-5 moties van wantrouwen naar aantal voorstemmen. Kabinet Rutte IV is overigens (nog?) niet het meest door moties van wantrouwen getroffen Rutte-kabinet. Maar de helft van alle 96 moties waren wel tegen zijn kabinet of persoon gericht. Pas als de SGP en/of dissidenten binnen CDA, CU of D66 het een keer zat zijn, maakt een motie van wantrouwen tegen Rutte of het kabinet kans van slagen. Tot nu toe is een dergelijke stemming in de verste verte niet te bespeuren. Wat media ook denken te zien aan wrijving binnen de coalitie. Het stikstofdossier, de toerslagenaffaire, de rammelende asielopvang en de woningnood. Vier ‘hoofdpijndossiers’ zijn niet genoeg om een einde te maken aan jaren van Rutte-doctrine. Het zal een wonder zijn als het gisteren besproken dossier, de compensatie voor de schade die Groningers lijden door de aardaswinning, wel soepel afgehandeld gaat worden. Ondertussen wordt vergeten dat het kabinet Rutte zich niet of nauwelijks kan houden aan het Urgenda-vonnis. En zijn er heel wat kritische vragen te stellen over hoe de energiecrisis wordt aangepakt. Het is ook goed mogelijk dat de gevolgen van het coronabeleid nog hoofdpijn voor het kabinet gaat opleveren. Wat er verder nog in de lucht hangt voor Rutte IV is afwachten, maar van crisissen is Rutte voorlopig niet verlost. Tenzij hij en zij bewindslieden rap schoon schip weten te maken. Dan moet wel zijn eigen erfenis eerst de deur uit.

Foto: Aardgasbevingen in Groningen, Drenthe en Friesland copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Is meer gaswinning in Groningen de oplossing voor de energiecrisis?

COLUMN - Al het hele jaar wordt er van verschillende kanten opgeroepen om de huidige energiecrisis aan te pakken door de gaswinning in Groningen op  te schroeven. Ook de Correspondent had er in september een uitgebreid artikel over. De energie experts die daarbij aan het woord komen hebben het over een beperkte toename in de kans op aardbevingen en over de prijsdaling waar extra gasproductie voor zou zorgen. Een essentieel deel wordt echter stelselmatig genegeerd: Staatstoezicht op de Mijnen vind dat de veiligheidssituatie in Groningen bij het huidige lage winningsniveau al niet op orde is. Tijd om alle discussies op sociale media een keer op te schrijven. Met dank aan de waardevolle inbreng van Annegreet Blanken.

Veiligheid in Groningen

In juni 2022 zei de Inspecteur Generaal in het Financieel Dagblad:

Ons oordeel van de situatie is dat het op dit moment in Groningen onvoldoende veilig is om aardgas te winnen. Dat heeft drie oorzaken. Ten eerste is een deel van de huizen nog niet verstevigd. Ten tweede zorgt gaswinning en de onzekere en trage versteviging van huizen voor gezondheidsschade bij mensen uit de regio. Ten derde verhoogt gaswinning de kans op schade aan huizen.

De situatie in Groningen is niet veilig, ook al ligt de risiconorm voor gaswinning in Groningen een factor 10 lager ligt dan in de rest van Nederland (1 op 100.000 i.p.v. 1 op 1.000.000). Zelfs die lagere norm is bij het huidige winningsniveau niet haalbaar, laat staan bij een hogere gaswinning. Bij een hogere gaswinning kan het ook zijn dat huizen die nu als veilig gelden onveilig worden. De bouwnorm is namelijk afgestemd op het terugschroeven en beëindigen van de gaswinning. Een cadeautje van ik meen voormalig minister Wiebes.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Mozambique

Zijn er redenen om dit nummer niet meer te laten horen? (Wie een wat betere geluidskwaliteit wil kan deze beluisteren).

Waarom die vraag?
Toen het nummer in 1976 uitkwam werd het door sommige mensen ontvangen als een ode aan de kersvers gewonnen onafhankelijkheid van Mozambique. Anderen hoorden er niet meer dan en romantisch vakantieliedje in.

De vrijheid van de Mozambikanen wordt in slechts één regel bezongen. Verder is het een, hier en daar zelfs seksistisch, vakantiefoldertje. Wie brengt nou zoiets uit op het moment dat in het land de eerste schermutselingen waren losgebroken, gevolgd door een jaren durende burgeroorlog?

Foto: Taylor Bennett (cc)

Gas uit Groningen: politiek heeft baat bij twijfel en onzekerheid

COLUMN - Onzekerheid in de politiek is wat anders dan in de pers en wat anders dan in de wetenschap. Dat werd duidelijk tijdens de eerste verhoren voor de Parlementaire Enquêtecommissie Gaswinning Groningen. Seismoloog Annemarie Muntendam-Bos (47) van de onafhankelijke toezichthouder het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) legde het verschil feilloos uit tijdens haar verhoor voor de commissie.

Pijn

Zij rekende in 2013 voor dat ophalen van gas correleerde met aardbevingen in het wingebied. Haar advies was om de gaswinning drastisch te minderen. Politiek een lastige boodschap: dat scheelt (veel) geld, zet afspraken (voor leveranciers) onder druk. Je hoeft geen ambtenaar van Economische Zaken te zijn om de pijn te voelen. Die pijn kreeg een uitweg toen Muntendam-Bos deed wat alle goede onderzoekers doen: haar conclusies voorleggen aan anderen. Zo mochten TNO en het KNMI meekijken en -praten.

Zij deelden de belangrijkste conclusies van het SodM, maar twijfelden aan onderdelen. Zoals onderzoekers betaamt, werd over die twijfel gediscussieerd, werden visies over de onzekerheden uitgewisseld, gezocht naar methoden en data om die weg te nemen. Nogmaals, ten overvloede, de essentiële conclusies (correleren van veel gaswinning leidt tot hevige bevingen) stond vast, de weg naar deze conclusie ook, de fijnmazigheid van de onderbouwing behoefte nazorg.

Foto: 350 .org (cc)

Vertrokken, per galopperend paard

COLUMN - In een van de pakweg twintig praatprogramma’s die dagelijks op de Nederlandse buis zijn te zien, ging het over de toeslagenaffaire. Iemand liet zich bezorgd uit over het wantrouwen dat deze lang slepende kwestie bij onschuldige burgers had gezaaid, en hoe slecht dat is voor ons aller rechtsgevoel. De overheid, op wie wij allemaal horen te kunnen vertrouwen, had deze mensen niet alleen ten onrechte tot fraudeur gebombardeerd, maar ze daarnaast willens en wetens getraineerd, gepiepeld en verneukt.

Ze werden niet te woord gestaan, ze hoorden vaak niet eens wat het probleem was, ze kregen geen antwoord op brieven, hun dossier werd kwijtgemaakt, politici deden of hun neus bloedde, de ambtenaren logen tegen de pers en verdonkeremaanden papieren, en tot overmaat van ramp werden de dossiers die de gedupeerden uiteindelijk in handen kregen, half zwartgelakt.

Al die tijd zakten de gedupeerden dieper weg in de misère. Ze moesten onmogelijk grote sommen geld terugbetalen, en door de extra boetes die daar vanwege incasseringskosten bovenop kwamen (denk aan deurwaarders, betekeningen, dwangbevelen) werden de schulden bekant onoverkomelijk.

Onschuldig in diepe ellende gestort, zuiver door toedoen van de overheid. Zie dat maar eens goed te maken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | ‘Het is geen genocide of zo’

In het eigen FvD journaal kreeg Baudet de vraag voorgelegd:

Hoe sta je tegenover Groningen? Meer gas geboord worden of moet de kraan dicht? Zou Fvd ook meer steun kunnen geven aan Groningers voor de schade die veroorzaakt is door het boren?


Het antwoord van Baudet kun je hier zelf zien (of onder de video lezen):

Er zit voor iets van 500 miljard aan gas in de grond in Groningen en dat is een conservatieve schatting want er wordt steeds nieuw bij gevonden. Maar dat is een astronomisch bedrag. De totale waarde van al die huizen daar die door aardbevingen geraakt worden enzovoort loopt in de tientallen miljarden maximaal. Dus dat is een, dat staat totaal, dat staat niet in verhouding tot elkaar.

Dus wat je moet doen. Wat je had had moeten doen als je een normale daadkrachtige regering had gehad die problemen kon oplossen dat je onmiddellijk die mensen compenseert. Het is heel, het is heel, want je moet ook niet overdrijven het is niet heel erg wat er gebeurd is met die aardbevingen. Maar het is wel, het is verdomd vervelend. Een scheur in je huis, je moet een weekend ergens anders logeren dat soort dingen allemaal. He ik bedoel het is geen genocide of zo, het is niet dat die mensen allemaal massaal…

Foto: Groninger Gasveld, gaswinningslocatie Wildervank (bron)

Hoge Raad: ook staat indirect aansprakelijk voor mijnbouwschade Groningen

ANALYSE - De Nederlandse staat is (indirect) aansprakelijk voor schade die ontstaat door gaswinning in Groningen. Dat stelt de Hoge Raad in antwoorden op prejudiciële vragen die daarover door een lagere rechtbank waren gesteld. Ook blijkt uit het nader rapport van het tijdelijk wetsvoorstel Groningen dat de Raad van State de poging van het rijk. Shell en Exxonmobil om de civielrechtelijke route af te sluiten voor gedupeerden heeft getorpedeerd, omdat dat in strijd is met artikel 112 van de Grondwet.

Tijdelijk wetsvoorstel Groningen

In het wetsvoorstel Minimaliseren gaswinning Groningen gaf het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat aan dat gewerkt werd aan een oplossing voor gedupeerden van mijnbouwschade, waarbij de afhandeling onder publiekrecht gebracht zou worden. Dit voornemen werd ook vastgelegd in het Akkoord op Hoofdlijnen dat de staat en NAM (Shell en Exxonmobil) sloten over compensatie voor het dichtdraaien van de Groningse gaskraan in 2030. Het Tijdelijk wetsvoorstel Groningen, kamerstuk 35250, had dit moeten regelen. In 2018 kregen de juristen Hammerstein, Teuben en Franssen de opdracht om in het Technisch advies Wet Instituut Mijnbouwschade aan te geven of:

de wijze waarop de afhandeling van schade door de overheid en de (financiële) aansprakelijkheid van de exploitant in dit wetsvoorstel is vormgegeven een effectieve invulling is van de, mede in het akkoord op hoofdlijnen verwoorde, uitgangspunten dat:

– het Instituut exclusief bevoegd is om aanvragen om vergoeding van schade af te handelen;

– gedupeerden niet meer bij NAM maar bij het Instituut aanspraak kunnen maken op vergoeding, enOok voor de kleine velden zijn er zeer waarschijnlijk afspraken met NAM, Vermillion en andere

– NAM niet meer zelf aansprakelijk zal zijn jegens gedupeerden, maar wel de financiële gevolgen van afhandeling van schade door de overheid blijft dragen.

Onderzoek regionale omroepen: Gegevens en rapporten mijnbouw vol met fouten

Officiële gegevens en rapporten over gaswinning in ons land zitten vol met fouten. Ook is regelmatig  sprake van tegenstrijdige adviesrapporten over de gas-, olie- en zoutwinning en afvalwaterinjectie. Dat blijkt uit onderzoek van de vier noordelijke regionale omroepen RTV Noord, RTV Drenthe, Omrop Fryslân en RTV Oost. Volgens de omroepen worden de Europese richtlijnen niet altijd nageleefd en worden milieuvergunningen niet aangevraagd. Verder worden risico’s in veel conceptrapporten beschreven, maar zijn ze ineens verdwenen uit het definitieve rapport.

Subsidieregeling ter voorkoming van jurisprudentie mijnbouwschade geopend

Subsidie bedoelt voor rechtszaken van aarbevingsslachtoffers omgeleid naar arbitrage. Hierdoor komt het geld niet beschikbaar voor gedupeerden van mijnbouwschade die lange civielrechtelijk juridische procedures hebben lopen. De Tweede Kamer voorkomt door deze ombuiging dat er jurisprudentie wordt opgebouwd, die in toekomstige zaken bruikbaar zou zijn. Arbitrage-uitspraken leveren namelijk geen jurisprudentie op.

Achtergrond

In 2016 dienden GroenLinks en Partij voor de Dieren een amendement in op de begroting van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, waarmee ze 200.000 euro wisten te reserveren voor proefprocessen tegen de NAM. Dit amendement was nodig omdat toenmalig minister Kamp een aangenomen motie van Van Tongeren over het financieel ondersteunen van juridische procedures van gedupeerden weigerde uit te voeren. Het amendement had als doel om te zorgen dat Groningers makkelijker de weg naar de rechter zouden vinden. De rechter is in Nederland de enige die onafhankelijk is en afdwingbare uitspraken kan doen die maatgevend zijn voor soortgelijke gevallen.

Gaswinning Groningen stopt in 2022

Het kabinet wil dat er veel eerder een eind komt aan de gaswinning in Groningen dan eerder was gepland. Minister Wiebes gaat nu uit van medio 2022. Eerder was nog sprake van 2030. Wiebes zegt verder dat de gaswinning volgend jaar al onder het ‘veilige niveau’ van 12 miljard kubieke meter komt, namelijk 11,8 miljard, in plaats van de eerder gedachte 15,9 miljard. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas kan worden gewonnen en daarom wordt het gasveld pas op een later moment helemaal afgesloten.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende