Armoede naar Nederlandse maatstaven

Het percentage mensen dat in armoede leeft loopt op, becijferde het SCP onlangs. Het is daarom wenselijk te kijken naar de opbouw van het sociaal minimum en arbeid niet als panacee voor armoede te zien. Dat stelt SCP-onderzoeker Cok Vrooman in reactie op de vele vragen die hij kreeg naar aanleiding van het recente Armoedesignalement. In zijn column in Trouw stelde Sylvain Ephimenco onlangs dat men door het woord ‘armoede’ voor Nederland te gebruiken het begrip devalueert, en dat deel van de wereldbevolking schoffeert dat onder de ‘echte’ armoedegrens leeft. Hij illustreerde dit door te berekenen dat Pakistani van de armoedenorm van de Wereldbank maandelijks 42 liter melk kunnen kopen, of 76 halve broden, 96 kilo aardappelen of 511 eieren. Gebruikt men de Nederlandse armoedenorm van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), dan kan een alleenstaande zich in ons land volgens Ephimenco iedere maand maar liefst 1008 liter melk, 1559 halve broden, 1512 kilo aardappelen of 7984 eieren veroorloven.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uw levensverwachting na Rutte I

Onze levensverwachting stijgt maar door, meldt het CBS. Voor pasgeborenen nam de verwachting sterk toe, voor 65-plussers uiteraard wat minder. Maar ook onder de ouderen is een stijgende trend waar te nemen. De kans dat een 65-plusser 100 wordt is de afgelopen tien jaar verdubbeld.
Goed om te lezen, want zo weten we ook of er een kans is dat het nog wat wordt met de vergrijzing.

DATA - Die kans op vergrijzing is één van de redenen waarom kabinet Rutte zo dapper bezuinigt. Het kabinet is er van overtuigd zo aan een solide toekomst te bouwen.  Die overtuiging had elk kabinet wel. Laten we eens de statistieken van het CBS naast de tijdlijn van de na-oorlogse kabinetten leggen..We zien dan dat er een continu stijgende lijn is, die echter wel wat dipjes en perioden van lage groei vertoont. Voor de details: ga naar dit exceldocument.

De levensverwachting steeg na kabinetten Beel I en  Drees I. De eerste jaren van wederopbouw leek een positieve invloed te hebben op de levensverwachting. Maar in de navolgende kabinetten, Drees II en III, stagneert de stijging. Bij mannen wat langer, dan bij vrouwen.
Voor vrouwen steeg de levensverwachting sterk onder de kabinetten De Quay en Marijnen. Maar voor mannen zag het er een stuk beroerder uit. Zulke dipjes zagen we ook onder de kabinetten De Jong en Biesheuvel. Pas onder Den Uyl steeg de levensverwachting voor mannen en vrouwen gestaag, een verschijnsel dat daarna alleen nog voorkwam onder Van Agt I, Kok I en Balkenende II en IV.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uw levensverwachting

DATA - We worden steeds ouder. Dat is geen verrassing, maar het tempo waarmee dat gaat was de afgelopen 10 jaar verbijsterend hoog, blijkt vandaag uit cijfers van het CBS.

De levensverwachting was voor vrouwen die 50 jaar geleden werden geboren 72,6 jaar en voor mannen 71 jaar. Zes jaar later –toen de AOW werd ingevoerd- was de leeftijd bij vrouwen al 1,5 jaar hoger. Bij mannen steeg die veel minder: 0,7 jaar. Het luidde een periode in waarin de levensverwachting van vrouwen steeds steeg, maar die van mannen, tot halverwege de jaren zeventig, gelijk bleef. In 2000 was die 80,6 jaar en van een babymeisje vorig jaar geboren is de verwachting dat zij maar liefst 82,7 jaar gaat worden. Jongetjes worden naar verwachting vier jaar minder oud, maar die hebben in de verwachting een enorme sprong gemaakt de afgelopen 10 jaar van 3,3 jaar. Die zeer forse stijging komt doordat er steeds meer mensen heel oud worden.

In 1956 had een 65-jarige vrouw nog een levensverwachting van 15,3 jaar. Dat is nu 6 jaar meer. Anders gezegd: vrouwen die vorig jaar 65 zijn geworden worden gemiddeld 86,2 jaar oud. Bij mannen zien we een spectaculaire stijging de afgelopen 10 jaar: van 15,7 naar 18 jaar, waarmee ze evengoed nog 3,2 jaar achterlopen op vrouwen. Een zeker niet onbelangrijke troost voor mannen is dat zij een betere gezondheid hebben dan vrouwen:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

525 faillissementen

DATA -
Op deze plek verschijnt elke dinsdag, of vaker als we iets leuks tegenkomen, een ‘cijferbrij’. Interessante data die het net niet tot een verhaal gehaald hebben, leuke feiten en opvallende statistieken passeren hierin de revue. Waarom? Omdat cijfers ook best leuk kunnen zijn.

‘525 faillissementen’ kopte het CBS afgelopen vrijdag in een webartikel. Elke maand publiceert het CBS cijfers over uitgesproken faillissementen (eenmanszaken uitgesloten). Best interessant, maar is 525 nou veel? Het is crisistijd, de faillissementen zullen maand over maand wel toenemen, dacht ik.

Hieronder staan de faillissementscijfers van de afgelopen twee jaar op een rijtje. In die tijd fluctueerden de faillissementen nogal, maar schrikbarende toenames zijn er niet. Er lijkt eerder een afname in de lijn te zitten.

Leuke conclusie, maar het CBS tovert een interessante ‘maar’ uit de hoge hoed: het aantal faillissementen van oktober mag dan wel ongeveer even hoog zijn als het aantal van september, maar dit zegt niets over het aantal faillissementen. Huh? Wat zegt het dan? Nou, het aantal faillissementen hangt meer af van het aantal zittingsdagen van de rechtbank dan van het aantal bedrijven dat over de kop gaat. ,,Eigenlijk kun je dus beter kwartaalcijfers bekijken.”

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Derde generatie

DATA - Een gastbijdrage van Flip Vandyke. Lees meer op zijn weblog, Landgenoten of Buitenlui?

De PVV kreeg vorige week veel aandacht met de uitspraak van Wilders in De Telegraaf dat hij vond dat de zgn. ‘derde generatie’ niet tot de autochtonen moet worden gerekend, maar tot de allochtonen. Op Nu.nl weidde PVV-Tweedekamerlid Joram van Klaveren, die kennelijk belast is met de uitwerking van dit voorstel, nog wat nader over dit idee uit.

Hoon was zijn deel, want hoeveel generaties denkt de PVV die etikettering eigenlijk vol te houden; wordt met deze verruiming niet een groot deel van de autochtonen ineens tot ‘allochtoon’ bestempeld; en wanneer geldt iemand dan wel of niet als ‘allochtoon’? Smalend werd de vergelijking getrokken met de Neurenberger Rassenwetten. Dat lijkt een goedkope sneer, maar zo gek is die vergelijking nu ook weer niet, gezien de absurde constructies waarmee iemand als ‘allochtoon’ wordt geclassificeerd. Bovendien dringt de vraag zich op hoe koosjer de motieven van de PVV zijn in deze. Gaat het er niet vooral om, allochtonen in het verdachtenbankje te houden?

Afgelopen maandag reageerde Van Klaveren op de kritiek met een artikel op het fanblog van dit Kabinet: De Dagelijkse Standaard. Op zijn verweer valt echter wel het een en ’t ander af te dingen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De onzin van het CBS

Westerse allochtonen?

Als je statistiek bedrijft, ontkom je niet aan grove generalisaties en vreemde paraplubegrippen – dat begrijpt op een enkel PVV-kamerlid na een kind. Maar wat het CBS doet met allochtonen, gaat alle begrip te boven.

Allochtonen – mensen van wie tenminste één ouder in het buitenland is geboren, aldus het CBS (wij zwaaien even naar het voltallige Koninklijk Huis) – worden onderverdeeld in westerse en niet-westerse allochtonen. Wat meteen opvalt, is dat mensen uit het grootste moslimland ter wereld, Indonesië, westerse allochtonen zijn. Want, zegt het CBS, het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren.

Maar mensen die in onze voormalige kolonie Suriname zijn geboren, zijn niet-westerse allochtonen en mensen die van de Antillen komen en dus rijksgenoten zijn, zijn eveneens niet-westers. Vanwaar die voorkeur voor Indonesiërs? Dat heeft te maken met hun sociaal-economische en sociaal-culturele positie. Plat gezegd: een centenkwestie, net als voor Japanners. Chinezen daarentegen, een ondernemend volk dat niet snel bij de Sociale Dienst aanklopt en al minstens zestig jaar de natie voedt met emmers nasi goreng, zijn weer niet-westers. Sambal bij?

Wat levert dat nu op, die onderverdeling in westerse en niet-westerse allochtonen? Een Chinese restauranthouder en een Marokkaanse imam: één pot nat. Een Poolse vrachtwagenchauffeur en een Japans directielid: één pot nat. Een Molukse ex-treinkaper en een Franse hoogleraar: één pot nat. Ik ben geen statisticus maar het lijkt me lastig zinvolle gegevens te extraheren uit dit soort indelingen. Het wordt me ook niet heel erg duidelijk waar ze voor dienen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Arbeidstekort fictief probleem?

In juni vorig jaar voorspelde het CPB nog dat er een paar honderdduizend mensen extra werkloos zouden worden. Ik niet. Ik gebruik namelijk geen glazen bol, maar kijk naar de cijfers. Ook in juni daalde de werkloosheid al. Inmiddels hebben we (nog steeds) de laagste werkloosheid van Europa. De werkloosheid daalt nu tien maanden op rij. We horen het CPB niet meer over massawerkloosheid, maar de schade die ophitser Coen Teulings heeft aangericht is groot. Bangemaakt door de onheilsprofeten gingen de vorige verkiezingen massaal over de vraag hoe ‘mensen weer aan het werk konden komen’. Mark ‘orde op zaken’ Rutte won. Werkloosheid in Nederland was nauwelijks een probleem en is het nu al helemaal niet meer. De realiteit is juist een dreigend arbeidstekort.

Demografie is wat anders dan onheilsprofetie. Je kunt zien hoeveel mensen er met pensioen gaan en hoeveel mensen de arbeidsproductieve leeftijd gaan bereiken. Alleen de migratiecijfers zijn ongewis. Sinds januari van dit jaar gaan de babyboomers massaal met pensioen. De komende 20 jaar bereiken ongeveer 20.000 mensen meer de pensioengerechtigde leeftijd, dan dat er mensen de arbeidsmarkt opstromen. Ieder jaar. Twintig jaar lang. Nog duidelijker geformuleerd: iedere week komen er een paar honderd arbeidsplaatsen vrij die niet zijn op te vullen. Werkgevers doen niets. De overheid doet bijna niets. Wie doet er wel wat? De pensioenleeftijd verhogen is een druppel op de gloeiende plaat. Een hogere pensioenleeftijd is fijn voor de staatskas, maar mensen gaan er nauwelijks langer door werken. De gemiddelde leeftijd pensioenleeftijd is nu 62 en schuift maar tergend langzaam ietsje omhoog.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Transport klimt uit dal

GC heeft ruimte voor gastloggers. Hier weer onze maandelijkse gast, P.J. Cokema, met wat huis-, tuin- en keuken-economie.

Vervoer per vrachtwagen (Foto: Flickr/Harshad Sharma)

Het CBS kwam vorige week met opbeurende statistiek: de tranportsector klimt uit het dal. Expediteurs kenden een grotere omzet, de luchtvaart zag vracht en passagiers toenemen en het goederenwegvervoer transporteerde ook een hoger vrachtaanbod.

Als het met die sector beter gaat, dan moet het met de economie toch ook goed gaan? Alles dat we kopen wordt immers van de fabrieken naar de winkels getransporteerd? Of naar het buitenland. Ook met de export gaat het beter, meldde het CBS de afgelopen week.

Een dag later komt het CBS dan met een fikse tegenvaller. De armoede in dit landje neemt toe. Nou heb ik net genoeg economisch benul om te weten dat armoede hier, geen indicatie is voor de ontwikkeling van ’s lands economie. Armoe of niet, Nederland is een van de meest welvarende landen in Europa, zegt het CBS nog dezelfde dag.

Weer een dag later gevolgd door treurige berichten dat de werkloosheid vrijwel onveranderd is en de detailhandel wat minder omzet had. Behalve bij de internetdetaillisten. Bij hen is het booming business.

Een leek krijgt zo wel de indruk dat het, statistisch gezien, beter gaat met de economie, slechter met de mensen, maar dat we europees vergelijkenderwijs niet moeten zeuren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende