Brief aan De Belastingdienst

Open brief aan de Belastingdienst COLUMN - Er moet mij toch even iets van het hart. Gaat u er maar even bij zitten. Ik had bij u een verzoek om kwijtschelding ingediend voor de aanslag van 2021, omdat mijn inkomen nogal gedaald is dit jaar, en omdat ik voor een onvoorziene gebitsrenovatie sta. Waarvan de kosten in totaal hoger zijn dan de aanslag, en die grotendeels niet door de verzekering vergoed worden. U hebt de begroting gezien. Daarbij heb ik aangegeven dat dit noodzakelijk is voor mijn re-integratie op de arbeidsmarkt. Het is immers niet zo fijn als je zichtbaar een element in je gebit mist, daar schrikken mensen altijd een beetje van. Maar ik kan dat niet laten doen zo lang die belastingschuld boven mijn tandjes hangt. Nu heb ik wel een noodbrug, waar ik héél voorzichtig mee ben, maar daar loop ik ook alweer meer dan een half jaar mee rond. Dus die zegt binnenkort een keer “krak”. Voor de tweede keer dan, want dat deed ie namelijk na een paar weken al. Toen heb ik hem gewoon met secondelijm aan elkaar geplakt, want MacGyver is my middle name (well….sort off…). Maar een tweede keer overleeft ie niet. Toen ik uw brief ontving was ik uiteraard een beetje boos. Een beetje veel zelfs. Nog bozer dan na dat telefoontje van een van uw onderknuppels eerder in de week, die mij al voorbereidde op de klap. En die daarbij met hoorbare arrogantie zei dat De Belastingdienst prevaleert boven de tandarts. Echt waar, dat zei ze. Ze kon mij een betalingsregeling bieden van 194 euro in de maand. Nadat ik in de lach schoot en haar vervolgens toesnauwde dat ik daar niet mee akkoord ging, heb ik het gesprek afgekapt. Voordat ik hele nare dingen zou gaan zeggen. Teringwijf. Waarna ik mezelf diep zuchtend weer een beetje zen heb gemaakt, met het idee dat ik vast een betere regeling zou kunnen treffen als ik mijn maandelijkse kostenplaatje uiteen zou zetten. Plaatje Wachtend op de officiële blauwe brief heb ik dat plaatje zelf onder de loep genomen, en gekeken of ik bijvoorbeeld zo’n energietoeslag kon krijgen. Nee dus, daarvoor is mijn inkomen blijkbaar te hoog. Ook voor bijzondere bijstand. Verder heb ik niet heel veel abonnementen die ik kan missen, 8 euro per maand voor de krant – tja daar ga ik de winter niet mee overleven. En eigenlijk kan ik die ook niet missen, want nieuwsjunkie. Ik ben op een andere internetaanbieder overgestapt. Mocht het u ontgaan zijn; dat is tegenwoordig een basisbehoefte. Niet in het minst omdat de overheid, meestal op zeer knullige wijze, de burger verplicht om zaken digitaal te regelen. Dat scheelt me het 1e jaar 35 euro per maand. Lekker, maar lang niet genoeg. Zeker niet omdat ook de inflatie erin hakt. Wat een mens noopt om creatief boodschappen te doen, waar ik overigens nog best lol in heb ook. Je komt nog eens ergens, bij de Aldi en de Lidl bijvoorbeeld, en dan zie je weer eens andere mensen. Die trouwens allemaal ontzettend vriendelijk zijn. Nou wist ik dat wel van mijn buurt, maar het valt extra op in deze onrustige tijden. Toen ik een vol boodschappenwagentje bij het metrostation een gigantische trap op moest sjouwen – omdat zowel de lift als de roltrap buiten bedrijf waren, naar ik aanneem omdat GVB met een personeelstekort kampt (dat zal bij jullie toch ook wel het geval zijn, maar daar merk ik dan weer helemaal niks van) – werd mij tot twee keer toe hulp aangeboden. De tweede keer nam ik die aan, want het is écht een hele lange trap. Ik zelf geef vaak een van de plaatselijke daklozen (het zijn er zeker een stuk of 4 die elkaar bij de Appie afwisselen) de losse muntjes in mijn portemonnee. Soms ook wel eens een briefje van 5 euro, want ik moet beknibbelen, maar zij hebben pas echt een kutleven. Lala-land En toen kwam dus die brief. U vindt dat mijn huis teveel waard is. Oh ja joh? Kan ik dan in stenen betalen? Want die heb ik nog ruim in voorraad in de tuin. Ik ga mijn huis natuurlijk niet verkopen. Los van het feit dat ik dan langzaam wegkwijn, is dat een nogal domme oplossing. Na betaling van de schuld aan u, sta ik dan met een tonnetje winst  - of zo, ik hou het niet bij want het boeit me niet -  op straat. U weet net zo goed als iedereen dat ik never nooit een andere woning krijg in de huidige markt.  Het is bovendien ook maatschappelijk onverantwoord. Want ik ben een mondig mens, dus als ik met mijn poezenfamilie dakloos word: reken maar dat ik álle regelingen die ik in de bureaucratische jungle bespeur zal aanspreken. Ik zal alles uit de kast trekken om het hele hulpverleningscircuit zich het vuur uit de schenen te laten lopen. Binnen de kortste keren kost ik de samenleving het tienvoudige van wat u hiermee binnenhaalt. Meer waarschijnlijk, want het loopt tegenwoordig allemaal niet meer zo lekker bij de instanties. Bij u op kantoor ook niet bepaald, zo zien we steeds weer in het nieuws. Vooral na die briljante Kwiebes-regeling, waarvan elke ervaren ambtenaar met ogen in zijn hoofd en een hart in zijn lijf,  natuurlijk gretig gebruik heeft gemaakt. God wat ben ik blij dat ik geen ambtenaar meer ben, ik zou me kapot schamen. Maar ik dwaal af. In die klotebrief staat ook een berekening van mijn “aflossingscapaciteit”. En die stelt u op 355 euro per maand. DRIE-HONDERD-VIJF-EN-VIJFTIG EURO! Denkt u dat ik in Lala-land woon of zo? Ja hè, zo losgezongen van de realiteit bent u wel. U rekent alleen mijn hypotheek en een heul klein bietje zorgverzekering mee – oké, daar krijg ik dan ook toeslag voor. Maar da’s niet voor niets hè. Ik ben dit jaar in de WW beland en daarmee 1000 eurootjes per maand lichter geworden. Nee, da’s geen kattenpis! Was ’t dat maar, daar weet ik wel raad mee, want ik heb 3 katten. Ja die had ik al dus, en dieren zijn ook mensen hè, die willen ook niet uit hun vertrouwde omgeving gerukt worden. Het was ook helemaal niet de  bedoeling dat ik nu nog thuis zou zitten; werk zat. Maar ja, dat was buiten die rottige brug (in mijn mond dus) gerekend. Die vond het na 15 jaar wel welletjes. Geef hem eens ongelijk, ik ben nogal een bijtertje. Kostenplaatje behandeling en techniekkosten: zo’n 3200 euro. Die 1e behandeling kon ik nog wel dekken, want als verstandig burger had ik een buffer. Nu niet meer, die is al  helemaal opgebruikt. Want zoals ieder mens heb ik nog wel meer vaste lasten. Of heeft u soms geen energierekening, verzekeringen, servicekosten, telefonie, internet en nog wat van die dingen? Wel hè, ja waarschijnlijk heeft u met uw riante salaris een paar peperdure, volstrekt onnodige abonnementen en contributies. Ja dat is een vooroordeel, maar dat permitteer ik me vandaag gewoon, u houdt ook geen rekening met mijn gevoelens. Zeker net terug van vakantie in een zonnig, belachelijk verweggistan? Nou, het is u gegund hoor, daar niet van. Ik gun een ander zijn pleziertje gewoon, afgunst is mij vreemd. Ik ben een gelukkig mens, al staat de wereld in brand en is ons land een belastingparadijs voor de vermogenden, maar waar je, als je pech hebt, door de overheid zonder pardon de goot in wordt geschoven. Flabbergasted Dat gaat mij niet gebeuren. Zoals ik al zei, ik ben best verstandig. Dus ik heb potjes. Van mijn moeder geleerd, al had die ze bij wijze van spreken nog contant in de onderbroekenla, de ouwe sok en in de vriezer. Ik heb mijn begrafenisverzekering gewoon afgekocht. Daarmee kan ik niet het hele bedrag aflossen, maar voorlopig heb ik even lucht. Overigens was ik na het telefoontje met de verzekeringsmaatschappij een beetje uit het veld geslagen. Ik had alles opgezocht, documenten gekopieerd, formulier uitgeprint en klaargelegd, ik hoefde alleen de afkoopwaarde nog even te weten en dan kon ik het zootje opsturen. Hoefde niet. De buitengewoon vriendelijke en behulpzame jongeman die mij te woord stond, had genoeg aan een paar persoonlijke gegevens, waarna hij me vertelde dat het bedrag binnen 5 werkdagen op mijn rekening zou staan. Van de weersomstuit vertelde ik hem ook nog waarom dit nodig was, en hij toonde medeleven. Flabbergasted! Zo kan het dus ook, meneertje/mevrouwtje de belastingambtenaar. Gewoon service verlenen, recht doen en dan nog van harte ook. Terwijl ik nota bene de kuierlatten neem. Het stemt mij hoopvol. Misschien bent u een uitstervend ras en wordt het toch nog wat met onze maatschappij.

Door: Foto: bron: pixabay,com
Foto: Maria Willems (cc)

“Helaas kloppen de gegevens”

COLUMN - “Helaas kloppen de loongegevens met het formele recht op KOT [kinderopvangtoeslag]. … op basis van de huidige feiten kan ik denk ik niet anders dan wederom de voorscho…”. En dan houdt het op. In ieder geval in het screenshot dat rondgaat op het internet, waarin de geWOBte correspondentie van een ambtenaar van de belastingdienst is te zien. Bezwaarfunctionaris / boetespecialist in kwestie lijkt enorm teleurgesteld dat een burger kinderopvangtoeslag moet worden toegekend, omdat zijn/haar gegevens (“helaas”!) kloppen.

Eh… nog een keer? Een ambtenaar, in dienst bij een overheidsinstelling die mede tot doel heeft het uitkeren van geld aan burgers baalt dat er geld uitgekeerd moet worden aan een burger. Als aan de hand van één voorbeeld een totaal verziekte cultuur binnen een deel van de belastingdienst geïllustreerd zou moeten worden, dan is dit een goede kanshebber. De absolute onwil van een overheidsdienaar om de burger te geven waar die recht op heeft. Nou ja, na de bekende ‘afpakjesdag’ – want dat nog schrijnender voorbeeld combineert het weerhouden van waar burgers recht op hebben met een welhaast sadistisch genoegen in dat weerhouden. “Haha, lekker geld afpakken, vooral bij die mensen met rare exotische namen. Kostelijk! Jij nog een koffie, Piet?”

Quote du Jour | Onfatsoenlijk

Een citaat uit de vrijgegeven notulen van de ministerraad over het toeslagenschandaal dat ik nog niet ben tegengekomen in de media is dat van Mark Rutte op 14 juni 2019.

De ministers zijn ontstemd over de felle reacties die staatssekretaris Snel in de Tweede Kamer moest incasseren, ook uit de coalitiefracties. Rutte sluit zich daarbij aan:

De minister-president toont zich ontstemd over de reactie op 9 en 10 juni 2019. De vraag is of dit type reactie in de toekomst geheel kan worden voorkomen.

Foto: eflon (cc)

Kaartenhuis

COLUMN - De Ombudsman zei het gisteren voor de zoveelste keer: het gaat fout met het afhandelen van de toeslagenaffaire. De gedupeerden werden getroffen in de periode 2007-2016, en de meesten wachten nu al minstens vijf jaar op de afhandeling van hun klachten. En er zit nog altijd geen schot in: deels omdat er veel meer gedupeerden bleken te zijn dan het ministerie van Financiën had voorzien, deels omdat de afhandeling van klachten erover zo lang duurt dat nu klachten binnenstromen over de afhandeling van de klachten.

Het is om gek van te worden. Het kabinet viel erover, er werd een speciale tegemoetkoming bedacht voor gedupeerden (de ‘Catshuis-regeling’), er werd een nieuwe afdeling bij de Belastingdienst opgezet om de zaak vlot te trekken – en het helpt allemaal amper. De hele boel zakt verder weg in de bureaucratische modder.

Ondertussen zijn de meeste mensen die door toedoen van de overheid met schulden zijn opgezadeld, als wanbetaler zijn geregistreerd, failliet zijn gegaan, hun huis zijn uitgezet, die soms zelfs hun kinderen zijn ontnomen en meer in het algemeen hun leven grondig in de vernieling zagen worden gedraaid, en dit alles meestal op grond van een racistisch geënte verdenking, nog steeds niet gecompenseerd. Ze hebben zelfs niet de toeslagen teruggekregen die onterecht zijn teruggevorderd.

Foto: mystic_mabel (cc)

Zoek de fraude hogerop

COLUMN - De misstanden die boven water zijn gekomen bij de toeslagenaffaire zijn heftig. Mensen werden op grond van hun ‘on-Nederlandse’ achternaam als verdacht bestempeld, en kregen dat zelf niet te horen – zodat ze zich niet konden verdedigen. Ze werden geregeld al als fraudeur aangemerkt indien ze niet alle papieren konden aanleveren die de fiscus van hen vorderde – ongeacht hoe absurd die eis soms ook was. Zo moesten sommige ouders presentielijsten van de kinderopvang overleggen: met wie was hun kindje daar op dag X of Y geweest?

Daarbovenop ging de Belastingdienst zelf zich illegaal gedragen. Toen de dienst op het matje werd geroepen door de controlerende macht, maakten medewerkers dossiers kwijt, logen soms in de rechtbank, of hield stukken voor de Kamer achter.

Aan zulk gedrag ligt niet alleen discriminatie ten grondslag. Het is ook, vrees ik, gemakzucht: het was zo makkelijk om deze ouders het leven zuur te maken, en ze vervolgengs op te jagen. Ze moesten alles terugbetalen, zonder pardon en zonder betalingsregeling, want het waren immers fraudeurs. Dus kwamen er incassokosten bovenop, plus rente en de kosten van deurwaarders, beslagleggingen en executieverkopen. Een advocaat hadden ze zelden. Een geslagen hond laat zich makkelijk pakken: die kan geen kant meer op.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Laura Taylor (cc)

De lege plek van topbestuurders

ANALYSE - De verhoren van de commissie kinderopvangtoeslagen toonden leegte aan de top. Het rapport moest bij de feiten blijven, maar dat lukt “Ongekend Onrecht” zeer wel. Het rapport was een politieke aardbeving, maar Groningers weten dat zoiets niet meteen tot actie leidt. Maar zij hebben nog een ruïne die min of meer bewoonbaar is, de ouders die fraudeur genoemd werden zagen hun gehele bestaan in een puinhoop veranderen.

Het Parlement snapte dat er wat moest gebeuren dat verder ging dan 500 euro. Dus kwam ineens een compensatie van 30.000 per ouder(paar) als voorlopige genoegdoening. Het is het politieke syllogisme:

  • We moeten iets doen;
  • Dit is iets;
  • Dit moeten we dus doen.

Ik probeer niet de compensatie belachelijk te maken, want het is basaal fatsoen. Maar zijn we er dan? Of zijn we er als we nog wat politieke koppen laten rollen? Het lijkt mij niet.

De Minister President

Mark Rutte runt zijn regeringen als ondernemer, niet te politiek, want daar krijg je narigheid van. In zijn coronabeleid zie je de depolitiserende duik achter het RIVM, die geleidelijk lastiger valt vol te houden. Helaas, een ondernemer lost geen politieke problemen op.

In zijn verhoor vielen mij twee dingen op: eerst de boodschap over de Rutte doctrine, vervolgens het ontbreken van een ‘papertrail’ ten aanzien van zijn eigen handelen en coördinerende werk van AZ.

Foto: mystic_mabel (cc)

Waarom kon de kinderopvangtoeslag tot een ramp uitgroeien?

OPINIE - Over de dynamiek tussen politiek bestuur en ambtelijke top.

De verhoren over de kinderopvangtoeslagen waren spannende kost. Niet voor iedereen, vermoed ik. Maar ik heb als ambtenaar van een departement ervaring opgedaan met de dynamiek tussen politiek bestuur en ambtelijke top, dus ik heb geboeid zitten kijken.

Deze week brengt de parlementaire verhoorcommissie verslag uit aan de Tweede Kamer. Kernpunt: levert de overheid wat de burger mag verwachten? In zijn DenUyl-lezing schetst Asscher monter hoe veel heil hij van overheidshandelen verwacht, maar de koppeling naar de toeslagen maakt hij niet. Waarom kon de kinderopvangtoeslag tot een ramp uitgroeien?  Die vraag raakt de politiek en de bureaucratie in gelijke mate. Zou het parlement zichzelf kunnen evalueren? Maar de bureaucratie is net zo goed aan de beurt.

Wat is er mis?

Roel Bekker spreekt in de NRC van een “disconnect” tussen twee werelden, die elkaar zouden moeten vinden, alleen de verhoorweken van ambtenaren en de politici verschilden nogal:

“Maar hier leek sprake van verschillende werelden, met een ander type mensen, andere taal en andere emoties. Andere waarden ook. Verkokerde werelden die allerminst uitstraalden waardering voor elkaar te hebben en gezamenlijk op te trekken. De toonzetting van de verhoren in de week van de ambtenaren was ook een andere dan in de week van de politiek, bitser en met minder begrip”.

Quote du Jour | Institutioneel racisme

Nationale Politie profileert etnisch, de belastingdienst profileert etnisch, werkgevers profileren etnisch, makelaars profileren etnisch, overheid als werkgever profileert etnisch maar nee er is geen sprake van institutionele racisme…..

Fatima Elatik reageert op het onderzoek van Trouw en RTL waaruit blijkt dat de Belastingdienst zich jarenlang schuldig heeft gemaakt aan etnisch profileren bij de controle van aangiften voor de inkomstenbelasting. Tussen 2012 en 2015 selecteerde de Belastingdienst mensen op grond van hun tweede nationaliteit voor een extra controle. De fiscus erkent dit na vragen van de journalisten.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Ritzo ten Cate (cc)

Zweepslag die niet meer raakt

COLUMN - Zo’n kleine 35 jaar geleden sprak prof. André Donner over de ministeriële verantwoordelijkheid als over ‘een zweepslag voor de ambtelijke dienst’ 1). Het gebruik daarvan door de Tweede Kamer kon een minister helpen in zijn ministerie orde te houden. Al was het maar, omdat ambtenaren hun minister niet graag voor gek zien staan. Verlies van vertrouwen in de minister komt pijnlijk als een zweepslag aan bij de ambtelijke ondersteuners, alsof zij delen in dit verlies aan vertrouwen.

Er zijn momenten, constateert ook de Afdeling advisering van de Raad van State (verder: de Raad) in haar ‘Ongevraagd advies’ over de ministeriële verantwoordelijkheid, dat de zweepslag ofwel niet meer wordt gevoeld of niet echt meer helpt. Er zijn gevallen waarin de ene na de andere staatssecretaris moet aftreden omdat zijn winkel niet op orde is, maar dan blijkt de opvolger evenzeer te falen.

Al heel lang is de bewindspersoon die de leiding krijgt over de Belastingdienst een ambtsdrager die blij mag zijn als hij of zij het einde van de kabinetsperiode haalt. Gezellig is het nooit en dat is al jaren zo. Dat was al het geval voordat de ellende met de kinderopvangtoeslag was uitgebroken. Mannen als Jan-Kees de Jager en Eric Wiebes waren dolblij dat zij er het leven bij hadden gehouden; dat was Frans Weekers en Menno Snel niet gegund. Er blijken zo veel problemen met organisatie, ICT en al te ingewikkelde regelingen dat je met zweepslagen aan de gang kan blijven.

Volgende