Macron speelt met vuur op de Balkan

Wat beweegt de Franse president om moeilijk te doen over Noord-Macedonië? Alsof de EU-top het al niet moeilijk genoeg had met de Brexit zette de Franse president -met steun van premier Rutte- ook de uitbreidingsonderhandelingen met Noord-Macedonië en Albanië op het spel. Vooral voor de Macedoniërs is het een hard gelag. Ze hebben de afgelopen jaren hun best gedaan om het conflict met Griekenland over de naam van hun land uit de wereld te helpen. Dat is jarenlang de drempel geweest om überhaupt over een EU-lidmaatschap te praten. Nu dat probleem na flinke druk vanuit de EU uit de wereld is zou je verwachten dat er een stap gezet kan worden naar toetreding. Het EU-lidmaatschap was bij het referendum over de naamswijziging ook de belangrijkste reden voor de bevolking om in te stemmen met het akkoord van Prespa tussen premier Zaev en de Griekse regering, toen nog onder leiding van Syriza’s Tsipras (die mede daardoor in eigen land flink aan populariteit moest inboeten). 'Eerst het eigen huis op orde' Onderhandelingen over het EU-lidmaatschap kunnen jaren duren. Met Kroatië startte de procedure in 2005 en het land kon pas in 2013 officieel toetreden. Sindsdien zijn de EU-lidstaten bepaald niet soepeler geworden inzake uitbreiding. Macron gaat nu voor de beloofde uitbreidingsonderhandelingen met Noord-Macedonië en Albanië liggen omdat hij vindt dat eerst de hele procedure moet worden herzien. Hij wil de kandidaat-landen best een positief signaal geven om hen aan te moedigen door te gaan met hervormingen, maar de EU zal volgens hem eerst het eigen huis op orde moeten brengen voordat nieuwe bewoners kunnen worden uitgenodigd. Hij vindt het ‘bizar’ dat we de visumplicht intrekken nog voordat er een begin is gemaakt met toetredingsonderhandelingen. Macron: “Een paar jaar geleden besloot een lid van de familie te vertrekken en het blijkt moeilijk om het huis te verlaten. Soms hebben we problemen met het renoveren van het huis, het repareren van de lichten, de elektriciteit. En trouwens, als je de leden vraagt: 'Ben je klaar om te investeren om de lichten te repareren, om de deur opnieuw te doen?' zeggen velen: "Nee, ik ben niet klaar om in dit huis te investeren. Niet meer dan 1 procent." Maar dezelfde mensen zeggen ook: 'Hoewel we niet weten hoe mensen kunnen vertrekken of hoe we renoveren, willen we toch nieuwe vrienden uitnodigen.' "

Closing Time | 3 Mustaphas 3

3 Mustaphas 3 was een band die wereldmuziek speelde toen de term nog nauwelijks uitgevonden was. Ze begonnen in 1982, toen de bandleden de Balkan wisten te ontvluchten getransporteerd in koelkasten. Aangekomen in Engeland richtten ze de band op. Ze heten allemaal Mustapha, en het zijn allemaal neven van Oom Patrel Mustapha.

In werkelijkheid ging het om een stel Britse muzikanten gecentreerd rond musicoloog Ben Mandelson, die volgens de hoes Hijaz Mustapha heet. Vier studio-LP’s zagen het licht, vol met muziek van over de hele wereld, altijd gebracht met een flinke dosis humor. De band was in de jaren 80 en 90 vrij populair. Officieel zijn ze nooit opgeheven, maar sindsdien zijn ze niet meer actief.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Herald Post (cc)

NATO breidt uit op de Balkan

ELDERS - Stap voor stap versterkt het Atlantisch bondgenootschap onder leiding van de Verenigde Staten zijn invloed in de voormalige Joegoslavische republieken. Na Montenegro zien ook Macedonië, Bosnië-Hercegovina en Kosovo uit naar een hechtere band met het westen.

Ondanks Trumps verkiezingsbelofte dat hij meer voor Amerika en minder voor Europa zou doen reisde zijn vice-president Pence deze zomer naar Montenegro, het jongste NATO-lid, om de banden van de VS met de Balkanlanden aan te halen. Hij had daar een ontmoeting met de leiders van andere NATO-landen en aspirant-leden in de regio: Albanië, Kroatië, Slovenië, Bosnië-Hercegovina, Kosovo en Macedonië. Pence prees het besluit van Montenegro om zich aan te sluiten bij het Atlantisch bondgenootschap en prees de moed van de regering om de Russische druk te weerstaan, ‘een inspiratie voor de rest van de wereld’. Hij bracht de groeten over van Trump. ‘He sent me here as a tangible sign of our commitment to Montenegro as the newest member of NATO.’ Volgens de Sloveense ambassadeur bij de NAVO Kacik toont het bezoek van Pence ‘dat de VS de verantwoordelijkheid willen nemen voor stabiliteit, welvaart en vrede in Europa, de EU en de Balkanlanden’.

In Forbes portretteert Doug Bandow Pence als een moderne Rip van Winkle die door langdurige afwezigheid veranderingen in de wereld gemist heeft.

Foto: Aleksandr Zykov (cc)

Nieuwe spanningen op de Balkan

ELDERS - De Balkan blijft onrustig. Nu dreigen Servië en Montenegro meegesleept te worden in een oplaaiend oost-west conflict. En de oorlog in Bosnië en Kosovo is nog lang niet uitgewoed.

Vorig jaar oktober werd bij de parlementsverkiezingen in Montenegro een staatsgreep van de Servisch gezinde oppositie onschadelijk gemaakt. De coupplegers zouden het hebben gemunt op de westers gezinde premier Djukanovic en zouden van plan zijn geweest de overwinning van zijn partij bij de verkiezingen met geweld ongedaan te maken. Aanleiding was het omstreden besluit van Djukanovic om zijn land lid te maken van de NATO. Montenegro wees onmiddellijk naar Servië, maar Belgrado ontkende uiteraard alle bemoeienis. De voormalige Servische politiecommandant, Bratislav Dikic, die bij de mislukte coup werd gearresteerd beweerde dat de politie hem stiekem heeft opgescheept met het bewijsmateriaal, een telefoon en de sleutels van een huis vol wapens.

Aanvankelijk waren er geen aanwijzingen dat Rusland iets te maken had met de coup. Maar afgelopen zondag stelde openbaar aanklager Katnic Rusland alsnog verantwoordelijk voor de poging de pro-westerse regering van Djukanovic omver te werpen. Een voormalige militair attaché op de Russische ambassade in Polen, Eduard Shishmakov wordt nu verdacht van betrokkenheid bij de couppoging in Montenegro. Shishmakov, ook bekend onder de naam Shirokov, zou een medewerker zijn van de Russische militaire inlichtingendienst. In 2014 is hij wegens spionage in Polen het land uitgezet. Russische woordvoerders verklaren de beschuldiging van inmenging absurd en onderdeel van dezelfde campagne die hun land zwart moet maken met verhalen over inmenging van hackers in verkiezingscampagnes elders.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing Time | Beats Antique

Beats Antique zijn Amerikanen, maar ze verweven zoveel elementen van over en nergens in hun muziek, dat het prima past in het streven naar meer diversiteit in deze rubriek. Hier doen ze samen met Fanfare Kalashnikov uit Berlijn.

Foto: pegasoreise (cc)

Op kruistocht uit wraak voor vermoorde landgenoten

ELDERS - Oude conflicten en onopgeloste problemen maken de Balkanlanden een favoriet rekruteringsgebied voor IS.

De Poolse premier Beate Szydlo heeft op de aanslagen in Brussel gereageerd met de mededeling dat Polen geen vluchtelingen zal opnemen. Ze lapt eerdere afspraken daarover in EU-verband aan haar laars. Haar Bulgaarse collega Borisov maakte van de gelegenheid gebruik om in oorlogszuchtige taal het Europese vluchtelingenbeleid aan de kaak te stellen: “were all angry at Merkel for being too humane with those people”. Hij kreeg in zijn land van verschillende kanten steun. Angel Dzhambazki, een extreem-rechtse politicus, gaf de schuld aan het ‘multiculturalisme’ en de mislukte integratie van mensen uit ‘andere culturen’. Nu leven in Polen slechts 20.000 moslims, een minieme minderheid. In Bulgarije zijn dat er 1,5 miljoen. En dat zijn geen vluchtelingen, maar autochtonen.

De spanningen tussen autochtone moslims en andere bevolkingsgroepen op de Balkan worden er niet minder om met haatdragende uitspraken van politici en de voortdurende problematisering van de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten. In West-Europa belagen extreem-rechtse groepen een minderheid van immigranten. Op de Balkan bestaat opnieuw het risico van etnische conflicten tussen autochtone bevolkingsgroepen. De veroordeling van Radovan Karadzic heeft de herinnering aan de slachtpartijen onder moslims doen herleven. Karadzic kreeg 40 jaar gevangenisstraf. Veel te mild volgens nabestaanden. Een van hen noemt het bespottelijk dat de ,,systematische etnische zuiveringen en daarmee gepaard gaande moordpartijen” niet als genocide worden gezien. ,,Ik ervaar het als een nieuwe klap in mijn gezicht. Wanneer krijgen wij eindelijk gerechtigheid?” Als Karadzic dan ook nog geëerd blijkt te worden in zijn Servische Republiek is dat olie op het vuur.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Nepnieuws in Europa

Een interessant onderzoekje naar de mate waarin mensen op ons continent vatbaar zijn voor nepnieuws. Het legt een verband tussen die vatbaarheid enerzijds, en vrij media, opleidingsniveau en vertrouwen in de samenleving anderzijds. Goh.

Nederland scoort heel goed, in de top 3, achter Finland en Denemarken. Over het algemeen geldt: hoe meer richting het Zuid-Oosten, hoe treuriger het wordt. Vandaar ook de titel van het artikel: “Balkan Countries Most Vulnerable to ‘Fake’ News”. Met als absoluut dieptepunt Macedonië en Turkije. Rusland doet niet mee, dat maakt allicht nog wat uit voor de uitslag.

Over de naam “Macedonië”

Indrukwekkend weer om te zien. Twee landen dreigen een langjarig, slepend en zinloos conflict tussen hen op te lossen… en extreem-nationalisten springen in de houding om dit te voorkomen. Er zou eens wederzijds begrip en goede wil van kunnen komen!

The front-runner in the anti-compromise camp in Macedonia is Macedonian Human Rights Movement International, MHRMI, which is based in Canada.

In Greece, the Greek Federation of Cultural Associations of Macedonians, and some other diaspora movements, have announced protests and launched a petition against any UN-sponsored compromise name that would include the term “Macedonia”.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende