Duitse coalitie gered

De Duitse Bondsdag stemt vandaag over een omstreden pensioenplan dat een klein deel van de christendemocratische fractie niet ziet zitten. Aangezien de SPD-CDU/CSU coalitie slechts op een meerderheid van 12 stemmen steunt is verwerping van het plan mogelijk en dat zou de regering Merz in grote problemen kunnen brengen. Maar nu heeft Die Linke aangekondigd zich te onthouden van stemming. Als alle 64 parlementsleden van die partij dit volgen heeft de coalitie toch nog een ruime meerderheid van voorstemmers, waarmee het voorstel kan worden aangenomen. Dat bleek uiteindelijk niet nodig, zie de update. Die Linke wil met haar stemonthouding voorkomen dat het pensioenniveau onder de door de coalitie voorgestelde 48 procent zal vallen. Conservatieven "spelen machtsspelletjes ten koste van miljoenen gepensioneerden in het hele land", aldus Heidi Reichinnek, fractieleider van Links in een verklaring. "Het is ronduit schandalig dat het conservatieve blok gepensioneerden niet eens boter op hun brood laat hebben." Het percentage van 48% gaat over de verhouding tussen de pensioenuitkeringen en het gemiddelde inkomen. Dat mag volgens coalitiepartij SPD en ook volgens Die Linke niet onder de 48% dalen, het 'absolute minimum'. En zonder onder de voorgestelde wet zou dat minimum niet gegarandeerd zijn. De oppositie in de christendemocratische fractie komt uit de jongerenafdeling die met een aantal economen vindt dat het plan veel te veel van de staatskas zal gaan vergen. De kosten zullen bij een volgende generatie worden gelegd. Bondskanselier Friedrich Merz (CDU) is er niet in geslaagd een aanvaardbaar compromis te vinden.  Dat Merz gered moet worden door Die Linke is voor hem nogal een blamage. Hij behoort zelf tot de conservatieve vleugel van de CDU en is gekozen op een bij uitstek rechts programma. Als regeringsleider is het zijn grote ambitie om het beter te doen dan Angela Merkel. Maar hij is van begin af aan geconfronteerd met economisch onaangename feiten. De Duitse economie heeft lang geprofiteerd van gas uit Rusland en export naar China. Maar das war einmal. Volkskrant-correspondent  Remco Andersen: 'Het is moeilijk om de ernst van de Duitse economische malaise te overdrijven. Het land loopt langzaam leeg; elk jaar verdwijnt rond de 100 miljard euro aan economische bedrijvigheid naar het buitenland. De auto-industrie stagneert, tienduizenden banen verdwijnen. Goedkoop gas uit Rusland is er niet meer. China is veranderd van afzetmarkt in concurrent.' Duitsland was tot voor kort economisch gezien een van de sterkste Europese landen. Nu dreigt een neergang die andere landen kan meeslepen. Zoals Nederland, dat traditioneel volledig afhankelijk is van de economie van de oosterburen. De huidige SPD-CDU/CSU coalitie heeft ook de publieke opinie niet mee. Het bezwaar van de jonge christendemocraten dat het pensioenplan de jonge generatie te veel treft wordt volgens de ZDF Politbarometer breed gedeeld. Zowel de regering als de Bondskanselier krijgen van een meerderheid slechte beoordelingen. CDU/CSU is niet meer alleen de grootste partij, de AfD scoort in de peilingen net als de christendemocraten 27%. De socialisten zouden twee weken terug niet meer dan 14% van de stemmen hebben gekregen. Imitatie-Hitler De AfD zet haar opmars voort. Er is zondag een nieuwe jongerentak opgericht, na de veroordeling tot extremisme van de Junge Alternative door de Duitse inlichtingendienst. Generation Deutschland moet een breuk met het verleden betekenen: een meer gematigde jongerenpartij die dichter bij de moederpartij staat. Maar al op de eerste vergadering ontstond ophef over een van de kandidaten voor het bestuur, Alexander Eichwald. Hij hield een toespraak die met zijn geladen woordenschat, theatrale handgebaren en rollende 'r' deed denken aan de retoriek van Adolf Hitler in de jaren 30. "Iemand vroeg Eichwald 'Is dit een grap?', waarop hij 'Ja' antwoordde. Anderen zien er een complot in en denken dat hij een infiltrant is van een linkse partij of van de inlichtingendiensten." Eichwald werd niet gekozen en is inmiddels uit de partij gezet. De groei van AfD blijft hoogst pijnlijk voor de regeringspartijen, en dan met name voor de Bondskanselier. Hij beloofde in zijn verkiezingscampagne de rechtsradicalen de wind uit de zeilen te nemen door een rechts-conservatief en migranten- vijandelijk beleid. Het heeft de AfD zoals te verwachten alleen nog maar sterker gemaakt. In oktober gooide hij nog olie op het vuur door na zijn aanprijzing van het fors opgeschroefde uitzettingbeleid te zeggen dat er nog wel een probleem was met 'het straatbeeld'. In antwoord op de grote verontwaardiging die deze racistische uitspraak te weeg bracht maakte hij het nog erger met: 'Vraag het uw dochter maar'. Update: Uiteindelijk bleek de onthouding van Die Linke niet nodig. De coalitie redde het met een meerderheid van twee stemmen.  Zeven jonge CDU/CSU'ers stemden tegen, twee onthielden zich van stemming. Er was grote druk op hen uitgeoefend om het niet zover te laten komen dat de coalitie afhankelijk zou zijn van de oppositie. 

Foto: gruenethl (cc)

In Thüringen gaan de politieke extremen aan kop

Over iets minder dan twee weken vinden in de Duitse deelstaten Saksen en Thüringen parlementsverkiezingen plaats. De extreem-rechtse partij Alternative für Deutschland lijkt daarbij in Thüringen bijna een derde van de stemmen te gaan winnen. Dat zou zich vertalen in 29 van de 88 zetels in het Thüringer parlement.

Ook radicaal links doet het goed: de partij van Sarah Wagenknecht (BSW) zou met 19% van de stemmen goed zijn voor 18 zetels.

Neonazistische denkbeelden

AfD-Fractievoorzitter Björn Höcke heeft al laten weten een baan als minister-president van de deelstaat wel te zien zitten. De voormalige geschiedenisleraar bekent zich blijkens zijn publicatiegeschiedenis echter tot neonazistisch gedachtegoed.

Zo schreef hij onder het pseudoniem Landolf Ladig in 2011-12 artikelen in het partijblad van de neonazistische partij NPB, waarin hij beide wereldoorlogen weet aan buitenlandse mogendheden die Duitsland uit jaloezie aanvielen, en de noodzaak om de economische en migratiecrises aan te grijpen om een revolutionaire systeemwissel door te voeren en het huidige liberaal-economische bestel te vervangen door een ‘organische economie’, zoals de nazi’s die voerden.

Ook liep Höcke mee met een stoet neonazi’s bij een herdenkingsbijeenkomst van het bombardement op Dresden in 2010. Vier jaar daarvoor haalde hij in een lezersbrief nazi-apologeet David Irving aan om te betogen dat het bombardement op Dresden een geplande massamoord op vluchtelingen uit het Oosten van Duitsland was. De Duitse inlichtingendiensten houden Höcke dan ook als rechts-extremist in de gaten.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Da Da Da

De verkiezingen komen er weer aan in de Duitse deelstaat Thüringen en vandaar zien we minister-president Bodo Ramelow (Die Linke) hier de aandacht op zich vestigen met een cover van het jaren ’80 hitje Da Da Da.

Ramelow was in een vorige periode al minister-president van Thüringen, van 2014-2020, waarna Thomas Kemmerich van de liberale FDP het stokje overnam. Die werd echter gekozen met behulp van de extreem-rechtse AfD en trok zich al na een dag terug.

Foto: HS You (cc)

Russiagate: één naam is al gevallen

Minister Hugo de Jonge wilde geen namen noemen van Nederlandse politici die betrokken zijn bij de poging van Rusland de Europese publieke opinie te beïnvloeden via Voice of Europe. De Tsjechische geheime dienst ontdekte dat via dit medium Europese politici, waaronder ook Nederlandse, betaald werden door Rusland om anti-Oekraïne propaganda te verspreiden. “Het werk van de inlichtingen- en veiligheidsdienst verhoudt zich heel slecht met openbaarheid”, zei De Jonge. Anders gezegd: de AIVD beantwoordt geen vragen van de volksvertegenwoordiging in het openbaar. De Tsjechen zijn kennelijk wat minder streng in de leer. Volgens berichten in de media, waarin briefings van Tsjechische contraspionagefunctionarissen worden aangehaald, zijn Tsjechische functionarissen in het bezit van een audio-opname waarop te horen is hoe de Duitse AfD politicus Petr Bystron een betaling accepteert in ruil voor het verlenen van diensten aan Voice of Europe. Bystron staat tweede op de lijst van de AfD voor de Europese verkiezingen. Hij ontkent geld aangenomen te hebben. Zijn partij heeft hem onder druk gezet openheid van zaken te geven.

De Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken Jan Lipavský zei vorige week woensdag bij de onthulling van de rol van Voice of Europe: Europa is erg kwetsbaar voor Russische invloed, dus we moeten harder werken aan onze veerkracht’. Russiagate is daarmee een voornaam onderwerp geworden in de campagne voor de verkiezingen, begin juni. En dan vooral als wapen van de middenpartijen tegen opkomend extreemrechts. Citaten uit het verleden zullen de ronde doen. Zoals dat van FvD woordvoerder Manfred de Graaff die Oekraïne in het Europees Parlement beschuldigde van het houden van ‘kinderkennels met draagmoeders om kinderen aan westerse „pedonetwerken” te leveren’. Volgens de briefing van een westerse inlichtingendienst, ingezien door Politico zou de Russische inlichtingendienst een Servische agent hebben gebruikt om EU-instellingen te infiltreren om pro-Kremlin-praatjes over de invasie van Oekraïne te verspreiden. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Stephane Sejourné heeft deze week opgeroepen tot sancties tegen iedereen die de Russische desinformatie verspreidt.

Foto: Matthias Berg (cc)

Duitsland staat stil

Treinen rijden niet vanwege een staking van machinisten. En snelwegen worden geblokkeerd door tractoren van protesterende boeren. De sociale onrust in Duitsland neemt toe. De Ampelkoalition is de boeren al op enkele punten tegemoet gekomen. Maar Bondskanselier Scholz wil niet verder gaan. Intussen stijgt de populariteit van extreemrechts.

Niet meer dan 20% van de treinen reed gisteren. De stations blijven leeg. Reizigers lijken zich er bij neergelegd te hebben. Deutsche Bahn heeft de vakbonden opgeroepen weer aan de onderhandelingstafel plaats te nemen. Het bedrijf roept de machinisten op zijn loonaanbod en het plan voor flexibele arbeidstijden serieus te nemen. De leider van de vakbond Weselsky noemde het loonaanbod ‘een provocatie’. De vakbond eist een vermindering van de wekelijkse werkuren voor werknemers in ploegendienst met volledige looncompensatie. Het spoorbedrijf kampt echter met een tekort aan personeel. Met enkele kleinere spoorwegbedrijven zou de vakbond al een overeenstemming hebben bereikt. De woordvoerder van DB bestrijdt dat die in werking kan treden zonder akkoord met haar bedrijf. De stakingen gaan mogelijk ook volgende week nog door.

Goedkope diesel

Het boerenprotest heeft te maken met de bezuinigingen die de regering moet doorvoeren om de staatskas weer op orde te krijgen. In november bepaalde het Constitutioneel Hof in Stuttgart dat de regering een bedrag van 60 miljard, bestemd voor bestrijding van de coronapandemie, niet mag gebruiken voor haar klimaatplannen. Dat veroorzaakte een groot gat in de begroting. Besparingen werden onder andere gevonden in het opheffen van de btw-vrijstelling voor landbouwvoertuigen en het -inmiddels gefaseerd- terugdraaien van het belastingvoordeel dat boeren hebben op het gebruik van diesel. Het eerste voorstel is al teruggedraaid. Maar de boeren eisen het volledige behoud van hun goedkope diesel. Net als in Nederland speelt een meer algemene onvrede mee over de toekomst van het boerenbedrijf. Boerenleider Rukwied: ‘In Duitsland wordt het landbouwbeleid gemaakt vanuit een wereldvreemde stedelijke zeepbel en gericht tegen boerenfamilies en plattelandsgebieden.’

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Huub Zeeman (cc)

Duitse christendemocraten in opspraak

Vlak voor de verkiezingen in twee Duitse deelstaten raakt de regerende CDU/CSU in de problemen door een mondkapjesschandaal. De christendemocratische parlementariërs Nikolas Löbel en Georg Nüßlein blijken tonnen te hebben verdiend aan de handel in mondkapjes. CSU’er Nüßlein zou gelobbyd hebben voor een textielbedrijf uit Hessen, dat beschermingsmateriaal tegen corona wilde verkopen aan de overheid. Voor zijn bemiddeling bij diverse ministeries zou hij 660.000 euro hebben ontvangen. Löbel’s bedrijf zou 250.000 euro aan commissie hebben opgestreken voor zijn bemiddeling bij de levering van mondkapjes in zijn deelstaat Baden-Württemberg. Hij moest van partijvoorzitter Armin Laschet nog wel een zetje krijgen om zijn parlementszetel onmiddellijk op te geven nadat hij aanvankelijk alleen had aangekondigd zich in september bij de Bondsdagverkiezingen niet meer kandidaat te stellen.

In een poging de schade te beperken dwingt de leiding van de CDU/CSU nu alle parlementariërs uiterlijk vrijdag een verklaring te ondertekenen dat zij niets verdiend hebben aan de coronpandemie. Maar de geest is uit de fles. Nieuwe corruptieschandalen duiken op. Axel Fischer en Mark Hauptmann zouden flink verdiend hebben aan de promotie van de betrekkingen met Azerbeidzjan. Eerder waren al twee andere christendemocratische parlementsleden in opspraak gekomen na onderzoek van de Raad van Europa naar de Azerbeidzjaanse ‘kaviaardiplomatie‘.

Foto: Kai Schwerdt (cc)

Duitsers in verzet

ELDERS - Duizenden Duitsers gingen de afgelopen week de straat op om te protesteren tegen de anti-corona maatregelen van de regering.

De grootste demonstratie was afgelopen zaterdag in Stuttgart. Ook in Berlijn, München, Frankfurt, Keulen en Saarbrücken (foto) gingen demonstranten de straat op. Tegen de vrijheidsbeperkingen van de ‘lockdown’, of wat er nog van over is, en tegen de pers. De protesten komen uit alle hoeken van links tot rechts, uit de anti-vaccinatiebeweging en van aanhangers van complottheorieën. Gezamenlijk trekken ze op tegen de regering. Politici van de huidige regeringscoalitie van SPD en CDU/CSU waarschuwen voor het misbruik van de crisis door extreemrechts. De AfD-fractie in de Bondsdag is overigens verdeeld. De fractieleiding staat achter de regeringsmaatregelen, de rest spreekt -waarschijnlijk met grote delen van de achterban- over een ‘samenzwering’ waarin een ‘betrekkelijk lichte griep’ verkocht wordt als dodelijk virus.

Michael Kretschmer, voor de CDU minister-president van het Oost-Duitse Sachsen  ziet ook wel het gevaar van misbruik van de crisis. Maar hij keert zich tegen de neiging om alle demonstranten over een kam te scheren. Woensdagavond was er een betoging in het Sachsische Pirna, aangekondigd als ‘wandeling’. Tweehonderd mensen kwamen tegenover een even groot aantal agenten van de oproerpolitie te staan. Een groep gewelddadige demonstranten ging de strijd aan waarbij een agent gewond raakte.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: aicgs (cc)

GroKo: hoe lang nog?

ELDERS - Duitse middenpartijen zakken in. Kan de CDU als volkspartij nog gered worden?

Duitsland gaat mee in de Europese trend van afkalvende middenpartijen en stijging van de steun voor extreemrechts en alternatief links. CDU/CSU en SPD, die nu nog een vorig jaar moeizaam tot stand gekomen Grosze Koalition (GroKo) vormen, zien beide hun aanhang verminderen. De Europese verkiezingen leverden een dramatisch dieptepunt op voor de SPD (15,8%, 5 procentpunten minder dan het vorige dieptepunt bij de landelijke verkiezingen twee jaar terug). Ook CDU/CSU verloor opnieuw. Er wordt nu volop gespeculeerd over het einde van deze coalitie, en daarmee van het tijdperk-Merkel. In opiniepeilingen is de fractievoorzitter van de Groenen, Robert Habeck, op dit moment de meest populaire kanselierskandidaat. Komende herfst zijn er verkiezingen in drie Oost-Duitse deelstaten. Daar maakt de AfD kans de grootste te worden. Bij een peiling in Brandenburg vorige week stond de AfD op ruim 20%, boven de SPD, CDU en Linke.

Een van de kandidaten die in beeld is voor de opvolging van Merkel, naast partijvoorzitter Annegret Kramp-Karrenbauer, is de man die het in december bij de voorzittersverkiezingen nipt van haar verloor, Friedrich Merz (63, rechts op de foto). Deze schatrijke advocaat en zakenman, vertegenwoordiger in Duitsland van het Amerikaanse BlackRock, het grootste beleggingsfonds ter wereld, vertegenwoordigt de conservatieve vleugel van de CDU. Hij was woensdag te gast in de ARD talkshow van Sandra Maischberger. Op de vraag of hij het kanseliersschap ambiëert gaf hij een diplomatiek antwoord. Maar zijn inzet voor de CDU is duidelijk. Hij betreurt het ohne Schadenfreude dat de SPD onder het niveau van een ouderwetse volkspartij is beland en wil voorkomen dat zijn partij dezelfde kant opgaat. Moet de CDU naar rechts? Nee, zegt Merz, we moeten een groter spectrum van de kiezers zien te bereiken. En daarvoor moet de CDU met name in Oost-Duitsland de concurrentie aangaan met de AfD.

Foto: Kai Schwerdt (cc)

Salvini werkt aan extreemrechts blok in Europa

ELDERS - Wie krijgt hij mee?

Italiaans vice-premier en Lega-leider Matteo Salvini heeft Europese ambities. In eigen land gaat het zijn partij voor de wind. Vorig jaar juni kwam Lega als kleinste van de twee coalitiepartners in de regering met de Vijfsterrenbeweging. Maar de vijf sterren verbleken  door moeilijk te vermijden rechtse compromissen. En Salvini wint.

Nu biedt Salvini zich aan als voorman van nationalisten en eurosceptici in het Europees Parlement. Begin dit jaar bezocht hij in Warschau de Poolse conservatieve regeringspartij PiS met voorstellen voor een samenwerkingsverband waaraan ook het het Franse Rassemblement National van Marine Le Pen wel zou willen deelnemen. De Hongaarse premier Orbán, inmiddels geschorst maar nog steeds lid van de Europese Volkspartij (EVP), toonde zich enthousiast over het nieuwe initiatief. ‘Een veelbelovende ontwikkeling’ noemde hij de mogelijke samenwerking tussen Salvini en Kaczynski.

Salvini heeft nu voor aanstaande maandag in Milaan een conferentie belegd om het verbond van populistische, extreemrechtse eurosceptische partijen verder uit te bouwen. Hij ziet daarvoor goede kansen nu deze partijen in verschillende landen, zoals Polen, Hongarije, Oostenrijk en Italië in de regering zitten en in andere landen, zoals Frankrijk en Nederland flink aan kracht winnen. In Milaan zijn partijen uit twintig landen uitgenodigd. Wie er precies aan de conferentie gaan deelnemen is nog niet bekend. Vandaag heeft Salvini in Parijs alvast een ontmoeting met Marine Le Pen, zijn belangrijkste bondgenoot.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende