Hypocrisie [2]

Allereerst mijn excuses. Ook wanneer je roept dat het je niet om de cijfers is te doen, moet je wel zorgen dat je die op orde hebt, en in mijn vorige column sloeg ik daar de plank vreselijk mis. De hoeveelheid doden die jihadi’s en extreemrechts het afgelopen decennium in de VS op hun geweten hebben, ontlopen elkaar weliswaar niet veel; studie A meent dat jihadi’s meer slachtoffers hebben gemaakt, studie B dat extreemrechts met die wrange eer strijkt [1] [2] [3]. Maar voor Europa geldt dat, anders dan ik beweerde, absoluut niet: jihadi’s hebben hier aanzienlijk meer slachtoffers gemaakt dan extreemrechts. Maar, zoals ik eerder schreef: het zijn niet de cijfers die me angst aanjagen. Ik ben – ook met de correcte statistiek – banger voor extreemrechts geweld dan voor dat afkomstig van jihadi’s. Het is namelijk niet het geweld zelf, maar de cultuur eromheen die me soms tot op het bot doet huiveren.

Door: Foto: KAZ Vorpal (cc)
Foto: KAZ Vorpal (cc)

Hypocrisie

, door

COLUMN - De afgelopen dagen brak ik me het hoofd waarom ik aanslagen en dreigementen van fascisten en neonazi’s diep in mijn hart erger vind dan die van jihadi’s. Afgaande op de publiciteit zou ik precies andersom moeten reageren. De wandaden van jihadi’s in het westen zijn groter opgezet en krijgen massale aandacht van de media: ze ogen spectaculair en maken meer slachtoffers.

De aanvallen van neonazi’s in Europa en de VS zijn niettemin veelvuldiger, worden minder vaak verijdeld, krijgen – in elk geval ogenschijnlijk – minder aandacht van politiek en politie, terwijl ze in het afgelopen decennium gezamenlijk meer slachtoffers in het westen hebben gemaakt dan alle jihadi’s hier bij elkaar.

Juist dat maakt de opkomst van de neonazi’s naar mijn idee zo perfide: ze verrichten hun akelige werk sluipenderwijs, onder de radar; hun activiteiten halen zelden de voorpagina’s. We slaan minder acht op hun haat en hun geweld dan op dat van hun jihadi tegenhangers, al zijn beide groepen volledig complementair en parasiteren ze op elkaar. (De jihadi heeft de moslimhaat van de neonazi’s even hard nodig als de neonazi het schrikbeeld van de jihaditerreur.)

Maar het gaat niet om de cijfers, concludeerde ik. Het is de hypocrisie die ’t hem doet.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Rechtsextremisten verstoren herdenking aanslagen Brussel

, door

Zo’n vijfhonderd in het zwart geklede, extreemrechtse hooligans verstoorden vandaag de herdenkingen van de aanslagen te Brussel en Zaventem.

Een aantal van hen bracht de Hitlergroet, zo melden internationale nieuwsbronnen. Ook kwam het tot confrontaties met vreedzame demonstranten.

Inmiddels zijn de fascisten door de mobiele eenheid verwijderd van het Beursplein. Waarom de Brusselse politie het überhaupt een goed idee heeft geacht deze rechtsextremisten naar het Beursplein van Brussel te escorteren, blijft vooralsnog onduidelijk.

Foto: frank thompson photos (cc)

Rituele dans

, door

COLUMN - …Dat de politie de namen van de daders vrijgeeft, en voor de zoveelste keer blijkt dat zij oude bekenden van de opsporingsdiensten waren. Of dat hun exen, ouders, buren, zwagers en nichten herhaaldelijk allerlei instanties hebben gewaarschuwd dat de daders aan het radicaliseren waren.

…Dat met geen van die signalen vervolgens iets blijkt te zijn gedaan: deels omdat de inlichtingendiensten sowieso al verzopen zijn in de duizenden valse vlaggetjes die hun datasleepnetten genereren, deels omdat er overal bezuinigd is op recherche- en dienderwerk, en deels omdat het korps te druk is met het invullen van de verplichte sloot aan voortgangsverslagen.

…Dat sommige politici over elkaar heen buitelen om de aanslag te veroordelen en de dood van de slachtoffers te eigen bate trachten uit te ponden, terwijl ze met moeite een wenkbrauw optillen wanneer een doorgedraaide kerel of een rechtsradicaal een horde mensen neerschiet, of een extreemrechtse factie van de politie een aanlag voorbereidt die ze in de schoenen van migranten hadden willen schuiven.

…Dat de regering meldt dat deze tragische gebeurtenis helaas aantoont dat het bittere noodzaak is om voortaan achterdeurtjes in encryptie in te bouwen en de surveillance op internet flink te verscherpen, twee stappen die ze overigens al lang erg graag ambieerden. (Dat ingebakken achterdeurtjes in encryptie inhoudt dat internet als geheel per definitie brak wordt en er geen sprake meer kan zijn van veilige betalingen, veilige data-opslag of betrouwbare IP-adressen, maakt ze kennelijk geen sodemieter uit.)

Foto: Victoria Pickering (cc)

Orlando

, door

COLUMN - Wat de slachting in Orlando zo gruwelijk maakte, was niet alleen de schaal ervan – zelfs al was het een van de grootste individuele aanslagen die het westen de afgelopen decennia heeft gezien. Eén enkele schutter: 50 doden en 50 gewonden.

Waar Breivik het op socialistische jongeren had voorzien, de broers Tsarnaev op deelnemers en toeschouwers van de Boston Marathon, en in Parijs satirici, concertbezoekers en terrasgangers werden neergemaaid, was nu voor het eerst een groep het doelwit die al van oudsher en van vele kanten onder vuur ligt: lesbiennes, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen.

Ja, het was een terroristische aanslag; ja, de dader riep dat hij dit uit naam van ISIS deed. Maar deze dader richtte zijn haat – meer nog: zijn machinegeweer – anders dan eerdere aanslagplegers heel specifiek op al wie niet netjes heteroseksueel was. Op lesbiennes, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen.

Niemand die tot die groep behoort, is in zijn of haar persoonlijk leven gevrijwaard gebleven van angst, pesterijen, lastigvallerij of bedreigingen. Werkelijk iedereen die tot die groep behoort, schudt desgevraagd uit de losse mouw een akelige serie anekdotes van schrijnende discriminatie, gevaarlijke situaties, en confrontaties die nog maar net goed afliepen. Plus dat iedereen die tot die groep behoort, te veel verhalen kent van lotgenoten die op straat om niets in elkaar zijn getimmerd. Of nou ja, om niets – nee, zuiver omdat ze niet heteroseksueel zijn.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour

Quote du Jour | Onze manier van leven

, door

We moeten reëel zijn. Onze manier van leven ligt  onder vuur.

Zei Rutte tot de Tweede Kamer vandaag, in een reactie op de aanslagen in Brussel.

Als dat al waar is, zou je kunnen denken: dat werd dan tijd. Ieders manier van macht en rijkdom heeft altijd tot andermans machteloosheid en armoede geleid. En al eeuwenlang leidde dat tot gewelddadige oprispingen, al dan niet georganiseerd door lieden die evengoed over de ruggen van zelfs “hun eigen mensen” dood en verderf zaaiden ter meerdere eer en glorie van zichzelf.

Foto: Gary Edenfield (cc)

Imagine

, door

COLUMN - Correct me if I’m wrong, maar volgens mij was er een tijd dat je pas wist wie er nummer 1 was in de (toen nog) top 100 aller tijden, als je de eerste tonen van de nummer 2 had gehoord. Hoorde je Stairway to Heaven dan wist je dat het Bohemian Rhapsody was. En hoorde je Bohemian Rhapsody, dan wist je dat het Stairway to Heaven was. Of Hotel California. Of Child in Time.

De Top 100 Aller Tijden is inmiddels geëxtrapoleerd naar de Top 2000 Aller Tijden en een happening van formaat geworden. Een soort muzikale adventkalender waarmee we een week lang kunnen aftellen naar de laatste seconden van het oude jaar. U begrijpt dat het ver beneden mijn waardigheid is om dit gebeuren van al te dichtbij te volgen, maar ook van een afstand werd me duidelijk dat de uitslag inmiddels al bekend was. Er bestaan geen geheimen meer.

En op nummer 1 bleek eens een keer niet Bohemian Rhapsody te staan, maar Imagine van Johh Lennon.

Nu begreep ik het volgende: als de aanslagen in Parijs niet hadden plaatsgevonden, stond Bohomian Rhapsody nog steeds op nummer 1. Gisteren stelde een vriend van mij dat dit betekende dat de terroristen hadden gewonnen. Ik dacht dat hij gelijk had. De terroristen hadden het immers voor elkaar gekregen een onwrikbaar bastion als De Grote Vier aan het wankelen te brengen. Dat was in wezen net zoiets als de Twin Towers naar beneden halen, in al z’n megalomaanheid al net zo’n gedrocht als Bohemian Rhapsody. De Twin Towers mochten dan wel symbool staan voor de hebzucht van de westerse wereld, maar je moet het verdomme wel met rust laten! En dat zou je ook van de Eeuwige Top 4 kunnen zeggen. In die vier nummers wordt het ergste verenigd dat de westerse popgeschiedenis te bieden heeft, maar aan een aantal zekerheden in het leven moet je niet komen. Dit was onze Nine Eleven!

Foto: JD Hancock (cc)

Psychiater voor de wereld?

, door

COLUMN - Mag onze democratie zich verdedigen tegen zijn vijanden? Daar hadden we toch niet veel moeite mee, een jaar of tachtig geleden. Waarom nu dan wel? Is het omdat die vijandschap zich hult in een religieus gewaad?

Een aanslag op een Russisch vliegtuig,  aanslagen in Beirut, Ankara, Parijs.  Dat is IS-geweld. Dat staat los van andere gekte en strijd: de wereld is psychopathisch aan het worden.  Zoals 100 onthoofdingen in Saoedi-Arabië, strijd in Syrië, Jemen, Irak. Ons verweer tegen aanslagen is eenvoudig: bommen gooien. Maar gaat dat helpen?

Buitenhof

Meestal kijk ik naar Buitenhof . De laatste keer werd een blik op de wereld gegeven door Laila al-Zwaini, een Arabiste, die een paar artikelen noemde. Ook sprak ze een duizelingwekkend zinnetje uit over “de implosie van staat en samenleving.” Ik dacht na over de jarenlange strijd, die de scheiding van kerk en staat ons gekost heeft, maar krabbelde ondertussen haar verwijzing naar de “New Inquiry” op de rand van de krant. Het kan zijn dat een militaire coalitie tegen IS nuttig is, zei ze ook nog, maar is het niet slimmer een coalitie van denkers en wetenschappers te vormen?

New Inquiry

Layla kreeg geen tijd in Buitenhof, maar ik zocht even op “New Inquiry”.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Jan Pronk: Overwegingen na Parijs, 13 november

, door

COLUMN - In deze column gaat oud-minister Jan Pronk in op de aanslagen van vrijdag 13 november en plaatst hij ze in een geopolitieke context. Hij geeft zeven overwegingen bij het zoeken naar een antwoord. ‘Nieuwe oorlogen gaan niet om bezetting van grond, maar van de menselijke geest.’

De eerste reactie op de aanslagen in Parijs op vrijdag 13 november was gekenmerkt door verdriet, boosheid en angst om wat nog komen kan. Dat was ook de reactie op eerdere aanslagen, in New York, Madrid, Londen en andere steden in het Westen. Daarna hernam het leven haar gewone gang, zij het dat vanuit het Westen hard werd teruggeslagen in Afghanistan, Irak en Syrië. Maar de onzekerheid neemt toe: terrorisme kan overal toeslaan, telkens opnieuw.

Sinds het begin van dit Millennium vonden drie geopolitieke veranderingen plaats. De oude tegenstelling tussen Noord en Zuid lijkt vervangen door die tussen het Westen en de rest. De Koude oorlog tussen Oost en West is omgevormd tot een nieuw conflict tussen machtige staten: minder ideologisch, maar dreigend. Tussen en binnen vele landen is de overheersende ideologische tegenstelling die tussen fundamentalistische Moslims en seculiere partijen. De werkelijkheid was en is ingewikkelder dan aldus geschetst – immers, hoe definieer je Noord, Zuid, Oost, West, rest, fundamentalistisch, enzovoort – maar velen zullen die werkelijkheid wel in dergelijke termen ervaren.

Foto: Freedom House (cc)

Solidair

, door

COLUMN - In de Syrische stad Douma werd eergisteravond een wake gehouden voor de slachtoffers in Parijs. Douma weet wat terroristisch geweld is: de stad is sinds 2012 belegerd en heeft al een aantal fikse slachtpartijen achter de rug. Het Syrische leger legde de knoet over de stad toen inwoners zich tegen Assad keerden. Het kwam in in juni 2012 zelfs tot een massamoord op zeker vijftig mensen, uitgevoerd door Assads troepen.

In oktober van datzelfde jaar wist het Vrije Syrische Leger de stad in handen te krijgen, maar Douma wordt sindsdien belegerd door regeringstroepen. De stad lijdt nog steeds onder gevechten en bombardementen. Op 16 augustus van dit jaar voerde Assad een serie raketaanvallen op de stad uit. Het doelwit was de grootste markt van de stad: er vielen bijna honderd doden en ruim tweehonderd slachtoffers. Kort nadat mensen zich naar de markt hadden gespoed om slachtoffers te helpen, trof een tweede serie raketten doel.

Ze weten daar kortom waarover ze het hebben. En dan middenin hun misère kaarsjes opsteken voor de doden en gewonden in Parijs – wat een ontroerend, groots gebaar.

Niet dat wij ooit iets dergelijks voor hén hebben gedaan. Westerse overheden bleven Assad, hun aanvaller, tot ver in 2015 steunen, ook al heeft de man inmiddels zo’n 200.000 onderdanen over de kling gejaagd. Na terreurdaden van ISIS in andere steden in het Midden-Oosten – Beiroet, Bagdad, om twee zeer recente aanslagen te noemen, houden we in het Westen geen wakes.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende