Sahra Wagenknecht gaat in twee deelstaten meeregeren

De Duitse deelstaat Brandenburg krijgt een regering van SPD en BSW. Bündnis Sahra Wagenknecht, een afsplitsing van Die Linke, haalde in Brandenburg dit najaar vanuit het niets 13,5 procent van de stemmen. De SPD werd met 30,9 procent nipt grootste partij dankzij de populaire minister-president Dietmar Woidke, die zich in de campagne nadrukkelijk verre had gehouden van zijn partijgenoot Bondskanselier Olaf Scholz. De AfD kreeg in Brandenburg 29,2 procent, maar was op voorhand door de SPD van samenwerking uitgesloten. Vorige week werd in Thüringen een akkoord bereikt voor een minderheidscoalitie van CDU, SPD en BSW. Ze komen daar één stem te kort en zijn daarvoor afhankelijk van Die Linke of de AfD. In Brandenburg haalden zowel de Groenen als Die Linke de kiesdrempel niet. Op voorhand ontsloeg de huidige en toekomstige minister-president Woidke vorige week zijn minister van Volksgezondheid Ursula Nonnemacher van de Groenen vanwege een conflict over de hervorming van het ziekenhuiswezen, een onderwerp waar BSW al langer dwars lag. Haar partijgenoot, landbouwminister Axel Vogel trad uit solidariteit terug. Daarmee is de oude rood-zwart-groene coalitie in het zicht van de haven alsnog gestrand. In de nieuwe coalitie krijgt BSW drie ministersposten. SPD en BSW willen zich inzetten voor vermindering van de bureaucratie en digitalisering. Ook wil de nieuwe deelstaatregering mobiele telefoons op scholen verbieden, ouders met een laag inkomen ontlasten, het politiekorps uitbreiden en de irreguliere migratie indammen. Een heikel punt was de eis van BSW om te stoppen met wapenleveranties aan Oekraïne. Maar daar gaat de deelstaat natuurlijk niet over. Er is een compromis gevonden in een algemene uitspraak dat partijen zich binnen de federale regering en de EU willen inzetten voor een diplomatieke oplossing voor de oorlog in Oekraïne. Vervroegde verkiezingen Intussen is de campagne voor de vervroegde Bondsdagverkiezingen op 23 februari volgend jaar in volle gang. De SPD heeft huidig Bondskanselier Scholz opnieuw gekandideerd om een nieuwe regering te gaan leiden. Een onbegrijpelijk stap als je in aanmerking neemt dat Scholz op afstand de minst populaire bondskanselier ooit was. En dat zijn partij in de peilingen op 15% staat, een absoluut dieptepunt. Maar een alternatieve kandidaat, defensieminister Boris Pistorius wil Scholz niet vervangen. Het is niet goed als de partij afstand neemt van een zittende Bondskanselier, zei hij. Friedrich Merz, de kandidaat van de CDU, in de peilingen nu de grootste partij, is blij met dat standpunt. Merz meent Scholz makkelijker te kunnen verslaan dan Pistorius. Het is nog wel de vraag of hij de SPD daarmee uit een nieuwe regering kan houden. Zoveel alternatieven zijn er niet zo lang de AfD wordt uitgesloten. En een 'Brandenburgse' coalitie lijkt op landelijke niveau vooralsnog uitgesloten. Schuldenbremse Merz lijkt er al rekening mee te houden dat hij straks met Scholz zaken moet doen. Hij heeft gezegd wel te willen praten over de Schuldenbremse, de grondwettelijke grens voor staatsschulden die in Duitsland sinds 2009 in acht moet worden genomen. De SPD wil er van af. Het was een van de belangrijkste conflictpunten met voormalig coalitiepartner FDP. Christian Lindner, namens deze partij sinds 2021 minister van Financiën totdat hij door Scholz ontslagen werd, was mordicus tegen het afschaffen van deze drempel. Als Merz zich straks na de verkiezingen soepeler gaat gedragen bij de onderhandelingen voor een nieuw coalitie zijn de problemen echter allerminst de wereld uit. Scholz wil de verruiming van het staatsbudget ook gebruiken voor sociale maatregelen die Merz nog helemaal niet ziet zitten. De CDU-voorman eist op de eerste plaats investeringen die het Duitse bedrijfsleven er weer bovenop moeten helpen. Want het gaat veel Duitse bedrijven, en dan met name de autofabrikanten, de laatste tijd minder goed. En de auto is zo'n beetje de kurk waar de Duitse economie op drijft. De 'ellende' van de elektrische auto Volkswagen heeft al geruime tijd te kampen met grote problemen. Massaontslagen zijn niet uitgesloten. De Duitse auto-industrie is niet meer concurrerend, zei CEO Oliver Blume in september. Als er niks verandert, gaat Volkswagen binnen één of twee jaar kopje onder, was de boodschap. De winst van Volkswagen is in het derde kwartaal met 64 procent gedaald, naar 1,58 miljard euro. Belangrijke oorzaak is de sterke concurrentie op de Chinese automarkt: Volkswagen loopt achter met de verkoop van elektrische auto’s, veel Chinezen kopen inmiddels e-auto’s van eigen producenten. Deze week maakte Volkswagen bekend dat het de omstreden fabriek in China gaat sluiten. De fabriek staat in de provincie Xinjiang waar Oeigoeren als dwangarbeiders zouden worden uitgebuit. Dat Volkswagen daar nu vertrekt heeft echter niets met mensenrechten, maar alles met economie te maken. Afgelopen weekend verklaarde VW topman Thomas Schäfer dat het bedrijf vasthoudt aan het plan om ook in Duitsland bedrijven te sluiten. Ook bij Ford dreigen nu ontslagen. Het zou vooral gaan om de vestiging in Keulen van dit Amerikaanse bedrijf waar 11.500 mensen werken. De afgelopen jaren heeft Ford al duizenden werknemers in Duitsland ontslagen. Hendrik Wüst, minister-president van Noordrijn-Westfalen, noemt het besluit van het Amerikaanse bedrijf ‘opnieuw een harde klap voor Duitsland als autoland’. Volgens deskundigen kwam de transitie naar elektromobiliteit in de fabriek te laat. De arbeiders geven de schuld aan het management. Die heeft nagelaten een effectieve strategie te ontwikkelen. De parkeerplaatsen bij de fabriek staan vol met niet verkochte auto's. Het personeel heeft verkorting van werktijd gekregen. Duitsland wacht naast een verkiezingsstrijd ook een sociale strijd om het behoud van arbeidsplaatsen. Misschien kunnen de sociaaldemocraten van Scholz daar toch nog een beetje van profiteren.

Closing Time | Blood Incantation

Ok, jullie zien dit logo, wat piramides op de cover, en denken waarschijnlijk gelijk dat er nu één of andere extreme death metal plaat je tegemoet gaat rochelen. Vooroordelen, tsss. Oké, het moet gezegd, Blood Incantaion maakt op Absolute Elsewhere misschien dan wel death metal, en ook wel extreem – maar dan extreem progressief en technisch, met allemaal vage jaren 70 progressive rock invloeden. De vraag is natuurlijk: werkt dat? De jury is er nog niet over uit, als je recensies gaat bekijken zul je zien dat mensen het of extreem geweldig vinden, of volkomen kut, met niet zo veel ertussen in. Maar dat is vaak toch beter dan extreem gemiddeld. Oordeel zelf, zou ik zo zeggen. Ik ga ‘em in ieder geval aanschaffen zodra ik weer langs de platenzaak rijd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Alexis LOURS, via Pexels.

Als een ekster tijdens de uitverkoop

Ik ben alweer aan het online shoppen, althans scrollen over duurzame[*] webshops, nog zonder iets te kopen. Daar moet namelijk wel goed over nagedacht worden, kopen of niet kopen. Zo heb ik dus alweer uren van mijn vrije tijd en leven besteed aan het, effectief, niet kopen van spullen.

Ik weet niet of je dit herkent, maar het is een heel proces. Het begint hoopvol, en gaandeweg wordt het steeds serieuzer, om op een gegeven moment te verworden tot een soort strijd. Het is een kwestie van jou tegen … ja wat eigenlijk? Het winkelen zelf? Je eigen gevoelens van hoop en wanhoop?

De virtuele vitrines van een eerlijke winkel

Het begint in mijn geval met het selecteren van een sympathieke en leuke webshop, één die ik wel zou willen steunen. Dan ga ik beoordelen of ze iets hebben dat ik ook echt zou willen (voor de prijs). Dat duurt even omdat ik online winkelen bijzonder moeilijk vind – dit is volgens mij geen mening maar een feit, trouwens. Het ís bijzonder moeilijk om aan de hand van gemanipuleerde foto’s een goed beeld te krijgen van hoe iets er in het echt uitziet[**], en dan ook nog van in hoeverre het bij je past. En of het wel een eigen openstaande niche kan vervullen tussen alle spullen die je al hebt. (Je hebt meestal niet twee nagenoeg dezelfde spullen nodig waarvan je er maar één tegelijk zou gebruiken. Tenzij je ze dusdanig veel gebruikt dat afwisselen alsnog gewenst is.)

Foto: hobvias sudoneighm (cc)

Moties van wantrouwen, afkeuring en treurnis in cijfers

ANALYSE - van Erie Tanja

Kamerleden kunnen ernstige kritiek op (het beleid, handelen of optreden van) een kabinet, de minister-president of andere bewindspersonen verpakken in een motie. In oplopende kracht kan dat een motie van treurnis, afkeuring of wantrouwen zijn.

In deze bijdrage worden de moties van wantrouwen, afkeuring en treurnis die sinds 1945 zijn ingediend in de Tweede Kamer cijfermatig verkend. Dit gebeurt op basis van getallen die zijn verzameld ten behoeve van de website parlement.com, aangevuld met eigen speurwerk voor de meest recente periode. De cijfers geven een korte inkijk in dit parlementair instrument.

Vooraf enkele korte opmerkingen over deze drie bijzondere vormen van moties (van orde). De motie van treurnis heeft weinig politieke waarde. Hoewel staatsrechtelijk zonder betekenis wordt de motie van treurnis niettemin ingediend omdat de indiener geen steun vindt voor een ‘zwaardere’ motie en/of als een signaal naar de achterban.

Moties van afkeuring en wantrouwen waren lange tijd synoniem van elkaar; meer recent lijkt de motie van afkeuring als een lichtere vorm van de motie van wantrouwen te worden gezien, in ieder geval door Kamerleden. Een motie van afkeuring zou niet dwingen tot aftreden, een motie van wantrouwen wel. Overigens zijn er ook genoeg voorbeelden waar bewindspersonen het eventuele oordeel van de Kamer over hun tekortschietend handelen niet afwachtten, en voor of tijdens een debat hun aftreden al aankondigden, ook zonder een motie.

PVV-staatssecretaris plagieerde masterscriptie bij elkaar

Vicky Maeijer, staatssecretaris van Langdurige en Maatschappelijke Zorg, blijkt ongeveer een derde van haar masterscriptie bij elkaar te hebben geknipt en geplakt.

BNR haalde de scriptie door een plagiaatscanner en vroeg drie deskundigen om commentaar. Volgens twee van hen gaat het overduidelijk om plagiaat. Universitair hoofddocent politieke communicatie Michael Hameleers spreekt zelfs ondubbelzinnig van fraude.

Gijs van Oenen, voorzitter van de Rotterdamse examencommissie filosofie oordeelt milder, omdat er volgens hem geen claim is van originaliteit.

Foto: CIFOR-ICRAF (cc)

Geopolitiek in de Sahel

ANALYSE - In Niamey, de hoofdstad van Niger, vond vorige week een conferentie plaats van anti-westerse groepen uit alle delen van de wereld. De slotverklaring van de conferentie haalt uit naar de NAVO, de Verenigde Staten en de Europese koloniale machten, in het bijzonder Frankrijk. De conferentie steunt het samenwerkingsverband Alliance des États du Sahel (AES) dat de drie Sahellanden Niger, Mali en Burkina Faso vorig jaar sloten. ‘Wij zijn optimistisch dat deze regeringen, door te blijven luisteren naar hun bevolking, hun doelstellingen voor volledige nationale bevrijding zullen verwezenlijken en een bijdrage zullen leveren aan het bredere doel van een verenigd en vrij Afrika.’

In het westen wordt met argusogen gekeken naar wat er in dit deel van Afrika gebeurt en dan met name naar de rol van Rusland en de nauw met het Kremlin verbonden Wagnergroep. Het nieuwe samenwerkingsverband AES is opgericht als een onderling defensief pact toen het bestaande regionale, primair economische, bondgenootschap ECOWAS dreigde tussenbeide te komen na een coup van het leger in Niger. De militaire leiders van de Niger, Mali en Burkina Faso besloten daarop het lidmaatschap van ECOWAS op te zeggen (‘onze Brexit’ citeerde De Volkskrant een criticus). In juli van dit jaar bevestigden de militaire leiders van de drie landen hun bondgenootschap dat inmiddels verder gaat dan de landsverdediging. Recent is gesproken over één paspoort voor de inwoners van alle drie de landen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | Abbatoir

Pure jaren tachtig power/speed metal. Dat hebben we hier een tijd niet gehad. En dat is zonde, want eigenlijk is dat natuurlijk precies wat deze wereld nodig heeft. En omdat het feest is (het is immers 27 november) krijgen jullie van Abbatoir niet slechts een enkel nummertje maar HET COMPLETE ALBUM The Only Safe Place uit 1986. Geen dank.

Closing Time | Body Count feat. David Gilmour

Damn, mijn vrienden! Kijk, jullie wisten al langer dat ik Ice-T en zijn metalband Body Count hoog heb zitten, en als jullie op deze linkjes klikken kunnen jullie horen waarom dat volkómen terecht is. Maar dit is wel weer een nieuw hoogtepuntje hoor. Samen met David Gilmour (die van Pink Floyd) heeft Body Count een remake opgenomen van het Floyd-nummer Comfortably Numb. Geweldig hoor, zowel de tekst en zang van Ice als de solo van Gilmour die van begin tot eind van het nummer heen klinkt.

EU Commissie keurt Nederlandse begroting af

De Europese Commissie geeft het kabinet een tik op de vingers vanwege de oplopende schulden en tekorten op de lange termijn.

De begroting voor de komende jaren is nog op orde, maar in de toekomst moet Nederland wat Brussel betreft aan de financiële rem trekken.

Omgekeerd maakt Nederland bezwaar tegen de EU begroting.

Over de begroting 2025 werd op 16 november een onderhandelaarsakkoord bereikt tussen een delegatie van EU-ministers van Financiën en een delegatie van het Europees Parlement. Toen werd bekend dat Nederland, Oostenrijk, Zweden, Finland en Denemarken zich van stem zouden onthouden. Dat geldt in Brussel als tegenstem. Zweden heeft maandag daadwerkelijk tegengestemd. Deze vijf lidstaten vinden het onder meer niet verantwoord dat er niets wordt gedaan aan de hoge rentelasten.

Closing Time | You Need Love

Als u goed luistert, hoort een zekere overeenkomst met de Led Zeppelin-hit ‘Whole Lotta Love’. Robert Plant jatte namelijk de hele versvorm, gaf er zijn eigen draai aan en dacht: als we gepakt worden, worden we maar gepakt.

In 1985 werd componist Willie Dixon alsnog beloond met een niet nader genoemd bedrag en een officiële vermelding als co-auteur.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende