Zoekresultaten voor

'voorspellingen'

Foto: tjabeljan (cc)

Hoe gaat dit verder?

OPINIE - Over luie vragen in onzekere tijden.

De persvrijheid is mij lief. Aanvallen op journalisten wekken doorgaans mijn argwaan. Dat de VPRO een parafrasering van de woorden van Baudet niet hoeft te rectificeren vind ik terecht. Maar soms erger ik me ook aan journalisten die met hun gezuig in interviews de relevantie van een zaak volkomen missen en er alleen op uit lijken te zijn een politicus onderuit te halen. Die moet zich dan in alle bochten wringen om een beleefd, en nietszeggend antwoord te formuleren. Met als gevolg dat de kijker/luisteraar zich steeds vaker geïrriteerd afwendt van het Haagse gebeuren. In plaats van een degelijke, diepgaande verantwoording van wat politici daar namens ons doen leveren de media op deze manier helaas steeds meer uitsluitend show.

De afgelopen week heb ik me in toenemende mate geërgerd aan vragen van journalisten aan de verantwoordelijke autoriteiten over de verdere ontwikkeling van de coronavirusepidemie en alles wat daarmee samenhangt. Niemand weet hoe deze epidemie zich gaat ontwikkelen, niemand kan dat ook weten. Dat is keer op keer ook duidelijk gemaakt door alle betrokken wetenschappers. Het is dan nogal irritant, maar je zou ook kunnen zeggen dom, en zelfs riskant als sommige journalisten dan toch blijven aandringen op speculaties. Waar moeten we rekening mee houden? Wat kan er gebeuren als….? Wat gaat u doen als….? En anders….? Zijn er wel genoeg voorzorgsmaatregelen genomen? Hebben deze maatregelen effect? Welke problemen verwacht u? Het zijn vragen waar niemand een duidelijk antwoord op kan geven. Met de doorgaans vage en voorzichtige antwoorden die Rutte en zijn ministers dan toch moeten formuleren lopen zij het risico verkeerd begrepen te worden, valse verwachtingen te wekken dan wel irritaties op te roepen. De journalist denkt een punt te kunnen maken, de politici tonen onzekerheid (‘dat is heel lastig om te zeggen’) en de burgers verliezen het vertrouwen.

Foto: ugur onder bozkurt (cc)

Trendwatchen met János!

COLUMN - Laten we wel wezen, het is natuurlijk allemaal gelul, dat trendwatchen. Dezelfde ordinaire oplichting die je vroeger trof op de dorpskermis, alleen dan bij een oud vrouwtje met een pak kaarten of een kristallen bol, en nu verhipt en mooi gemaakt met een nietszeggende Engelse term.

Maar he, whatever, we zitten toch ons allemaal thuis te vervelen*, dus dan kan ik wat slap in de ruimte lullen. Her en der wat open deuren intrappen, dingen herhalen die al lang rondgaan, en extreme voorspellingen doen voor de verre toekomst waar niemand me toch ooit nog aan gaat herinneren.

Drie golven

Laten we beginnen met de drie golven die er aan komen. Ten eerste de scheidingsgolf: gezinnen zitten noodgedwongen op elkaars lip. Op veel plekken zal het de laatste druppel in de emmer zijn, het laatste zetje dat een toch al matig vervullende relatie in de afgrond duwt. Zodra we weer ons huis uit mogen loopt het storm bij de echtscheidingsadvocaten, mediators en bij de burgerlijke stand. Het wordt voor veel gezinnen een dramatische tijd.

Daarna komt de andere kant van de medaille: de geboortegolf. Er zijn huizen waar het wel gezellig is. Ja ook dáár zit men op elkaars lip. Thuis. De hele dag. Zonder veel omhanden. Moet ik het voor u uittekenen?

Foto: Erik de Haan (cc)

Het water zakt!

Onze rivieren zijn gekanaliseerd, meren uitgegraven en polders drooggelegd. In Nederland hebben we enorme infrastructuren rondom onze waterwegen gerealiseerd. Maar blijven we meester over het water nu we vaker te maken krijgen met periodes van aanhoudende droogte? En de zeespiegel stijgt? Volgens hydroloog Nico Wanders staan we voor een lastige keuze.

“Help, het water zakt!” zal je niet zo snel horen. In tegenstelling tot een stijgende zeespiegel is droogte een sluipende natuurramp. Droogte is een heel langzaam proces dat tegelijkertijd langdurige en soms onomkeerbare gevolgen heeft. De gortdroge zomer van 2018 kun jij je bijvoorbeeld misschien niet meer herinneren, maar de natuur is daar pas net van bijgekomen. Volgens hydroloog Nico Wanders (UU) moeten we ons in Nederland dan ook niet alleen zorgen maken over een stijgende zeespiegel, maar des te meer over watertekorten.

Ook natte gebieden hebben last van droogte

Bij droogte moet je waarschijnlijk eerder denken aan warme oorden en uitgestrekte zoutvlakten dan aan ons eigen kikkerlandje. Maar “een woestijn is geen droogte”, legt Wanders uit, “dat is een natuurverschijnsel”. Je spreekt van droogte op het moment dat er voor een langere periode minder water is dan normaal het geval is binnen een groot gebied.

Foto: Phil Roeder (cc)

Waarom Iowa ertoe doet

ANALYSE - Hoewel President Trump pas in november op het stembiljet staat, zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen al in volle gang. Maar liefst twaalf prominente Democraten strijden in de voorverkiezingen voor de kandidaatsnominatie van de partij. Vandaag stemmen de kiezers van Iowa als eersten van het land op de Democratische presidentskandidaten; daarmee luidt het startschot van de zogeheten primaries.

Hoewel Iowa numeriek gezien van beperkt belang is voor het hele nominatieproces, fungeert de staat al sinds jaar en dag als politieke barometer voor de rest van de voorverkiezing. De reden daarvoor is het feit dat de historisch gezien de kandidaten die in Iowa wonnen, ook vaak in de landelijke voorverkiezingen zegevierden.


De virtueuze cirkel

Dat sinds 2000 de winnaars van Iowa ook de winnaars van de voorverkiezingen werden, heeft alles maken met het zogeheten bandwagon effect; naarmate iets of iemand als populair wordt ervaren, stijgt de populariteit nog sneller.

Naast economische toepassingen, bijvoorbeeld in reclames (“1000 anderen gingen je voor”), is het bandwaggon effect ook voor politicologen zeer relevant. Zodra een kandidaat het goed doet in één voorverkiezing, zal deze ook meer steun genieten bij de rest.


Vandaar dat een overwinning in Iowa, die standaard als eerste staat haar voorverkiezing houdt, een felbegeerde prijs is onder de Democraten. Naarmate deze dag naderde werd de ether van Iowa dan ook gevuld met spotjes en raken de Facebook-pagina’s overspoeld met advertenties.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

De meeste klimaatmodellen doen het prima!

ANALYSE - Wetenschappelijke modellen zijn geen glazen bollen. En wetenschappers geen helderzienden. Dat pretenderen ze ook niet te zijn. Alleen charlatans suggereren dat ze in de toekomst kunnen kijken. Wetenschappers kunnen op basis van hun vakkennis wel iets zeggen over oorzaak en gevolg. En daarmee kunnen ze voorwaardelijke voorspellingen doen: als dit, dan dat. Als ik het glas dat ik in mijn hand heb loslaat, zal het vallen. Niemand zal dat een onjuiste voorspelling noemen als het glas heelhuids de tafel haalt omdat ik het niet echt heb losgelaten. Ook klimaatwetenschappers doen alleen voorwaardelijke voorspellingen, op basis van hun vakkennis. Bij het interpreteren van klimaatprojecties en modelresultaten is het belangrijk om daar rekening mee te houden.

Modelprojectie uit een rapport van Exxon uit 1982. Deze projectie is overigens niet meegenomen in het onderzoek van Hausfather et al. (Bron: InsideClimate News)

Klimaatmodellen simuleren de fysica van het klimaatsysteem. Dat begon in de tweede helft van de vorige eeuw met het doorrekenen van een relatief eenvoudige energiebalans. Het soort berekeningen dat Arrhenius eind 19e eeuw nog met de hand moest doen. Computers maakten het mogelijk om die berekeningen aanzienlijk te verfijnen. Al snel werden die berekeningen aangevuld met simulaties van atmosferische circulatie en van verdamping en condensatie van water. Met het groeien van de klimaatkennis en het toenemen van de rekenkracht van computers werden de modellen steeds uitgebreider en fijnmaziger.

Foto: copyright ok. Gecheckt 12-10-2022

Wereldwijde daling autoverkoop

ANALYSE - De wereldwijde auto-industrie heeft te maken met een terugval van de vraag naar auto’s. LMC automotive heeft zijn rapport met wereldwijde verkoopcijfers vorige week gepubliceerd, hieruit blijkt een daling van het totaal aantal verkochte auto’s van 94,4 miljoen in 2018 naar 90,3 miljoen in 2019. Dat is een daling van 4%. LMC heeft de data niet uitgesplitst naar brandstofvoertuigen en elektrische auto’s. Cleantechnica houdt deze gegevens wel bij en op basis van gegevens van de 3 grootste markten (China, Europa en de VS) en schattingen voor de overige markten komen ze uit op een stijging van de verkoop van elektrische auto’s met 9,5% (volledig elektrische en hybrides). Het aantal verkochte brandstofauto’s is volgens deze zelfde schatting wereldwijd gedaald met 4,7%.

Ontwikkelingen per markt

De Chinese markt blijft de lastigste markt voor verkopers van brandstofauto’s (benzine, diesel en lpg). De verkoop van brandstofauto’s daalde in China met bijna 8,4% ten opzichte van 2018. De verkoop van elektrische auto’s liep met 4% terug, doordat de Chinese overheid haar stimuleringsbeleid bijstelde. Ondanks de daling van de verkoop van elektrische auto’s steeg hun marktaandeel van 4,5% naar 4,7%.

In de VS daalde de verkoop van brandstofauto’s met 1,1%, de verkoop van elektrische auto’s daalde nog harder met 8,9%. Volgens Cleantechnica ontbreekt het in de VS aan een aantrekkelijk en betaalbaar aanbod van elektrische auto’s. Zo waren de Hyundai Kona EV, de Kia e-Nero en de MG ZS EV in 2019 nog niet verkrijgbaar in de VS. Het beeld wordt verder vertekend doordat Tesla eind 2018 zoveel mogelijk Model 3’s afleverde in de VS om eigenaren van de belastingvoordelen te laten profiteren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-03-2022

Nieuw onderzoek: klimaatmodellen voorspellen klimaatverandering al decennia correct

NIEUWS - Een van de vele standaard stokpaardjes van de twijfelbrigade is de stelling dat de door klimaatmodellen voorspelde veranderingen onjuist zouden zijn. Een nieuw onderzoek van Hausfather et al veegt de vloer aan met dit stokpaardje. De onderzoekers komen tot de conclusie dat de modellen de wereldwijde temperatuurstijging accuraat voorspellen, zeker als rekening wordt gehouden met de werkelijke ontwikkeling van CO2 emissies en andere oorzaken van klimaatverandering.

Klimaatmodellen vormen een belangrijke manier om toekomstige veranderingen in het klimaat op aarde te begrijpen. In het artikel hebben Hausfather et al een grondige evaluatie uitgevoerd van de prestaties van verschillende klimaatmodellen die zijn gepubliceerd tussen 1970 en 2010. Ze hebben specifiek gekeken naar hoe goed modellen de opwarming van de aarde in de jaren nadat ze werden gepubliceerd projecteren door ze te vergelijken met waargenomen temperatuurveranderingen. Modelprojecties vertrouwen op twee dingen om waarnemingen nauwkeurig te matchen: nauwkeurige modellering van klimaatfysica en nauwkeurige veronderstellingen over toekomstige CO2-emissies en andere factoren die het klimaat beïnvloeden. Het beste op fysica gebaseerde model zal nog steeds onnauwkeurig zijn als het wordt aangedreven door toekomstige veranderingen in emissies die verschillen van de realiteit.

Emissies komen namelijk voort uit menselijke beslissingen, niet uit fysieke processen, en zijn in veel opzichten veel moeilijker te voorspellen. De onderzoekers wilden klimaatmodellen evalueren op basis van hoe goed hun klimaatfysica presteerde, niet op basis van de kwaliteit van hun toekomstige kristallen bol. Daarom hebben ze gezocht naar oude klimaatmodellen waarvan de aannames over toekomstige opwarming, toekomstige CO2-concentraties en andere factoren die klimaatverandering veroorzaken ook gepubliceerd zijn. Ze identificeerden 14 modellen met 17 verschillende projecties (sommige modellen werkten met meerdere scenario’s).

Foto: Karen Eliot (cc)

Het klimaat volgens Clintel (2)

VERSLAG - Dit is het 2e deel van het verslag over een avondje Clintel in Heesch, deel 1, met een introductie over Clintel, is hier te lezen.

Naast mensen die tegen windmolens in hun omgeving strijden en andere geïnteresseerden, zijn er ook lokale politici, Brabantse FvD’ers Lennart van der Linden en Loek van Wely, en Alexander van Hattem van de PVV. Ergens voorin, uit de richting van FvD en PVV, roept iemand regelmatig ‘het IPCC is een activistische organisatie’. Het publiek is inmiddels in de stemming: hier worden spijkers met koppen geslagen, hier worden echte feiten verteld.

Na de introductie over Clintel is het tijd voor de gastsprekers. Er zijn er drie: Theo Wolters, actief op Climategate.nl, Kees Remi uit Oss, die deze avond georganiseerd heeft en Kees Pieters van Nederwind.

Lukt nooit

Wolters trapt af. Zijn betoog gaat vooral over de onmogelijke opgave. Het regent cijfers. Volgens hem voorspelt het International Energy Agency (IEA) doorgaans goed wat er gebeurt. Een vervijfvoudiging van renewables, misschien zelfs een vertienvoudiging bij een heel positief scenario, maar ook dat is nog te weinig. Een transitie duurt zeker 50 jaar, zegt hij, dat is veel langer dan de 30 die we hebben tot 2050 en heel veel langer dan de 10 jaar die Urgenda wil.

Foto: kiki99 (cc)

De vermogensrendementsheffing: de trend

COLUMN - Het begon al te schemeren toen wij na een lange reis eindelijk de Britse kustplaats bereikten van waaruit de boot ons de volgende dag naar huis zou brengen. De hemel was bewolkt, het was koud en het waaide. Onderdak vonden wij bij Mr Reid, en sombere oudere man met een hond. De hond, zei Mr Reid, was al heel oud. In de laatste tijd ging hij wat vreemd gedrag vertonen, waaruit Mr Reid opmaakte dat het einde van het dier nabij was.

Dus, nog voordat de hond dood was, wist Mr Reid al dat het zou gebeuren. Met de aanpak van de vermogensrendementsheffing was hem dat niet gelukt. Die had de gezondheidstoestand voorspeld op basis van een gemiddelde van de laatste, laten we zeggen, vijf jaar en toen leefde de hond altijd. Daarom zou hij ook dit jaar blijven leven. Sterker nog, ook na de dood van de hond zou het nog vijf jaar duren, totdat het besef daarvan helemaal tot hem doordringt.

Ik vind het moeilijk gegevens over de berekening van de fictieve rendementen te vinden en dat is vreemd. Het enige wat ik tot nu toe kon vinden staat op de Wikipedia-pagina over box 3. Als iemand van jullie aanvullende gegevens heeft, verneem ik het graag. Maar ook nu al denk ik te kunnen stellen dat het Ministerie van Financiën de verschillende rendementen berekent op basis van gemiddelden uit het verleden en zonder een aanvullende economische analyse.

Foto: Galileo facing the Inquisition, Rome, 1633 (1870). Galileo Galilei (1564-1642), Italian astronomer, mathematician and physicist, in Rome in 1633 facing the Inquisition challenging his claim that the earth moves, thus contradicting the theories of Aristotle. From “Vies des Savants Illustres” by Louis Figuier. (Paris, 1870). copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Wil de Galileo van de klimaatwetenschap opstaan?

ACHTERGROND - Het is een vaak gebruikt argument van de ontkenners van klimaatwetenschap: de kerk geloofde Galileo ook niet toen hij zei dat de aarde om de zon draait. De kerk is in de beeldspraak van ontkenners de huidige klimaatwetenschap. En Galileo is willekeurig welke ontkenner van die wetenschap, zolang deze maar beweert dat menselijk handelen niet de oorzaak is van de huidige klimaatverandering. Daarom vandaag een kleine zoektocht naar de Galileo van de klimaatwetenschap, die waarschijnlijk verre van compleet is. Waarbij Galileo naar mijn mening een wetenschapper was die, in weerwil van de heersende opvatting dat de aarde het middelpunt van het heelal, op zoek ging naar bewijzen voor de theorie van Copernicus, waarin de zon het middelpunt van het heelal is.

De aarde als middelpunt van het heelal

Tot aan de 17 eeuw was de opvatting van de kerk dat de aarde het centrum van het heelal was. Vlak voor zijn dood in 1534 publiceerde Copernicus zijn theorie, waarin de zon het centrum van het universum was. Het boek trok weinig aandacht van het Vaticaan totdat Galileo er in de 17e eeuw naar begon te verwijzen. Met behulp van onderzoek met zijn telescoop verzamelde hij bewijzen voor de theorie van Copernicus. Zijn publicaties hierover brachten Galileo in conflict met de Katholieke kerk en leverde hem uiteindelijk een levenslang huisarrest op. De Katholieke kerk sprak pas in 1992 haar excuses uit, waarmee Galilei’s naam werd gezuiverd en Galilei werd erkend als gelovig mens. Tijden veranderen, want inmiddels is de zon ook niet meer het middelpunt van het heelal in de theorieën over het heelal.

Foto: mkhmarketing (cc)

‘Dat is toch ook maar een mening’

RECENSIE - Experts verliezen steeds meer gezag bij eigengereide burgers die geen deskundig advies meer nodig denken te hebben.

Tom Nichols, hoogleraar Nationale Veiligheidsvraagstukken, maakt zich boos over zijn Amerikaanse medeburgers die lak hebben aan experts, mensen die ergens voor gestudeerd hebben en het beter kunnen weten. Hij is boos op Trump die altijd alles beter weet. Voor hem heeft hij zelfs zijn lidmaatschap van de Republikeinse partij opgezegd. Hij maakt zich ook druk over het klimaat op de Amerikaanse universiteiten, de inflatie van diploma’s, de verstikkende politieke cultuur en het gebrek aan respect bij studenten voor de expertise van de docent. In The Death of Expertise: the Campaign Against Established Knowledge and Why it Matters laat hij zien hoe het internet en de journalistiek bijdragen aan de aftakeling van het het gezag van experts en publieke intellectuelen en hoe steeds meer Amerikanen uitsluitend vertrouwen op hun eigen mening en standpunten die hen daarin bevestigen.

Wie discussies op Sargasso of vergelijkbare platforms regelmatig volgt zal de problematiek herkennen.

Of het hier ook zo erg is als Nichols beweert dat het in zijn land is betwijfel ik, maar de tendensen die hij beschrijft zijn wel degelijk herkenbaar.   ‘Deskundigheid – kennis van zaken, strategisch vernuft – heeft zijn publicitaire waarde vrijwel verloren,’ schrijft Binnnenhof-watcher Tom-Jan Meeus in de NRC. En, met verwijzing naar de tot amateurisme en entertainment vervallen Amerikaanse politiek: ‘…meestal duurt het geen vijf jaar voordat dit soort verschijnselen naar onze politiek overwaait.’

Zorgen over overbevolking zijn onterecht

Al eeuwen wordt gewaarschuwd voor overbevolking. Geen van de voorspellingen is echter uitgekomen:

The world we live in now, despite approaching a population of nearly 8 billion, looks almost nothing like the one doomsayers were anticipating. Starting in the 19th century in Britain and reaching most of the world by the end of the 20th century, birthrates plummeted — mostly because of women’s education and access to contraception, not draconian population laws.

Vorige Volgende