Een coalitie van kansrijken

Publieksopvattingen over cryptovaluta, een gastbijdrage van Joost van Spanje (Royal Holloway University of London) en Manuel Kaal (Kantar Public). Sinds november is Bitcoin weer af en toe in het nieuws. Na de hype in 2017 was de digitale munt drie jaar lang uit het zicht. Houdt Bitcoin ons land nog bezig na de recente wederopstanding? Uit onderzoek blijkt desinteresse – behalve bij een smalle coalitie van kansrijke Nederlanders. “Uiteindelijk zal de wereld één valuta hebben. Het internet zal één valuta hebben. Persoonlijk geloof ik dat dit Bitcoin zal zijn.” De algemeen directeur van Twitter, Jack Dorsey, laat geen twijfel bestaan over zijn geloof in de digitale munt. Dorseys andere bedrijf, betalingsverwerker CashApp, bezit nu voor ruim 130 miljoen euro aan bitcoin. Bitcoin blijft voorlopig wel bestaan, wat je er ook van vindt. Wat vinden Nederlanders van Bitcoin? Jarenlang hebben de meesten niets geweten van Bitcoin of van de duizenden andere cryptovaluta die volgden. Die munten waren speeltjes van een select gezelschap, totdat een explosieve prijsstijging in 2017 een breed publiek trok. Drie jaar terug bezat naar schatting rond een half miljoen Nederlanders cryptovaluta. De crash die volgde verminderde dit met 100.000. Maar nu is de prijs hoger dan ooit. Wellicht deels een weerspiegeling van de ontwikkeling die Bitcoin heeft meegemaakt: programmeurs wereldwijd hebben het project verder ontwikkeld, beursanalisten hebben hun vertrouwen erin uitgesproken, cryptodiensten zijn in veel landen niet verboden (maar juist onder toezicht geplaatst), en de dagelijkse over het netwerk verstuurde waarde is gestaag gegroeid. Deels is de recordprijs van Bitcoin ongetwijfeld ook te danken aan maatschappelijke ontwikkelingen. De rente is extreem laag en de geldhoeveelheid die door centrale banken de laatste jaren in omloop is gebracht is zonder weerga. Cheques zijn uitgeschreven aan vele bedrijven; helikoptergeld uitgestrooid over honderden miljoenen Aziaten en Amerikanen. Een enorm contrast met de schaarste van Bitcoin. Onlangs kocht een paar bedrijven veel bitcoin. Voorbeelden zijn verzekeraar MassMutual, databedrijf Microstrategy – dat grofweg 2 miljard euro aan bitcoin bezit – en betalingsverwerker PayPal. Al zijn sommige experts, zoals Nouriel Roubini (hoogleraar economie aan New York University), bijna even kritisch over Bitcoin als in 2017, veel anderen laten zich nu genuanceerder uit. Het beeld is gekanteld. Hoe is de publieke opinie in ons land nu? Hoeveel Nederlanders bezitten cryptovaluta, hoeveel zouden het willen bezitten en hoeveel verwachten het te gaan bezitten? Zijn dat progressieven of juist niet? Armen die een gokje wagen of juist vermogenden? En wat vinden Nederlanders van de munt, en welke reactie willen ze van de overheid? Is het een bubbel? Tot slot, gaat Bitcoin naar 100.000 euro? We vroegen het 1.238 mensen, representatief voor alle volwassen Nederlanders. Het bleek dat 3,3% van hen cryptovaluta bezit. Dit komt overeen met zo’n 430.000 personen. De helft zit er voor meer dan 300 euro in; de anderen voor minder. Nog eens 1% zou graag bitcoin bezitten, weer 2% verwacht het te bezitten in 2025, 2% anderen hadden ooit crypto. Bij liefst 92% vliegt crypto onder de radar. Degenen die crypto hadden, hebben, willen hebben of verwachten te gaan hebben maken in totaal slechts 8% van de respondenten uit. Toch kunnen we een voorzichtige profielschets maken: ze zijn relatief vaak man, onder de zestig en hoger opgeleid. Het gaat veelal samen met een hoog inkomen en huiseigendom, en er zitten veel ondernemers bij. Een coalitie van kansrijken, die vaak VVD stemmen. Kijkend naar alle respondenten vallen de lage verwachtingen op. Slechts 2% denkt dat de meeste mensen Bitcoin gebruiken in 2030, 2% ziet het ooit de euro vervangen en nog geen 6% verwacht een prijs van 100.000 euro. Dit laatste ondanks behaalde resultaten uit het verleden: als je zou uitgaan van de gemiddelde jaarlijkse uitbundige prijstoename sinds 2009, dan zou je die prijs in 2022 verwachten. Het is ook mogelijk dat de munt plots waardeloos zal raken, of een bubbel zal blijken. Slechts 4% van de respondenten durft die mogelijkheid uit te sluiten. Bovendien is Bitcoin, waarvan de prijs wordt gemanipuleerd (volgens 20%), een milieuramp (13%) die economische ongelijkheid vergroot (19%) en er vooral is voor criminelen en terroristen (29%) en maken hacks en fraude het kwetsbaar (35%). Toch vindt maar 19% dat Bitcoin moet worden verboden en 23% vindt van niet; krap 11% tegen 29% wil straf voor alle aanbieders van bitcoin. De groep die bij uitstek negatief over Bitcoin is, en dan ook repressief beleid wil, zijn zestigplussers. Hogeropgeleiden en VVD-kiezers zijn juist minder geneigd tot beteugeling van Bitcoin. Van de VVD-stemmers van 2017 is 17% voor een verbod en 35% tegen. Aan de positieve kant vindt 10% dat Bitcoin financiële privacy biedt en 18% dat het de macht van banken en overheid beperkt. Andere mogelijke voordelen vonden nauwelijks weerklank, bijvoorbeeld dat het spaarders bescherming biedt tegen inflatie (3%) of mensen in ontwikkelingslanden helpt (2%). Van 9% mag de belastingaangifte wel in bitcoin en 2% vindt dat de overheid veel bitcoin moet kopen. Maar de overheid, die wordt niet geleid door Jack Dorsey. Genoemd onderzoek is uitgevoerd door Kantar Public. Een steekproef van 2.000 Nederlandse volwassenen is getrokken uit het Kantar Public Panel, dat 110.000 leden telt. Dit heeft geleid tot 1.238 respondenten die de vragenlijst hebben ingevuld, een respons van 62%. De respondenten zijn ondervraagd van 17 tot en met 21 december 2020. De resultaten zijn herwogen naar de Gouden Standaard op de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding, regio, huishoudgrootte en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017.

Quote du Jour | Catastrofaal moreel falen

I need to be blunt: the world is on the brink of a catastrophic moral failure – and the price of this failure will be paid with lives and livelihoods in the world’s poorest countries.

WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus haalde gisteren in een speech hard uit naar de vaccinproducenten die vanuit winstoogmerk hun vaccins eerst aan rijke landen verkopen, en de inhaligheid van rijke landen die hun burgers zo snel mogelijk willen vaccineren, ten koste van arme landen. In 49 rijke landen zijn meer dan 39 miljoen mensen gevaccineerd, terwijl slechts 25 vaccins zijn toegediend in één arm land (waarschijnlijk Guinea).

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: © Sargasso logo Quack?!

Quack?! De wetenschappelijke methode

ANALYSE - Beste Jona, beste Marcel,

Met belangstelling heb ik jullie gedachtenwisseling gelezen over nepnieuws. Misschien, dacht ik, kan ik daar ook iets aan bijdragen, waarbij ik mij van tevoren verontschuldig voor de lengte van mijn bijdrage, want ik had geen tijd om een korter stuk te schrijven.

Bij het lezen van jullie discussie viel mij het volgende in: Een belangrijke reden voor het welig tieren van nepnieuws, is wellicht dat het voor de ‘gewone burger’ nog helemaal niet zo gemakkelijk is om te bepalen wat wetenschappelijke informatie is, en wat niet.

En dat kunnen we die gewone burger volgens mij ook niet verwijten. Het komt omdat hem op scholen nooit geleerd is wat een onderzoek nu eigenlijk “wetenschappelijk” maakt. Misschien is het nuttig daar eens aandacht aan te besteden?

Doe je eigen onderzoek

Valt het jullie ook niet op dat de term “je eigen onderzoek doen” juist in zwang is bij mensen die blijken te zijn gevallen voor berichtgeving die doorgaans totaal niet voldoet aan de eisen voor het wetenschappelijk onderbouwen van informatie? De grap is: als je die berichtgeving echt gaat bestuderen, blijkt dat die complotsites zoals we ze noemen juist heel erg goed zijn in het doen alsof ze heel gedegen en kritisch ‘wetenschappelijk’ onderzoek doen. Vandaar de populariteit van die term.

Foto: mkhmarketing (cc)

Een vraagje over de werkelijkheid

OPINIE - Een pleidooi voor een geregelde gedachtewisseling op basis van argumenten.

Een lieve Facebookvriendin van me was nogal ontdaan over mijn kwartetspel-blog. Ze vroeg me in een PB:

Zou het voor jou mogelijk zijn om te overwegen dat er niet één realiteit is?

Daar had ze meteen de kernvraag te pakken. Mijn korte antwoord: er zijn talloos veel realiteiten, want ieder wezen met zelfbewustzijn creëert zijn eigen realiteit, maar er is maar één objectieve realiteit. Met objectieve werkelijkheid bedoel ik datgene om ons heen dat niet verandert ook als we er niet in geloven, de dingen die zijn zoals ze zijn onafhankelijk van hoe wij er over denken.

Juist omdat er een objectieve werkelijkheid is kunnen we er geen van allen onderuit om te proberen onderscheid te maken tussen wat objectief waar is en wat niet. Aan die taak kunnen we ons niet onttrekken met het motto “Iedereen heeft recht op zijn eigen waarheid”, want als al die “eigen waarheden” evenveel waard zouden zijn dan is er in feite geen waarheid meer. Dan zijn alle alternatieve waarheden van Trump even waar als hun tegendeel.

Uit het gesprek dat ontstond werd duidelijk dat mijn Facebookvriendin mijn post onnodig polariserend vond, dat ze liever had gezien dat ik meer respect had getoond naar mensen die er anders over denken dan ik, en dat ze het onprettig vond dat ik schreef alsof ik de waarheid in pacht had. Waar kwam mijn stelligheid vandaan? Zou het niet kunnen zijn dat ik het mis had? Zou ik niet minstens bereid moeten zijn om die mogelijkheid te overwegen? Zou ik niet beter met die mensen uit de kwartetten in gesprek kunnen gaan dan te proberen ze te kijk te zetten?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Carnation

Normaal gesproken denk ik niet aan onze zuiderburen, wanneer het gaat om kwalitatief hoogstaande death metal, maar Carnation brengt daar wel verandering in. Het ritme is strak, de leads en riffs zijn fantastisch en de zanger heeft een erg goede, brute strot. Het geheel ademt een heerlijk nostalgische old school death metal vibe uit, dat doet denken aan (bijvoorbeeld) een vroege Entombed. Zelfs voor de albumhoes lijkt men inspiratie te hebben opgedaan uit de glorieperiode van deze muziekstijl. Enig experiment wordt niet geschuwd, op het laatste nummer van Where Death Lies zijn bijvoorbeeld ook wat (verdienstelijke) cleane vocals te horen. Heel gaaf album dit, met mooie liederen. Enjoy! En oh ja, artiesten hebben het moeilijk deze dagen, dus mocht je hier van genieten: klik vooral hier.

Foto: João Lavinha (cc)

Iedereen ongewenst

COLUMN - Heel geleidelijk is een moderne vorm van sociaal darwinisme de dominante denkstroom aan het worden in Nederland, noem het sociaal economisch darwinisme. Latent racisme vertaalt zich in institutionele overfocus op “afwijkende” groepen. Zij die niet kunnen meekomen in het systeem en steun nodig hebben, zijn fraudeurs tenzij ze steeds het tegendeel bewijzen.

Mensen boven de 65 moeten niet zeuren als ze wat eerder doodgaan door een virusje, ze leefden toch al in reservetijd en zijn niet meer economisch productief. Iedereen met een beetje overgewicht of af en toe een sigaret zou uitgesloten moeten zijn van gezondheidszorg. Mensen met een dwarslaesie moeten ieder jaar opnieuw aantonen dat ze nog steeds niet kunnen lopen om in aanmerking te komen voor een bijdrage. Jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg, eigenlijk alle vormen van zorg zitten in de knel, want waarom zou je geld steken in “zwakkeren”? Een handjevol vluchtelingen opnemen uit een afgebrand kamp wordt met grote tegenzin uitgevoerd, met daarbij de overtuiging dat die mensen toch vooral zichzelf in die slechte omstandigheden hebben gebracht.

Misschien zit er in het nostalgische verlangen naar normen en waarden van vroeger een zeer enge definitie van “norm” en “normaal”. En alles wat daar buiten staat, heeft dus eigenlijk geen plaats in de samenleving, of moet maar wat harder streven.

Foto: belgianchocolate (cc)

Alsof Wilders voor mij een uitzondering maakt

COLUMN - Emine Uğur reageert op het PVV-verkiezingsprogramma

In 1997 gaf Ed van Thijn de Cleveringa-lezing met de titel “Ons kostelijkste Cultuurbezit: over tolerantie, non-discriminatie en diversiteit” en in het kader daarvan gaf hij in 1998 een keuzevak, waar ik me als een van de eersten voor had ingeschreven. Een van de boeken die behandeld werden was The Clash of Civilizations van Huntington, dat tijdens een werkcollege voor een stevige discussie zorgde tussen Van Thijn en een student die zo de oudere broer van Thierry Baudet had kunnen zijn.

Op een gegeven moment zei Van Thijn: “Moslims staan op hun punt de nieuwe Joden te worden” en met deze opmerking viel de zaal helemaal stil. Niet alleen de strekking van de opmerking en dat het van iemand van Joodse afkomst kwam, maar vooral de stelligheid waarmee hij het poneerde en de student vanachter zijn bril doordringend bleef aankijken maakte dat iedereen even stil viel.

Naderhand zaten we met andere allochtone medestudenten in de trein erover te praten en ik weet nog dat @guvercinzahmin en ik tegen elkaar zeiden dat we het nogal gechargeerd vonden, want ondanks onze individuele ervaringen met racisme en discriminatie, die ik zelfs in hoorcolleges met andere docenten had ervaren (!), was dit nog steeds het Nederland van de wereldberoemde tolerantie. En zo stellig als Van Thijn zijn opmerking had geplaatst, waren wij stellig in de overtuiging dat het in Nederland ón-denk-baar zou zijn dat een minderheidsgroepering ooit weer tot tweederangs burger gedegradeerd zou worden of dat Nederlanders dit zouden toestaan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lilianne Ploumen wordt nieuwe PvdA-lijsttrekker

Lilianne Ploumen wordt maandag door het bestuur van de PvdA voorgedragen als de nieuwe lijsttrekker van de partij. De leden stemmen zaterdag. “Met Ploumen kiest de PvdA voor een ervaren partijlid met een schat aan politieke ervaring”, schrijft nu.nl. Ploumen was eerder voorzitter van de PvdA en was in het vorige kabinet minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Ploumen werkte eerder bij de ngo’s Mama Cash, Cordaid en de klimaatstichting HIER. In 2017 zette ze het fonds She Decides op, om vrouwen in ontwikkelingslanden te helpen met seksuele voorlichting, anticonceptie, veilige abortus en kraamzorg.

Foto: Transformer18 (cc)

Verlicht lockdown niet, verander hem wel

COLUMN - We horen regelmatig dat het kabinet niet meer weet welke maatregelen nog te nemen. Dan toch maar die avondklok? Er is een simpele en effectieve maatregel die direct genomen kan worden. En laat dat onderdeel zijn van een pakket verzwaringen en versoepelingen die de lasten evenrediger verdeelt.

Wellicht is de angst voor de Engelse variant terecht en moet het ergste nog komen. Tegelijkertijd dalen de besmettingscijfers significant. Het 7-daags gemiddelde positieve tests is sinds 22 december gehalveerd. En de ziekenhuisopnames die later volgen dalen ondertussen ook gestaag. Wellicht is het verstandig om het voor de zekerheid gewoon nog even vol te houden. Maar pas dan wel het pakket maatregelen aan.

Extra maatregelen

Zo nu en dan hou ik me op in hartje Rotterdam, waar ik woon. Daar lopen in winkels nog steeds regelmatig mensen zonder mondkapje. En niet alleen bezoekers, maar ook het personeel. Op straat zie je regelmatig groepen groter dan de toegestane grootte, overdag, maar zeker in de avonduren. Ja, wat voor extra maatregelen moet je nemen, als mensen zich niet aan de bestaande maatregelen houden? Handhaven misschien?

Het is ondertussen duidelijk dat Mark Rutte niet graag direct ingrijpt in de levens van mensen.  Dat siert een liberaal. Ondertussen doet hij niets anders dan ingrijpen in de levens van mensen. Althans, de mensen die zich vrijwillig houden aan de decreten uit Den Haag. En in plaats van hun levens nog ingewikkelder te maken, zou je ook kunnen proberen af te dwingen dat meer mensen zich aan de bestaande maatregelen houden. Van handhaving heb ik hier nog nooit iets gemerkt en dan worden mensen laks. Laat de politie controleren in winkels en op straat. Vriendelijk blijven, boetes uitdelen en als het nodig is een keer een Albert Heijn sluiten. Graag wat precedentwerking.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende