Noorse Centrumpartij wil een betere deal met de EU

Foto: Trebz (cc)

ELDERS - Coronamaatregelen verschillen van land tot land. Grenzen tellen weer. Is dit een opmaat naar een herwaardering van de nationale staat in Europa? De Noorse Centrumpartij pleit voor een lossere relatie met de Europese Unie.

In vergelijking met Nederland is Noorwegen minder zwaar getroffen door de tweede golf in de corona-pandemie. Maar ook hier zullen de feestdagen er anders uit zien dan andere jaren. De regels voor bezoek thuis worden enigszins versoepeld: twee feestdagen naar keuze mag de Noorse familie opschalen van vijf naar tien bezoekers. Horeca is nog wel open maar alcohol mag er niet geschonken worden met als gevolg dat veel cafés en restaurants toch maar gesloten blijven.

Locaal, zoals in Oslo, gelden strengere regels. ‘Qua reizen is Noorwegen streng. De Noren worden opgeroepen niet naar andere regio’s te reizen. Voor buitenlanders is reizen naar Noorwegen lastig. Allereerst moet je een negatieve testuitslag laten zien die niet ouder is dan 72 uur. Als je niet in Noorwegen werkt of woont moet je vervolgens minimaal tien dagen in quarantaine’.(RTL nieuws). Al hoeft dat sinds kort niet meer gedwongen in een quarantaine hotel op de luchthaven. De Noren zijn wel streng in de handhaving van deze regels, bleek deze zomer toen alle passagiers van een Frans vliegtuig in quarantaine moesten omdat ze één minuut na het ingaan van de regels waren geland. Een doktersassistente is onlangs veroordeeld tot gevangenisstraf wegens het niet in acht nemen van de quarantaine regels na een bezoek aan haar vriend in Londen.

Corona in de politiek

Het coronabeleid zal onvermijdelijk een rol gaan spelen in de verkiezingsstrijd komend jaar als Noorwegen weer naar de stembus gaat. Bij het samenstellen van de kandidatenlijst heeft de rechts-populistische Vooruitgangspartij al consequenties getrokken. Kandidaten die immigranten hadden beschuldigd van onverantwoordelijk gedrag in de coronacrisis werden van de lijst afgevoerd uit vrees voor al te negatieve publiciteit. De Vooruitgangspartij staat er minder goed voor nadat de partij begin dit jaar uit de regeringscoalitie is gestapt omdat de regering repatriëring van een Noorse IS-vrouw en haar kinderen toestond.

Het uittreden van de Vooruitgangspartij maakte een einde aan precies een jaar rechtse meerderheidsregering. Die meerderheid werd bereikt toen de Christendemocraten in januari 2019 toetraden tot de minderheidsregering van Erna Solberg (Conservatieven) die na de verkiezingen in 2017 tot stand kwam. Het afgelopen jaar regeerde ze dus weer met een minderheidscoalitie, waar ook de Liberalen aan deelnemen.

Minder afhankelijk van de EU

De relatie met de EU wordt ongetwijfeld ook een belangrijk onderwerp in de verkiezingscampagne. Noorwegen is geen lid van de EU, maar als lid van de Europese Economische Ruimte (ERR) volgt het land in de praktijk wel alle EU-wetgeving. Met uitzondering van bepaalde regels op het gebied van landbouw en visserij. De bescherming van de eigen visserij was in 1994 de belangrijkste reden waarom de Noren zich in meerderheid uitspraken tegen het lidmaatschap van de EU. Het verlangen naar het behoud van soevereiniteit had echter een averechts effect. Als een soort geassociëerd EU-lid zit Noorwegen in Brussel niet aan tafel en dus heeft het land niets te zeggen over de regels die het in het grootste deel van het economisch verkeer wel moet volgen. “Paradoxaal genoeg heeft de‘ nee ’-stem de Noorse soevereiniteit uiteindelijk ondermijnd,” zegt de Noorse politicoloog Erik O. Eriksen.

De partij die het hardst gevochten heeft voor de onafhankelijke koers van Noorwegen was de Centrumpartij, oorspronkelijk een Boerenpartij met veel aanhang op het platteland. Trygve Slagsvold Vedum, de partijleider, kondigde onlangs aan dat zijn partij er naar streeft Noorwegen losser te maken van de EU. Premier Solberg voelt er niets voor. ‘De Centrumpartij tast het fundament aan van onze toegang tot de Europese markt’, zei Solberg. ‘Angstzaaierij’ volgens Vedum. Een beter verdrag met de EU moet mogelijk zijn. Hij zal de onderhandelingen tussen de EU en het VK met grote belangstelling volgen. 

Lokale democratie

De Centrumpartij doet het goed momenteel in de peilingen. Ze staat hoger genoteerd dan de Conservatieven, de grootste regeringspartij, en de socialisten, de  grootste oppositiepartij. Dat heeft ook te maken met de oppositie die de partij voert tegen de schaalvergroting van het bestuur die de regering heeft aangekondigd. De partij raakt daarmee een gevoelig snaar omdat de plattelandsbewoners vrezen dat Oslo te veel macht naar zich toetrekt. Het sluit aan bij het standpunt inzake de EU: het land moet meer zeggenschap terughalen uit Europa, en meer zeggenschap uit Oslo overhevelen naar de lokale gemeenschappen. Het zijn geluiden die we niet alleen in Noorwegen horen.

Reacties (16)

#1 Le Redoutable

“In vergelijking met Nederland is Noorwegen minder zwaar getroffen door de tweede golf in de corona-pandemie.” Net als Nieuw Zeeland heeft Noorwegen natuurlijk veel meer ruimte waardoor afstand houden hel veel makkelijker is. Waar de mensen wel op elkaar zitten, Oslo en Auckland is het probleem precies hetzelfde.

De EU is en logge bureaucratische machine geworden, waar heel veel geld in gaat maar weinig uit komt. We zien het met het Corona vaccin, terwijl ander landen al begonnen zijn moeten de EU inwoners nog een maand wachten op goedkeuring. Met heel veel druk van Duitsland is het naar de allerlaatste dagen van december gedrukt anders zou het wel heel erg gaan opvallen.

Europa kent veel te veel culturen om ooit 1 te worden Noren zijn anders dan Grieken en opgewonden Italianen en Nederlanders zijn anders dan Polen en Hongaren. De EU zou zich moeten richten op wat de landen bind en niet die elkaar de les lezen. Feitelijk moeten we meer naar de ERR dan de EU anders gaan de exits elkaar nog opvolgen tot Frankrijk en Duitsland overblijven.

  • Volgende discussie
#2 Co Stuifbergen

Hij zal de onderhandelingen tussen de EU en het VK met grote belangstelling volgen.
De Britten hebben alvast een voorbeeld gegeven hoe het niet moet:
– oude schoenen weggooien eer je nieuwe gekocht hebt
– niet vooraf nadenken wat de gevolgen zijn
– niet beseffen dat een akkoord ook voor de andere partij voordeel bieden moet

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Frank789

@1: Je liegt, en dat weet je.

Dat is je al zeker 3 keer verteld.
Noorwegen, Zweden, Nieuw Zeeland, overal leeft circa 85% in stedelijk gebied, zoals in vrijwel elk ontwikkeld land, ongeacht de oppervlakte van het land.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Dehnus

@1: Dat vaccin verhaaltje blijft maar naar voren komen maar het is toch echt Nederland hoor. Zowel het ema als het late vaccineren. Denk je echt dat het als het al goedgekeurd was Nederland al aan het vaccineren was gegaan? Duitsland was in november al bezig met het bouwen van vaccinatie straten. De jonge en Rutte lieten het lekker op zijn beloop.

Maar goed daarom verdedig jij hun ook in het ene topic, waar dit wanbeleid word aangekaart, en geef je nu de EU de schuld. Je bent namelijk een naar tribaal mannetje.

Anders wist je bijvoorbeeld wel dat alcohol altijd een heikel punt is in Noorwegen. Zuipen als gekken, omdat lieden als de centrum partij de boel als geheel onthouders heel streng hebben gemaakt in eerdere jaren. Je kan bijvoorbeeld geen alcohol kopen ma 1800 op een zaterdag. Niet in de winkel althans. Met dat alcohol verbod speelt dus veel meer mee.

Verder woon je in Noorwegen? Ik wel. Dus je kan wel denken voor mij te lullen, maar dat calvinistische vingertje mag eventjes weer terug de broekzak in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Dehnus

@3: Doet hij ook, het komt niet uit zijn stam, dus dan gaat meneer recalcitrant doen. Gisteren lulde hij het beleid nog goed.

Nou is het wel een punt dat het verder van elkaar afwoont hoor. Oslo is een drama. Alles zit boven op elkaar omdat het niet anders kan. Noorwegen kent veel kleinere dorpskernen, dat gaat het ook beter. Maar het is geen excuus natuurlijk voor het wanbeleid in NL

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Cerridwen

@3: Het is jammer dat de discussie zo plat blijft.

Want dat Nieuw-Zeeland een afgelegen eiland is maakt het natuurlijk weldegelijk makkelijker om de pandemie te bestrijden, en zo worden landen als Noorwegen en Finland wel degelijk geholpen door hun perifere locatie in Europa. En het helpt ook dat het land intern gecompartimenteerd is, mensen wonen weliswaar voornamelijk in steden, maar die steden liggen ver uit elkaar, waardoor uitbraken zich minder makkelijk verspreiden over het land.

Het is geen toeval dat juist de Waddeneilanden weinig corona hebben gehad.

Wat niet wegneemt dat het óók de verdienste is van het Noorse beleid het aantal coronabesmettingen grotendeels onder controle hebben weten te houden.

En er is iets voor te zeggen dat een sterkere EU corona makkelijker had kunnen controleren, door uniform beleid in de EU en dichte grenzen van de EU.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 majava

@6: Ik kan niet echt spreken over de Zweden en Noren, want als Fin bemoei je je niet teveel met die gasten. Welke gasten dan ook. En misschien is dat wel eens de sleutel tot waarom het hier nog relatief goed gaat met corona. Spreiding en geringe bevolking zal ook wel deel uitmaken, maar cultuur is dat ook zeker.

En dan mogen jullie in Nederland je wel eens achter je oren krabben met je kleffe, bemoeizuchtige, overboard-sociale, ‘ik wil knuffelen’ mentaliteit. Ja, gezelligheid is ook deel van die cultuur. Het had voor mij altijd al positieve en negatieve associaties, maar nu denk ik werkelijk dat het onderdeel is van de coronaproblematiek.

Er is geen mens in Finland die heeft lopen klagen over het niet kunnen schudden van handen, het niet aanraken van mensen, of zelfs het geheel niet ontmoeten bij de maatregelen in de eerste golf. Finnen worden om die reden wel eens versleten als sociaal gestoord, maar het is wel verdomd nuttig nu. Social distancing was hier altijd al de norm.

Dit is tegelijk een oproep aan wappies: flikker op! Kom niet naar Finland. Ja we hebben natuur, meer sauna’s dan mensen, stilte, en alles waar je behoorlijk zen van kunt worden, maar we moeten jullie niet met je kleffe, zweverige gedoe. Pleur een eind op!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Frank789

@6: Het is waar dat je de Scandinavische landen als een soort eilanden kunt beschouwen; enorme zeegrenzen en aan de andere kant veel grenzen aan elkaar die niet zo makkelijk passeerbaar zij als bv Nederland-Duitsland waarmee je dan ook alle vrije verkeer van Europa krijgt.

Maar ik geloof dat Majava meer gelijk heeft en de Zweden bewijzen min of meer dat je het ook op een “eiland” in de soep kan laten lopen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Frank789

Even on-topic:
Bij dit soort EU-artikelen en Brexit perikelen ben ik altijd reuze blij dat wij een deeltje van onze wetgeving naar Brussel hebben ge-outsourced.
Dat ze het daar voor ons met 27 landen tegelijk regelen zodat ze allemaal hetzelfde doen en dat wij niet zelf als underdog met de bullies van Europa apart moeten gaan onderhandelen over importtarieven of autokeuringen e.d.

We besparen ons ook miljoenen per jaar aan douanefacaliteiten en kosten die de Britten nu weer moeten gaan opbouwen.

De Britten zullen zich snel gaan afvragen wat er nu in vredesnaam is veranderd na de Brexit. Aan de kosten van fish and chips e.d. veel, maar aan de wetten merken ze er straks nauwelijks iets van. Dat geldt ook voor Noorwegen.

Dat “ondermijnen van de Noorse soevereiniteit” is ook niet meer dan een kreet, een emotie. Als je wilt exporteren naar een grootmacht als Europa, dan heb je je naar hun eisen te voegen. Dan kun je maar beter je eigen binnenlandse standaarden met de EU- standaarden gelijkstellen om kosten te besparen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Julia

@Frank789: natuurlijk biedt de EU allemaal voordelen bijvoorbeeld bij autokeuringen, maar er zijn ook dingen die in de EU niet lopen.

Neem bijvoorbeeld de herstructurering van het landbouwbeleid. Dat zit eigenlijk muurvast in de EU. Wat als de Britten daar succesvol kunnen vernieuwen?

Wij zitten op het continent, maar ik denk dat veel Britten gewoon wantrouwender zijn op hun eiland. En laten we eerlijk zijn: het valt vaak natuurlijk niet mee met al de Fransen, Italianen, Hongaren, Roemenen in de EU.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Cerridwen

@8: Eens dat je het ook op een eiland flink in de soep kunt laten lopen, als het virus eenmaal binnen is.

Het is vooral vermoeiend hoezeer de vergelijkingen met andere landen pionnetjes worden om je mening over het Nederlandse beleid kracht bij te zetten, zonder dat echt gekeken wordt naar de overeenkomsten én verschillen. Zweden was het lichtend voorbeeld voor lockdowntegenstanders, maar nu Zweden het weer slechter doet dan Nederland hoor je ze daar niet meer over. Duitsland was het lichtend voorbeeld voor lockdownvoorstanders, totdat ook Duitsland in een strenge lockdown ging en het aantal doden per 100.000 inwoners per week hoger kwam te liggen dan in Nederland (maar ze beginnen wel direct met vaccineren!).

De Nederlandse aanpak is verre van optimaal maar slaagt er wel in om de grootste rampen te voorkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Frank789

@10: [ maar er zijn ook dingen die in de EU niet lopen. ]

Er zijn ook dingen die in ons land niet lopen. En in elk ander land.
Maar van de EU (=27 landen met vetorecht, ga er maar aan staan) eisen we 100% perfectie.
Dat is niet eerlijk en niet reëel.

Altijd dat gezeur over die paar euro die niet lekker besteed zijn door de EU, zonder naar de vele euro’s te kijken die het ons oplevert.

[ het valt vaak natuurlijk niet mee met al de Fransen, Italianen, Hongaren, Roemenen in de EU. ]

?? Waar heb je het in vredesnaam over?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Julia

@Frank789: waar ik het over heb. Ik probeer me in te leven in de Brit die Brexit heeft gestemd.

Het is niet eerlijk, maar de 27 veto’s maken het geheel niet erg wendbaar.

Een symbolisch punt vind ik het heen en weer van Brussel-Straatsburg. Dat gaat niet om miljarden per jaar maar staat wel symbool voor de EU in dat we er nooit vanaf lijken te komen.

En dan heb je de cultuurverschillen en dat dat tot grote problemen kan zorgen. Denk aan de Griekenland-crisis.

Ik snap wel dat menig Brit dacht: “ik wil meer autonomie van de EU-moloch”.

Er zitten zulke fundamentele weeffouten in de EU dat een minderheid eruit wil. Ik ben overigens niet voor een Nexit, laat dat duidelijk zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Frank789

@13: [ Ik snap wel dat menig Brit dacht ]

Omdat ze net als jij een perfecte EU eisen en lopen janken dat er een paar dingetjes misgaan in plaats van je zegeningen te tellen.
Zonder de EU was elk land een speelbal van de US, Rusland, China.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Julia

@Frank789: Ik eis geen perfecte EU. Ik wil ook geen Nexit, maar ik kan me wel inleven in de Brexiters.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jos van Dijk

@13: Dat eeuwige, onbewezen argument van ‘cultuurverschillen die problemen veroorzaken’! Je moet, vooral in de communicatie, rekening houden met cultuurverschillen. Maar dat geldt voor alle vormen van politieke samenwerking op alle niveaus, in principe uit respect voor anderen, maar pragmatisch gesproken ook omdat er anders geen resultaten te behalen vallen.

Maar de verschillen worden schromelijk overdreven. Net als Nederland in de 19e eeuw zijn Europeanen de afgelopen jaren naar elkaar toegegroeid door schaalvergroting van de economie, de toegenomen contacten tussen de lidstaten en de impact van de digitalisering op alle niveaus. Kijk eens naar de aanpak van de coronacrisis in verschillende landen. Het gebeurt nog steeds binnen een nationaal kader omdat de gezondheidszorg nationaal is georganiseerd (en dat is maar goed ook). Maar hoeveel overeenkomsten zijn er niet in de aanpak van verschillende regeringen, de problemen bij de uitvoering van het beleid, de kritiek, de tegendemonstraties? De overeenkomsten overtreffen de verschillen flink. En dat geldt op zoveel terreinen.

Dat cultuurverschillen-argument is een dingetje van bekrompen tegenstanders van Europese samenwerking (zoals @1). Als je het belang er wel van inziet zou ik zo’n argument dan ook niet meer gebruiken.

  • Vorige discussie