Goed volk | Het feest van Sint-Stefanus

Tweede Kerstdag is liturgisch gezien de feestdag van Stefanus. Zijn jaartallen zijn niet bekend, maar het jaar 5 wordt over het algemeen ingeschat als zijn geboortejaar terwijl zijn dood ergens tussen 33 en 36 moet hebben plaatsgevonden. Hij komt voor in het bijbelboek Handelingen der Apostelen, in feite het tweede deel van het evangelie volgens Lucas, in de hoofdstukken 6, 7 , 8 en 11. Zijn Griekse naam betekent 'kroon' of 'krans' betekent, dus wie hier de zoveelste coronaheilige in wil zien heeft het gelijk aan zijn kant, hoewel Stefanus traditioneel gezien wordt als beschermheilige voor alle beroepen die met 'stenen' te maken hebben - hij kwam namelijk door middel van steniging aan het eind van zijn leven -, maar ook van kuipers en bierbrouwers, stalknechten (zie de legende hieronder), kleermakers, koetsiers, scholieren en timmerlieden. Gezien de functie van Stefanus, diaken, zou men verwachten dat hij ook de patroon van de armen zou zijn, maar helaas. Al weten, zoals we nog zullen zien, de Engelsen daar wel raad mee.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Britse rechter: luchtvervuiling droeg bij aan dood 9 jarig kind

NIEUWS - Half december deed de Britse rechter een baanbrekende uitspraak in de zaak over de dood van de 9-jarige Londenaar Ella Kissi-Debrah in 2013. De rechter oordeelde dat haar dood mede veroorzaakt is door luchtvervuiling. Daarmee is de 9-jarige de eerste ter wereld die op haar overlijdensakte luchtverontreiniging als doodsoorzaak genoemd krijgt. Goed nieuws voor de voorvechters van schone lucht wereldwijd, slecht nieuws voor fossiele brandstoffen en biomassacentrales. Hiermee krijgen de anonieme statistieken over het aantal voortijdige doden door luchtvervuiling ook een gezicht.

Onderzoek

Het is te danken aan het onderzoek van Prof Sir Stephen Holgate en de volhardendheid van de moeder van Ella Kissi-Debrah dat de rechter tot zijn oordeel kwam. Het onderzoek van Holgate liet zien dat de astma-aanvallen samenhingen met de luchtkwaliteit. Het meisje had vooral in de winter, wanneer de luchtkwaliteit het slechts is in Londen, last van astma-aanvallen. Ella en haar familie woonden vlak bij een drukke weg waar de WHO-normen voor luchtkwaliteit met regelmaat overschreden wordt. Langs deze weg worden met name de normen voor stikstofoxiden en fijn stof regelmatig overschreden.

Tijdens de rechtszaak zijn de lokale autoriteiten stevig ondervraagd over de vraag of zij bewoners informeerde over het gezondheidseffect van de slechte luchtkwaliteit. In de zaak werd ook een eerdere Franse rechtszaak aangehaald, waarbij een moeder de staat succesvol aanklaagde omdat de staat te weinig doet om de luchtkwaliteit te verbeteren. De rechter concludeerde:

Foto: Hindrik Sijens (cc)

Van bouwval tot kathedraal

RECENSIE - Vrijheid van godsdienst. Het was een mooi ideaal, maar de Nederlandse revolutionairen die in 1795 aan de macht kwamen, ontdekten al snel dat zoiets veel voeten in de aarde had. Bij de staatsregeling van 1798 werd besloten de banden tussen de gereformeerde Kerk en de staat door te snijden. Kerkgemeenten moesten voortaan zelf hun broek ophouden, en waren dus ook verantwoordelijk voor het onderhoud van hun kerken.

Tegelijkertijd echter klonk vanuit katholieke kring dat zij recht hadden op een groot aantal van de middeleeuwse fraaie kerken – die waren hen immers tijdens de Tachtigjarige Oorlog ontnomen. Katholieken hadden twee eeuwen lang genoegen moeten nemen met bedompte schuilkerkjes! Die eis klonk redelijk, maar het leverde een onoplosbaar probleem op want de in meerderheid protestantse bevolking voelde daar uiteraard niets voor. Het ‘restitutievraagstuk’ sleepte zich voort; Lodewijk Napoleon deed nog een poging een oplossing te vinden maar toen daar geen schot in zat hakte hij op 2 augustus 1808 de knoop definitief door: alle kerken werden eigendom van de daarin dienstdoende kerkelijke gemeente. Het was een grote overwinning voor de protestantse krachten.

Catharijneconvent

In één geval stuitte dat besluit op problemen. Dat betrof de Catharinakerk, in het hartje van Utrecht. Die was namelijk geen gemeentelijk bezit; ze hoorde toe aan de heren bestuurders van het Catharijneconvent. Dat was inmiddels allang geen klooster meer (net zoals de Catharina geen kloosterkerk meer was) maar was het stedelijke gasthuis. De overdracht had wat voeten in de aarde en de definitieve regeling kwam enigszins verlaat aan in Den Haag. Te laat. Lodewijk Napoleon was toen al door zijn broer aan de kant geschoven. De Bataafse Republiek was een deel van Frankrijk geworden en dus moesten de papieren naar Parijs. Of ze daar ooit op het juiste bureau zijn beland, is onbekend. Er kwam nooit antwoord. De regeling werd nooit goedgekeurd. De kerk bleef van het gasthuis.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | over paddo’s en de oorsprong van goedheiligmannen

QUOTE - Around the year 280AD, the figure of Saint Nicholas, a fourth-century Greek bishop and gift-giver of a Christian community in the ancient town of Myra, begins to emerge. As the story goes, he was brought up in a wealthy family, lost both of his parents as a young man, and used his inheritance to help the poor and sick. He famously is said to have helped the poor father of three marriageable daughters who could not afford their dowries. To save them from a life of prostitution, which was a common fate for unmarried women in the third century, he dropped three sacks of gold down their father’s chimney late one night, making him the patron saint of prostitutes – probably don’t tell that one to your kids on Christmas Eve.

Foto: Theresie Tholen, Rivivere, campagnebeeld © De Domijnen Sittard copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | vooruitblik 2021

NIEUWS - In de laatste editie van Kunst op Zondag van dit jaar, kijken we vooruit naar 2021. Op dit moment zijn alle musea helaas weer gesloten. Maar voor 2021 staan er weer veel mooie exposities ingepland. Uit het grote aanbod, heb ik een keuze gemaakt voor de eerste helft van het nieuwe jaar. Laat je ook in het komende jaar weer verrassen door Kunst op Zondag.

Kunst op zondag Rivivere campagnebeeld © De Domijnen Sittard

Campagnebeeld van Rivivere © De Domijnen Sittard.

Januari 2021

Rivivere herleven, nieuw leven inblazen, herbeleven

De Domijnen, Sittard

De museumdepots in ons land liggen vol met objecten. Er is vaak eeuwenlang volop verzamelend door museummedewerkers met een bepaalde bedoeling. Het verrast je misschien maar het was lange tijd niet gebruikelijk om informatie over de aankopen vast te leggen. En soms was de informatie gewoon onvolledig. Het gevolg hiervan is dat er objecten in de collectie terecht zijn gekomen die er volgens de huidige maatstaven niet meer passen of gewoon nooit geaccepteerd zouden zijn. Kapotte glaasjes, scherfjes en onderdelen van meubels of gereedschappen, spulletjes die niet compleet zijn of zwaar beschadigd.

Kunst op zondag Theresie_Tholen_FIFTY GRAMMS OF YELLOW _ De Domijnen Sittard 2021

Fifty gramms of yellow © Theresie Tholen De Domijnen Sittard.

Theresie Tholen

Conservator Kitty Jansen-Rompen van Erfgoedcentrum De Domijnen in Sittard raakte gefascineerd door het werk van beeldend kunstenaar Theresie Tholen. Tholen blaast op een bijzondere manier oude voorwerpen nieuw leven in. Kitty Jansen nodigde Theresie Tholen uit om een expositie samen te stellen. Jansen vroeg of de kunstenaar daarbij gebruik wilde maken van afgekeurde spullen uit de depots. Het resultaat is straks te zien in Rivivere.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Red Eyes

Als mij gevraagd zou worden, ‘M&M, als je je leven over kon doen, wat zou je dan anders doen? Welke keuzes betreur je?’ Dan zou ik wel een antwoord paraat hebben.

Dat ik toen dat optreden van The War On Drugs aan me voorbij heb laten gaan, ten faveure van, ja, welk bandje moest ik toen toch zo nodig zien? Sufferd dat ik was. Het was in de tijd dat ik het americana festival Take Root in Groningen bezocht. En dan ontkom je er niet aan om een spoorboekje te maken: welke artiest ga ik wanneer zien? En, zucht, welke dus niet? En van The War On Drugs had ik nog nooit gehoord. Onbekend bandje. Kwamen net kijken. Wat kon dat nou voorstellen? Gekke naam ook. Nee hoor, we gaan wel naar dat andere zaaltje. Of zullen we eerst nog bier halen? En die keuze, bleek dus een foute. We hadden wel naar The War On Drugs moeten gaan. Die band die later zo geweldig goed bleek te zijn. We hadden ons toen wel moeten laten inspinnen door die uitgesponnen gitaarpartijen, in een half gevuld zaaltje. Te laat. Voorbij. Niks meer aan te doen. Laat het los jongen. Laat het los.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende