Boekrecensie | La bande dessinée de DRS. P

Onwaarschijnlijk, maar toch gebeurd: een gedicht in de hitparade. En de uitvoerende artiest was ook al zo onwaarschijnlijk: een wat oudere, stijve, bebrilde en gestropdaste, serieuze, doctorandus met ijzeren dictie. Een Fremdkörper in de popmuziek. En nog onwaarschijnlijker: 50 jaar later kent iedereen op z’n minst nog een fragment van die hit – en het refrein zeker. Dat kwam waarschijnlijk omdat het zo’n sterke tekst was, en ook zo Nederlands: wie heeft er niet op een veerpont gestaan en van de ene oever naar de overkant gevaren? En omdat de tekst zo onderkoeld geestig was, en licht filosofisch. De naam van hit was De veerpont, ook wel bekend als Heen en Weer. Drs. P grossierde in scherpzinnige liedteksten, consequente rijmen en rake humor en dat alles droog voorgedragen. Onlangs is er een stripboek verschenen waarin de gedichten, de teksten van de Drs. zijn verstript. Er is dus nu ook beeld bij het woord. La Bande dessinée de Drs. P, een boek met daarin tien gedichten van de doctorandus, die, zo te zien, steeds door een andere striptekenaar van afbeeldingen zijn voorzien. O, wacht nee. De illustraties bij de gedichten zijn door een en dezelfde tekenaar gemaakt: Frits Smid. Maar wat heeft hij dat op miraculeuze wijze gedaan. Elk gedicht heeft namelijk een eigen tekenstijl, een compleet ander handschrift. Klare lijn, realistisch, middeleeuws, houtsnede, overdadig, psychedelisch met veel kleuren en grafisch zwart/wit Het geheel is veel meer dan plaatje bij praatje geworden, elk verhaal draagt nu z’n eigen karakter en eigen sfeer. In het boek zijn tien gedichten verstript: Het Trapportaal, Helderziende, Sneker Café, Oost-Groningen, Keplinkepling, Dodenrit, Het land is moe, Het Speelgoedmannetje, de Veerpont en De Gezusters Karamazov. De bundel opent al spectaculair met het even wrede als bizarre Het trapportaal waarin een commensaal jonge juffrouwen in het trapportaal vermoordt. Het contrast in de tekeningen tussen het huiselijke leven, vader met krant, moeder met breiwerk bij de kolenkachel, de schuifdeuren met glas-in-lood, dochtertje met pop, zoontje met fiets en de vermoorde slanke juffrouw met mooie heupen, kousen, decolleté, tussen de bloedspatten op de trap, is groot. En er is een mopperende werkster: de loper wordt zo schraal als zij hem maar elke keer maar weer opnieuw moet boenen. En niemand grijpt in. De moraal blijft hopeloos op de achtergrond. Het leuke van deze verzameling is ook dat Drs. P zelf er regelmatig als cameo in voorkomt. Herkenbaar aan zijn bril, kuif en regenjas. Dan staat hij buiten en kijkt naar een vreemd tafereel dat zich binnen afspeelt, dan komt zijn beeltenis als rookwolk uit een schoorsteen, dan staat hij afgebeeld op een flesje vergif, en dan is hij het opwindpoppetje met een sleutel in zijn rug. Dodenrit is de sterke afsluiter van het boek. Ook bekend van de hitparade: Trojka hier, trojka daar. In zwart/wit, de sneeuw immers, speelt het drama zich af. Op weg naar Omsk, achterna gezeten door een roedel wolven, worden achtereenvolgens de kinderen Pjotr, Sonja, Igor en Natasja uit de Trojka geworpen om de wolven op afstand te houden. En ook de echtgenote wordt afgestaan aan de hongerige troep. De hoofdpersoon van het lied ziet dan Omsk, en maakt een sprong van blijdschap waarbij hij….. zijn evenwicht verliest. ‘En terwijl de wolven mij verslinden, denk ik: Omsk is een mooie stad, maar net iets te ver weg.’ La bande dessinée de DRS. P heet zo omdat Frits Smid het zo’n fraaie alliteratie vond. Het boek is degelijk uitgegeven met een harde kaft en heeft 71 pagina’s. En als je aan het eind bent, dan begin je weer opnieuw. En kan er weer gelachen worden. [boeklink]9789493109513[/boeklink].

Door: Foto: Maria Willems (cc)

Closing Time | O Children

Het is vandaag niet goed om Nick Cave te zijn. Het is morgen ook niet goed om Nick Cave te zijn. Het is de komende jaren, dag uit, nacht in, niet goed om Nick Cave te zijn.

Nick Cave is behalve popmuzikant en schrijver, ook echtgenoot en vader. In 2015 overleed zijn 15- jarige zoon, Arthur, en vandaag stierf zijn zoon Jethro op 31- jarige leeftijd. Een drama voor elke vader, een drama voor elk gezin. Hoe kom je over die schok heen, hoe doorsta je die rouw? Hoeveel pijn doet dat gemis? Hoe blijf je bij elkaar als gezin na het verliezen van een kind?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Lente, het eerste ijsje

Wil je ook een ijsje?
Ja, lekker
Welke smaak wil je?
Welke hebben ze?

Aardbei, Banaan, Bosvruchten, Citroen, After Eight, Amarena Variegato, Caramel, Chocolade, Cookies, Fior Pana, Hazelnoot, Kaneel, Kokos, Malaga Mokka, Panna Cotta Brownies, Limoncello, wat was die ene nou? Limoncello? Nee, daarvoor. Panna Cotta Brownies. Nee, toch niet. Maracuja, Tequilla Sunrise, Framboos, Mango, Bloedsinaasappel, Honing Meloen, Panna Crema, Pistache, Pralinone, Smurf, Stracchiatella, Strawberry Cheese Cake, Torta al Limone, Vanille, Witte Chocolade, Yoghurt, Yoghurt Framboos, Zabayone met chocolade, Watermeloen en Suikervrij.

Doe maar aardbei.

Foto: (c) Livius.org

De eerste filosofen (2): Pythagoras

ACHTERGROND - Pythagoras. We kennen hem allemaal nog wel van zijn welbekende stelling, waarmee we de lengte van de zijden van een rechthoekige driehoek kunnen berekenen. Op basis van de lengte van twee zijden, berekent Pythagoras’ stelling de lengte van zijde nummer drie. Best handig in bijvoorbeeld de bouwkunde. Maar wie was deze man?

Wie was Pythagoras?

Pythagoras leefde net als Xenofanes in de zesde eeuw voor onze jaartelling. Over zijn leven doen de wildste verhalen de ronde. Hij is hoogstwaarschijnlijk geboren op Samos, en heeft vervolgens flink wat van de wereld gezien. Zo zou hij een flink deel van het Middellandse Zeegebied hebben verkend, en ook Perzië en Egypte hebben bezocht. Volgens sommige bronnen is hij zelfs tot in India gekomen. Maar hij zou ook geboren zijn met een gouden dijbeen, zijn tijd hebben verdreven met het verrichten van wonderen, en bovendien goddelijk zijn. We hoeven niet alles te geloven.

Wat we van Pythagoras weten is beperkt. De grap is dat we niet eens met zekerheid kunnen zeggen of Pythagoras zelf zijn bekende stelling wel heeft bedacht, of dat die op het conto van een van zijn volgelingen kan worden gezet. Binnen zijn beweging was het namelijk heel normaal dat iedere briljante vondst aan de meester zelf werd toegeschreven. Dus wellicht heeft Pythagoras zitten pronken met andermans veren.

Nederlandse export helpt Russen op het slagveld

De meeste geavanceerde wapensystemen van Rusland zijn afhankelijk van buitenlandse technologie.

In Russische wapensystemen zit Nederlandse militaire technologie, zo blijkt uit Brits onderzoek op grond van Oekraïense inlichtingen rapporten. Dat betreft elektronische componenten voor Russische militaire radio’s “die de ruggengraat vormen van de tactische communicatie van het Russische leger.” Deze technologie valt onder dual-use wetgeving. Dit betreft ook technologie die is geproduceerd na de instelling van de sancties in 2014. De systemen worden al sinds 2015 door de Russische krijgsmacht ingezet voor operaties in Oekraïne. Onduidelijk is of de leverende bedrijven op de hoogte zijn van het militair gebruik van hun onderdelen, en of hiervoor een exportvergunning is verleend. De Nederlandse regering zou al het mogelijke moeten doen om toekomstige export van Nederlandse technologie voor Russisch wapentuig te voorkomen. Dat zou de Russische militaire activiteiten daadwerkelijk hinderen.

Foto: Woonverzet Den Haag (eigen foto)

Half Nederland uitgewoond

RECENSIE - Stadsgeograaf Cody Hochstenbach maakt in zijn boek Uitgewoond duidelijk wat de verschillende slachtoffers van de wooncrisis bindt: decennialang bewust beleid dat markt boven mens zette.

In het kader van de woonprotesten is mij – als medeorganisator van de demonstratie Woonopstand in Rotterdam – geregeld gevraagd: waarom hebben we zoveel eisen, waar gaan de protesten nou precies over? En vervolgens, als ik dan verschillende problemen had opgesomd zoals dakloosheid, hoge huren, gentrificatie, beleggers: maar wat is nou het ergste van de wooncrisis? En wat hebben al deze dingen met elkaar te maken?

De wooncrisis bestaat uit vele facetten, zo laat Hochstenbach in zijn boek zien, die een ding gemeen hebben: ze zijn het gevolg van een bewuste woonpolitiek. Uitgewoond (2022, Das Mag) is opgebouwd rond elf hardnekkige mythes die worden ontkracht, zoals ‘Het is je eigen schuld als je op straat beland’, ‘Kopen is beter dan huren’, ‘Er zijn te veel sociale huurwoningen’ en ‘Beleggers zijn creatieve ondernemers’. Die mythes ontnemen het zicht op de oorzaken van én de oplossingen voor de wooncrisis. Veel van die mythes kun je in andere bewoordingen terugvinden in beleidsstukken – een aantal vind je (impliciet) in het regeerakkoord. Het zijn de rechtvaardigingen voor beleid dat huisvesting zoveel mogelijk aan de markt en individuele verantwoordelijkheid wil overlaten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Crawl!

Als u denkt, ik hoor hier een beetje Nirvana in, dan bent u niet de enige, want die associatie had ik ook. (En nog een paar andere bandjes ook trouwens).

I’m alriiiiiiiiiiiight, beweert de zanger van Idles – en je weet gelijk: dat is niet zo. Of je vraagt je in ieder geval af: als dat zo is vriend, waarom moet dat zo nadrukkelijk beweerd? Wie moet er gerustgesteld? ‘And yeah, I’m on my knees for porcelain’.

Closing Time | Ches Smith

Percussionist en componist Ches Smith maakte met andere muzikanten het nummer ‘Interpret It Well’ dat op het gelijknamige album staat. Voor filmmaker Frank Heath klinkt het nummer alsof je langzaam in een geweldig verwoestende storm terechtkomt. Met fragmenten van reclames, voorlichtingsfilms en amateuropnames over beveiliging tegen grote en kleinere rampen rondom en in huis, weet hij de spanning en de opbouw van het nummer te vertalen naar een korte film.

Closing Time | Zero Landmine

Ruim twintig jaar geleden bracht pianist en componist Ryuichi Sakamoto het collectief No More Landmines bij elkaar om aandacht te vragen voor de vele landmijnen die wereldwijd begraven zijn in de grond en geld op te halen voor het verwijderen ervan. Ze maakten het nummer ‘Zero Landmine’, waarvan een lange versie bestaat met muzikale invloeden uit de landen waar veel landmijnen liggen, en een versie met zang van David Sylvian. Over het project schreef Sakomoto:

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende