Voorpagina

Zoekresultaten voor

'holocaust'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Thomas de Trein bezoekt Spoorwegmuseum

, door

COLUMN - Thomas de Trein bezocht het Spoorwegmuseum. Mijn zoon en ik waren van de partij.

De hel, dat zijn andermans kinderen, dacht ik. Ik stond met mijn zoontje bij Thomas de Trein. Die bezocht het Spoorwegmuseum te Utrecht. Thomas de Trein is de hoofdrolspeler in een televisieserie, gebaseerd op de boeken van een of andere Engelse dominee.

Mijn zoontje is vooral fan van de merchandise. De serie zelf doet ‘m niet zo heel veel. Er is dan ook geen reet aan. Precies wat je mag verwachten van een serie die door een dominee is verzonnen. Maar goed, Thomas de Trein is mooi wel een trein. En hij komt op tv. Reden genoeg voor mijn zoontje om fan van hem te zijn, wat voor mij weer reden genoeg is om, in het kader van de versterking van de vader-en-zoon-band op de dag dat Hij terug naar Zijn Vader ging, naar die vermaledijde stoomlocomotief te gaan nu hij Utrecht aandeed. Honderden ouders met kinderen hadden hetzelfde idee gehad. De Heer der Heerscharen had deze Hemelvaartsdag gezegend met een uitmuntend stukje weergebeuren voor een uitje als dit. 

De ontmoeting met Thomas de Stoomlocomotief zelf viel vies tegen. Er stonden ook net iets te veel andere kinderen voor met ouders die hun kinderen op de foto wilden zetten. Bovendien waren ze bij het Spoorwegmuseum zo tactisch geweest om Thomas de Trein naast een wagon neer te zetten die onderdeel was van de tentoonstelling ‘Beladen treinen: Jodentransporten in de Tweede Wereldoorlog’. Niet dat mijn zoontje daar enig last van ondervond (de Holocaust, daar hoeft ie voorlopig nog niks over te weten), maar mij viel het op. Vooral ook omdat er een ontroostbaar jankend kind in stond.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Vrijheid is ook een vermogen

, door

ANALYSE - Op 5 mei vieren we dat we vrij zijn en staan we stil bij het belang en de betekenis van onze vrijheid. Het is goed dat we minstens één keer per jaar collectief mentaal onderhoud plegen aan een belangrijke, zo niet de belangrijkste waarde van Nederland.

Mijn hoop is dat we in dat onderhoud ook onze definitie van vrijheid repareren. We interpreteren vrijheid namelijk te ‘negatief’, als iets dat bestaat bij de gratie van deafwezigheid van dwang, onderdrukking en belemmering. Omdat onze gedachten vandaag uitgaan naar de bevrijding van de bezetter, is dat heel begrijpelijk. Maar vrijheid heeft ook een ‘positieve’ kant, en is in die zin iets dat toeneemt naarmate er meer capaciteiten in ons aanwezig zijn die maken dat we ook daadwerkelijk onze doelen kunnen verwezenlijken. Negatieve vrijheid gaat over mogen, positieve vrijheid over vermogen.

Dit onderscheid – bekend van de Russisch-Britse liberaal Isaiah Berlin (1909-1997), maar hij was zeker niet de eerste – wordt naar mijn idee te weinig gemaakt ten aanzien van de Nederlandse vrijheden. En dat terwijl het relevanter en nuttiger is dan ooit. Vrijheid als vermogen is soms een beter perspectief dan vrijheid als mogen.

In Nederland mag er heel veel wat betreft seks, drugs en alcohol, maar ook qua meningsuiting, levensbeschouwing en cultuur of op medisch-ethisch gebied. Maar sommige van onze vermaarde vrijheden lijken ‘door te schieten’: misstanden in de prostitutie, comazuipen onder jongeren, scheldpartijen op internet en pesterige journalisten, geweld tegen gezagsdragers, integratieproblemen. Ook het idee van de vrije markt lijkt failliet.

Foto: Phil Roeder (cc)

Help mee lobby in kaart te brengen

, door

OPROEP - Gisteren publiceerden we twee verhalen over de Nederlandse lobby in de Verenigde Staten. Er zit nog veel meer in onze data, maar hebben uw hulp nodig om dat eruit te halen.

Nederlandse multinationals zijn zeer actief in de Verenigde Staten. Met name Shell, Reed Elsevier, Philips en AEGON geven jaarlijks miljoenen uit aan beïnvloeding van het politieke proces. En die bedragen worden steeds groter, zeker voor Shell.

We hebben de data over 2007-2012 uit het Amerikaanse lobbyregister getrokken. Daarin staat erg veel. Wie heeft gelobbied en voor welk bedrag? Welk departement werd belobbied? En – vooral dat is interessant – welke wetgeving probeert het bedrijf te beïnvloeden. De data geven een uniek inkijkje in de belangen die bedrijven nastreven en hoe ze die proberen te verwezenlijken.

In Nederland ontbreekt een register en het Europese is op zijn zachtst gezegd incompleet (daarover binnenkort meer op Sargasso). Bestudering van de data kan dus waardevolle informatie opleveren.

We hebben met deze data al kunnen vinden dat de Nederlandse verzekeraars te hoop lopen tegen een Amerikaanse Holocaustwet. En we denken dat er nog meer te vinden is. We zijn niet op zoek naar schandalen, maar willen een beeld geven in wat voor politiek krachtenveld Nederlandse bedrijven in Amerika moeten opereren. En mocht er een schandaal zijn, dan spitten we dat natuurlijk uit.

Foto: flickr.com/diarioliberdade.org

Zuid-Amerika: politie vs. indianen, blogger vs. Cuba, Brazilië vs. economische vertraging

, door

ELDERS - Deze week uit Zuid-Amerika: de strijd om Rio’s WK-faciliteiten op tijd af te hebben intensiveert, Cubaanse dissidente blogger doet een interview in New York, economie van ‘wonderkind’ Brazilië vertraagt.

Naar mate het wereldkampioenschap van 2014 dichterbij komt, treedt de politie in het Braziliaanse Rio harder op om voorbereidingen te faciliteren. Afgelopen week werd een inheemse groep die een museum naast een nieuw voetbalstadion bezet hield, verdreven door de Mobiele Eenheid van de stad.

De Cubaanse dissidente blogger Yoani Sánchez is ondertussen begonnen aan haar wereldtour en gaf een interview aan de New York Times waarin ze onder meer het handelsembargo met de Verenigde Staten bekritiseert. Smullen ook de verontwaardigde reacties van Cubaanse diplomaten bij de VN, die Sánchez’ persconferentie vanuit het grotere Dag Hammarskjöld Auditorium naar een halletje lieten verplaatsen. Hier meer uitgebreide verslaggeving inclusief registratie van de persconferentie.

Tot slot nogmaals Brazilië, want het lijkt erop dat de economie van het land zwaarder weer te wachten staat. Volgens FT is het model van “externe rugwind, geleverd door solide grondstoffenprijzen en omvangrijke kapitaalstromen uit ontwikkelde markten” niet meer levensvatbaar.

Foto: uhuru1701 (cc)

Onoprecht volk

, door

COLUMN - Er loopt heel wat onoprecht volk rond in Italië. Maar zulk schijnheilig schorem als de Vrienden van Israel ben ik hier nog niet tegengekomen.

Er loopt heel wat onoprecht volk rond in Italië – het zal de lezer van deze pagina’s niet ontgaan zijn. Zo hebben we bijvoorbeeld de burgemeester van Rome, eigenhandig over de schouders van de camerati opgeklommen van fascistisch straathondje tot burgervader van de hoofdstad. En ja, als burgemeester van de Eeuwige Stad kom je nog eens ergens.

Dat zag u goed. Dat was de politieke erfgenaam van Benito Joden-behoren-niet-tot-het-Italiaanse-ras Mussolini met een keppeltje op in het belangrijkste monument ter nagedachtenis van de Holocaust – het Yad Vashem in Jeruzalem. Ik heb er Leon de Winter niet over gehoord. Ik heb er Ronny Naftaniël niet over gehoord. Ik heb er de Italiaanse Joden niet over gehoord. En als morgen de voltallige Kamerfractie van de Gouden Dageraad in het gelid achter hun Führer het Holocaustmuseum in marcheert om een krans te leggen, dan zal het weer stil zijn.

Dat zijn de Vrienden van Israël. Als je je zorgen uit over de burgerbevolking van Gaza, dan ben jij de antisemiet. Maar als je je armband met het Keltisch kruis verruilt voor een keppeltje om krokodillentranen te huilen bij het monument voor de slachtoffers van jouw Duce en zijn trawanten, dan ben je welkom.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Relschoppers

, door

OPINIE - De publieke twist tussen Dries van Agt en Herman Loonstein bewijst eens te meer dat de media maar wat graag een platform geven aan publiciteitsgeile aandachtszoekers om zo een relletje te creëren.

‘Iets met Joden doet het, reltechnisch gezien, altijd goed,’ schreef Raoul Heertje afgelopen januari in NRC Next. Profetische woorden, gezien het een-tweetje tussen Dries van Agt en Herman Loonstein afgelopen week. Jammer dat niet meer journalisten ze ter harte hebben genomen.

Dries van Agt, die als minister-president van drie kabinetten, minister van Buitenlandse Zaken en vertegenwoordiger van de Europese Gemeenschap nooit een poot uitgestoken heeft voor de Palestijnen, probeert al een aantal jaar zijn kwade geweten af te kopen door in de herfst van zijn leven de Palestijnse zaak te bepleiten. Dat hij zich daarmee zo af en toe nog mag wentelen in de warme gloed van de schijnwerpers, is natuurlijk een mooie bonus voor de oude ijdeltuit.

Zo nu en dan laat Van Agt zich verleiden tot het doen van straffe uitspraken. Zo ook afgelopen week, toen hij tijdens een symposium van de Heilige Land Stichting debiteerde dat het logischer was geweest als Joden een staat in Duitsland hadden aangeboden gekregen, omdat de Duitsers immers de grote boosdoeners achter de Holocaust waren geweest.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-02-2022

HHhH: een heerlijk maar volkomen fout boek

, door

Waarin de auteur de bestseller HHhH bespreekt, en hij lagen in het boek ontdekt die zelfs de schrijver waarschijnlijk niet begrijpt.

In Europa en Amerika, overal wordt het boek HHhH van de fransman Laurent Binet de hemel ingeprezen. Het boek over de waargebeurde aanslag van het Tsjechische verzet op de nazileider Heidrich is nog steeds een bestseller. Bij het lezen ervan vielen me echter een heel aantal dingen op die ik in geen recensie teruglas. Vandaar dat het mij de moeite waard lijkt om er nog één kritische recensie tegenover te zetten.

Feit en fictie

Binet veroordeelt aan het begin van zijn boek alle fictie, en doet dat af als “kinderachtig”. Daarbij heeft hij zichzelf de opdracht gegeven een boek te schrijven over alleen maar de feiten. In zijn woorden om zijn hoofdpersonen “recht te doen”.

Dit levert een flinke worsteling op, want natuurlijk zijn niet alle feiten over de aanslag op Heidrich en de verzetshelden bekend. Het uitgebreide verslag van deze worsteling, die het hele boek door blijft lopen, maakt het interessant.

Feit en mening

Goed, Binet wil zich dus beperken tot de feiten bij zijn beschrijvingen. Maar omdat de man wel degelijk een mening heeft, schrijft hij die er continu naast. Kijk, en dat vind ík nou kinderachtig. Waarom niet alle misdaden van de nazi’s beschrijven en de lezer zelf een oordeel laten vellen? De gruwelijkheden die hij beschrijft, zeggen meer dan genoeg.

Foto: Enric Borràs (cc)

‘De staat Israël kan een voorbijgaand fenomeen worden’

, door

Sami Michael is een in 1926 in Bagdad, Irak, geboren Israelische schrijver. Wegens activiteiten voor de communistische partij moest hij in 1948 vluchten en werd hij in 1948 bij verstek ter dood veroordeeld. Na een kort verblijf in Iran, waar hij zich aansloot bij de communistisch Tudeh-partij, kwam hij in 1949 naar Israel. Daar werd hij door Emil Habibi naar de communistische krant Al-Ittihad gehaald. Later werkte hij als hydrologisch ingenieur. Wegens de misdaden van Stalin nam hij afscheid van het communisme.

Hoewel zijn moedertaal Arabisch is, wist Michael de omschakeling naar Hebreeuws te maken. Vanaf 1974 publiceerde hij 11 romans, drie non-fictie boeken over culturele, politieke en sociale onderwerpen, drie toneelstukken en een kinderboek (voor zover ik weet is slechts één boek, Trompet in de wadi, vertaald in het Nederlands).

Sinds 2001 is hij voorzitter van ACRI, de Vereniging voor Burgerrechten in Israel. De onderstaande rede hield hij in juni tijdens een conferentie in zijn woonplaats Haifa. Het is een hartstochtelijke cri de coeur van een Israeli afkomstig uit de Arabisch wereld die het allemaal verschrikkelijk de foute kant op ziet gaan. Lisa Goldman vertaalde zijn speech naar het Engels voor het blog +972. Op mijn beurt vertaalde ik dat voor dit blog.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Leiderschap: Van Otto naar Angela

, door

Duitsland voetbalt wel mooi; maar het zou een rustig gevoel zijn als ze de finale verloren. En nee, dit stuk gaat niet over voetbal.

Het problematische Europa is geen erfenis van Hitler, maar van Otto von Bismarck. Angela Merkel wil graag een politieke eenwording, maar veel steun krijgt zij niet. Het debat gaat over politiek en over  economie. Alleen is die Duitse economie allerminst onkwetsbaar. Met het Duitse revanchisme is het nogal meegevallen. Europa lift graag mee op het economische succes van Duitsland, maar de politieke leiding die Duitsland op kousevoeten al uitoefent, wil niemand. De realiteit komt dan te dicht bij de onderwerping van Europa die Hitler voor ogen had. Alleen, die Duitse macht in Europa bestaat, met een zelfbewustzijn dat vijf jaar geleden nog ontbrak.

Waarom zijn we zo weinig belangstellend in onze oosterbuur? Een oud-collega trouwde met een Oost-Duitse en begon een kleine camping, op het platteland in de buurt van Dresden. Ik moet eens komen kijken. Dat past bij mijn interesse voor de EU discussie en andere losse einden in mijn hoofd, zoals het bombardement op Dresden en de DDR. Vorige week had hij een blues-band op bezoek en hij zelf bereidt er een goed maal bij: “essbare Kultur”. Het is het goede moment te gaan kijken, in Ottendorf, een gehucht nabij Chemnitz. Na een avond lekker eten en lekkere muziek rijden we naar Dresden.

Sinistere vriendschappen

, door

Vrienden heb je nooit genoeg, maar sommige …. Voor moralisten zijn het ingewikkelde tijden. Obama combineert moeiteloos de rollen van rechter en beul, door persoonlijk de ‘hitlist’ te paraferen die zijn drones moeten afwerken. Dat zijn toch moorden? Dat hoort toch niet? Neen, maar: de president van de USA is geen directeur van een meisjesschool. Het is toch winst dat de Amerikanen zich niet opnieuw onbesuisd in een landoorlog storten, die immense schade veroorzaakt en en honderdduizenden het leven kost? Is het niet beter met kleine militaire chirurgie vijanden uit te schakelen?

Maar de moralist weet: dat dacht Amerika ook in Vietnam. Die precisiebombardementen leverden toch wel heel veel “collateral damage” op en de “hearts and minds” werden er niet mee veroverd. Irak is geen bloeiende democratie geworden, de Afghaanse Taliban wacht rustig op de Amerikaanse terugtocht en de haat tegen Amerika groeit met elke drone-aanval.

Er is naast een moreel ook een politiek probleem.

De Amerikanen onderscheiden, net als wij, tussen uitvoerende, rechterlijke en wetgevende macht. De balans tussen die drie machten is, volgens James Madison een voorwaarde voor de vrijheid. Maar bestaat er een irrationele angst voor tyrannie waardoor onvoldoende bereidheid bestaat de uitvoerende macht de ruimte te geven die nodig is om effectief te kunnen werken? Die scheiding der machten is maar lastig en niet efficiënt, zeggen Posner en Vermeule. Het is ook niet echt nodig, want we hebben de “rule of politics”. Je gelooft je ogen niet, als je het leest: de constitutie op de schroothoop…

Foto: Riccardof (cc)

Wij zijn allen Griekse Joden

, door

We are all Greek Jews schrijven twintig bekende Europese intellectuelen naar aanleiding van de verkiezingswinst van de neonazistische partij Gouden Dageraad. Ze zijn verontrust door de openlijke verwijzingen van deze partij naar de Duitse fascisten: het hakenkruis, de Hitlergroet, de antisemitische, racistische ideologie, de holocaustontkenning en de verheerlijking van de grote leider. De ondertekenaars van het manifest zijn onder andere de Italiaanse schrijver Dario Fo, de Britse socioloog Anthony Giddens, de Franse ex-minister van Buitenlandse Zaken Bernard Kouchner, en de Poolse journalist en politicus Adam Michnik. Een Nederlander ontbreekt bij de initiatiefnemers. De groep wijst er op dat extreem-rechts ook in andere Europese landen in opmars is en roept een van de motieven voor de oprichting van de Europese Unie in herinnering: nooit meer oorlog, nooit meer fascisme.  Die Europese droom, een maatschappij gebaseerd op saamhorigheid en vrij van racisme, moet het antwoord zijn op de opleving van extreem-rechts. Daarvoor moeten we dan wel afzien van een Europa als gesloten vesting waar bepaalde mensen niet thuishoren. En we moeten ook afzien van het dogma van de bezuinigingen ten koste van de toekomst van de Europese jeugd. Want de aanhoudende crisis voedt de behoefte aan zondebokken en de angst voor vreemdelingen die de eigen cultuur bedreigen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Gij zult God niet lasteren, hufter!

, door

Lange tijd heeft het verbod op godslastering in Nederland in de juridische wachtkamer gestaan. Omdat in de meeste Westerse landen nog nauwelijks tegen wordt opgetreden, is de gedachte ontstaan dat het wel geschrapt zou worden. Maar eergisteren vernamen we van D66-er Boris van der Ham, die het van de VVD vernomen had, dat het verbod op godslastering niet uit het wetboek wordt geschrapt. Met dank aan de SGP.

Nog een paar jaar geleden leek Nederland een van die weinige landen te gaan worden waar de vrijheid van meningsuiting een absolute status zou krijgen. De liberalen richtten speciaal daarvoor een zaaltje in. Columnisten en cartoonisten moesten vooral blijven melden wat ze te melden hadden, en op de wijze die ze daarvoor nodig vonden. In 2009 werd door niemand minder dan toenmalig VVD-leider Rutte zelfs de suggestie gedaan om ook Holocaustontkenning toe te staan. Ach, waar een overmoedig land groot in kan zijn: proefballonnen blazen.

Ik ben blij en verheugd dat de SGP het gekoesterde verbod op de godslastering heeft weten te behouden. Voor hoelang is maar de vraag, maar ik hoop voor zolang als nodig is. En daar heb ik twee goede redenen voor.

De eerste reden is van principiële aard en vloeit voort uit het besef dat alle mensen voor de wet gelijk zijn. Je kunt niet de kwetsbaarheid van de ene groep boven die van de andere plaatsen. Meten met twee maten, weet u wel? Ik bedoel dat we het loochenen van de Holocaust niet anders moeten wegen dan het loochenen van God.

Vorige Volgende