Marokkaanse kolonisten in de Sahara

De Franse minister Aurore Bergé bevestigde op bezoek aan Rabat afgelopen maandag het standpunt van haar regering inzake de Westelijke Sahara: 'Het heden en de toekomst van de Sahara vallen volledig binnen het kader van de Marokkaanse soevereiniteit.' Vorig jaar maakte Frankrijk de draai waar in Marokko al langer om werd gevraagd. President Macron gaf zijn steun aan een plan voor regionale autonomie onder Marokkaans bestuur. Tot woede van buurland Algerije, dat de Saharaanse opstandelingen steunt. Ook het Verenigd Koninkrijk steunt Marokko inzake de zeggenschap over de voormalige Spaanse kolonie in de Sahara. Het VK volgt hiermee andere westerse landen, naast Frankrijk ook Spanje, Duitsland en Nederland. De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Lammy ondertekende begin deze maand een overeenkomst om samen met Marokko de nodige infrastructuur te ontwikkelen voor het WK voetbal, dat over vijf jaar samen met Spanje en Portugal door Marokko wordt georganiseerd. Volgens Lammy zou de deal ervoor zorgen dat "Britse bedrijven een grote rol kunnen spelen op het grootste voetbalpodium". In 2020 hadden de Verenigde Staten zich bij monde van president Trump al akkoord verklaard met de volledige overname van de Westelijke Sahara door Marokko in ruil voor de erkenning van Israël. De Afrikaanse Unie heeft zich altijd achter de onafhankelijkheidsbeweging Polisario en de Saharaanse Arabische Democratische Republiek (SADR) gesteld. Maar Marokko wint nu ook in Afrika medestanders. Ghana heeft onlangs met de SADR gebroken en steunt het Marokkaanse plan voor regionale autonomie. Ook Kenia maakte een verrassende beleidswijziging door een ambassade te openen in Rabat en zijn eerdere steun aan de Saharaanse Republiek in te trekken ten gunste van het Marokkaanse plan. In ruil daarvoor zou Kenia nieuwe investeringen in landbouw en hernieuwbare energie uit Rabat hebben veiliggesteld. In het door Marokko bezette deel van de westelijke Sahara schaarden stamoudsten zich achter de claims van de koninkrijk Marokko. Alleen in Oeganda riep de 'Beweging voor Solidariteit met het Sahrawi-volk' de internationale gemeenschap op om het recht op zelfbeschikking en onafhankelijkheid van het Sahrawi-volk te verdedigen. Komt hiermee een einde aan een van de langst durende 'bevroren conflicten'? Referendum De status van de voormalige Spaanse kolonie ten zuiden van Marokko is al meer dan vijftig jaar omstreden. Het gebied staat sinds 1963 op de lijst van niet-zelfbesturende gebieden staten. Het is het onderwerp geweest van concurrerende claims van Marokko en Mauritanië, die grotendeels gemotiveerd werden door de fosfaatrijkdom, en de door Algerije gesteunde nationale bevrijdingsbeweging “Polisario Front”. In 1975 bepaalde het International Court of Justice (ICJ), een orgaan van de Verenigde Naties, dat er een referendum moest worden gehouden waarin de bevolking zich zou kunnen uitspreken over de toekomst van het gebied. Marokko bestreed dit plan en legde de zaak voor aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Dat bepaalde dat de Westelijke Sahara gedekoloniseerd diende te worden, waarbij het zelfbeschikkingsrecht van de lokale bevolking voorop stond. Als reactie hierop lanceerde Marokko op 6 november 1975 de zogenoemde ‘Groene Mars’, waarbij 350.000 Marokkaanse burgers de regio binnenkwamen, begeleid door het leger. Spanje liet vervolgens het bestuur over aan Marokko en Mauretanië in afwachting van het referendum. Dat is er nooit gekomen. Mauretanië heeft zijn claim later opgegeven en de zeggenschap over het toegewezen gebied overgedragen aan Polisario. In 1976 riep Polisario met steun van Algerije de onafhankelijke Saharaanse Arabische Democratische Republiek uit. Tussen de 70.000 en 100.000 Saharanen verblijven in vluchtelingenkampen in Algerije. De SADR heeft slechts een klein gedeelte in het oosten in handen (de zogeheten "Vrije Zone"), dat van de rest gescheiden wordt door de Marokkaanse barrière, een zandwal met prikkeldraadversperringen, vergelijkbaar met het 'ijzeren gordijn'. Marokko, dat ongeveer 80% van het gebied in bezit heeft genomen, treedt op als nieuwe kolonisator. Steeds meer Marokkanen hebben zich gevestigd in verlaten Sahrawi-gebieden, dankzij fiscale en financiële prikkels en grootschalige investeringen en ontwikkelingsprojecten van de Marokkaanse koning Hassan II. Dakhla is gegroeid van een geschatte bevolking van 6.692 volgens de Spaanse volkstelling van 1974 tot meer dan 167.000 in 2024. Tegenwoordig vormen Sahrawi's een minderheid in hun eigen thuisland. Internationaal recht Andrea Maria Pelliconi van de Universiteit van Southampton wijst in haar analyse op Opinio Juris op de schending van internationaal recht. De Westelijke Sahara is juridisch nog steeds bezet gebied maar het wordt in toenemende mate open gesteld voor westerse toeristen via het Marokkaanse Toeristen Bureau dat de Westelijke Sahara aanprijst als "the pearl of southern Morocco”, “a small part of paradise”, and “one of the most beautiful [shores] in Morocco." Ondanks uitspraken van het Europese Hof van Justitie en de Europese Commissie voeren chartermaatschappijen zoals het Ierse Ryanair en en het Nederlandse Transavia sinds kort toeristenvluchten uit naar Dakhla. Officieel is de luchtruimte hier nog steeds toegewezen aan Spanje, samen met de Canarische eilanden. Maar Spanje heeft zijn handen er van afgetrokken en laat het nu over aan Marokko om de kolonisatie te regelen. Pelliconi citeert een rapport van het ICJ over de Westbank:...'dat alle staten en internationale organisaties de illegale situatie die voortvloeit uit dergelijk beleid niet mogen erkennen, noch mogen helpen in stand houden, en moeten samenwerken om de situatie te beëindigen. Dit geldt ook voor het annexatie- en nederzettingenbeleid van Marokko.' Ze constateert, met verwijzing naar Trumps plannen voor Gaza en andere voorbeelden, dat we hier te maken hebben met een voor het internationaal recht zorgwekkende trend: 'Het herformuleren van bezette gebieden en collectieve ruimtes als verhandelde, apolitieke plekken voor particuliere investeringen, vastgoedprojecten en consumentenbestedingen onder het label van economische en ‘beschavingsontwikkeling’ is niet alleen een schending van het internationaal recht, maar ook een bewuste normalisering ervan.'

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kloppende cijfers, lege stembus

ANALYSE - van John Bijl & Michiel van der Eng

Zwembaden dicht, buurthuizen gesloten, sportvelden verzakt. Gemeenten raken stap voor stap het vermogen kwijt om te doen wat burgers van ze verwachten. Toch lijkt niemand zich echt zorgen te maken. De strijd over het gemeentefonds wordt weggezet als gezeur over geld. Maar wie goed kijkt, ziet dat hier niet alleen het lokale voorzieningenniveau, maar ook de democratie zélf op het spel staat.

Al meer dan twintig jaar krijgen gemeenten er taken bij, maar moeten ze het doen met minder geld. Bezuinigingen, doeluitkeringen en decentralisaties stapelen zich op. Toch leidde dit niet tot echte verontwaardiging.

Pas recent werden gemeenten assertiever: de toenmalig voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Jan van Zanen, sloeg bij de minister naar eigen zeggen ‘met de vuist op tafel’. Wethouders financiën demonstreerden op het Malieveld en onlangs dreigde de VNG zelfs met een rechtszaak tegen het Rijk. Het resultaat? Bij de recente Voorjaarsnota krijgen gemeenten er weer vooral eenmalig geld bij; precies genoeg om de rechtszaak af te wenden. Het ravijnjaar is niet gedicht, maar verschoven. En de structurele zorgen blijven.

Wat ooit een zelfstandige bestuurslaag was, is steeds meer een uitvoeringsorgaan van het Rijk geworden. De autonomie die gemeenten formeel hebben, wordt uitgehold door financiële afhankelijkheid en politieke bemoeienis. Het gemeentefonds, ooit bedoeld om gelijkheid en ruimte te garanderen, is verworden tot een sturingsinstrument. Daarmee raakt niet alleen de slagkracht van gemeenten, maar ook hun legitimiteit – en dus die van het héle binnenlands bestuur.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour | Catastrofale honger

QUOTE - ‘Catastrofale honger’ betekent dat mensen in de laatste fase voor de hongerdood verkeren. Het lichaam richt zich daarbij op het rekken van het leven, dus op de belangrijkste lichaamsfunctie: zuurstofrijk bloed naar de hersenen pompen. Het vet is al weg, daarom worden spieren en zelfs bot verteerd om de benodigde energie te leveren.

Van De Correspondent. Voor die mensen hé-le-maal achter in de zaal die nog niet doorhadden wat er in Gaza aan het gebeuren is en wat Israël aan het doen is, en die nog dingen mompelen over ‘zelfverdediging’. Of enige illusies hebben over de ‘voedselhulp’ die Israël momenteel zelf organiseert nadat ze de internationale voedselhulp plat hebben gelegd.

Foto: CALChux (cc)

Het belang van sterke leiders

OPINIE - Wat nu weer? Ben ik extreemrechts geworden? Nou, nee. Maar toch betrap ik me af en toe wel eens op de gedachte dat we een gebrek hebben aan goede leiders. Ik bedoel dan niet dat ze autoritair moeten zijn. Of dat ze stoere taal uit moeten slaan die, als het even kan, vooral gericht is tegen de meest weerlozen in de samenleving. Of daadkracht proberen uit te stralen door sommigen hun basisrechten te ontzeggen. Zo sterk vind ik dat allemaal niet. Ik zou het eerder laf noemen. Al valt niet te ontkennen de provocatieve en demagogische retoriek van dit type leiders zich ook tegen hen kan keren, in de vorm van bedreigingen en geweld.

Dit type leider kan een democratie missen als kiespijn. Maar dat betekent niet dat een democratie helemaal zonder leiders kan. En dat is wel de toestand waarin we zijn beland. Met leiders die niet meer durven te leiden, maar die in plaats daarvan liever volgen. Ze volgen de opiniepeilingen, hun campagnemanagers, de grootste bekken op sociale media en de gevestigde belangen. En natuurlijk dienen ze het allerhoogste: de economie.

Het ligt niet alleen aan politici

Je kan dat niet alleen wijten aan de politici. Want uiteindelijk zijn wij degenen die steeds weer op zulke politici stemmen. We lijken niet meer goed te beseffen dat democratie ooit is bedacht als een systeem waarin het volk zijn leiders kiest. Het overheersende idee lijkt tegenwoordig eerder dat we bij verkiezingen een verlanglijstje in mogen dienen, en dat de politiek vervolgens alles maar moet leveren. Maar veel politici roepen dat ook wel over zichzelf af. Hun gedrag lijkt op dat van een bepaald type sjacheraar: zo iemand die belooft alles te kunnen leveren wat je maar bij hem bestelt. En als dat niet lukt, of als de kwaliteit ondermaats is, heeft hij altijd wel een smoesje. Altijd hetzelfde smoesje eigenlijk: als er iets niet goed is gegaan, is dat de schuld van iemand anders.

Foto: pieter musterd (cc)

Een centrumkabinet op hoofdlijnen: doe wat nodig is!

OPINIE - Wilders heeft het meest radicale kabinet uit de parlementaire geschiedenis laten vallen. Je kunt niet anders stellen dan dat dit een zegen voor ons land is. Hopelijk zijn we na de aanstaande Kamerverkiezingen definitief af van de (xenofobe) symboolpolitiek, het eindeloze geruzie, de profileringsdrang en het kortzichtige beleid dat enkel op electoraal gewin gericht is. Voor zo’n centrumkabinet staat niet iedereen te springen. Vooral VVD’ers – onder aanvoering van Dilan Yesilgöz – lijken het nauwelijks te kunnen verkroppen dat GL-PvdA een potentiële regeringspartner wordt. Ik vind dat hoogst opmerkelijk, schrijft  Bram van Gendt.

GL-PvdA deelt grotendeels de probleemanalyse van de VVD als het gaat om maatschappelijke kwesties, in tegenstelling tot haar voormalige coalitiepartners. Wat resteert is vervolgens de ‘hoe’-vraag: hoe wordt deze problematiek opgelost? De beantwoording daarvan is grotendeels ideologisch bepaald en dat is prima; dat hoort bij een gezonde parlementaire democratie. Hoe anders was dat bij partijen zoals PVV en BBB. Zij ontkennen (deels) bepaalde evidente maatschappelijke problemen en stellen beleidsmaatregelen voor die buiten de rechtsstatelijke kaders vallen. Ik begrijp werkelijk niet wat er mis is – kijkend vanuit het VVD-perspectief – met het vormen van een regulier centrumkabinet mét dat verfoeide GL-PvdA. Immers, tijdens de kabinetten-Paars en Rutte II was dergelijke regeringsvorming de normaalste zaak van de wereld. Het is simpelweg geheel in de traditie van de parlementaire democratie dat centrumlinks en centrumrechts tot vruchtbare politiek-bestuurlijke samenwerking komen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour | Geen wachtgeld

Een concept vragenlijstje voor populistische politici:

Vragen van de leden … aan de minister van Binnenlandse Zaken over het riante wachtgeld voor de opgestapte PVV-bewindslieden
1.     Bent u ermee bekend dat ex-politici een zeer royale wachtgeldregeling krijgen voor de duur van maximaal 3 jaar en 2 maanden?
2.    Deelt u de mening dat nu de voormalige PVV-bewindslieden uit zichzelf – vrijwillig – het kabinet hebben verlaten, zij verwijtbaar werkloos zijn?
3.    Zo ja, deelt u de mening dat zij af zouden moeten zien van hun riante wachtgeld, aangezien de hardwerkende burger ook geen recht op een uitkering heeft als er sprake is van verwijtbare werkeloosheid?
4.    Bent u bereid de huidige wachtgeldregeling voor oud-politici helemaal af te schaffen en oud-politici ook gewoon onder de WW te laten vallen? Zo neen, waarom niet?

Foto: Schermafbeelding Arnews Terugkijken debat over val kabinet Schoof

De bom van Wilders – overbodig tienpuntenplan

Terwijl de slachtoffers van de aanslag op kabinet Schoof hun weg tussen de brokstukken proberen te vinden, blikken we nog even terug op de bom die Wilders in de parlementaire democratie dropte: het tienpuntenplan.

Een van onze lezers stelde voor:

Inhoudelijk de tien punten van hem gaan fileren zoals Klaas Dijkhoff vanavond [1] deed met punt 10 in Goedenavond NL. Keer op keer doen zodat het blijft hangen bij de kiezers.

Het was een van de reacties op ons artikel waarin we duidelijk maakten dat Wilders’ eerste twee punten over grenscontroles totaal overbodig zijn, omdat die al in het Hoofdlijnenakkoord en het Regeerprogramma staan én al tot praktische uitvoering hebben geleid.

Voorafgaand aan de woeste ruk waarmee Wilders de stekker eruit trok, liet hij nog nadrukkelijk weten:

(…) Als het merendeel van onze voorstellen uit het tienpunten plan asiel niet worden overgenomen door de coalitie (en dus toegevoegd aan het Hoofdlijnenakkoord) (…) dan stapt de PVV uit deze coalitie

Onder de eerste twee punten had hij de handtekeningen dus al lang binnen. Bedoelde hij dan de overige acht punten? Maar als die ook al in het Hoofdlijnenakkoord en Regeerprogramma staan, wat was dan toch de zin daar nog een keer handtekeningen van je coalitiepartners onder te vragen?

Foto: Roel Wijnants (cc)

Israël is klaar om Iran aan te vallen

Volgens berichten van de New York Times staat Israël op het punt om een oorlog te beginnen tegen Iran. Bezorgdheid over een aanval en de kans op vergeldingsmaatregelen leidden ertoe dat de Verenigde Staten diplomaten uit Irak terugtrokken en het vrijwillige vertrek van familieleden van Amerikaanse militairen uit het Midden-Oosten goedkeurden. Deze stap zou volgens de krant de situatie in het Midden-Oosten verder kunnen verhitten en de pogingen van de regering-Trump om een ​​deal te sluiten over het Iraanse kernenergieprogramma, kunnen dwarsbomen of vertragen. “We kijken toe en maken ons zorgen”, vertelde een hoge diplomaat in de regio. “We denken dat het ernstiger is dan ooit tevoren.”

Trump heeft het bereiken van een deal afgelopen week moeilijker gemaakt door de afkondiging van nieuwe sancties tegen bedrijven en personen in Iran. Esmail Baghaei, woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, beschreef de sancties als een flagrante schending van het internationaal recht en een nieuwe poging om Iraniërs hun fundamentele rechten te ontzeggen en hun problemen te vergroten. Een van de getroffen organisaties is de National Iranian Tanker Company. NITC is gesanctioneerd vanwege zijn betrokkenheid bij de export van Iraanse olie, die door de VS als doelwit wordt gezien in het kader van hun ‘maximale druk’-campagne. De VS beweert dat de opbrengsten van de oliehandel worden gebruikt voor de ontwikkeling van kernwapens door Iran. 

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Blink O'fanaye (cc)

Het Tweede Amendement: bedoeld om Trump tegen te houden

Naar aanleiding van de massale protesten die uitbraken in Los Angeles tegen Trumps nieuwe federale immigratiebeleid, besloot de president om Nationale Garde zonder toestemming van gouverneur Newsom in de staat in te zetten. In één beweging commandeerde hij duizenden troepen om de protesten “in goede banen te leiden”, met als argument “het herstellen van nationale orde”. Opmerkelijk, omdat hij op andere vlakken, bijvoorbeeld abortus, juist hamert op het recht van staten de eigen boontjes te doppen.

Dit was de eerste keer in decennia dat een president zo openlijk en eenzijdig de bevoegdheden van een staat ondermijnde. Het wordt door velen gezien als een poging om staatssoevereiniteit te ondergraven met behulp van militaire macht – en precies dát is waar het Amerikaanse Tweede Amendement (tegenwoordig vaak afgekort tot ’the right to bear arms’) oorspronkelijk voor bedoeld was: niet als persoonlijk wapenrecht, maar als bescherming van de deelstaten tegen centralistisch machtsmisbruik.

Want je hoort het vaak: “Het Tweede Amendement geeft mij het recht om een AR‑15 te bezitten.” En net zo vaak gaat het niet over de context waarin dat amendement ooit werd geschreven. Dat is opmerkelijk, want wie even de moeite neemt om die erbij te halen, komt tot een verrassende conclusie: het Tweede Amendement ging hoogstwaarschijnlijk niet over het recht van individuele burgers om zichzelf te bewapenen, maar was bedoeld om acties zoals die van Donald Trump – het inzetten van troepen tegen staten – te voorkómen.

Foto: Ministerie van Defensie, CC0, via Wikimedia Commons.

Wilders roept op tot illegale grenscontroles

Zaterdag– en zondagavond voerden een tiental mensen grenscontroles uit bij de grens naar Duitsland, op zoek naar asielzoekers. Op X juichte Geert Wilders deze illegale grenscontroles toe en riep op tot meer van dat soort wetsovertredingen.

Tegen RTV Noord zei een woordvoerder van de gemeente Westerwolde dat ‘de actie levensgevaarlijk is en dat het verboden is voor burgers om op deze manier auto’s aan te houden’. Dat laatste klopt want de enigen die bevoegd zijn tot grenscontroles zijn de Koninklijke Marechaussee en, in bijzondere gevallen, de politie.

De politie was zaterdagavond aanwezig maar constateerde geen strafbare feiten: ‘De mensen stonden op een parkeerplaats en dat mag.’ Als bij vervolgacties wordt vastgesteld dat er voertuigen worden aangehouden, zal er door de politie worden ingegrepen, aldus een woordvoerder tergen RTV Noord.

Er is dus niemand aangehouden. Ook de initiatiefnemer van de actie niet, die toch wel een recidivist genoemd mag worden.  In 2022 kreeg de man in hoger beroep een voorwaardelijke werkstraf van 60 uur en een boete van 500 euro wegens gevaarlijk rijgedrag tijdens een door hem geïnitieerde actie van de Steungroep Boeren en Burgers op de snelweg A28. Als hij binnen de twee navolgende jaren geen strafbaar feit beging, zou hij de werkstaf niet uit hoeven te voeren.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende