Israel is Gaza met precisie aan het liquideren en pakt intussen ook de Westoever keihard aan

Francesca Albanese, de VN-waarnemer voor de mensenrechten in de bezette gebieden, probeert ons bij de les te houden. Ze herhaalt regelmatig twee dingen. Eén is dat, volgens het genocideverdrag, de landen van de wereld verplicht zijn op te treden tegen een genocide. We zouden - onder bescherming van de Algemene Vergadering van de VN - in actie moeten komen en een interventie plannen. Of anders zoveel schepen als mogelijk moeten bemannen en daarmee als een oversized hulpkonvooi naar Gaza varen. Het andere dat ze herhaalt, is dat op 17 september aanstaande, volgens een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof van verleden jaar, de onwettige bezetting van Gaza en de Westoever zou moeten zijn beëindigd en Israel zou moeten overgaan tot het betalen van compensatie. Haar voorstellen zijn gebaseerd op het internationaal recht. Haar eerste voorstel gaat terug op de ''Uniting for Peace'' resolutie uit 1950. Ten tijde van de Koreaanse oorlog weigerde de Sovjet-Unie in actie te komen in de Veiligheidsraad, omdat de SU dan ook de Volksrepubliek China haar zetel zou moeten gunnen in de Raad. De overige leden grepen toen naar dit middel om de V-Raad te passeren en hun interventie in de oorlog te laten plaatsvinden onder de vlag van de VN. Ook haar voorstel voor een  maxi-flottilla naar Gaza is domweg wettig, omdat de Israelische belegering en afsluiting van Gaza net zo onwettig is als de bezetting van Gaza zelf. En de uitspraak van het hoogste rechtscollege, het ICJ, spreekt voor zichzelf, zelfs al werd hij dan gedaan in de vorm van een adviserende opinie. Albanese's voorstellen zijn sympatiek en ook volstrekt logisch. Ze wil de bevolking van Gaza (of wat daar intussen van over is) redden. Daarvoor wijst ze de weg van het internationale recht. In wezen is dat  de enige juiste weg. We hebben hem zelf ontworpen na de de Tweede Wereldoorlog met de bedoeling om een herhaling van het zelfde soort ellende als toen juist was beleefd in de toekomst te voorkomen. ''Never again'' is dan daarom, net als altijd, nu dan ook gewoon ''now''. Ik kan alleen maar  zeggen dat ik het volledig met haar eens ben. Ik weet ook dat er heel wat meer mensen zijn die op dezelfde manier over deze dingen denken. Maar helaas, de Westerse wereld als geheel, of beter de leiders ervan, liggen dwars.  Macron, Starmer en Merz vinden blijkbaar dat Israel niet te hard moet worden aangepakt - het is tenslotte een land dat is voortgekomen uit die andere genocide, de holocaust. Dus voorzichtig asjeblieft. Er zijn trouwens ook veel te veel gemeenschappelijke belangen - waaronder niet in de laatste plaats handelsbelangen. Dus nee, wacht nog even, nu nog maar even niet. Wel komen Macron - en mogelijk ook Starmer - met een erkenning van Palestina als doekje voor het bloeden, ook al lost het volstrekt niets op voor Gaza - of zelfs de Westoever. Maar ja, wat moet je anders. (Ons treurige demissionaire restkabinetje is het zelfs daar niet mee eens). Bombardementen Intussen wordt Gaza-stad heroverd. Nou ja, heroverd. De eertijds trotse stad, één vande oudste steden ter wereld die al een rol speelde in de handel tussen de vroegste Egyptenaren en de Feniciërs, die in de jaren '80 nog was omgeven door uitgebreide sinaasappelplantages, wordt nu volledig platgemaakt en gesloopt. Er rijden oude APC's (afgekeurde gepantserde auto's voor het vervoer van troepen) rond, die zijn geladen met zware springladingen. Ze laten in het stadsdeel Shuja'iyye complete wijken ontploffen, vaak inclusief de bewoners, die weigerden zich nog eens te laten wegsturen naar plaatsen waar voedsel niet te vinden is en waar het evenmin veilig is, of die gewoon niet meer zo ver konden lopen. Ook geven ze verstikkende gassen af om overlevenden weg te jagen. Ondertussen gaan de bombardementen en de beschietingen gewoon door. Ook de doden die dagelijks gemaakt worden door beschietingen van menigten bij de distributiepunten van de zogenaamde Gaza Humanitarian Foundation GHF, of de paar ongelukkigen die in hun tent getroffen worden door de droppings vanuit de lucht blijven komen. Het officiële dodental van het media bureau van Gaza staat nu boven de 62.000. Maar dat getal is in wezen  zinloos. Het kunnen er evengoed 300.000 zijn. Hongersnood De ''herovering'' van Gaza-stad gaat dus intussen gepaard aan een volledige hongersnood. De Integrated Security Food Phase Classification of IPC van de VN maakte onlangs bekend dat meer dan een half miljoen mensen in Noord-Gaza te maken hebben met 'catastrofale' voedselkorten. Dat was trouwens al aangekondigd. De IPC waarschuwt al sinds de verwoesting van vrijwel alle landbouwgrond, kippenfarms en veestapel en zeker sinds de bijna volledige blokkade die Israel instelde nadat het in maart het staakt-het-vuren had doorbroken. Voor ruim 300 mensen (ongeveer de helft van hen kinderen) eindigde deze fase al met de dood. En velen zullen nog volgen. Eind september zal de hongersnood zich uitbreiden naar Deir el Balah en Khan Younis. Het volgt dan een uitgekiend verhongeringscenario dat de Israeli's welbewust hebben opgesteld. Vanaf maart wordt vlees geweerd, evenals eieren, melk en fruit of verse groenten en medicijnen en de meeste brandstof. Ook drinkwater is uiterst schaars, omdat Israel de volledige infrastructuur, de bronnen en ontziltingsinstallaties, het hele systeem, grondig heeft vernield. Vooral voor pasgeborenen en peuters is dat uiterst slecht nieuws, omdat ook babymelk niet mag, het wordt uit alle bagage gehaald van alle hulpverleners of artsen die Gaza aandoen. Vooral deze jongste groep wordt heftig getroffen omdat (heel) jonge kinderen die met langdurig tekorten aan voedsel te maken hebben, daar in hun latere leven de last van zullen ondervinden. Ze zijn minder intelligent omdat hun hersens zich door gebrek aan voedingsstoffen niet zijn goed konden ontwikkelen, ze worden ook vaker ziek. Ze lopen trouwens ook het meeste risico dat latere leven niet eens te gaan halen omdat ze eerder overlijden. Tenminste 5.000 kinderen zijn al als een extra risico bestempeld en worden in ziekenhuizen behandeld. Maar die ziekenhuizen zijn allemaal op zijn minst één of meerdere keren  gebombardeerd, ze hebben nauwelijks medicijnen en zitten zonder bevoorrading. Ze hebben ook een tekort aan artsen, aangezien een aantal is gearresteerd (en gemarteld wordt in Israelische gevangenschap) of is gedood. Het is een uiterst grimmig scenario dat Netanyahu en de zijnen zo hebben uitgedacht. Wie niet wordt doodgeschoten bij het zoeken naar voedsel, of wordt opgeblazen in zijn huis, of in zijn tent dood wordt gebombardeerd, gaat vermoedelijk wel dood door gebrek aan eten of door het drinken van vuil en brak water. Of hij/zij overlijdt aan één van de vele ziekten die onder deze omstandigheden vrij spel hebben. En wie traks onverhoopt nog steeds niet dood is, wordt vermoedelijk met een korst boord gelokt en over de grens gezet naar één van de arme landen in Afrika of elders waarmee de Israelische regering onderhandelt over de bedragen die betaald moeten worden om ze daar te mogen dumpen. Moord op journalisten Israel zag op 25 augustus ook nog kans om een nieuwe misdaad te plegen. Het vermoorde met een aanval op het Nasser ziekenhuis in Khan Younis op zijn minst 15 mensen onder wie niet minder dan vijf journalisten: Maryam Abu Daqqa (een freelancer die onder meer werkte voor AP,)  Mohammed Salama (Al-Jazeera), Ahmed Abu Aziz, Hossam al-Masri (Reuters), en Muath Abu Taha. Er zijn nu meer dan 240 journalisten gedood in deze genocidale campagne. De aanval werd uitgevoerd als een ''double tap'', dat wil zeggen een eerste aanval doodde Hosssam al-Masri op de bovenste verdieping van het Nasser Ziekenhuis, en enkele minuten later doodden twee tankgranaten de anderen. Deze dubbele klap  methode wordt regelmatig door Israel toegepast omdat zo de toegestroomde hulperleners die de slachtoffers van eerste klap ook worden gedood. Zo vallen er lekker veel slachtoffers. Niettemin verklaarde Netanyah later dat het een tragische fout was geweest, iets met verkeerde munitie of zo. Onderwijl verklaarde iemand op de sociale media dat hij de tip had gegeven dat er op de bovenste verdieping een camera was gesignaleerd die de positie van Israels legereenheden aan het doorgeven was. (Dat was Maryam Abu Daqqa die middenin een uitzending zat). Netanyahu ontkende overigens ook dat er in Gaza een hongersnood zou zijn. Het Israelische ministerie van Buitenlandse Zaken diende zelfs bij de VN een klacht in tegen de IPC die de waarheid geweld zou hebben aangedaan. Ze blijven consequent, die Israeli's.  Ze liegen over alles. Ondertussen op de Westoever  Het schijnt dat het tot het Westen is doorgedrongen dat de plannen om eindelijk de ruimte van E1 te gaan vullen met nieuwbouw, en intussen een miezerig weggetje aan te leggende dat wordt aangeduid met de naam ''Fabric of Life'' als enige verbinding tussen het noorden een het zuiden van de Westoever, de definitieve doodsteek voor een twee-statenoplossing betekent. Nou was die twee-statenoplossing toch al jaren zo dood als en pier, maar het blijft verrassend dat de reacties zo lauw uit zijn gevallen. Blijkbaar heeft het Westen, dat wil zeggen de Europese Unie, zich al verzoend met het idee dat er toch niet veel aan te doen is in een tijd van Trump. Maar er was wel degelijk ook ander nieuws van de Westoever dat er evenmin om loog. Zo was er op woensdag 26 augustus een inval in Nablus. Daarbij werden volgens de goeverneur van Nablus mogelijk 2.000 man ingezet. Honderden huizen werden doorzocht. Verscheidene families werden gedwongen tijdelijk hun huizen te verlaten die dan werden omgetoverd tot militaire posten. Scherpschutters werden op de daken geposteerd en militairen voeren charges uit waarbij met traangas werd geschoten. Er vielen 80 gewonden van wie een aantal door scherpe munitie en een groot aantal wegens ademhalingsmoeilijkheden door traangas. De Rode Halve Maan zei 36 mensen te hebben behandeld. Een dag eerder was er een grote inval in Ramallah en al-Bireh. Daarbij werden 58 mensen gewond onder wie een 13-jarig kind dat werd getroffen door scherpe munitie. Verder werden geldwisselaarskantoren onder de loep genomen, waarbij voor tenminste 1,5 miljoen shekel (ongeveer 450.000 dollar) aan geld in de zakken van de bezetters verdwenen. Diefstal van geld, goud, juwelen, elektronische artikelen, horloges en zelfs auto's is een voortdurend terugkerend probleem van het Israelische bezettingsleger waar niet echt tegen wordt opgetreden. In het begin van de Gaza-campage werd 5 miljoen shehel van Gaza in de Israelische staatskas gedeponeerd, een bedrag dat intussen is opgelopen tot 100 miljoen shekel (27,6 miljoen dollar). In maart gaf een rapport van de krant YNet aan dat de gezamenlijke buit van Gaza, Syrië en Libanon zo'n 28 miljoen dollar betrof plus 183.000 diverse wapens. Veel ervan wordt via Telegram, openbare verkopingen of via Facebook Marketplace verhandeld. Bulldozers Een speciale vermelding verdient Mughayyir, een plaats ten oosten van Ramallah en grenzend aan de Allonweg die langs de Jordaanvallei loopt. Een man werd ervan beschuldigd dat hij had geschoten op een kolonist die zich op land van al-Mughayyir bevond. De Israelische commandant van de Centrale Sector (waaronder de Westoever valt), een generaal-majoor met de naam Bluth, zelf een religieuze kolonist, besloot al-Mughayyir een lesje te leren. Hij liet de burgemeester arrresteren stuurde bulldozers op de plaats af, die volgens de meeste kranten ruim 3.000 olijfbomen van soms wel 100 jaar oud opruimden, maar volgens de site Mondoweis waren het er niet minder dan 10.000! Sommigen zeiden dat dat was om de schutter op te kunnen sporen, maar generaal Bluth zei dat dit was om al de bewoners van Al-Mughayyir en in feite alle Palestijnen ervan te doordringen dat er niet geschoten kan worden op (Joodse) bewoners van de Westoever. Al-Mughayyir is nu kaal rondom, alleen bomen tussen de huizen en vlakbij het dorp zijn blijven staan. Het dorp is trouwens ook rondom omrings door een aantal ''wilde'' nederzettingen. En dan was er nog de situatie in Masafer Yatta, dat elke dag wel bezoek krijgt van kolonisten en het bezettingsleger. Dinsdag besloot een kolonist tussen de 20 en 30 kamelen te stelen van de Bedoeïnenfamilie Ka'abna. Onder bescherming van het leger wandelden de dieren weg, over een berg. En dit was alleen maar een selectie van het optreden van de de overigens steeds hechter worden samenwerking van settlers en de bezettingsmacht.  Als het - schijnbaar aan het oog onttrokken door de gebeurtenissen in Gaza - zo doorgaat is heel gauw niet alleen de twee-statenoplossing iets van het verleden, maar is de annexatie van op zijn minst het grootste deel van de Westoever het volgende bedrijf.

Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Kamervragen als campagnemiddel

Met de verkiezingen in aantocht duiken de lijstjes op over welke Kamerleden het meest actief zijn. Wie doet de meeste debatten? Welke partij dient de meeste moties en amendementen in? Nieuwsmedia zoals NOS, de Groene Amsterdammer, en eerder ook Nieuwsuur, RTL en NRC, deden uitgebreid verslag van de ‘prestaties’ in de Tweede Kamer.

Eén belangrijk instrument ontbrak in die verslagen: de Kamervraag. En dat is opvallend want juist het aantal schriftelijke Kamervragen groeide de afgelopen decennia explosief, schrijven Anchrit Wille en Mark Bovens.

Alle dagen Kamervragen

Aan het einde van de vorige eeuw, in 1998, publiceerde voormalig D66-kamerlid Hans Jeekel, een terugblik op zijn Kamerlidmaatschap. Zijn boekje had de omineuze titel ‘Duizend dagen Kamervragen’. Tot zijn grote teleurstelling bestond het Kamerwerk vooral uit het stellen van eindeloze hoeveelheden vragen aan de regering. Toen Jeekel in de Kamer zat werden er nog maar 1500 Kamervragen per jaar gesteld. Figuur 1 laat zien dat het aantal Kamervragen sindsdien is verdubbeld. In 2019 werd een record bereikt met 3078 schriftelijke Kamervragen. Dat zijn gemiddeld 20 vragen op elke parlementaire werkdag.

De grafiek stijgt van ongeveer 250 in 1960 naar 1750 in 1972. Vanaf 1978 daakt get gestaat weer naar ongeveer 700 in de beginjaren 1990. Vanaf 1996 ligt het op ongeveer 1500 en vanaf 2007 schommelt het tussen de 2000 en 3000

Figuur 1. Aantal schriftelijke vragen per jaar, Tweede Kamer 1960-2024 (abs)

Waarom komt die toename vandaan?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Nanda Sluijsmans (cc)

GroenLinks-PvdA: betaalbaar wonen voor de sociale meerderheid

ANALYSE - Weg met de marktwerking. Leve de solidariteit. Volkshuisvesting wordt weer een publieke taak. In het alom als links gekwalificeerde concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 wordt dit verder uitgewerkt. Wonen is niet voor niets het eerste thema-hoofdstuk. Eindelijk wordt wonen het belangrijkste onderwerp van landelijke verkiezingen. Een belofte: ‘In de eerste honderd dagen van een nieuwe regering komen we met een Herstelplan voor de Woningbouw.’  Een analyse van Jan Kok.

Voor woningbouw is stevige grondpolitiek noodzakelijk

Men sluit zich aan bij al die andere politieke partijen welke allemaal 100.000 woningen per jaar willen bouwen. Maar ook GroenLinks-PvdA is zich inmiddels gaan realiseren dat bij een hoog positief migratiesaldo dit niet genoeg zal zijn om de woningnood te verminderen. Dus pleit zij voor een migratiesaldo van niet meer dan 40.000 tot 60.000 per jaar. Vooral de laagwaardige arbeidsmigratie moet worden beperkt.

Wil je veel en snel kunnen gaan bouwen, dan is een stevige grondpolitiek noodzakelijk.
‘Als de overheid grond opkoopt, kunnen we sneller bouwen en de huren en huizenprijzen betaalbaar houden. De overheid heeft dan een sterkere onderhandelingspositie en kan zo het proces versnellen.’ [*] Nu is het nog zo dat grondeigenaren bouw bewust uitstellen om de grondprijs te laten stijgen.
Grondspeculatiewinsten moeten ten goede komen aan de samenleving, waarbij het onder andere kan worden gebruikt voor woningbouw.
De partij denkt ook aan het eerste recht van koop als grond beschikbaar komt (voorkeursrecht).
Dan pas kun je veel locaties bestemmen voor woningbouw. Dit moet allemaal worden opgenomen in een nieuwe Nota Ruimte. Ik vraag me dan af. Waarom geen Zesde Nota Ruimtelijke Ordening? Zo’n titel met ordening erin zou mooi verwoorden dat men wil teruggaan naar de tijden van meer overheidsregie.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Werken moet lonen – maar voor wie eigenlijk?

De VVD hamert er al decennia op: werken moet lonen. Het is het mantra dat in elke verkiezingscampagne en elk verkiezingsprogramma weer opduikt. Het is een uitspraak waarmee ze de ‘hardwerkende Nederlander’, die normaal eerder geneigd is links te stemmen, proberen over te halen op hun elitepartij te stemmen, en het werkt. Maar wie kijkt, ziet dat deze leus vooral wordt ingevuld door één specifieke route: het verlagen of beperken van uitkeringen en toeslagen. Niet omdat men de lonen actief wil verhogen, maar omdat men zo de bodem steeds wat verder uit het sociale vangnet zaagt.

Het is een strategie die in theorie alleen zin heeft als het systeem waar de VVD zelf voor staat niet functioneert. Want als werk eerlijk werd beloond, als werkgevers hun mensen zonder dwang en dreiging een fatsoenlijk loon betaalden, dan hoefde je geen mensen in armoede te duwen om ze ‘te prikkelen’ om te werken. In een gezonde economie zou de vergelijking simpel zijn: een baan biedt meer bestaanszekerheid, perspectief en waardering dan een uitkering, zonder dat je daarvoor de uitkering kapot hoeft te bezuinigen. Maar ook: in een gezonde economie zouden werkgevers een eerlijk loon bieden

Maar de praktijk laat zien dat dit beleid vooral een race to the bottom in gang zet. Want als je de onderkant van het vangnet steeds verder naar beneden trekt, dan krijgt de arbeidsmarkt één duidelijke boodschap: het loont om lage lonen te blijven betalen, zeker als je bestaansonzekerheid bij mensen uitspeelt. En waarom zou een werkgever het minimumloon substantieel verhogen, als de overheid er tegenwoordig alles aan doet om de afstand tot de bijstand via armoede te creëren? De werkende arme, ooit in Nederland bijna een contradictio in terminis, is inmiddels een structureel onderdeel van onze economie geworden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Paul Hajenius Te huur Te duur, via Straatpoëzie, CC BY-NC-ND 4.0

VVD’s vrijheden op de woningmarkt

een gastbijdrage van Jan Kok

Het conceptverkiezingsprogramma van de VVD voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 is volgens Yvonne Hofs in De Volkskrant van 28 juli 2025, p. 4 ‘onversneden rechts’. Later in haar artikel noemt ze dit programma trouwens ‘rechtser dan rechts’, maar dan zou het logischerwijs radicaal-rechts moeten zijn. Dat lijkt mij een stap te ver.
Dat onversneden rechtse geluid komt ook naar voren in de paragraaf die over wonen gaat.

Alles draait om (individuele) vrijheid bij de VVD, what’s in a name. Het is wel de vrijheid van de bovenlaag, ten koste van de rest.

In dit artikel ga ik dieper in op vier voor de VVD cruciale thema’s in de woonparagraaf: eigenwoningbezit (de vrijheid van de woningkoper); vrije huur (de vrijheid van de woningverhuurder); sociale huur (de beperkte vrijheid van de sociale huurder); deregulering (de vrijheid van de bewoner).

Voordat ik dat ga doen, nog kort iets over de bouwplannen van de VVD. De partij wil ‘met sturing vanuit het Rijk dertig nieuwe grootschalige woonwijken’ bouwen. ‘Dat willen we zowel in dichtbevolkte gebieden, zoals Utrecht, als dunbevolkte gebieden, zoals Flevoland.’ De VVD wil er een wedstrijd van maken: ‘Gemeenten die bouwrecords breken krijgen een financiële bonus om in nieuwe woningbouwplannen te investeren.’

Foto: Roel Wijnants (cc)

Geert Wilders en aangifte-ambivalentie

Veertien moslimorganisaties hebben aangifte gedaan tegen Geert Wilders. Het is een logische stap. Je mag verwachten dat mensen zich verweren tegen haatspraak, zeker als die zich structureel richt op een bevolkingsgroep. Het recht is er niet om stof te verzamelen in wetboeken, maar om te worden toegepast. Volkomen terecht.

En toch wil ik het niet. Niet omdat Wilders beschermd moet worden tegen de wet, maar omdat elke aangifte hem voedt. Het is zijn zuurstof, en met de verkiezingen in aantocht, zie ik de zetels alweer stapelen. Iedere keer dat hij de rol van vervolgde vrijheidsstrijder kan spelen, trekt hij zijn electoraat dichter naar zich toe. Het is een theater dat hij al twintig jaar perfectioneert: slachtoffers van zijn woorden worden figuranten in zijn verhaal.

Er zit ook iets onbevredigends in het vertrouwen op juridische procedures tegen politieke retoriek. De rechter kan een uitspraak doen, maar het gif blijft circuleren. Haal je het van X/Twitter, dan duikt het op in talkshows. Haal je het uit talkshows, dan wordt het gedeeld in appgroepen.

Misschien is dat de conclusie: dat een aangifte nooit het echte probleem oplost, maar hooguit het decor even verandert. Het publiek blijft hetzelfde, de hoofdrolspeler ook. En zolang we in dit land blijven doen alsof haatspraak een meningsverschil is dat je in de rechtszaal kunt afhandelen, zullen we keer op keer toekijken hoe dezelfde man het toneel betreedt met dezelfde teksten, alleen in per verkiezing een net iets groter theater.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Stem anders (Studio Wiersema, stemanders.nu, overgenomen met toestemming) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023

Xenofoob marktfundamentalisme uit verkiezingsprogramma VVD speelt populisten in de kaart

ANALYSE, LONGREAD - door Bram van Gendt

De VVD heeft als eerste partij haar verkiezingsprogramma bekendgemaakt. Het ligt in de lijn der verwachting dat er (helaas) een coalitie gesmeed moet worden met de VVD, omdat het in de peilingen toch nog ongeveer twintig zetels vertegenwoordigt. Daarom wil ik in dit stuk nader ingaan op de standpunten van deze partij; met welke plannen zal de VVD aan de onderhandelingstafel verschijnen. Daarnaast neemt de VVD een zeer gewichtige positie in binnen het publieke debat (en dus tijdens de verkiezingscampagne); als centrumrechtse partij -althans in naam- bepaalt zij welke rechtse ideeën binnen het discours als toelaatbaar worden beschouwd en welke niet. De VVD fungeert daarmee, of beter gezegd: zou moeten fungeren, als poortwachter tegen radicaal-rechtse denkbeelden. Zo bakent de partij af wat als ‘acceptabel’ en ‘normaal’ wordt gezien. Ik zal hiervoor eerst thematisch de standpunten behandelen, waarna ik tot een ideologische duiding kom van het verkiezingsprogramma.

Bestaanszekerheid: Wonen, Werk en Inkomen

De VVD wil de “ingewikkelde herverdelingsmachine” een halt toeroepen. Werken moet weer lonen. Hiervoor wil de VVD de marginale druk reduceren, en moeten toeslagen en uitkeringen “hervormd” worden. Op deze manier tracht de VVD het bovengenoemde rechtvaardigheidsgevoel van “werken moet lonen” te bevredigen.

Foto: Poster Boy (cc)

Terug van zomerreces voor Gaza debat

ANALYSE - Op verzoek van de SP onderbreekt de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken de zomervakantie voor een debat over de crisis in Gaza. Het debat is vanmiddag live te volgen via de website van de Tweede Kamer en de app Debat Direct.

De fracties van GroenLinks-PvdA, VVD, D66, CDA, SP, DENK, PvdD, ChristenUnie, Forum voor Democratie en Volt stemden in met het verzoek. De fracties van PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen. Van JA21 was geen reactie ontvangen.

Dat was een week eerder wel anders. Een soortgelijk verzoek van GL-PvdA en D66 haalde geen meerderheid.

GL-PvdA, D66, SP, DENK, PvdD, en Volt stemden in met het verzoek. PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen en van VVD, CDA, ChristenUnie, FvD en JA21 waren geen reacties ontvangen.

Vertaald naar Kamerzetels (23-juli = verzoek GL-PvdA, D66, 29-juli verzoek SP):

Wat was er in één week veranderd? Het verzoek (23 juli) van GL-PvdA en D66 was aldus gemotiveerd:

Volgens de VN zijn de afgelopen weken meer dan 1000 Palestijnen in Gaza vermoord die in de rij stonden voor voedsel, elke dag sterven mensen door geweld en hongersnood, en de Israëlische regering zet de plannen voor een etnische zuivering voort
Vorige week hebben de Europese ministers van buitenlandse zaken geen enkele sanctiemaatregel ingesteld tegen Israël, in afwachting van verbetering van de situatie. Aangezien daar duidelijk geen sprake van is, willen we een debat met de minister

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: "Tucker Carlson" by Gage Skidmore is licensed under CC BY-SA 2.0

Tucker Carlson pro-Palestina? Ik ben in de war

Ik moet iets bekennen. Ik kreeg laatst van een kennis een interview van Tucker Carlson doorgestuurd en dacht: “Huh? Is hij… pro-Palestina?”.

De man die jarenlang de posterboy was van Fox News, die immigranten als existentiële dreiging afschilderde, instemmend knikte terwijl hij Poetin en Andrew Tate interviewde en Black Lives Matter demoniseerde als cultureel marxisme in de praktijk, zat ineens te brommen over Israël als agressor, over oorlogsmisdaden in Gaza en, jawel, over Amerikaanse medeplichtigheid bij de aanval op Iran.

Mijn links-progressieve brein stond even stil.

Niet omdat ik dacht dat Carlson plots de kant van Iran en onderdrukten had gekozen. Maar door de plotse realisatie hoe goed dit zogenaamd ‘pro-Palestina-geluid’ past in zijn oerconservatieve, isolationistische wereldbeeld. Wat op het eerste gezicht klinkt als empathie is blijkbaar meer een strategisch kanon in zijn oorlog tegen de ‘liberale elite’, en de steun aan Israël is daar onderdeel van.

Amerika voor alles, en dus: Israël niet meer

Carlson heeft al jaren een broertje dood aan wat hij ziet als het Amerikaanse imperium. Buitenlandse oorlogen, morele verplichtingen, miljardensteun aan verre bondgenoten, volgens hem allemaal verlengstukken van de ‘deep state’ en haar eeuwige kruistocht tegen de gewone Amerikaan.

Foto: Wilhelm Lappe (cc)

Israëls ankerpunt in Europa

Duitsland lijkt nu eindelijk ook bereid om na te denken over sancties tegen Israël. Gisteren bezocht minister van Buitenlandse Zaken Johann Wadepul Jeruzalem, vandaag gaat hij naar Ramallah. Israël moet “onmiddellijk, alomvattend en duurzaam hulp bieden voor de catastrofale situatie in de Gazastrook”, zei hij bij zijn vertrek. Meer dan 200 acteurs, muzikanten en mediamensen hebben er deze week bij bondskanselier Friedrich Merz (CDU) op aangedrongen om de wapenleveringen aan Israël te stoppen en verdere sancties op te leggen. Voor coalitiepartij SPD is de erkenning van een Palestijnse staat geen taboe meer. Wadepul herhaalde voor zijn vertrek naar Israël het Duitse standpunt inzake de erkenning van Palestina als zelfstandige staat: dat ziet de Duitse regering pas als het eind van een proces naar langdurige vrede. Maar, voegde hij er aan toe, Duitsland zal unilaterale stappen niet onbeantwoord laten. Daarmee doelde hij kennelijk op een (niet-bindende) resolutie van de Knesseth waarin algehele inlijving van de West-Bank wordt geëist. We hebben duidelijkheid van Israël nodig dat het geen beleid van uitzetting of actieve annexatie voert, zei Wadepul donderdagavond tegen journalisten. Hij waarschuwde het land voor de dreigende internationale isolatie en bood Duitse hulp aan.

De Duitse steun aan Israël wordt doorgaans verklaard uit het verleden. Israël is voor Duitsland ‘staatsraison’, aldus Angela Merkel in 2008. Dat zou inhouden dat het land onder alle omstandigheden prioriteit geeft aan de veiligheid van de Joodse staat. De schuldgevoelens over verschrikkingen van de Holocaust hebben achtereenvolgende Duitse regeringen sinds de oorlog gemotiveerd tot een onvoorwaardelijke steun aan Israël. Kritiek werd steevast weggewuifd als antisemitisme. Duitsland was ook een van de eerste landen die de omstreden definitie van antisemitisme van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) accepteerde. Eind vorig jaar heeft de Duitse Bondsdag nog een resolutie aangenomen om antisemitisme harder te straffen. Dit naar aanleiding van het toenemend protest tegen de oorlogsmisdaden van Israël in Gaza. Inmiddels blijkt uit een opinieonderzoek dat driekwart van de Duitsers van mening is dat de Duitse regering de druk op Israël moet verhogen. Ondanks, of -zo mag je hopen- juist vanwege het verleden.

Vorige Volgende