Brits parlement blokkeert kritische pers

Journalisten van het onderzoekscollectief Declassified UK krijgen geen perskaart meer voor het Britse Lagerhuis. Aanleiding is een publicatie over pro-Israëlische politici in juni. Parlementair commissaris voor normen Daniel Greenberg werd hierin beschuldigd van partijdigheid na het afwijzen van klachten tegen tientallen pro-Israëlische parlementsleden van de groep Labour Friends of Israel (LFI). Bij deze lobbygroep, die weigert informatie te verstrekken over zijn sponsors, zijn 73 van Labours 197 parlementsleden aangesloten. Inmiddels hebben meer dan 100 politici, journalisten en campagnevoerders de “flagrante en partijdige poging van het parlement om onderzoeksjournalistiek te onderdrukken” veroordeeld.  Declassified UK werd eind september zonder opgave van reden ook geweigerd bij het congres van Labour in Liverpool. Terwijl journalisten werden tegengehouden, stond de Labour-partij wel toe dat grote wapenbedrijven en lobbygroepen de conferentie bijwoonden en daar evenementen sponsorden. Ook LFI was welkom en organiseerde een discussie over vrede in het Midden-Oosten. Labour parlementslid Richard Burgon is het niet eens is met de uitsluiting van de journalisten. Hij wijst er op dat Declassified 'essentiële berichtgeving heeft geleverd over de Israëlische oorlog in Gaza en de betrokkenheid van onze regering'. En verder zei hij: 'In een tijd waarin Donald Trump de persvrijheid aan banden legt, is het belangrijker dan ooit om het recht van journalisten te handhaven om hun werk te doen – regeringen controleren en machthebbers ter verantwoording roepen.'  Die berichtgeving betrof met name de betrokkenheid van het Verenigd Koninkrijk bij de genocide in Gaza. Zo onthulde Declassified in samenwerking met het Ierse onderzoekscollectief The Ditch dat een bedrijf uit Wolverhampton rechtstreeks aan het Israëlische ministerie van Defensie onderdelen levert die worden gebruikt om Israëlische piloten te trainen in het vliegen met geavanceerde straaljagers. De Britse regering claimde eerder dat ze de export van militaire middelen naar Israël heeft opgeschort. Vorig jaar overtrad het VK al zijn eigen regels door de export van militaire goederen van het Britse bedrijf Martin Baker naar de Israëlische wapenfabrikant Elbit. Declassified wist ook de hand te leggen op een lijst met 32 Israëlische officieren die door het Royal College of Defence Studies (RCDS) zijn getraind voor de oorlog in Gaza. Het RCDS zou vanaf volgend jaar geen Israëlische militairen meer toelaten, maar de zittende studenten mogen hun opleiding nog wel afmaken.  In het Verenigd Koninkrijk is de Israëllobby diep doorgedrongen in de politiek. Naast de LFI is er ook een CFI voor de conservatieven. Gisteren schreef  Declassified over de nauwe financiële relaties van CFI met een Amerikaanse miljardair Paul Singer die ook de belangrijkste financier is van het American Israel Public Affairs Committee (AIPAC). Uiteindelijk gaat het natuurlijk om de stemmen van de parlementariërs. Voor de laatste parlementaire verkiezingen in 2024, toen de oorlog in Gaza al meer dan een half jaar duurde en er voldoende getuigenissen waren van ernstige oorlogsmisdaden, organiseerden de lobbygroepen een reis naar Israël voor twaalf Labour kandidaten en drie conservatieve kandidaten. Een 'solidariteitsmissie' werd het genoemd (overigens brachten ook Nederlandse parlementsleden van de Christen-Unie, de SGP en de PVV in 2024 nog bezoeken aan Israël, onder andere voor een conferentie van de Israëlische organisatie voor geallieerde landen). Onwelgevallige standpunten De uitsluiting van Declassified had volgens het Lagerhuis in een officiële reactie te maken met de beperkte capaciteit van het parlement. Zoals het onderzoeksjournalisten betaamt namen ze daar geen genoegen mee. Ze vroegen op basis van de FOIA (de Britse WOO) nadere informatie op. Interne emails onthulden dat er geen limiet bestond voor het aantal persaccreditaties. Het probleem lag meer in 'diepgaand onderzoek...vanuit een specifiek standpunt'. Dat onwelgevallige standpunt bleek vooral te vinden in 'onze onderzoeken naar buitenlands beleid waarbij bizar genoeg beweerd werd dat buitenlands beleid niet als ‘politiek’ geldt.' Daarbij werd gewezen op de gewraakte publicatie over de pro-Israëlische vooringenomenheid in Westminster.  De geest van voormalig premier Tony Blair, thans compaan in Trumps plannen voor Gaza, waait kennelijk nog altijd in Britse Labour kringen. In die geest is ook het 'terrorisme'-etiket voor de actiegroep Palestine Action te begrijpen. Het is een voorbeeld van de Trumpificering van de Britse politiek die ook in andere landen te zien is. In de VS heeft Trump ook de wacht aangezegd bij de media voor hun berichtgeving over Defensiezaken. Tot gisteren kregen ze de tijd om in te stemmen met een nieuwe verordening die feitelijk inhield dat alle berichtgeving uit het Pentagon gecensureerd zou worden. De Amerikaanse media gaven niet thuis. Een voorbeeld om te volgen.

Quote du Jour | Een onheilig verbond

QUOTE - Een interessant stuk, getiteld ‘Waarom heeft Wilders-fan Els Rechts het over demonen en de hel?’, over het onheilige verbond tussen fanatieke christenen en extreemrechts, naar aanleiding van het ietwat uit de hand gelopen ‘Els-fest’, is te vinden op De Kanttekening. Enkele passages:

De theologie van reformatorische christenen heeft raakvlakken met de PVV. ‘Moslims worden gezien als bedreiging. Theologisch is de islam een ‘valse godsdienst’ die moet worden bestreden door de overheid. De SGP is een theocratische partij, die alleen godsdienstvrijheid voor orthodox-protestantse christenen wenst. De SGP heeft ook sympathie voor autoritaire regimes. Voormalig SGP-Kamerlid Roelof Bisschop, oud-rector van Wartburg College waar Els Noort op heeft gezeten, zei ooit tegen mij: ‘Het christelijke nationalisme van Orban komt uit dezelfde bron als de theocratie van de SGP.’ Dat zegt alles over de aantrekkingskracht van autoritair en nativistisch (gericht op de ‘oorspronkelijke’ bevolking, red.) beleid.’

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de debutanten: Ellect

Wie de 15 nu in de Tweede Kamer zittende partijen zat is, kan natuurlijk een stem uitbrengen op een van de 17 andere partijen die 29 oktober op de stembiljetten staan.

Misschien gunt u een van de drie partijen die eerder in de Kamer zaten, maar hun zetel kwijtraakten een herkansing? Of een van de drie stugge volhouders die al langer meedoen maar tot nu toe nog geen zetel haalden? Lees meer over herintreders en volhouders.

Of vindt u dat een aantal afsplitsers terecht hun oude partij hebben verlaten en komen ze nu met een beter alternatief? Lees hier meer over de partijen die uit een afsplitsing zijn voortgekomen.

Vandaag nemen we een kijkje bij de eerste van twee partijen die echt nieuw zijn, in die zin dat ze niet eerder deelnamen aan verkiezingen. De debutanten bij de verkiezingen van 29 oktober zijn ELLECT en de Partij voor de Rechtsstaat.

Partij tegen mensenhandel

ELLECT – “staat voor waardigheid, rechtvaardigheid, leiderschap met integriteit. verantwoordelijkheid. Ellect is verenigd tegen onrecht,  uitbuiting, machtsmisbruik, pedofielen, mensenhandel” aldus de website.

Ellect is opgericht door Joana Amoah, tevens de lijstrekker. Ze is ook bekend als ‘Apostel Joanne Ameh’, zijnde de voorgangster en leidinggevende van ‘God Own Ministries Worldwide’, een internationaal netwerkje van kleine kerkgemeenchappen.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Van kapitalocratie naar democratie

RECENSIE - Met zijn boek Wat iedereen aangaat levert NRC-redacteur Mark Lievisse Adriaanse een fundamentele kritiek op het huidige liberaal-democratische politieke systeem. Hij laat zien hoe de democratie in de afgelopen vijftig jaar langzaam maar zeker is afgebroken door de verplaatsing van de macht van door burgers bestuurde organen naar wereldwijde multinationals en het financierskapitaal. Hij vindt dat we deze ‘kapitalocratie’ moeten bestrijden door een radicale democratisering van ons politieke systeem waardoor burgers meer macht krijgen over politiek, economie en maatschappij. ‘Wat iedereen aangaat moet door iedereen besloten worden.’

Over de crisis in onze democratie wordt veel geschreven. Lievisse Adriaanse gaat in zijn verhaal verder dan kritiek op de inrichting van de bestaande instituties, het parlement, de scheiding der machten, verkiezingen en politieke partijen. Democratie gaat volgens hem in beginsel om de vraag hoe we de samenleving op een rechtvaardige, voor iedereen aanvaardbare manier kunnen inrichten. Daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Het vraagt om ruimte voor pluriformiteit, debat en vrijheid van meningsuiting. ‘De democratie is een georganiseerd conflict tussen belangen, ideeën, waarden, opvattingen en standpunten’. Het vreedzame conflict is de kern van elk democratisch bestel. Maar in de huidige samenleving lijkt elk principieel conflict uitgebannen ten gunste van één nauwelijks weersproken neoliberale consensus waar alle politieke partijen zich aan conformeren. Het bekende TINA van Margaret Thatcher (‘there is no alternative‘).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Claudia Fernández Ortiz on Unsplash

Landjepik in Indonesië

Overal in de wereld worden nog steeds mensen, al dan niet met geweld, verdreven uit hun woonplaatsen en beroofd van hun middelen van bestaan. Mijnbouw en infrastructurele projecten zijn vaak de aanleiding, maar het kan evengoed gaan om etnische zuiveringen. Vorige week schreef ik hier over de Masai in Tanzania en Kenia. Eerder heb ik geschreven over de Filippijnen, Senegal en de Westelijke Sahara. Het MVO platform publiceerde in 2023 een overzicht met twintig voorbeelden waar Nederlandse bedrijven bij betrokken waren. De Heinrich Böll Stichting publiceerde een Soil Atlas met voorbeelden van land grabbing. Dat gaat dan over deals die geld opleveren voor de rijke elite, terwijl de lokale bevolking van hun land wordt verdreven en in armoede terechtkomt. Landen als Duitsland, Singapore en de Verenigde Staten zijn volgens het rapport medeplichtig aan dergelijke landroof. Opvallend is dat in beide publicaties het meest extreme voorbeeld van gewelddadige landroof ontbreekt. 

De Verenigde Naties hebben onlangs een van de Nationale Strategische Projecten (PSN’s) van Indonesië in Merauke, Zuid-Papoea, onder de loep genomen vanwege vermeende schendingen van de rechten van inheemse volken. De beschuldigingen omvatten landroof door inheemse gemeenschappen te verdrijven, de ontbossing van meer dan 269.000 hectare bosgebied zonder een deugdelijke milieueffectrapportage en de onderdrukking van afwijkende meningen door militair optreden. Dit voorjaar was er in Merauke een conferentie van verschillende gemeenschappen uit heel Indonesië om de PSN’s aan te klagen vanwege landroof en andere mensenrechtenschendingen. De Nationale Commissie voor de Rechten van de Mens (Komnas HAM) ontving tussen 2020 en 2023 114 klachten met betrekking tot PSN, waaronder beschuldigingen van gedwongen uitzettingen, geweld tegen demonstranten, arbeidsmisbruik, aantasting van het milieu en aanvallen op journalisten.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Nieuwe politieke partijen – de afsplitsers

Op 29 oktober kunt u een keuze maken uit 27 partijen. Wordt het een van de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten? Of gaat u voor ‘iets compleet anders’ en stemt u op een van de 12 andere partijen?

Die 12 deelnemende partijen aan de Tweede Kamerverkiezing 2025 kunnen we indelen naar:
Herintreders, volhouders, afsplitsers en gloednieuwe partijen (debutanten). De herintreders (3) en volhouders (ook 3 ) hebben we in een vorig artikel al behandeld. Vandaag belichten we de afsplitsers.

De Linie

De Linie – opgericht door Gerard van Hooft, een van de hoofdrolspelers in de tumultueuze conflicten waarbij 50PLUS haar Tweede Kamerzetels verloor. Van Hooft zou in 2023 lijstrekker van de ouderenpartij worden, maar werd door het bestuur terzijde geschoven. Na een hoop gedonder werd Van Hooft bij een online stemming alsnog tot lijsttrekker gebombardeerd.

50PLUS verloor, kwam niet meer in de Tweede Kamer. Van Hooft slikte de bittere pil maar reageerde manmoedig: “We gaan de partij reorganiseren en we komen nog sterker tevoorschijn als dan we nu weg zijn gegaan”.

Nu heeft hij samen met Dick Schouw De Linie opgericht. Ze kennen elkaar van 50PLUS waar Schouw vorig jaar als bestuurslid afscheid van nam omdat hij het bestuurswerk niet langer kan combineren met zijn gewone werk.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Danny De Vylder on Unsplash

Leve de fiets!

De Fietsersbond viert zijn vijftigste verjaardag. Op 18 oktober 1975 werd in Utrecht de Eerste, Enige, Echte Nederlandse Wielrijders Bond (ENWB) opgericht. Een groep bevlogen fietsers kwam in actie tegen de toenemende dominantie van de auto. Het fietsklimaat in Nederland was verslechterd, en daar moest verandering in komen! En dat bleef niet zonder resultaat. De bond is met honderden vrijwilligers een actieve medespeler in de lokale democratie.

In het jubileumnummer van De Vogelvrije Fietser wordt een aantal resultaten genoemd. Er is in de loop der jaren maar liefst 37.000 kilometer fietspad aangelegd. Brommers in de steden zijn naar de rijbaan verbannen. De dodehoekspiegel is verplicht voor vrachtwagens. Er zijn meer en grotere stationsfietsstallingen gekomen. Op voorstel van de Fietsersbond is de eerste dag stallen gratis. De OV-fiets is niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Inmiddels gaat het jaarlijks om meer dan een miljoen ritten. De Fietsersbond heeft een speciale Fietsrouteplanner gemaakt. De bond levert kritische consumentenvoorlichting over fietsen, attributen en kleding. Gemeenten strijden elk jaar om de felbegeerde titel ‘Fietsgemeente van het jaar‘. En de bond is in Den Haag al jarenlang een erkende en gewaardeerde lobbyist voor de belangen van de Nederlandse fietsers.

Maar in de strijd om de ruimte is de auto nog steeds ergerlijk dominant, zowel rijdend als geparkeerd. De buitenruimte in bewoond gebied is in de vorige eeuw geleidelijk aangepast aan de eisen van het automobiel, schreven Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet terugblikkend in De Correspondent. Wandelen, spelen, een praatje maken met de buren, bij alles moest je rekening houden met verkeersregels die primair werden afgestemd op de doorstroming van het autoverkeer. ‘Als je de deur uit stapte kwam je nu niet meer in de gemeenschappelijke buitenruimte maar in het verkeer terecht: een wereld van steeds snellere machines, waar je niet in de weg moest lopen. Tot op heden nemen we dit ‘normaal’ voor lief en wordt dit op allerlei plekken verankerd.’ Dankzij de inspanningen van de Fietsersbond is er voor fietsers wel veel verbeterd. Maar de eenzijdige bestemming van de buitenruimte voor ‘het verkeer’ is gebleven en daarbij blijft de verkeersdeelnemer die de meeste ruimte in beslag neemt nog steeds dominant.

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Overzicht van stemwijzers voor de Tweede Kamerverkiezingen

De afgelopen weken zijn verschillende stemwijzers weer gelanceerd voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. Een goed moment dus om ook onze gebruikelijke overzichtspagina te lanceren van alle stemwijzers, stemhulpen en andere behulpzame initiatieven rondom de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025. Momenteel tellen wij zeven actieve stemwijzers, waarvan vier op basis van historisch stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer. Ook zijn er al enkele stemhulpen over specifieke onderwerpen (o.a.: technologie, wonen, zorg, energie) online. Aanvullingen en correcties ontvangen we graag per email naar [email protected]  dan passen wij de lijst aan. We wensen eenieder veel stemwijsheid!

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Twaalf partijen – herintreders, volhouders en nieuwelingen

Sinds 2012 houdt Sargasso bij hoeveel nieuw elan middels de Tweede Kamerverkiezingen de politieke arena in Den Haag wil bestormen. We zagen in juli al vijf, later nog eens vier ambitieuzen zich melden bij de Kiesraad.

Uiteindelijk leverden 32 partijen hun kandidatenlijsten in bij de Kiesraad. Behalve de 15 partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, deden dus 17 andere partijen een poging door te stoten naar het stembiljet.

Dat lukte er maar twaalf, want na controle van de lijsten en waarborgsommen bleven er in totaal 27 partijen over die op het menu van 29 oktober a.s. staan.

Deelnemende partijen Tweede Kamerverkiezing 29 oktober 2025: 15 partijen zitten nu in de Tweede Kamer. De overige 12 partijen kunnen we als volgt indelen:

Herintreders

Drie partijen zaten eerder in de Tweede Kamer:

50PLUS – de ouderenpartij deed in 2012 voor het eerst mee en haalde twee zetels. Met lijsttrekker Henk Krol ging het in 2017 naar vier zetels en daarna was het over met de pret: 2012 – 1 zetel, 2023 – nul zetels.  Het aanhoudende geruzie binnen de partij trekt natuurlijk maar erg weinig kiezers.

Met de kersverse lijsttrekker Jan Struijs (voormalig voorzitter politievakbond) denkt men het tij te kunnen keren. De partij is in elk geval groot genoeg om met 50 kandidaten in 19 kieskringen mee te doen.

Foto: Paul (cc)

Masai wonen op de verkeerde plek

Vliegtuigen krijgen in de geglobaliseerde wereld van tegenwoordig overal voorrang. In Tanzania zijn vorig jaar 20.000 herders van het Masai volk onder dwang en in strijd met rechterlijke uitspraken van hun land verdreven voor de uitbreiding van Kilimanjaro Airport. Velen van hen wachten nog op de beloofde compensatie en komen nu in verzet. Eind oktober zijn er in Tanzania verkiezingen, maar het is de vraag of hun stem dan zwaar genoeg gaat wegen.

Eerder zijn al tienduizenden Masai gedwongen te verhuizen uit het Ngorongoro natuurpark in het noorden van het land. Een rapport van Human Ritghts Watch met de titel “It’s Like Killing Culture” documenteert het Tanzaniaanse overheidsprogramma dat in 2022 van start ging om hun land te gebruiken voor natuurbehoud en toerisme. Sinds 2021 hebben de autoriteiten de beschikbaarheid en toegankelijkheid van essentiële openbare diensten, waaronder scholen en gezondheidscentra, aanzienlijk beperkt. Deze inkrimping van infrastructuur en diensten, in combinatie met de beperkte toegang tot culturele locaties en weidegebieden en een verbod op het verbouwen van gewassen, heeft het leven voor de inwoners steeds moeilijker gemaakt, waardoor velen gedwongen zijn te verhuizen. In het overheidsprogramma is weinig aandacht besteed aan het consulteren van de bevolking, wat de schade alleen maar heeft verergerd volgens HRW.  Bewakers weigeren inwoners nu de toegang of dwingen hen een relatief hoge toeristenbelasting te betalen als ze niet over het vereiste type identificatie beschikken. Rangers hebben bewoners aangevallen, geslagen en lastiggevallen als ze zich niet aan de regels van de overheid hielden.

Vorige Volgende