Een sleetse regeringspartij

van Prof.Dr. Joop van den Berg Begin jaren negentig ging het ietwat droevige grapje rond dat het CDA (en haar confessionele voorgangers) nu al langer aan de macht was dan de communistische partij van de Sovjet-Unie. Die CPSU was dankzij Boris Jeltsin uit de macht gedrukt. Op het moment dat de grap werd bedacht, bevroedde nog niemand dat het niet lang meer zou duren voordat het CDA uit de regering zou wegvallen en zou worden vervangen door de ‘paarse’ coalitie van PvdA, VVD en D66. Het CDA is niet alleen zijn machtige middenpositie tussen ‘rechts’ en ‘links’ kwijtgeraakt, het is ook een kleine partij geworden, in de peilingen nauwelijks groter dan de ChristenUnie. Intussen heeft de VVD zich ontwikkeld tot de grootste partij in Nederland en wat belangrijker is, zij heeft tot op grote hoogte de positie overgenomen van het CDA: scharnier tussen partijen van links enerzijds en uitgesproken rechts anderzijds. Geen wonder dus dat de VVD vanaf 1994 voortdurend heeft deelgenomen aan de regering, sinds 2010 in de leidende positie. Alleen tussen 2007 en 2010 werd zij buiten de deur gehouden, samen overigens met D66. Interessant detail: D66 is sinds 1994 vrijwel zonder onderbreking de bondgenoot van de VVD in de coalitie geweest. In 2002 (LPF) en in 2010 (PVV) deed zij even niet met de VVD mee en tussen 2012 en 2017 half wel (‘constructieve oppositie’) en half niet. Maar, bepalend was de machtspositie van de VVD, ook tegenover D66. Mark Rutte werd de eerste liberale premier sedert 1918 en hield het prompt een recordperiode van zo’n dertien jaar als zodanig vol. Zijn partij is nu bijna dertig jaar vrijwel ononderbroken deelnemer aan elke regerende coalitie, vanaf 2010 in de leidende rol. Alleen tussen 2007 en 2010 mochten de liberalen even niet meedoen. Dat begint ‘verdacht’ veel te lijken op de machtspositie die het CDA en zijn voorgangers lange jaren hebben gehad. Het is dus ook geen wonder dat de VVD als regerende partij sleetse trekken is begonnen te vertonen. Dat is te zien aan de steeds humeuriger discussies in eigen politieke kring, die in de loop van dit jaar tijdens VVD-congressen zelfs dreigende trekken begonnen te krijgen. Geen van de vele spindoctors en voorlichters aldaar kon dat tegenhouden. Dan te bedenken dat als er één partij is die anderen tot voorbeeld strekt als het om controledrift gaat het de VVD is: Kamerleden mogen niet met de pers praten zonder voorafgaande toestemming en instructie van fractievoorlichters. [1] De partij mag in diverse opzichten liberaal zijn, niet als het gaat om de vrijheid van expressie van haar volksvertegenwoordigers. Juist deze verkramping wijst op slijtage; het kan blijkbaar niet meer zonder. Ten slotte is ook de premier aan slijtage onderhevig, in elk geval in zijn binnenlandse optreden. Zelfs zijn eigen partij vermocht hij langzaamaan niet echt meer te overtuigen, laat staan inspireren. Het is de vraag of Rutte nog premier zou zijn geweest, als niet de nood der tijden en de noodzakelijke crisispolitiek tijdens de coronapandemie zijn derde kabinet overeind had gehouden. Zo kon hij zelfs een vierde periode als premier beginnen, ook al hadden velen buiten de VVD het al in 2021 liever anders gehad. Het zou dus gezond zijn, als de VVD een aantal jaren de gelegenheid krijgt tot reflectie op haar boodschap en haar stijl van werken. Het zou de interne verhoudingen in de partij kunnen ontspannen. Tegelijkertijd zou zijn gewaarborgd dat er in de naaste toekomst een redelijk grote en sterke oppositie in de Tweede Kamer zou opereren. Toch is het de vraag of dat ook gaat gebeuren, zelfs als er in de VVD een verlangen naar oppositie zou bestaan. De opiniepeilingen mogen voortdurend nieuwe ontwikkelingen laten zien, de kans dat de parlementaire meerderheid na 22 november naar centrum-links uitvalt is klein. Het is een stuk gemakkelijker zich een rechtse meerderheid voor te stellen, waarvan VVD, BBB en PVV de kern vormen, zeker nu de VVD Geert Wilders niet meer uitsluit van samenwerking. Geen aanlokkelijk vooruitzicht: een sleetse regeringspartij, een pure belangenpartij en een populistische partij die islamofobie predikt als ‘motorblok’ van een coalitie. Reden temeer voor de VVD om bij zichzelf te rade te gaan. Noot: [1] Het is intussen niet alleen het probleem van de VVD blijkens het onthutsende overzicht in het lezenswaardige boek: Jan Tromp en Coen van de Ven, Wantrouwen in de wandelgangen. Hoe pers en politiek van elkaar vervreemd raakten, Amsterdam: Balans 2023. Dit artikel verscheen eerder bij het Montesquieu Instituut. Prof.dr. J.Th.J. van den Berg is fellow van het Montesquieu Instituut en emeritus hoogleraar aan de Universiteit Leiden (parlementaire geschiedenis) en Maastricht (parlementair stelsel). Hij is oud-lid van de Eerste Kamer.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Spreidingswet goed voor verdeling over armere en rijkere gemeenten

Vorige week dinsdag stemde de Tweede Kamer over de amendementen ingediend bij de ‘spreidingswet’. Officieel: Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen. Het ging uiteindelijk om 15 amendementen, waarvan er slechts drie zijn aangenomen.

Morgen wordt er gestemd over de wet zelf. Omdat een voor de SP belangrijk amendement is aangenomen (103 stemmen voor, 45 tegen), zal deze partij voor de wet stemmen. Dat betekent dat de Tweede Kamer de wet zal aannemen.

Het SP-amendement regelt dat de verdeling van asielzoekers over de gemeenten wordt gebaseerd op het aantal inwoners van de betreffende gemeente en op de meeste recente Sociaaleconomische status – Welvaart, Opleiding en Arbeidsscore (SES-WOA-score) op gemeenteniveau.

Met de SES-WOA-score brengt het CBS de onderlinge samenhang tussen financiële welvaart, het opleidingsniveau en het recent arbeidsverleden van particuliere huishoudens in klaart. Voor elke gemeente, wijk en buurt is een gecombineerde score berekend op basis van gegevens over elk huishouden.

Het SP-amendement sluit aan bij wat wij vorig jaar schreven over opvang naar aantal inwoners per gemeente en opvang naar vermogen. Het amendement geeft aanleiding nog eens naar de cijfers te kijken. Hoe zien die er uit als het amendement praktijk wordt?

Verschil tussen arme en rijke gemeenten blijft aanzienlijk

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Tim Reckmann (cc)

Fraude met uitkeringen

DATA - In de Tweede Kamer vinden de hoorzittingen plaats over de Toeslagenaffaire. Dat draaide om vermeende fraude met die toeslagen en hoe het systeem op dit punt zo uit de bocht heeft kunnen vliegen.
Ooit was de aanleiding daarvoor de zogeheten Bulgarenfraude. Maar de jacht op fraude is al veel langer aan de gang voor de reguliere uitkeringen. En met enige regelmaat komt daar ook naar boven hoe krom dat systeem is.
Maar waar weinig zicht op is, is de werkelijke omvang van de fraude.
Aan de hand van de jaarlijkse stukken van prinsjesdag zijn onderstaande overzichten vanaf 2011 samengesteld. Dit gaat dan alleen over geconstateerde fraude natuurlijk.

Om te beginnen om hoeveel zaken het gaat.
Grafiek met aantal geconstateerde gevallen van uitkeringsfraude per jaar vanaf 2011.
Loopt van 60.000 op tot 68.000 in 2015 om daarna te dalen tot ruim 22.500 nu.


Belangrijk hierbij is het om te weten dat fraude een breed begrip is. Dit is omvat ook het verzuimen extra inkomsten of gedoneerde boodschappen te melden op het juiste formulier.
Naast de daling van het aantal gevonden gevallen van fraude, daalt ook de omvang van de gevonden fraude.
Grafiek met totaalbedrag van gevonden fraude met uitkeringen per jaar vanaf 2011.
Start op 153 miljoen, piek in 2014 met 157 miljoen.
Daarna daling tot 59 miljoen in 2022

Om hier wat meer perspectief aan te geven het volgende overzicht waarin het bedrag per gevonden geval is uitgerekend.
Grafiek met gemiddeld bedrag fraude per gevonden geval per jaar vanaf 2011.
Schommelt al jaren tussen de 2000 en 2500 euro. Alleen in laatste jaar, 2022, is het 2600 euro.

Maar een andere manier is ook het uitdrukken van de fraude in relatie tot het aantal uitkeringen dat jaarlijks verstrekt wordt. Onderstaande grafiek geeft het fraude bedrag per uitkering weer, waarbij uitkering staat voor een uitkering gedurende het jaar, dus niet iedere individuele maand.

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Volhouders en nieuwelingen bij komende verkiezingen

Begin september waren er bij de Kiesraad 70 namen van politieke partijen geregistreerd voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. Er zat wel wat kaf tussen het koren. Lijst Henk Krol gaat niet zelfstandig de verkiezingen in, maar meneer Krol komt op de kandidatenlijst van BVNL van meneer Van Haga.

Verder hebben eerder een aantal partijen het politieke werk gestopt of zijn soms zelf helemaal opgeheven: NLBeter, NIDA, Partij voor de Eenheid, GO (fractie Otten). Twee andere partijen blijken bij ander onderzoek alleen lokale partijen te zijn en geen landelijke ambities te hebben (OPA en Partij 18plus).

Drie nog actieve partijen gaan we ook niet op het stembiljet zien. De Nieuwe Communistische Partij-NCPN en Alliantie hebben expliciet aangekondigd deze keer het circus aan hen voorbij te laten gaan. Een derde geregistreerde, Sociaal & Groen, gaat als platform door en koestert ook geen zetelambities.

En toen waren er nog 61 partijen. Van de 21 huidige fracties in de Tweede Kamer gaan er 19 door. Nieuwgierig als we zijn naar de niet-mainstream partijen, kijken we naar de overige 42 geregistreerden.

Daar valt er al snel een van af. Onder de naam ‘The Second Wind’ kondigde Arjan Takens uit Assen aan mee te gaan doen om vervolgens ‘alle macht over te dragen aan burgerraden’. Hij roept de kiezers op om op het stembiljet een rood vierkant te tekenen en daar de tekst ‘Geen politiek meer. Wij willen The Second Wind’ bij te zetten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Staatscommissie Remkes vijf jaar verder

COLUMN - van Prof.Dr. Bert van den Braak, eerder verschenen bij het Montesquieu Instituut

“In 2018 heeft een commissie onder leiding van Johan Remkes een prachtig rapport gepresenteerd. Daar is nog niets mee gebeurd.” Dat liet een vooraanstaande oud-politica onlangs optekenen in een artikel in het Nederlands Dagblad over het voorstel om het ledental van de Tweede Kamer uit te breiden naar 250 [1]. Had zij een punt of ging het – zoals vaker – om een ‘gevoel’?

De waarheid ligt een beetje in het midden. Er is wel degelijk het nodige gedaan met voorstellen van de Commissie-Remkes, zowel door het kabinet als door Tweede Kamerleden. Om met dat laatste te beginnen: in januari 2019 kwam SP’er Ronald van Raak met een initiatiefvoorstel om het correctief referendum grondwettelijk mogelijk te maken. Dat voorstel – verdedigd door Renske Leijten – sneuvelde in de Tweede Kamer bij de tweede lezing. Leijten ondernam direct een nieuwe poging, waarvan de eerste lezing in de Eerste Kamer gaande is [2].

Bij mogelijke wijziging van het kiesstelsel was er eveneens beweging. Minister Kajsa Ollongren kwam met een wetsvoorstel om stemmen op een lijst of een persoon mogelijk te maken, zoals de Staatscommissie had bepleit. Haar opvolgster, minister Hanke Bruins Slot, zag in kritiek van de Raad van State reden om het voorstel aan te passen. Het ligt nu wederom op de tekentafel en is zeker nog niet van de baan. Hoe het wetsvoorstel straks parlementair ontvangen wordt, weten we nog niet. Over de vraag of er een Constitutioneel Hof moet komen, wordt eveneens nog nagedacht. Het kabinet lijkt te kiezen voor opheffing van het verbod om wetten aan de Grondwet te toetsen, maar voelt vooralsnog niet voor een apart Hof. Een concreet wetsvoorstel is er nog niet en ook de Tweede Kamer is zich nog aan het oriënteren. Er komt ongetwijfeld een vervolg.

Foto: Roger W (cc)

Slowakije: nieuw hoofdpijndossier voor de EU?

Morgen gaan de Slowaken naar de stembus. In de voorbeschouwingen wordt de mogelijke terugkeer van Robert Fico als regeringsleider opgevat als een bedreiging voor de stabiliteit van Europa. De populist en Russofiel Fico wil de steun van zijn land aan Oekraïne terugdraaien. Slowakije zou onder zijn leiding in het spoor van Orbán een nieuwe Europese bondgenoot van Poetin kunnen worden. Wint Rusland de Slowaakse verkiezingen? kopt de conservatieve Britse nieuwssite UnHerd. Politico’s Matthew Karnitschnig relativeert dergelijke geluiden. Als Fico wint, wat nog helemaal niet zeker is, zal hij met niet meer dan 20% van de stemmen hoogstens een zeer instabiele regering kunnen vormen die het waarschijnlijk niet lang zal uithouden. En ondanks alle anti-westerse retoriek is een uittrede uit de NAVO ondenkbaar.

Slowakije, het oostelijke deel van het voormalige Tsjecho-Slowakije (niet te verwarren met Slovenië) heeft ruim 5 miljoen inwoners en is op Bulgarije na het armste land in de EU. Het land is in meerdere opzichten sterk verdeeld. Een jongere, stedelijke pro-Europese generatie staat tegenover een oudere, meer pro-Russische groep. De laatste is vooral op de platteland te vinden waar de armoede het grootst is en waar een oudere generatie met een zekere nostalgie terugkijkt op het socialistische verleden. Daar hebben de sociaaldemocraten van Fico’s partij Smer de grootste aanhang. De meeste jongeren hebben hun hoop gevestigd op de 39-jarige nieuwkomer, Europarlementslid Michal Šimečka en zijn Progressief Slowakije. In de laatste polls staat de SMER nog bovenaan met 20%, direct gevolgd door de snel gestegen PS met 18%. PS is een pro-Europese sociaal-liberale partij en heeft zich in het Europarlement aangesloten bij Renew, waar ook D66 en de VVD in zitten. Šimečka is sinds vorig jaar een van de vice-voorzitters van het Europarlement. De president van Slowakije, Zuzana Čaputová, die al heeft aangekondigd niet meer op te zullen gaan voor een tweede termijn, is ook lid van de PS. De jurist Čaputová werd bekend door haar strijd tegen de plannen voor de opslag van giftig afval. In 2019 werd ze als anti-corruptiekandidaat met overmacht als president gekozen. Een overzicht van aan de verkiezingen deelnemende partijen vind je hier.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

De Tweede Kamer is Sinterklaas niet

In een, zonder dat er verkiezingen aan te pas zijn  gekomen, gewijzigde samenstelling van de Tweede Kamer, werd er vorige week gestemd over de ‘Prinsjesdagmoties’. De geachte afgevaardigden probeerden het demissionaire kabinet geld af te troggelen. Een betere formulering is misschien: de partijen probeerden geld veilig te stellen voor allerlei doelen.

Daartoe werden 21 moties opgetuigd. De meesten hadden tot doel koopkracht op peil te houden of armoede te dempen. De VVD-fractie kwam met één kadootje:  1 jaar verlenging van de korting op benzine-en dieselaccijnzen. Die motie werd aangenomen.

De VVD was koploper tegenstemmen door 16 van de 21 moties met weer andere kadootjes af te wijzen. CDA en SGP volgenden door elk 15 keer tegen te stemmen.

De verhoudingen lagen bij elke motie wel een beetje anders, maar grosso mode kon de Tweede Kamer er niet van beticht worden de Sinterklaas uit te hangen. Van de 21 moties die her en der financiële pijn moesten wegnemen, werden er maar acht aangenomen. Dertien werden dus verworpen.

In deze excelsheet staan ze bij elkaar, met het stemgedrag van de Tweede Kamerfracties.

Een paar frappante moties.

Een motie van Marijnissen (SP) om in 2024 233 miljoen bezuinigingen op de ouderenzorg terug te draaien werd met 69 stemmen voor en 81 tegen afgewezen.
Tegen: VVD, D66, CDA, CU, Volt, Gündogan, Omtzigt
Voor: PVV, PvdA, SP, GL, PvdD, FvD, BBB, DENK, SGP, Van Haga, BIJ1, Ephraim, Den Haan, JA21

Foto: crumpart (cc)

Europa in de troonrede: wollig en steeds minder zichtbaar

ANALYSE - van Dr. Gerard Breeman en Prof. dr. Arco Timmermans, eerder verschenen bij het Montesquieu Instituut.

Wat wij eigenlijk voor onmogelijk hielden is dit jaar op Prinsjesdag toch gebeurd: het wolligheidsrecord van twee jaar terug is gebroken, zoals figuur 1 laat zien. Met ruim 85 procent louter terugkijkende, beschouwende of algemeen bezwerende uitspraken bevatte de Troonrede dit jaar minder echte beleidsvoornemens dan ooit sinds 1945. Ja, de uitgesproken tekst was die van een demissionair kabinet en ja, dit jaar is er veel te doen over al dan niet controversieel verklaarde kwesties en, zoals dat heet, een ‘beleidsarme begroting’. Maar om dit in perspectief te plaatsen: gemiddeld genomen waren de Troonredes van Mark Rutte een stuk wolliger dan die van alle voorafgaande premiers in Nederland.

Figuur 1: Wolligheidsindex. Percentage zinnen zonder beleidsvoornemens in de Troonrede, 1945-2023

Figuur 1 - Wolligheidsindex - Percentage zinnen zonder beleidsvoornemens in de Troonrede

De meest uitgesproken voornemens dit jaar gingen over de bedreiging van de binnenlandse bestaanszekerheid. Er was ook aandacht voor het buitenland, iets wat doorgaans het geval is in Troonredes omdat een deel van het verhaal gaat over Nederland in de vaart der volkeren. Veel minder aandacht was er dit keer voor economie en milieu. Nu kan je redeneren dat het economisch goed gaat in Nederland en dat er om die reden minder over is gesproken. Maar voor milieu, met al dagenlang blokkades op de A12 in Den Haag, ligt dat toch anders. Wellicht gaat het hierbij om het vermijden van dit heikele onderwerp. De vraag is of dit een verstandige strategie is.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Vic (cc)

Er komt een man bij de private equity

COLUMN - “Er komt een man bij de dokter”. Zo ver komt het niet. Afspraken kunnen alleen via de website worden gemaakt. Wat die man ook verwacht: geen dokter. Wel een chatbot, een keuzemenuutje op een website of een pop-up met de oproep het morgen nog eens te proberen want alle huisartsen zijn voor de rest van de dag bezet. “Bij levensbedreigende situaties: bel 112” staat er nog bij.

Tja, huisartsentekort…

Ongetwijfeld speelt dat ook een rol bij de soms slechte bereikbaarheid van een huisarts. Maar het moet niet nog erger worden gemaakt door van de eerstelijnszorg een investeerdersproject ten gerieve van aandeelhouders te maken.

In een, zonder dat er verkiezingen aan te pas zijn  gekomen, gewijzigde samenstelling van de Tweede Kamer, werd er vorige week gestemd over de ‘Prinsjesdagmoties’. Eén daarvan had tot doel de huisartsenzorg uit handen van private-equitypartijen te houden.

Motie van leden Marijnissen (SP) en Bikker (ChristenUnie):

constaterende dat de invloed van private equity binnen de huisartsenzorg steeds groter wordt, met als gevolg een verslechterde arts-patiëntrelatie en stijgende zorgkosten;
van mening dat geld voor huisartsenzorg in de huisartsenzorg moet blijven;
verzoekt de regering in het wetsvoorstel Integere bedrijfsvoering zorg- en jeugdhulpaanbieders de noodzakelijke stappen te zetten die ervoor zorgen dat binnen de huisartsenzorg eigenaarschap van private-equitypartijen tot het verleden gaat behoren en er geen geld meer uit de huisartsenzorg naar derden verdwijnt

Foto: Lukas Plewnia (cc)

Het failliet van de PiS-regering

Voor wie het nog niet duidelijk was: deze week is de huidige Poolse regering definitief door de mand gevallen als een corrupt, ondemocratisch en a-sociaal regime. De regerende PiS-partij die met haatpropaganda tegen buitenlanders een keihard anti-immigratiebeleid voerde blijkt sinds 2021 arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie in ruil voor duizenden dollars met voorrang een werkvisum te hebben verstrekt. En dezelfde partij die sinds de Russische inval in Oekraïne bezweerde het buurland onvoorwaardelijk te steunen weigert nu wapens te leveren terwille van het eigen land en de bescherming van de eigen boeren. Die moeten namelijk op 15 oktober weer op de PiS stemmen om het regime-Kaczyński in het zadel te houden.

Polen, en ook Slowakije en Hongarije hebben een importverbod van Oekraïens graan afgekondigd na het mislukken van de graandeal met Rusland. De vrees is dat Oekraïens graan een negatieve invloed zal hebben op de binnenlandse markt. Dat president Zelensky het graan-importverbod “politiek theater” noemt en zegt dat dit Rusland in de kaart speelt, is Polen in het verkeerde keelgat geschoten. Woensdagavond kondigde de Poolse premier Mateusz Morawiecki aan dat Polen Oekraïne niet langer gaat bewapenen. We kiezen nu voor de defensie van ons eigen land met moderne wapens, zei de premier. Morawiecki  voegde er nog een waarschuwing richting het buurland aan toe: ‘Als ze het conflict op deze manier willen laten escaleren, zullen we extra producten toevoegen aan het importverbod in Polen. De Oekraïense autoriteiten begrijpen niet in welke mate de Poolse landbouwindustrie is gedestabiliseerd.’ Er zou inmiddels via de diplomatieke weg een oplossing voor het conflict worden gezocht. Maar voor de binnenlandse beeldvorming gaat de PiS kennelijk niets te ver om het kiezerspubliek aan zich te binden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende