Het volkskapitalisme en de trots

De politiek, de ambtenarij en de regelgeving lijken bronnen te zijn voor populistische woede. De PVV heeft er weinig inhoudelijks tegen aan te voeren, maar de kracht van Wilders zit in de consistentie van zijn vorm. Hij heeft humor maar lacht niet, hij is woedend, meester in superlatieven en nieuwe grenzen overschrijden. Privé schijnt hij aardig en vriendelijk te zijn. De vraag voor de anderen is, wat te doen? Trots zijn op de resultaten, zoals Samsom zegt?

De VS betalen via Nederland aan Iran $1.300.000.000 …. in cash

De VS betalen via Nederland aan Iran $1.300.000.000 …. in cash.

Enig idee hoeveel geld dat is? Laten we het biljet van €500 nemen. Die is 160*82*0,1mm groot en weegt 1,12 gram.
$1.300.000.000 omwisselen naar €1.167.000.000.
Dat zijn 2.334.000 biljetten van €500.
Dat weegt 2614 kilogram.
En dat is opgestapeld 233 meter hoog!

Spannende transactie was dat.

Foto: Peter Morgan (cc)

Internet vergroot de ongelijkheid

Meer mensen op de wereld hebben een mobieltje dan toegang tot drinkwater, laat staan tot een toilet. In die zin kun je de digitale revolutie dus zeker een succes noemen. Er zijn ook legio voorbeelden te geven van mensen die zich dankzij internet aan de armoede hebben kunnen ontworstelen, bijvoorbeeld omdat ze op afstand de prijzen van gewassen kunnen bijhouden en op grond daarvan betere beslissingen nemen wat te verbouwen of wanneer te oogsten.

Maar, zo vroeg de Wereldbank zich af, als je er van een afstandje naar kijkt, los van de individuele successen, zijn samenlevingen als geheel er wat mee opgeschoten? En dan blijkt er nogal wat af te dingen op het succes, stelt een lijvig rapport, Digital Dividends, dat onlangs verscheen.

De reden is dat tegenover de verdiensten (economische groei, nieuwe diensten, innovatie, ontsluiten van kennis) ook schaduwzijden staan. De eerste is volgens de Wereldbank dat nog altijd zestig procent van de wereldbevolking offline is, al hebben de meesten inmiddels wel een telefoon. Weliswaar is de ongelijkheid in internettoegang niet zo groot als de ongelijkheid in inkomen, maar de minst bedeelden profiteren ook het minst. Internet biedt weliswaar iedereen in potentie toegang, maar het zijn de rijksten die er het meeste baat bij hebben. De digitale revolutie draagt daardoor niet bij aan het verminderen van de ongelijke verdeling van welvaart in de wereld. Integendeel.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Test het kutvinkje

COLUMN - Boze stemmen op internet richten zich op de gekste dingen. Gisteren was het iets zeer onwaarschijnlijks: de superslurf. Dat is een krom, zout kinderchipje dat een gezondheidslogo op de verpakking heeft gekregen, een vinkje dat op producten staat die een “bewuste keuze” zijn. Dat “kutvinkje” vindt men onwetenschappelijk of zelfs onwettelijk. Op televisie windt Arjen Lubach zich op over de initatiefnemers van de stichting “Ik kies bewust” die achter het vinkje zit: voedselproducenten.

Betekent de inmenging van bedrijven dat het vinkje een groot door de overheid geaccrediteerd marketingcircus is? The proof is in the pudding. Als mensen door het vinkje gezonder gaan eten, zouden we eventuele bijvangst voor de commercie voor lief nemen. En in theorie zou het moeten werken. Als een gemiddeld persoon netjes producten inwisselt voor vinkjes-producten, zou hij 62 procent minder suiker eten. Maar, zegt de scepticus, misschien wisselt die gemiddelde persoon wel niets in, maar koopt lekker twee extra zakjes gezondere superslurven.

De vraag is dus hoe je meet wat het effect van het vinkje is op wat mensen kopen. Het zou kunnen dat een product dat een vinkje krijgt ineens beter verkoopt. De tweede vraag is of dat het gemiddelde boodschappenmandje gezonder maakt. Daarnaast gaan bedrijven misschien betere producten maken om aan de voorwaarden voor een lucratief vinkje te voldoen. En ten slotte kan dit wel of niet de omzet de van de supermarkt (en het huismerk) doen stijgen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Boekhouden op de beurs

De aandelenbeurzen beleven de slechtste opening van het jaar ooit. Eén keer per dag kijk ik met enige triestigheid naar de afnemende waarde van mijn aandelen, en heb een sterke aandrang om juist meer aandelen te kopen en daarmee zo snel mogelijk mijn verliezen goed te maken als het weer beter gaat. Daarin blijk ik niet de enige.
Een artikel door Alex Imas dat binnenkort uitkomt in de American Economic Review laat zien dat mensen in het algemeen meer risico nemen wanneer ze op een virtueel in het rood staan. Zodra het verlies echter een voldongen feit is (een “papieren verlies”, bijvoorbeeld doordat je je aandelen hebt verkocht, vermijden mensen juist het nemen van nieuwe risicos.

De oorzaak van dit gedrag is volgens Imas te vinden in een fenomeen dat bekend staat als “mentaal boekhouden”. Deze theorie, uitgewerkt door de Amerikaanse gedragseconoom Richard Thaler, en mooi beschreven in zijn recente “Misbehaving”, stelt dat wij inkomsten en uitgaven in beperkte kaders evalueren, en alleen vergelijken met soortgelijke transacties. Een meevaller in je huishoudbudget geeft bijvoorbeeld aanleiding tot de aanschaf van een nieuwe stofzuiger, maar niet een nieuw overhemd. Dit verklaart waarom Amerikanen reageren op de dalende olieprijs door het kopen van duurdere soorten benzine.

Foto: 350 .org (cc)

Jaaroverzicht Groningse gaswinning 2015: veiligheid Groningers staat niet voorop

De gaswinning uit het Groningen-veld was ook in 2015 regelmatig in het nieuws. Vaak lazen we dat de veiligheid van de Groningers voorop staat, maar volgens gastauteur Herman Damveld is dat niet zo. In deze gastbijdrage, die eerder op CO2ntramine werd gepubliceerd, legt hij waarom niet en geeft hij een overzicht van de ontwikkelingen in 2015. De komende weken behandelt de Tweede Kamer het besluit van minister Kamp om dit gasjaar (oktober 2015 t/m september 2016) vast te houden aan het gaswinningsniveau van 27 miljard Nm3 aardgaas uit de voorlopige voorziening van de Raad van State. Deze week heeft de Tweede Kamer 419 technische vragen gesteld over dit besluit en de bijbehorende onderzoeken.

De veiligheid is ondergeschikt aan de leveringszekerheid, zoals ook blijkt uit het gasbesluit van minister Kamp van 18 december 2015. Zelfs de door de minister Kamp ingestelde commissie-Meijdam vraagt zich af waarom de gaswinning jaarlijks schade mag toebrengen aan huizen. De veiligheid staat pas echt voorop als jaarlijks niet meer dan 12 miljard kubieke meter dan uit het Groningen-veld gewonnen zou worden. Minister Kamp kiest echter 27 tot 31 miljard kuub tot oktober 2016. De risico’s zijn vergelijkbaar met aardbevingen die in Italië voorkomen.

Er is nog voor 15 jaar gas. De aardgasbaten tot eind 2015 zijn 283 miljard euro. De gasprijs op de wereldmarkt halveerde vanaf begin 2014 en dat verklaart voor een groot deel de daling van de aardgasbaten voor de regering.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Toekomstblik

COLUMN - Gisteren kocht ik een pakje gerookte forel met 35% korting – want houdbaar tot 29 december. Vandaag gooide ik de overgebleven helft ervan weg. Dat voelde nogal dom, voor een gedragseconoom. Ik had me laten strikken door de supermarkt om iets te kopen wat ik niet op zou eten. Of nog preciezer, iets te kopen wat ik niet op zou eten op het moment dat ik dat dacht te gaan doen.

Gelukkig staat er in het decembernummer van het Journal of Economic Psychology een analyse van wat er misging. De onderzoekers vroegen zich, net als ik, af of onze inschattingen over wat we in de toekomst willen eten misschien slechter kloppen dan we zelf denken. Dat testten ze door 70 deelnemers (een dwarsdoorsnede uit de bevolking*) drie achtereenvolgende weken langs te laten komen voor een experiment. Ze werden getrakteerd op een broodje gezond en kregen daarna dertien verschillende snacks voor geschoteld: chocoladerepen, chips, nootjes, bananen etc. Daaruit mochten ze twee snacks kiezen. De eerste week werd hen gevraagd ook voor week 2 en 3 alvast twee snacks uit te zoeken. Ze mochten ook een ‘verzekering’ kopen: de mogelijkheid om hun keuze later te veranderen. De weken daarop mochten ze opnieuw een keuze maken, en tegen betaling hun oorspronkelijke keuze herzien.

Gaslek Californië: kapot onderdeel 40 jaar geleden al verwijderd

Het gaslek in de gasopslag in Californië leek aanvankelijk te zijn veroorzaakt door een lekkend ondergrond veiligheidsventiel (sub-surface safety valve om precies te zijn) dat al 40 jaar niet geïnspecteerd is, zo bericht de LA Weekly. Bij nader inzien blijkt het onderdeel niet stuk maar 40 jaar geleden al verwijderd:

Gas leaks are not uncommon, and it took a couple weeks for this one to become news. When Anderle heard about it, in early November, she pulled up the well record on a state website. The file dates back to when the well was drilled in 1953. As she looked it over, she zeroed in on a piece of equipment 8,451 feet underground called a sub-surface safety valve.

If it were working properly, the gas company would be able to shut down the well. The fact that SoCalGas hadn’t meant, to her, that it must be broken. The records indicated that it had not been inspected since 1976.

“That’s almost 40 years,” she says. “It’s a long time to leave it in the well.”

As weeks went by and further efforts to stop the leak failed, it became clear that the company was dealing with an unprecedented catastrophe.

On Dec. 15, the Weekly interviewed Rodger Schwecke, a SoCalGas executive who is helping to coordinate the response to the leak. Asked about the safety valve, he said it wasn’t damaged. It actually wasn’t there.

“We removed that valve in 1979,” he said.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende