Afrika betaalt (weer eens) voor kredietcrisis

Volgens een nieuw rapport van de Wereldbank (.pdf) betalen arme landen een relatief zware tol voor de kredietcrisis. Dat komt niet alleen omdat ze moeilijker aan kredieten en investeringen komen. Ze lijden ook onder indirecte gevolgen, zoals instorten van prijzen voor grondstoffen (waar ze sowieso een schijntje voor krijgen) en het opdrogen van geldstromen die in het buitenland werkzame landgenoten naar huis sturen. En dan wordt er in rijke landen ook nog eens gepleit voor bezuinigen op ontwikkelingshulp. Het heeft allemaal effect op het linkerrijtje van het jaarlijkse huishoudboekje van de arme wereld (.pdf): Kapitaalstromen in (miljarden dollar) Kapitaalstromen uit (miljarden dollar) Ontwikkelingshulp: 84 Kapitaalvlucht: 619 Investeringen vanuit westen: 226 Winst terug naar westen: 130 Nieuwe leningen: 380 Aflossing bestaande leningen: 456 Geldzendingen van expats: 167 Totaal: 857 Totaal: 1205

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Piet Hein Donner doet stoer populistisch

Piet Hein Donner (Foto: Rijksvoorlichtigsdienst)

Minister Donner wil dat werkelozen na een jaar verplicht worden elke baan aan te nemen die het UWV ze aanbiedt. Als voorbeeld komt hier weer de onvermijdelijke ingenieur in de tomatenkas opduiken. CDA, PvdA en PVV steunen het plan. De ChristenUnie is tegen omdat mensen jarenlang premie hebben betaald voor de WW en daarmee bepaalde rechten hebben opgebouwd.

Dat is een punt, maar het is vooral ergerlijk omdat het allemaal weer stoerheid voor de bühne is. Het berust op het populistische waanidee dat er voor wie wil werken altijd wel werk is. Een krimpende economie is in deze visie een abstractie waar geen rekening mee moet worden gehouden.

Tuinbouwers zitten trouwens helemaal niet te wachten op ongemotiveerde ingenieurs die bij het eerste de beste betere aanbod weggaan. Als ze ingenieurs in dienst nemen, dan komen die uit Roemenië en willen ze heel graag tomaten plukken, omdat dat meer verdient dan bruggen bouwen thuis.

Bovendien is de bureaucratische moloch UWV helemaal niet in staat om werk te regelen. De medewerkers zijn vooral bezig zich de nieuwste wijziging in de regeltjes eigen te maken. Op het moment dat ze die kennen, wordt het systeem gegarandeerd weer een keer omgegooid. Dan moeten ze ook nog werken met computersystemen die alle horrorverhalen over de overheid en IT bevestigen. Waar normale uitzendbureaus zich tenslotte per vestiging specialiseren op een bedrijfstak, daar verwacht Donner van zijn UWV’ers dat ze overal verstand van hebben. Wat de gemiddelde UWV’er doet is de lijst met vacatures op werk.nl doornemen en af en toe vragen: “Is dat niks voor jou?” Het antwoord daarop is dan meestal: “Ja, daar heb ik al op gereageerd.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

China gaat de wereld redden – of niet?

Ontladen van ijzererts in Ohio (Foto: Flickr/pdulichney)

Een van de belangrijkste vroege graadmeters voor aantrekkende wereldhandel, de Baltic Dry Index die de vraag naar vervoer per schip weergeeft, is sinds december bijna verdubbeld, na een zware duikeling in de loop van 2008. Verschillende reders die de afgelopen week met hun jaarcijfers kwamen, zijn optimistisch gestemd.

Het Zuid-Afrikaanse Grindrod zag de markt in oktober helemaal inzakken, maar nu ziet het toenemende volumes, met name omdat China weer ijzererts importeert, wat wijst op grootse productieplannen. STX Pan Ocean (Zuid-Korea) verwacht in het tweede kwartaal weer in de zwarte cijfers te belanden dankzij de Chinese economie. Het Indiase SCI is sceptischer, omdat de aantrekkende cijfers nog niet genoeg zijn om quitte te spelen.

Vele analisten tuimelen over elkaar heen om de schijnbare voorbode van een aantrekkende Chinese economie te duiden. Gaat China de wereld uit het slop trekken of bereidt het land zich voor op toenemende binnenlandse consumptie als gevolg van stimuleringsmaatregelen? De Chinezen zelf gaan voor allebei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verdonk pleit voor boycot Japan

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Rita Verdonk (Foto: Flickr/Roel1943)

Rita Verdonk komt met een nieuw speerpunt: bestrijding van het Japanse imperialisme door een boycot. Critici bestempelen de oproep als een wanhopige poging om de neerwaartse trend in de peilingen te stoppen. Verdonk zelf heeft er echter alle vertrouwen in. “De Japanners vonden de zelfmoordaanslag uit en zijn daarmee verantwoordelijk voor duizenden doden in Israël en Irak. Met de Playstation en de Wii indoctrineren zij onze jeugd.”

Verdonk introduceerde een interactieve website waarop elke Nederlander kan bijdragen aan haar politiek programma. De Japanboycot is een mooi voorbeeld van de frisse ideeën die deze Wiki-aanpak oplevert, aldus de politica. Haar voorstel is gebaseerd op een bijdrage van oud-KNIL-militair R. Westerling. Deze schrijft op de ToN-website: “De Jap stuurde duizenden Nederlanders naar de bodem van de Javazee. Als die spleetogen ons Indië niet hadden bezet, zou de Nederlandse vlag nog wapperen in Batavia.” De politica prijst de goede onderbouwing van Westerling en heeft hem inmiddels ook gepolst voor een ministerspost.

Verdonk noemt het ook ’te gek voor woorden’ dat Nederland vriendschappelijke betrekkingen met Japan onderhoudt. Ze vestigt de aandacht op het feit dat Japan in de Tweede Wereldoorlog talloze zelfmoordaanslagen pleegde. “We kennen in Nederland allemaal het woord ‘kamikazepiloot’. Wat mij betreft absoluut geen grappige folklore, maar een reden om het land van de rijzende zon als een serieuze bedreiging te beschouwen.” Verdonk vestigt verder de aandacht op de culturele verschillen tussen Japan en Nederland. “Je kunt veel van de Islam zeggen, maar ze geloven ongeveer in dezelfde God als wij en hun heilige boek heeft ook wel wat gemeen met de bijbel en de Torah. De Japanners hebben altijd geïsoleerd gezeten op dat eiland en daar een gruwelijk waardensysteem ontwikkeld. Ze eten schattige dolfijntjes op. En dan die mangastripboeken van ze. Als je daar de aanstootgevende bladzijden uitscheurt, dan houd je nog niet eens een Donald Duck over.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Fiscaal conservatisme is dood

De politieke discussie zoals die op dit moment in Washington gaande is is niet om blij van te worden. De Democraten zetten in op een ‘stimulus package’ voor de economie ter waarde van meer dan een biljoen dollar. De Republikeinen zijn tegen met het argument dat dit een compleet onaanvaardbare vergroting van de staatsschuld is. Ze hebben gelijk – maar zijn daarmee niet minder hypocriet. Als John McCain de verkiezingen had gewonnen hadden diezelfde Republikeinen er wel voor gestemd om de staatsschuld met een vergelijkbaar gigantisch bedrag te laten oplopen, maar dan in de vorm van belastingverlagingen en buitenissige wapensystemen. De Democraten daarentegen willen het geld uitgeven aan hun eigen stokpaardjes. Ze willen een Europese welvaartsstaat opbouwen. Onder Bush haalden de Democraten het begrotingstekort en de staatsschuld regelmatig aan als argument tegen belastingverlagingen. Nu zijn het rechtse commentatoren die over de staatsschuld beginnen.

In het verleden was fiscaal conservatisme een van de meest aantrekkelijke kanten van Amerikaans rechts. Dit is nu verleden tijd. De ‘Starve the Beast‘-theorie is opgekomen: door de belastingen te verlagen kan de overheid steeds minder uitgeven. Dit zou dan weer leiden tot een kleinere overheid en een uitgeklede welvaartsstaat. Onder Reagan en George W. Bush werd er dan ook bewust aangestuurd op het faillissement van de overheid. Sindsdien zijn de Republikeinen van mening dat de belastingen altijd, ongeacht de omstandigheden, verlaagd moeten worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crisispoll: waar moet het geld vandaan komen?

Logo SGC klein (Illustratie: Crachát)

Crosspost: Het nu volgende stuk verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Goed, we zitten dus in een recessie, en het wordt nog wel een depressie, als we de verhalen mogen geloven. En wat nu, bezuinigen of juist stimuleren? De Volkskrant rekent ons voor dat de overheid twaalf miljard moet bezuinigen, maar dat de economie daar zo’n klap van krijgt dat er nog eens acht miljard extra bezuinigd moet worden.

Twintig miljard, dat is ruim 11 procent van de totale begroting van 179 miljard euro over 2009. Eén groot ministerie of twee a drie wat kleinere. Percentages en bedragen die tot een paar maanden, zelfs weken, geleden ondenkbaar waren.

Laten we er eens een wisdom of crowds-polletje op los laten. Moet er volgens u bezuinigd worden, en áls we gaan bezuinigen, waar moet dat geld dan vandaan komen? Hieronder twee polletjes, één met enkele keuze, één multiple choice. Eens kijken waar onze reageerders, die zichzelf in diverse, al dan niet ivoren, torens bevinden staan. Wordt het ontwikkelingssamenwerking, of toch defensie?

Moeten we gaan bezuinigen?
Moeten we gaan bezuinigen?
( polls)

Als we gaan bezuinigen, waarop dan?
Waarop moeten we bezuinigen?
( polls)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tijd voor Tobin Taks 2.0

Logo SGC (Illustratie: Crachát)

Crosspost: Het nu volgende stuk van Steeph verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Financiële instellingen moest je de afgelopen jaren vooral niet hinderen met belastingen of sturing. Ze maakten immers fantastische nieuwe financiële producten die de gehele wereldeconomie opstuwden. Een remming zou zelfmoord zijn voor de economie in een land. Nu blijkt al die groei gebakken lucht te zijn geweest die sneller verdwijnt dan ze kwam. De bankiers die er jarenlang van geprofiteerd hebben genieten nu na en de rest van de belastingbetalers kan voor de schade opdraaien. Een beter moment voor een discussie over het introduceren van de Tobin Taks is er niet. Maar dan niet de Tobin Taks 1.0. Die richtte zich te zeer alleen op de valutahandel. Een oplossing voor een probleem uit het verleden. Wat we nodig hebben is een Tobin Taks 2.0. Een kleine belasting op alle financiële handelstransacties tussen banken en wat dies meer zij. Pakketje leningen doorschuiven? 1%. Short gaan op Aegon? 0,5%. Miljard Yen omzetten naar Euro? 0,1%. En zo verder.

De percentages hoeven niet eens zo hoog te zijn om effect te hebben. Op het hoogtepunt van de pre-kredietcrisis hausse wisselden sommige banken iedere nacht een kwart van hun korte termijn verplichtingen uit. Dat wordt snel minder rendabel.

En het primaire doel van de belasting is dan niet zozeer een zware rem zetten op de handel, want dat lijkt nogal moeilijk te zijn, maar meer om een garantiepot op te zetten. Prima dat banken leuke dingen verzinnen, maar de staat (en de belastingbetaler) kan alleen garant staan als ze wat risico-afdrachten hebben ontvangen. Het belasten van de “gewone” winst is daarvoor onvoldoende. Geen Tobin Taks, geen redding van banken in de toekomst. Gewoon bij wet vastleggen. Verder zal het natuurlijk wel een rem hebben op de complexe producten die snel van eigenaar wisselen. De stapeling van belastingen bij iedere overdracht maakt dat onaantrekkelijk. Maar dat is, gegeven de ervaring van de afgelopen jaren, alleen maar een gunstige bijkomstigheid.

Vorige Volgende