Kunst op zondag | Ik ben er zo eentje

Ik ben er zo eentje die in prozateksten natuurbeschrijvingen overslaat Ik ben er zo eentje die in prozateksten natuurbeschrijvingen overslaat. Stuit ik op zo’n passage, dan laat ik mijn blik over de bladzijde naar beneden gaan, tot de plek waar ik weer het begin van een dialoog of een actie vermoed. Voor mij hoeft dat niet zo, zo’n lyrische beschrijving van zo’n stuk groen tussendoor. In het echte leven zal het allemaal best indrukwekkend, ontroerend, majestueus, pril, dartel, schattig, ruig, ontzagwekkend, ongelooflijk, romantisch en prachtig zijn, maar voor mij hoeft dat niet op papier: die branding, die horizon, die duikvlucht van de valk, die herfstkreet van die havik, het bidden van de buizerd, die dauwdruppels in een spinnenweb, die rokende vulkaan, dat verborgen vennetje, die regenboog, die tekening op de vleugels van die vlinder, die tere bloemblaadjes, die pluim alleen, dat met vliegen overdekte karkas van dat konijn, die ruisende populieren, dat kronkelende dijkje, die zonsopgang in de stille polder, die kikker in je handpalm, die zingende merel ’s avonds, die zingende merel ’s ochtends, zo’n slootkant vol met bloemen, zo’n plotse ontmoeting met een roedel herten in het bos, zo’n hagedis die op een muurtje een zonnebad neemt, zo’n onbetreden besneeuwd pad, zo’n wandeling op het strand bij windkracht acht, zo’n nestje kale blinde vogels, dat eindeloze geluid van die cicaden, die trillende hete lucht boven de lavendelvelden, de kringen van regendruppels in de vijver, de roep van de grutto, grutto, grutto, herfstbladeren die knisperen onder je voeten, boomgaarden vol met appels, het geklater van de waterval, de bloesem altijd in elk voorjaar, de maansverduistering, de vis die uit het water springt, een hommel die van bloem tot bloem vliegt, een storm die bomen knakt, een fossiel gevonden in het zand, een vers geploegde akker, een net gemaaid weiland of koeien die langzaam opgenomen worden door de optrekkende mist – nee, dat hoeft voor mij allemaal niet zo. [caption id="attachment_329161" align="alignnone" width="453"] Foto: Maria Willems (cc)[/caption]

Door: Foto: Maria Willems (eigen foto - met toestemming)
Foto: Niklas Morberg (cc)

Papyrus. Een geschiedenis van de wereld in boeken – Irene Vallejo

, door

RECENSIE - door Addie Schulte, redacteur van Boekenstrijd.

Terwijl ik dit boek aan het lezen was, vroeg mijn huisgenoot: ‘Lezen mensen over honderd jaar nog boeken?’ Een paar pagina’s verder kwam ik het antwoord van Irene Vallejo tegen. Het boek wordt volgens haar niet met uitsterven bedreigd, het heeft zich bewezen, heeft al veel overleefd, het boek grenst net als de lepel en de stoel aan de perfectie. Zoiets laat zich niet zo makkelijk vervangen.

Het is een antwoord dat past in een boek dat een lofzang is op het boek en op allen die de boeken toegewijd zijn: de schrijvers, vertalers, bibliothecarissen, kopieïsten, verzamelaars, handelaren en uiteraard de lezers. Op verschillende plekken komt de wonderlijke ervaring van het lezen naar voren, de mogelijkheid om kennis over te dragen, om meegevoerd te worden door wat streepjes op papyrus, perkament, papier of toch een scherm.

Een vertrekpunt van Vallejo is de legendarische bibliotheek van Alexandrië in Egypte. Het streven was daar exemplaren van alle bestaande boeken te verzamelen. Het was vast een idee van Alexander de Grote, de naamgever van deze en vele andere steden, om zo’n bibliotheek op te richten, schrijft Vallejo. Maar over dat streven is niets bekend. Het toont de losse manier waarop Vallejo met de geschiedenis omgaat, gelukkig maakt ze dat hier ook expliciet. Het kost moeite, schrijft ze, ‘het skelet van feiten’ apart te houden van ‘het spierweefsel en het bloed van de verbeelding’.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Floris van Halm (cc)

Geen herstel maar hervorming na deze crisis

, door

Steeds meer politici en belangenverenigingen roepen om een ‘nationaal herstelplan’. Dit suggereert dat de huidige crisis plotseling zaken heeft geschaad die ook gemakkelijk hersteld kunnen worden. Koen Frenken (hoogleraar Innovation Studies aan het Copernicus Institute of Sustainable Development van de Universiteit Utrecht) ziet dat anders: het zijn vooral structurele ongelijkheden die door de coronacrisis groter werden. Om die aan te pakken zijn geen herstelplannen, maar hervormingen nodig.

De eerste ongelijkheid die door de crisis sterk toenam, is de scheefgroei op de arbeidsmarkt tussen vast en flex: een afnemend aandeel van vast heeft een grote mate van zekerheid van werk, inkomen en pensioen, terwijl een toenemend aandeel van flex een onzeker bestaan kent. Deze scheidslijn is niet enkel economisch, maar ook sociaal, omdat flex veel vaker voorkomt onder vrouwen, migranten en laagopgeleiden. Het is duidelijk dat juist in de flex-groep de zekerheid van werk en inkomen sterk is afgenomen tijdens de crisis, en dat de steunmaatregelen voor deze groep niet altijd soelaas bieden.

Door onlineplatformen en vastgoed groeien verschillen

De tweede ongelijkheid betreft het grootbedrijf en kleine ondernemers. Een kleine groep van platformbedrijven (Microsoft, Amazon, Uber) groeide de afgelopen decennia sterk in omvang en winstgevendheid, zonder belasting af te dragen in de landen waar ze actief zijn. Daarmee samenhangend werd een steeds grotere groep van kleine bedrijven en zelfstandigen (in retail, reisbranche, taxi, media, uitgeverij) afhankelijk van deze platformen, met dalende inkomsten (en lonen) van dien. Daarnaast heeft de concentratie van vermogen uit vastgoed bij een klein deel van de bevolking jonge woningzoekenden sterk op afstand gezet en de tweedeling in steden (tussen wijken) en in het land (tussen Randstad en krimpgebieden) versterkt.

Foto: BoBink, CC0 1.0 via Wikimedia Commons Homomonument-overview2

De omkering aller waarden

, door

COLUMN - Op 4 mei, herdenken we de slachtoffers van het fascisme: de joden die zijn vergast door de nazi’s, de politieke gevangenen die zijn gefusilleerd, de homoseksuelen die werden vervolgd, de tweelingen die als medisch experiment zijn gebruikt, de dwangarbeiders die werden afgebeuld totdat ze er dood bij neervielen. De burgers die werden gebombardeerd, werden opgepakt bij razzia’s, die de mond werd gesnoerd, die op de bon moesten leven en uiteindelijk bloembollen moesten eten.

Oorlog is vrede. Vrijheid is slavernij. Onwetendheid is kracht.

5 mei, is ‘Nederland In Opstand’, de groep van de extreemrechtse Tinus Koops, van plan te demonstreren op het Malieveld in Den Haag. Hun motto: ‘Bevrijdingsdag moet weer de dag van de vrijheid worden.’ Deze week stelde Forum voor Democratie voor de zoveelste keer de coronamaatregelen gelijk aan de Duitse bezetting: ‘Op 5 mei herdenken wij 75 jaar vrijheid: 1945 – † 2020’.

Feiten zijn leugens. Bescherming is bezetting.

Rik Rutten, politiek verslaggever van NRC Handelsblad, liep in een uitgebreid twitterdraadje de ondertekenaars van Forums ‘vrijheidsherdenking’ na: allemaal corona-ontkenners, complotdenkers en extreem conservatieve of zelfs extreemrechtse organisaties. Een van de ondertekenaars typeert Nederland als ‘een totalitaire staat’. Een andere meent dat corona een groot complot is: alles is van hogerhand ‘gesimuleerd en vanaf januari [2020] uitgerold’. Het RIVM en de Wereldgezondheidsorganisatie zijn marionetten van de jood Soros, en hun maatregelen zijn onderdeel van een complot tegen de burgers.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Seelinnikoi

, door

Finland, wanneer hoor je eigenlijk iets over Finland? Ik kom alleen maar, als atletiekliefhebber, uit op Lasse Virén, winnaar van Olympisch goud op de 5000 en de 10.000 meter. En op de sprinter bij het schaatsen, Pekka Koskela. En als ik verder terug nadenk, de architect van het stationsgebouw in Helsinki: Eliel Saarinen. En vroeger had bijna iedereen een mobiele telefoon uit Finland: de Nokia.

Folkmuziek uit Finland, dat kom je niet dagelijks tegen. Ik ben het maar één keer tegengekomen in mijn leven. En dat was in de verschijning van de band Värttinä. Eigenlijk was die band een soort novelty act. Ze waren toen heel even hip. Värttinä deed 30 jaar geleden ook gewoon een tour langs de bekende poppodia in Nederland, iedereen wilde die drie blonde zangeressen wel ‘ns zien. En horen, ook al verstond je er niks van, wat zongen ze toch, wat zeiden ze tegen ons?

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

De geest van Stalin spookt door de Wit-Russische justitie

, door

INTERVIEW - De 16-jarige Nikita Zolotorjov (foto*) uit de Wit-Russische stad Gomel werd tot 5 jaar en een maand veroordeeld voor een incident tijdens de protesten op 10 augustus 2020. Hij zou volgens justitie samen met twee anderen een molotovcocktail voor de voeten van een eenheid soldaten hebben gegooid. Op 23 april bleef dit oordeel in hoger beroep ongewijzigd. Bovendien spande de staat een tweede rechtszaak aan tegen Nikita wegens bedreiging van een penitentiair medewerker. Tijdens de duur van het onderzoek blijft de tiener verder in eenzame opsluiting in gevangenis nummer 3 in Gomel. Hij lijdt aan epileptische aanvallen. Ardy Beld sprak op 24 april met Nikita’s vader, Michail.

Hoe verliep de arrestatie van Nikita?

‘Op 11 augustus om 4:30 ’s morgens viel de politie ons huis binnen. Ze vroegen naar mijn zoon, ik zei dat hij er niet was. Ze dreigden het hele huis op zijn kop te zetten, de vloer open te breken, maar toen ze hem niet direct vonden, gingen ze toch weer onverrichterzake weg. Ik belde Nikita die buiten was met zijn vrienden, een kleine 100 meter verder van ons huis. Ik vroeg hem: ‘Wat heb je uitgevoerd, wat is er aan de hand, er was hier net politie die je zoekt.’ Hij zei dat hij van niets wist. Ik vroeg hem me eerlijk te vertellen wat er gebeurd was, zodat ik hem zou kunnen beschermen. ‘Papa, er is niets aan de hand, ik heb niets gedaan,’ zei Nikita.’

Foto: Wally Gobetz (cc)

Kunst op Zondag | Honger

, door

De honger naar het normale leven is groot. Huidhonger. Terrashonger. Winkelhonger. Museumhonger. Festivalhonger.

De coronapandemie heeft een bonte stoet nieuwe hongerkunstenaars opgeleverd.  Niet dat ze voor geld hun honger publiekelijk manifesteren, nee, media-aandacht is genoeg want daar slaat het kabinet tenminste op aan.

De hongerkunstenaar van Franz Kafka, leed honger  ‘om den brode’. Zelf beweerde de hongerkunstenaar dat hij niet at omdat hij geen voedsel naar zijn smaak kon vinden (“Weil ich nicht die Speise finden konnte, die mir schmeckt”). Een leed dat hij tot vermaak opdiende als variété- en circusartiest.

In een podcastaflevering van de Zandman (VRT -Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie) leest actrice Hilde Van Mieghem Kafka’s korte verhaal uit 1992 voor.

Hongerkunstenaars zijn waarachtig geen engelen. Ook als hun naam anders pretendeert. Denk bijvoorbeeld aan Engeltje van der Vlies (geboren in Schiedam, gestorven in Pijnacker), die in 1820 een BN’er werd omdat ze niets at en toch bleef leven. Haar bedrog kon pas na haar dood wetenschappelijk worden vastgesteld.

Terug naar Kafka en het vermaak in tijden van leed. Wie weet heeft Kafka’s verhaal anderen geïnspireerd tot creatief ondernemerschap. In Berlijn na de Eerste Wereldoorlog heerste er honger naar vermaak, om even te ontsnappen aan de sfeer van werkloosheid en armoede.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Klimaatverandering: het effect op het stookseizoen

, door

DATA - Al jaren publiceert Steeph maandelijks een update van de wereldtemperatuur op Sargasso. Zelf hou ik sinds we ons huis kochten maandelijks ons energieverbruik bij. Daarbij heb ik gaandeweg geleerd dat een goede vergelijking van het verbruik door de jaren heen standaardisatie vergt. Waarbij het energieverbruik gecorrigeerd wordt voor het aantal gewogen graaddagen per jaar. Als gevolg van de publicatie van het nieuwe klimaatnormaal door het KNMI kwam bij mij de vraag op welk deel van onze energiebesparing eigenlijk komt door klimaatverandering. De langst lopende reeks die ik daarvoor heb kunnen vinden is de reeks met de gemiddelde dagtemperatuur van meetstation De Bilt. De reeks van het meetstation Rotterdam, waarmee ik mijn persoonlijke verbruik corrigeer voor temperatuur, start pas in 1957. Conclusie van mijn analyse: het 30 jarig gemiddelde van het aantal gewogen graaddagen per jaar is sinds begin vorige eeuw met 15% gedaald in De Bilt.

Gehanteerde methodiek

Ik heb de volgende methode gebruikt om het aantal gewogen graaddagen per jaar te bepalen. Allereerst is het aantal graaddagen per dag berekend. Het uitgangspunt daarbij is dat je in een etmaal waarin de gemiddelde buitentemperatuur hoger is dan de gemiddelde binnentemperatuur geen gas verbruikt. Ligt de buitentemperatuur echter lager, dan ga je stoken en moeten er graaddagen geteld worden. Ik ben daarbij uitgegaan van een gemiddelde binnentemperatuur van 18 °C. Waarmee ik aansluit bij de methodiek van de website Mindergas, waar ik ooit begonnen ben met het bepalen van mijn verbruik per gewogen graaddag.

Foto: DoD photo by Lisa Ferdinando copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Een Nieuwe Democratische Partij

, door

ANALYSE - Joe Biden, de populaire progressieve politicus. Het is niet bepaald een zinsnede die je pakweg een jaar terug had verwacht. Biden won als gematigde “compromiskandidaat” de Democratische voorverkiezingen. Hij mocht dan niet de meest inspirerende beleidsplannen hebben, maar hij zou tenminste wel Trump verslaan.

Maar presidentskandidaat Biden is niet dezelfde als president Biden. Hoewel de 78-jarige Democratische politicus als gematigde staatsman campagne voerde, is zijn presidentschap tot dusver verbazingwekkend progressief.

Underpromise

Reeds tijdens de campagne viel op dat de presidentskandidaat weliswaar niet alle progressieve paradepaardjes overnam (Medicare for all, uitbreiding Hooggerechtshof), maar wel voor zijn doen een grote stap naar links maakte.

Zo bepleitte Biden een significante uitbreiding van de Affordable Care Act (Obamacare), het afschaffen van collegegeld voor het overgrote deel van de Amerikanen en een grondige hervorming van het Amerikaanse faillissement-stelsel.

Desalniettemin stond de presidentskandidaat bekend als een gematigde “traditionele” Democraat, een label waar hij maar al te graag in mee ging. Ook heerste bij progressieve Democraten eerst nog scepsis. Zij vreesden dat Biden een hoop water bij de wijn zou doen in een tevergeefse handreiking naar de Republikeinen

Overdeliver

Die angst blijkt, voor nu, ongegrond. Binnen twee maanden na zijn aantreden, drukte President Biden tot verbazing van de GOP zijn COVID-steunpakket door het Congres met de kleine Democratische meerderheden in het Huis en de Senaat.[1]

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende