Overzicht

Gastauteur

2.327 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Quinn Dombrowski (cc)

Uitgaven aan onderwijs per type

, door

ANALYSE, DATA - Het onderwijs krijgt er als één van de weinige sectoren geld erbij van Rutte II. Daar is al veel over gezegd en geschreven. Maar hoeveel krijgt elke onderwijslaag in Nederland eigenlijk? Reinout van Brakel zocht het uit.

“Hey @onderwysgrafiek of @hminkema , hebben jullie een linkje naar hoeveel NL qua BNP in % aan onderwijslagen uitgeeft, liefst in vergelijk?”

Deze tweet leidde tot een aantal reacties, waarbij de twitteraars de vraagsteller @Denkfiguren wezen op twee goede databases: van de OESO en CBS.

CBS rapporteert het percentage onderwijsuitgaven als % van het bbp, o.a. volgens de definities van OESO. De vraag leek dus beantwoord, maar het bijzinnetje “in vergelijk”, maakt dit toch tot een puzzel.

Want de database van OESO laat wel zien wat de totale uitgaven zijn van onderwijs per laag, maar niet als % van bbp per land. Ik wilde zelf de berekening maken, maar moet dan wel weten welk BBP cijfer ik mag gebruiken uit de OESO database. Dat cijfer komt weer van het CBS, dus daar eerst maar even gekeken.

Omdat ik wil weten hoe CBS de cijfers voor Nederland berekent, probeerde ik de cijfers van CBS te reproduceren. Daarvoor zijn twee tabellen nodig: de tabel met onderwijsuitgaven, en de tabel waarin het BBP is weergegeven. Die laatste tabel bevat nogal wat kolommen, dus het was even zoeken welke men gebruikt om uiteindelijk tot het OESO getal te komen. Uiteindelijk vond ik deze gegevens (gekozen voor “Werkelijke prijzen, seizoengecorrigeerd”). Na afronding zijn deze cijfers identiek aan de percentages die CBS laat zien in de tabel met OESO definities.

Foto: Amber Case (cc)

Hoe Cleantech en internet een derde industriële revolutie brengen

, door

Het is crisis, maar er gloort hoop. Seth Lievense, coördinator van de Nederlandse Zeitgeistbeweging is optimistisch dat Cleantech en internet een derde industriële revolutie inluiden (blog).

Crisis na crisis: ecologisch, sociaal en economisch. Het zou je bijna moedeloos maken. Zoals een lezing eerder dit jaar me echter deed herinneren betekent crises oorspronkelijk ‘keerpunt’. En met de huidige wetenschappelijke en technologische vooruitgang als uitgangspunt, laat deze ons zien dat we de problemen van onze tijd kunnen overkomen en en passent de overheid en markt passeren. Een keerpunt naar een meer sociale, liberale en duurzame samenleving is mogelijk, the future is ours to create.

Ongeplande vrije tijd geeft de ruimte aan creativiteit en het ontdekken van onze passies. Samen met structuur brengen ze ons de mogelijkheid ons te ontwikkelen op sociaal, cultureel, artistiek, technologisch of wetenschappelijk vlak. Ze verrijken onze maatschappij en brengen ons innovatie en vooruitgang. Toch bekruipt bij menigeen het gevoel dat de inrichting van onze maatschappij ons hierin belemmert en geld steeds meer de bepalende factor in ons besluit inneemt -zij het privé, als mkb of bij de overheid. Biedt Technologische Decentrale Overvloed (TDO) een uitweg? Alvast drie voorbeelden.

De eerste desktop 3D-printers zijn al verschenen in de Nederlandse huishoudens. De ontwikkelingskosten van deze nieuwe technologie dalen exponentieel en plastic als grondstof maakt langzaam plaats voor andere -ook duurzame- grondstoffen. U print straks thuis uw eigen producten en dat verandert heel wat. Want waarom nog een schroevendraaier kopen als je hem zelf kan printen? Uit je supertrendy croqs gegroeid? Verpulver ze met wat plastic zwerfafval van de straat, download je maat van het internet en printen maar. En waarom eigenlijk de dure Jan des Bouvriers lamp of merkkleding, als je te kiezen hebt uit een scala aan gratis designs online? Of die handige designstudent die met zijn laptop je creatieve idee tot werkelijkheid maakt? Zelfs de eerste huizen worden al geprint.

Foto: Akbar Sim, too busy to comment (cc)

Sta daar niet zo te kijken…

, door

OPINIE - Bij misdrijven als de moord op Marianne Vaatstra of de mishandeling van grensrechter Richard Nieuwenhuizen reageren we al snel emotioneel. Maar dat leidt al gauw tot diepgewortelde vooroordelen. 

Twee misdrijven brengen Nederland in rep en roer. Een gereformeerde Friese veehouder wordt verdacht van verkrachting en moord op de zestienjarige Marianne Vaatstra. Drie allochtone Amsterdamse voetballers worden verdacht van doodslag en openlijke geweldpleging tegen de 41-jarige Richard Nieuwenhuizen. Op het internet viert de hufterigheid alweer hoogtij, of de Marokkaanse gemeenschap zich even wil komen verantwoorden bij de redactie van Geenstijl.

Het is belangrijk om de discussies over beide zaken met elkaar te vergelijken. Gekleurde berichtgeving en emotionele reacties brengen diepgewortelde vooroordelen aan het licht.

Afkomst van de verdachten

Toen bekendgemaakt werd dat er een verdachte was in de zaak Vaatstra, werd meteen gemeld dat het om een blanke Friese veehouder ging. Dit had een duidelijke reden. In de regio (en ver daarbuiten) was men er in meerderheid van overtuigd dat de dader een asielzoeker uit het voormalige azc in Kollum was. Met vermelding van de afkomst van de verdachte wilde men voorkomen dat er nog meer vergeldingsacties en protesten tegen onschuldige asielzoekers of allochtonen zouden komen. In de zaak Nieuwenhuizen is de afkomst van de drie verdachten inmiddels ook bekendgemaakt (De Telegraaf/ GeenStijl). De voetballers zouden geboren zijn in Marokko of de Antillen. Het is echter onduidelijk waarom de afkomst van de drie voetballers in deze vermeld moet worden. Schijnbaar vermoedt men een causaal verband tussen het misdrijf en het geboorteland van de verdachten. Die aanname is in dit stadium op geen enkele manier aantoonbaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

De ondraaglijke witheid van het zwarte pietenbestaan

, door

Een bijzondere gastbijdrage van de Amerikaanse journalist John Giuffo. In tegenstelling tot veel van zijn landgenoten neemt hij het voor Zwarte Piet op en plaatst hij de traditie in perspectief. Maar hoe vertel je de kinderen dat Sinterklaas eigenlijk een klootzak is?

Christmastime in Amsterdam has a special kind of magic, and a unique kind of controversy.

White lights slide down buildings and arch across shopping streets, multiplying their twinkle in canal reflections. No garish multi-color, animatronic ego contests anywhere. You will hear Christmas music, but you’re not assaulted, and dreams of restraining orders against Bing Crosby never fill your head (unfortunately, the same couldn’t be said of his children). No one is trampled in shopping frenzies, no one gets arrested for assaulting line-cutters, and the gift giving comes in early December, separate from the more low-key holiday of the 25th. Family members write sardonic poems for each other. Poems! Glühwein – a sort of hot Christmas sangria – warms hands and bellies. And Sinterklaas arrives not on a reindeer-pulled sleigh laden with loot, but on a white horse, accompanied by a small cohort of his helpers, the Zwarte Pieten, or Black Petes – white revelers coated in blackface.

For many American visitors who first witness the tradition, it can be jarring, to say the least. This year, Sint, as he’s commonly known, arrived in Amsterdam on Sunday, November 18, where he paraded through the central canal ring, greeted by ecstatic crowds and hyper-excited kids in the thousands. (He’ll make his way through towns across the country until December 5, when he visits the country’s children, leaves gifts, and takes the carrots they leave in their shoes for his hungry steed).

Foto: Rusty Stewart (cc)

Hang de Palestijnse vlag uit

, door

OPINIE - Palestina verdient steun die het van onze regering onvoldoende krijgt. Maak een gebaar en hang de Palestijnse vlag uit, betoogt Bart Voorzanger.

Israël en ik zijn generatiegenoten, en wij zijn van een generatie die het vanzelfsprekend vindt zijn zin te krijgen. Maar daar ergens houdt de gelijkenis op.

In 1947 namen de VN een besluit over de territoriale opdeling van het mandaatgebied Palestina in zes stukken waarvan er drie samen een Joodse en de andere drie samen een Arabische staat zouden moeten vormen.

De verdeling was zo gekozen dat het Joodse deel (56%) een in meerderheid Joodse en het Arabische deel (43%) een in meerderheid Arabische bevolking zou hebben (en dat die percentages samen geen 100 zijn, klopt; Jeruzalem kreeg een aparte status).

De Joodse gemeenschap in Palestina – of althans de internationaal erkende vertegenwoordiging daarvan – ging akkoord met het plan, maar de Arabische wereld wees het zonder meer af, en met reden. Je zou ons eens moeten horen als de VN een flink deel van Nederland als onafhankelijke staat zou toewijzen aan illegale immigranten hier – we dulden die nog niet eens in een buitengewoon áfhankelijk tentenkamp.

Op 14 mei 1948 verklaarde Israël zichzelf onafhankelijk – zonder daarbij overigens duidelijk aan te geven om welk gebied het daarbij gaan zou – en de dag erna vielen de omringende landen het gebied binnen, waarmee het gevecht begon dat tot de dag van vandaag aanhoudt. Israëlische strijdgroepen vermoordden en verdreven flink wat niet bij de strijd betrokken Palestijnse Arabieren; een nog grotere groep Arabieren sloeg vervolgens begrijpelijkerwijs zelf alvast maar op de vlucht. Het idee dat de Palestijnse vluchtelingen uit eigen vrije wil vertrokken, en daarmee het recht op terugkeer naar hun huizen en landerijen verspeelden, is een gotspe.

Foto: Mario Klingemann (cc)

Gebruik decryptiebevel alleen om schade te voorkomen

, door

OPINIE - Minister Opstelten wil verdachten met het zogenoemde decryptiebevel kunnen dwingen hun computer te ontsleutelen. Expert Jaap Henk Hoepman pleit ervoor dat de informatie dan niet als bewijs wordt gebruikt.

Een nieuw plan van minister Opstelten: verdachten van ernstige misdrijven worden verplicht mee te werken aan het openen van versleutelde bestanden op hun computer. Bestrijden van kinderporno is de aanleiding, en het doel van de maatregel is om verdere schade en misbruik te voorkomen (denk aan de zaak Dutroux) en om slachtoffers zo snel mogelijk van bijstand te kunnen voorzien.

De minister heeft onderzoek laten doen naar de vraag in hoeverre dit voorstel ingaat tegen het nemo-tenetur beginsel dat stelt dat een verdachte niet mee hoeft te werken aan zijn eigen veroordeling. Dit onderzoek is uitgevoerd door Bert-Jaap Koops van het TILT. In het onderzoek worden drie mogelijke uitwerkingen beschreven.A) Een decryptieregeling conform de regeling van het verhoor. Dit komt neer op de mogelijkheid om een verdachte te verzoeken om een bestand te ontsleutelen. De verdachte mag het verzoek weigeren, maar dat kan opgevat worden als aanvullend bewijs van betrokkenheid bij het misdrijf en/of leiden tot een hogere straf.

B) Een decryptiebevel met bewijsuitsluiting. De verdachte moet de bestanden ontsleutelen. Echter, de daarmee verkregen informatie mag niet als bewijs in de zaak tegen de verdachte worden gebruikt. Ook afgeleid bewijs mag niet gebruikt worden (dit volgens de “leer van de verboden vruchten”: als de boom vergiftigd is, mogen de vruchten ervan ook niet worden gegeten). In tegenstelling tot Koops noemt de minister hier expliciet de mogelijkheid om weigering van het bevel strafbaar te stellen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Joegoslaviëtribunaal deelt dreun uit aan internationale rechtsorde

, door

ANALYSE - Tegen alle verwachting in werd de Kroatische oud-generaal Ante Gotovina een kleine twee weken geleden vrijgesproken door het Joegoslaviëtribunaal. Was het een verbijsterende beslissing of juist het bemoedigende begin van een brave new world in het internationale recht? Gastredacteur Maarten Middelkoop ontwart het kluwen.

De reputatie van het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag is al jaren aan erosie onderhevig. Het zou teveel geld kosten – een miljoenenverslindende moloch. Bovendien zou het duurzame vrede in de weg staan in het voormalig Joegoslavië. Immers: bij iedere vrijspraak of veroordeling loopt de spanning er weer op en wordt de prille toenadering tussen de voormalige vijanden de nek omgedraaid.

Maar het tribunaal had ondanks alles één troef in handen: onafhankelijke rechtspraak. Dit werd gegarandeerd door het te bemannen met buitenlandse rechters in het verre Den Haag, een half continent verwijderd van de killing fields in de Balkan. Zonder uitzondering werden er oorlogsmisdadigers uit alle etnische groepen aangeklaagd, Serviërs, Kroaten, Kosovaren.

Maar juist die troef van onpartijdigheid lijkt het tribunaal nu uit handen te hebben gegeven door Gotovina in hoger beroep op vrije voeten te stellen na zijn eerder veroordeling in 2011. Het wordt een omslagpunt in de geschiedenis van het tribunaal genoemd. Wie de overdaad aan harde bewijzen gezien heeft, begrijpt waarom.

Foto: Frédéric BISSON (cc)

De staat van de surveillancestaat

, door

COLUMN - Even checken mensen, wat is de staat van de surveillancestaat? Een bijdrage van Jaap-Henk Hoepman.

Sla de persoonlijke gegevens van alle klanten van Internet Service Providers en telefoniebedrijven op in een centrale database.

Bewaar zes maanden lang van alle Internet en telefonie gebruikers wanneer en hoe lang ze gebruik maken van Internet en hoe lang en met wie ze bellen (en vanaf welke locatie).

Luister real-time telefoongesprekken, email en internetverbindingen af.

Surveilleer op twitter, en breng iedereen een bezoek die een doodsbedreiging uit.

Plaats overal in de stad camera’s en bekijk de beelden vanuit een centrale meldkamer (en sla de beelden ook nog een paar dagen op).

Plaats camera’s met nummerplaatherkenning langs de grens en langs de snelwegen, en bewaar deze gegevens vier weken.

  Stop iedereen in een DNA database – Zaak Vaatstra bewijst noodzaak. (Een DNA databank? Ik zeg doen!)

 

  Volg alle automobilisten in realtime en beboet snelheidsovertreders automatisch – 661 verkeersdoden in 2011bewijzen noodzaak.

  Volg het door de OV chipkaart geregistreerde reisgedrag van alle reizigers met het openbaar vervoer.

  Volg de positie van alle mobiele telefoons in real-time.

  Sla alle vingerafdrukken van alle Nederlanders op in een centrale database – 1.19 miljoen misdrijven in 2011bewijzen noodzaak.

Foto: Alan Miller (cc)

De vrije wil bestaat!

, door

RECENSIE - De vrije wil bestaat wel. Godsdienstfilosoof Taede Smedes bespreekt een kritisch en in zijn ogen briljant boek over bewustzijn en vrije wil.

De vrije wil is momenteel een hot topic. En dan met name de ontkenning ervan. Want de neurowetenschap heeft aangetoond dat de vrije wil niet bestaat – dat is meestal de teneur van artikelen in kranten en populair-wetenschappelijke tijdschriften. Toch hebben al die kranten en tijdschriften het bij het verkeerde eind. Journalisten weten niet waar ze over schrijven. Dat beweert tenminste Marc Slors, hoogleraar cognitiefilosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen in zijn boek Dat had je gedacht! Brein, bewustzijn en vrije wil in filosofisch perspectief (Amsterdam: Boom 2012).

Een boek dat ik beschouw als een van de meest originele bijdragen aan het debat over vrije wil en neurowetenschappen van de afgelopen jaren, en één van de beste filosofieboeken die dit jaar verschenen zijn.

Grofweg kun je in discussies over de vrije wil twee kampen ontwaren. De eerste groep, compatibilisten genoemd, stelt dat de vrije wil bestaat én dat onze wereld deterministisch is; determinisme en vrije wil zijn compatibel. Aan de andere kant zijn daar de incompatibilisten, die menen dat vrije wil en determinisme elkaar uitsluiten. Ofwel is determinisme onjuist en is onze wil vrij (de zogenaamde libertariërs), ofwel is determinisme juist en daarom is onze vrije wil een illusie (veel hersenwetenschappers, zoals bijvoorbeeld Lamme en Swaab). Deze posities zijn al tientallen jaren de standaardposities.

Foto: http://www.samcatchesides.com/ (cc)

Apothekers in het nauw door generieke medicijnen

, door

OPINIE - Apothekers worden gedwongen om goedkope, generieke medicijnen mee te geven. Dat is minder onschuldig dan het lijkt. Apothekers moeten meer weerstand bieden tegen de zorgverzekeraars. Een gastbijdrage van Sargasso-lezer Inca.

De jaarlijkse zorgverzekeringendans komt eraan. Nadat Radar eerder berichtte over de chaos in prijzen en vergoeding, stelt ook Zembla de gevolgen van het preferentiebeleid van de zorgverzekeraars aan de orde. Het preferentiebeleid houdt in dat de apotheker van een medicijn de versie moet afleveren die door de zorgverzekeraars wordt bepaald, anders worden de kosten niet of niet volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Het gaat meestal (maar zoals Radar aantoonde niet altijd) om de goedkoopste generieke (merkloze) variant.

In essentie is de gedachte niet verkeerd: huismerk-medicijnen kunnen ook prima voldoen voor een fractie van de prijs. En dus worden merkmedicijnen vervangen door merkloze middelen. Mochten er toch zwaarwegende bezwaren zijn, dan konden artsen op het recept ‘medische noodzaak’ vermelden, en dan zou alsnog het merkmiddel afgeleverd worden.

Tot zover is alles nog wel redelijk. Maar het is ingewikkelder. ‘Medische noodzaak’ bleek wel erg veel voor te komen. Schrijven artsen dat niet te makkelijk op het recept? De zorgverzekeraars hebben daarom extra druk gezet op de apotheek om daar geen gehoor aan te geven. En daarmee zijn we voorbij de zinnige besparingen, en zijn we op een punt beland waarbij het volstrekt niet meer helder of zinnig is en soms zelfs niet verantwoord is. De apothekers bevinden zich als stootkussen tussen de patiënten en de zorgverzekeraars.

Foto: Images Money (cc)

Geen tijd voor begrotingstrucjes

, door

OPINIE - De EU-begroting voor de komende zes jaar moet goedgekeurd worden. In plaats van over de Nederlandse bijdrage te onderhandelen, zouden Rutte, Dijsselbloem en Timmermans zich hard moeten maken voor een effectieve besteding van het totaalbedrag, betoogt Gerben-Jan Gerbrandy.

Vrijdag moeten de Europese regeringsleiders beslissen over de bestemming van een slordige 1000 miljard euro, uit te geven tussen 2014 en 2020. De kans van slagen lijkt steeds kleiner te worden, zeker nu ook de onderhandelingen voor de begroting van 2013 zijn stuk gelopen.

De Britse premier David Cameron kan niet meer thuiskomen zonder een fors lagere begroting, Zweden accepteert geen korting op haar korting op de EU-bijdrage, Denemarken wil ook een korting, Frankrijk wil niet tornen aan de landbouwsubsidies, terwijl de vijftien netto-ontvangers onder leiding van Polen fel de grote sommen cohesiegeld verdedigen. De Commissie opent haar trukendoos om een begroting achter de hand te hebben die ook zonder de Britten in 2014 kan ingaan. Maar het is geen tijd voor trucjes.

De huidige crisis in de eurozone biedt regeringsleiders juist een uitgelezen kans de EU-begroting radicaal te verbouwen. Europa moet zijn geld steken in structurele economische hervormingen, innovatie, duurzaamheid, energie. In democratie, buitenlands beleid en grensoverschrijdende samenwerking. Dat zijn de prioriteiten van de EU. Daar zit de toegevoegde waarde, dus daar moet het geld heen. Niet zoveel naar landbouwsubsidies (364 miljard in het laatste voorstel van Van Rompuy) en cohesiebeleid (309 miljard euro).

Foto: Margo Akermark (cc)

De 10 terechte klachten van de leraar

, door

OPINIE - Onderwijsmanager Ruud van Diemen vindt dat docenten niet zo moeten zeuren over werkdruk. Onterecht vindt Michelle van Dijk, schrijfster en docente Nederlands. 

Je hoort mij niet snel klagen, maar als we zo gaan beginnen, ja, dan dus wel.

Dit zijn de tien terechte klachten van de leraar; ik zal op een zomerdag eens een lofzang schrijven, maar daar is het nu het seizoen niet voor.

  • Ik heb 150 leerlingen. Ik zie er gemiddeld zo’n 100-120 op een dag. Ik ken ze bij naam, ik weet waar ze goed/slecht in zijn, ik geef ze aandacht om beter te worden en ik corrigeer ze bij slecht gedrag, met dertig tegelijk en toch individueel. Vergeet het aantal lesuren dat ik op een dag werk; ik voer honderd feedbackgesprekken per dag. Daar word ik soms wel eens moe van, ja. Dat is de werkdruk in het onderwijs, níet het aantal gedraaide uren.
  • Soms praten leerlingen met me in de pauze, over drugs en hoe ze moeten leren voor een proef. Er is geen flexibiliteit in het lesrooster om daarna zelf je pauzes te pakken, dus je hebt geen pauzes. Pauzes zijn eigenlijk een soort ingeroosterd wandelgangenoverleg. Dat hele moderne idee van flexibel werken, kan natuurlijk niet in het onderwijs – scholen die daar vrolijk mee experimenteren, maken vooral heel erg duur onderwijs. Een trein rijdt ook niet voor niets volgens dienstregeling.
    • Vorige Volgende